Kashandalik davr vabosi

---

 
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ
 

 

http://www.newjournal.org/

Выпуск журнала № – 16
Часть–3_ Март–2023
 
87 
2181-3187 
KASHANDALIK – DAVR VABOSI 
 
 
Jamoat xavfsizligi universiteti 
Kursant - 
To‘xtamurodov Muhriddin Bahriddin o‘g‘li
. 
Ilmiy rahbar: DSc, prof.
Sabohat Hashimova
 
Annotatsiya:
Ushbu maqola orqali ertangi kunni tayanchi bo‘lgan yoshlarimiz 
oxiri yo‘q, o‘zini-o‘zi tubanlik botqog‘iga botirish bo‘lgan kashandalikning ayanchli 
oqibatlari va u keltirayotgan illatlarga qarshi chiquvchi ko‘plab qonunlar xususida so‘z 
boradi. Ushbu qonunlarni ijrosini ta‘minlash har bir insonning oldidagi ulkan xususida 
gap boradi.
Kalit so‘zlar: 
Kashandalik, illat, globallashuv, тамаки, aлкоголь, Иммунитет. 
Insoniyat bugungi kunda globallashuv jarayonini boshdan kechirmoqda.Shiddat 
bilan rivojlanib borayotgan zamonda nafaqat ijobiy o‘zgarishlar,balki salbiy 
o‘zgarishlarga xam ko‘zimiz tushishi muqarrar. Ayniqsa, bugunning yoshlari bir 
tomondan saloxiyat jixatdan ustun bo‘lsa, ikkinchi tomondan esa zararli odatlarga tez 
o‘rganishga moyil, desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Shuni takidlab o‘tish joizki, yosh 
avlod zararli odatlar yomon oqibatlarga olib kelishi haqida etarli ma’lumotga ega 
bo‘lsa ham, o‘zini yonib turgan olovga tashlayotganligi achinarli hol. Kundan kun 
rivojlanib borayotgan tibbiyot soxasida zararli odatlarning salbiy oqibatlari haqida 
etarlicha ma’lumot bor. Ulardan biri-chekish hamda uning inson salomatligi uchun qay 
darajada xavfli ekanligi haqida to‘xtalib o‘tmoqchiman. 
Toshkent Tibbiyot Akademiyasi izlanishlari natijalariga ko‘ra, nikotinni kam 
dozada iste’mol qilish holatida ham quyidagi nuqsonlarni keltirib chiqarishini 
isbotlashdi: 
1)
O‘pka va boshqa organlar saratoni paydo bo‘lishi xavfini oshiradi; 
2)
Ham erkaklar va ham ayollarda reproduktiv funksiyalarni buzadi; 
3)
Umumiy salomatlikni yomonlashtiradi; 
4)
Immunitetni zaiflashtiradi; 
5)
Qon tomirlarini toraytirishi oqibatida, yurak-qon tomir tizimi kasalliklarini 
keltirib chiqaradi.
Barchamizga ma’lumki, chekish-tug‘ma odat emas, ushbu salbiy odat maqsadli 
ravishda o‘zlashtiriladi.Uning qanday oqibatlarga olib kelishini bilgan holda, 
yoshlarimiz kashandalikka ruju qo‘yishmoqda. 
BMT ma’lumotlariga ko‘ra, dunyoda kashandalik oqibatida har yili 5,4 
million, har 6 soniyada 1 kishi hayotdan ko‘z yumadi. Mutaxassislarning fikricha, 
zudlik bilan zarur choralar ko‘rilmasa, 2030 yilga borib kashandalik har yili 8 million 
kishining hayotdan bevaqt ko‘z yumishiga sabab bo‘ladi. Dunyoda chekuvchilar soni 

---