Mövzu 1: Azərbaycan ssr yeni iqtisadi siyasət illərində Azərbaycan da sovet rejiminin milli siyasəti. Dqmv və Naxçıvan mssr-in yaranması

Heydər Əliyevin Respublikaya birinci rəhbərliyi dövründə siyasi 
sahədə əldə edilən nailiyyətlər 
Heydər Əliyevin 1969-1982-ci illərdə Respublikaya birinci rəhbərliyi 
dövründə siyasi, iqtisadi, sosial və mədəni sahələrdə
böyük nailiyyətlər əldə edildi. Siyasi sahədə əldə edilən nailiyyətlərə 
aiddir: 
Erməni separatçıları Dağlıq Qarabağda açıq çıxışlardan çəkindilər, 
bölgənin iqtisadi və mədəni inkişafı diqqət
mərkəzində saxlanıldı 
1977-ci ildə Ermənilər bəd əməllərini davam etdirərək Dağlıq 
Qarabağ məsələsini yenidən qaldırsalar da bu cəhdinin

---

Mövzu:7. Sovet imperiyasının iflasdan qurtarmaq cəhətləri
yenidənqurma siyasəti.
DQ münaqişəsinin qızışdırılması 
1980 ci illərin ortalarında sovet cəmiyyətin də iqtisadi 
siyasəti mənəvi həyatında böhranlı vəziyyət yarandı. 
İstehsalın artım sürəti aşağı düşdü,kommunist ideologiyasına 
inam azaldı . Azərbaycan da daxil olmaqla Respublikakalarda 
milli 
özünü 
dərkin 
hüququnlarının 
tapdalanmasına 
sərvətlərin talan olunmasına etirazı gücləndirildi. Kommunist 
partiyası başda olmaqla mərkəzi komitənin 1 ci katibi Mikayıl 
Qarbaçov ölkəni böhrandan qurtarmaq məqsədilə yenidən 
qurma xətri müəyyən etdi. Müxtəlif təsərrüfat formalarının 
tətbiqi əməyin təşkili icarə sistemi və korporasiyasının inkişaf 
etdirmə barədə qanun və qərarlar qəbul olundu. Münasib 
şərait olmadığından gözlənilən nəticə əldə edilmədi. 
Yenidənqurma və aşkarlıq sovet imperiyasının süqutunu 
gücləndirdi. 
İflasına 
qarşısını 
almaq 
üçün 
Moskva 
Respublikalarda qarşıdurma yaratmaqla ölkə əhalisinin 
diqqətini 
vacib 
məsələlərdən 
yayındırmağa 
çalışır.
Yenidənqurma və aşkarlığın yaratdığı imkanlar Azərbaycan da
demokratik hərəkatın inkişafına təkan veridi. Sovet rəhbərliyi 
Türk dünyasının dahada güclənməsinə səbəb olacağından 
ehtiyat edərək Azərbaycanın DQMV də milli münaqişə 
ocağını yenidən alovlandırdı. Ermənistan da yaşayan
Azərbaycanlıların sonuncu deportasiyasna şərait yaratdı.H. 
Əliyevin hakimiyyətdən uzaqlaşdırıldı və ona qarşı təzyiqlər 
başladı . Bundan istifadə edən ermənilər açıq ərazi iddialarına 
başlayaraq ölkədə bir sıra terror aktları törətdilər. 

---

Azərbaycan xalqını təhqir edən saxtakarlıqla dolu. Ocaq 
və başqa kitabları edildi. Bu da milli münaqişəni daha da 
qızışdırdı. 1988 ci il fevral ayının 24 də Əsgəran rayonunda 
ermənilər 2 Azərbaycanlını qətlə yetirir,19 nəfəri yaraladılar. 
Respublika rəhbərliyi ermənilərin törətdikləri bu terror 
aktlarını xalqdan gizlədirdilər. Ölkə rəhbərliyi Qazax və 
Gədəbəy rayonlarında minlərlə hektar torpaq sahəsinin 
Ermənistana verilməsinə razılıq verir. 1988 ci ilin fevralında 
ermənilər Sumqayıt fitnəkarlığını törətdilər. Məqsədləri 
bundan ibarət idi.
1.
Azərbaycanlıları ermənistandan birdəfəlik çıxartmaq
2.
Azərbaycanlılara qarşı dünyada mənfi ictimai rəy yaratmaq
1988 ci il fevral ayının 28də Paşa ləqəbli erməni Qriqoryan 
Sumqayıtda ilk cinayət törətdi və sumqayıt hadisələri 
nəticəsində 32 nəfər həlak olundu. Sumqayıt hadisəsi zamanı 
ermənilər 
məqsədlərinə 
nail 
oldular.bundan 
başqa 
Ermənistan da anti türk hərəkatı daha da gücləndi və 
Azərbaycanlıların deportasiya nın daha da sürətləndirdi.