Issn 2223-1617 azərbaycan mġLLĠ elmlər akademġyasi

-  ekoloji  strukturları  və  prosesləri  -  ekoloji  strukturlarının  xüsusiyyətləri,  biomüxtəliflik, 
xüsusi ekoloji proseslər (cədvəl 1); 

---

AMEA Botanika Ġnstitutunun elmi əsərləri, 2015-ci il, XXXV cild
 
 
 
4 
-  ekosistem  funksiyaları  (xarici  ədəbiyyatlarda  aralıq  ekosistem  xidmətləri  termini  kimi 
istifadə  olunur)  -  bəşəriyyət  üçün  faydalı,  potensial  ekosistem  xidmətləri  kimi  hesab  edilə  bilən 
ümumiləşmiş ekosistem funkisyaları (cədvəl 1); 
-  ekosistem xidmətləri - bu xidmətlərin istehlakçıların mövcudluğunu nəzərə alan bəşəriyyət 
üçün faydalı ekosistem funkisyaları;
 
-  insanlar  tərəfindən  ekosistem  xidmətlərindən  əldə  olunan  faydaların  və  ya  gəlirin 
növləri (iqtisadi mənfəət, qida məhsulları, ictimai sağlamlıq, estetik zövq, yeni bilik və s.); 
-  ekosistem  xidmətlərinin  dəyəri  -  həm  monetar  həm  də  qeyri-monetar  göstəriciləri  ilə 
qiymətləndirilə bilər. 
 
ġəkil 1. Ekosistem və Xidmətlərinin Xəritələndirilməsi və Qiymətləndirilməsi (Mapping and 
Assessment of Ecosystems and their Services - MAES) beynəlxalq təşəbbüsü tərəfindən tərtib olunmuş 
konseptual çərçivə 
 
Bəzi  təsnifatlara  (məsələn,  Minilliyin  Ekosistem  Qiymətləndirməsi  –  Millennium  Ecosystem 
Assessment  (MA))  görə  ekoloji  proseslər  və  ekosistem  funksiyaları  köməkçi  və  ya  aralıq  xidmətlər 
adlanır, ekosistem xidmətlərinə isə yekun xidmətlər deyilir (Şəkil 2) [2]. 
 
Cədvəl 1. Bəzi ekosistem prosesləri və funksiyaları (Ekosistemin və Biomüxtəlifliyin İqtisadiyyatı 
(TEEB) təşəbbüsünə görə, 2010)