“Mən fəxr edirəM ki, AzərbAycAnlıyAM!”
Yüklə 2,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
bAyTArlıq
22 qoyunların isə A, O bivalent vaksinlə pey- vənd edilməsi planlaşdırılmış və bu prinsipə 90-cı illə rin əvvəlinə kimi əməl edilmişdir. Azərbaycanda müstəqilliyinin ilk illərində iqtisadi çətinliklərlə əlaqədar olaraq respub- likada vaksin qıtlığı yarandıgı üçün sərhəddə, eləcə də başqa yerlərdə heyvanla- rın dabağa peyvəndlənməsində çətinlik ya- ranmışdır. Sər həddə bufer zona yaratmaq üçün vaksin köməkliyi ilə əlaqədar BEB və FAO, Aİ-yə müraciətlər edildikdən sonra yalnız İran və Türkiyə ilə sərhəd rayonlarda mövcud olan İBH-ın bir dəfə peyvənd edil- məsi üçün humanitar yardım edildi. 1998- cu ildən başlayaraq hər il vaksin verilmiş və bufer zona yaradılması həmin ildən etibarən mütamadi olaraq peyvəndləmə aparılmış və öz müsbət nəticəsini vermişdir . Pespublikamızda büdcə vəsaiti hesabına maliyyələşdirilən xəstəliklərə qarşı tədbir lə- rin aparılması üçün Dövlət Baytarlıq Xid mə- tinə ayrılan vəsaitin 80 %-dən çoxu yalnız da- baqəleyhi vaksinlərin alınmasına sərf edilir. Çox baha qiymətə əldə edılən daba qə- leyhi vaksinlərin səmərəli işlədilməsi, onun vaxtında xəstəliyə həssas heyvanlara vurul- ması və vaksinin keyfiyətinin aşağı düşmə- mə sini təmin etmək vacib məsələlərdəndir. Bunun üçün heyvandarlığın köçəri xarakter daşımasını, bəzi regionlarda qoyunçuluğun, eləcə də camışçılığın nisbətən zəif inkişa- fını, bu növ heyvanlarda dabağın kliniki əlamət ləri görünmədən uzun müddət virus- daşıyıcı olmalarını nəzərə alaraq “Baytarlıq haqqında Azərbaycan Respublikasının Qa- nununun tətbiq edilməsi barədə” Azər bay- can Respublikası Prezidentinin 22 noyabr 2005-ci il tarixli 316 nömrəli fərmanına uy- ğun hazırlanmış və Azərbaycan Respubli- kası Nazirlər Kabinrtinin 07 mart 2006-cı il tarixli 65 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Epizootiya monitorinqinin aparılması qay- dası”na ciddi riayət edilməsi çox mühüm amildir. Sərhəd rayonlarında və eləcə də mərkəzi ərazilərdə heyvanlarda immunitetin gərgin- liyinin vəziyyəti ayrı-ayrı heyvan növündə seçmə yolu ilə, bir qrup heyvanlarda pey- vəndləmədən əvvəl, eləcə də vaksinin nə dərəcədə effektli olmasını dəqiqləşdir mək məqsədilə peyvəndləmədən 20 gün keçdik- dən sonra qan götürülərək yaranan immuni- tetin vəziyyətinin öyrənilməsi və qiymətlən- dirilməsi məsləhət bilinir. Belə olduqda gələcəkdə təkrar peyvəndləmənin vaxtının seçilməsi və immunitet barədə tam anlayış əldə edilməklə vaksinin kortəbii olaraq tətbiqinin qarşısı alınır, onun səmərəli işlən- məsinə imkan yaranır. Ümumidünya Ərzaq və Kənd Təsər- rüfatı Təşkilatı (FAO), Ümumdünya Hey- vanların Sağlamlığı Təşkilatı (BEB) ilə birlikdə 09-13 noyabr 2008-ci ildə Qərbi Avrasiyanın 15 dövlətinin iştrakı ilə İran İs- lam Respublikasının Şiraz şəhərində regi- onlarda dabağa qarşı mərhələlərlə mübarizə aparılması və 2020-ci ilə kimi xəstəliyin kliniki olaraq başvermə hallarının kökünü kəsmək məqsədilə keçirdikləri seminarda xüsusi strateji plan işlənib hazırlanmışdır. Bu strateji konsepsiyanın həyata keçirilməsi məqsədilə hər bir iştrakçı dövlət öz milli maraqlarını nəzərə alaraq dabağın baş vermə riskinin azaldılması, habelə regional xidmətlərlə birgə informasiya mübadiləsi aparılması və texniki biliklərin əldə edilmə- sindən ötrü birgə əlaqələndirici tədbirlərin milli səviyyədə həyata keçirilməsini təmin etməlidirlər. 23 iyul 2009-cu il tarixdə İtaliyanin Roma şəhərində FAO və BEB tərəfindən dabağın ciddi nəzarətə götürülməsi məsələsi qarşıya məqsəd qoyulmuşdur. BEB-n baş eksperti Jozef Dominekin məlumatına görə dabaq virusunun dünya üzrə hazırkı durumu beynəlxalq aləmdə böyük maraq doğurur və onun bütün mərhələlərində nəzarətdə sax- lanmasına ehtiyac vardır.
|