Инсан алвери гурбанларына бирбаша йардым



Yüklə 3,6 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə30/36
tarix16.02.2017
ölçüsü3,6 Mb.
#8963
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   36

6.6
 
Ямякдашлыг цзря Анлашма Меморандуму 
Йухарыда  гейд  олундуьу  кими,  хидмят  эюстярян  тяшкилатларын  щцгуг-мцщафизя 
органлары  иля  мцнасибятляри  йахшы  оларса,  ядалят  мцщакимяси  системи  иля  ямякдашлыг 
етмяк  арзусунда  олан  инсан  алвери  гурбанларына  кюмяк  эюстярилмяси  даща  да 
асанлашар.  Ейни  заманда,  хидмят  эюстярян  тяшкилатлар  щцгуг-мцщафизя  органлары  иля 
ямякдашлыг едяряк, инсан алвериня гаршы мцбаризяйя юз тющфялярини веря билярляр, бу да 
инсан алверчиляриня гаршы ъинайят санксийалары иля нятиъяляня биляр. 
 

 
202 
6.6.1
 
Ямякдашлыьын дяряъяси 
Щцгуг-мцщафизя  органлары  иля  ямякдашлыг  васитяси  иля  няйя  наил  олунаъаьынын  вя 
наил олуна биляъяйинин дяряъяси вя характери бир сыра амиллярдян асылыдыр: 
 
Мцвафиг юлкя мяншя, транзит вя йа тяйинат юлкясидир; 
 
Инсан алвериня мяруз галмыш гурбанларын сайы; 
 
Йерли ядалят мцщакимяси системинин бейнялхалг стандартлара уйьунлуьу; 
 
Щцгуг-мцщафизя органларынын инсан алвериня гаршы ъаваб тядбирляринин потенсиалы 
вя пешякарлыьы; 
 
Инсан  алвери  гурбанларынын  физики  вя  мящкямя  мцдафияси  цчцн  ганунвериъилилк 
базасы; 
 
Мцвафиг щюкумят органларынын ещтийаъ вя сяйляри; 
 
Бу ъцр фяалиййяти дястяклямяк цчцн донорларын щазырлыьы вя мадди имканлары. 
 
6.6.2
 
Анлашма Меморандумунун имзаланмасынын цстцнлцкляри  
Хидмят эюстярян тяшкилат щцгуг-мцщафизя органлары иля ямякдашлыьын ялещиня гярар 
гябул едярся, эяляъякдя мцмкцн анлашылмазлыгларын гаршысынын алынмасы мягсяди иля 
щяр бир тяряфин разылыьа эялдийи мясялялярин дягигликля вя йазылы сурятдя анлашма 
меморандуму шяклиндя бяйан едилмяси тювсийя олунур. Щцгуг-мцщафизя органларынын 
ямялиййат ишчиляри арашдырмалар заманы нятиъя ялдя етмяк тязйиги алтында ишляйирляр вя 
она эюря дя щяр заман беля бир риск мювъуд ола биляр ки, онлар ирялиляйишя мане 
олдуьуну щесаб едяряк ямякдашлыг проседурларындан, яэяр бу проседурлар айдын 
шякилдя вя йазылы сурятдя бяйан олунмайыбса, бойун гачырмаьа ъящд  эюстяря билярляр. 
Мяслян, еля вязиййят йарана биляр ки, инсан алвери гурбанынын тящлцкясизлийини тямин 
етмяк  цчцн  хидмят  эюстярян  тяшкилат  щяддиндян  артыг  щяссас  информасийанын 
ачыгланмамасы 
барядя 
гярар 
гябул 
едя 
биляр, 
лакин 
сонрадан 
ямялиййатчыларын/мцстянтиглярин  истинтагын  эедишини  асанлашдырмаг  мягсяди  иля  ялавя 
информасийа  яляд  етмяк  цчцн  ганун  чярчивясиндя  мцяййян  тязйигляр  эюстярмяйя 
чалышдыглары мялум ола биляр. Хидмят эюстярян тяшкилатын щимайясиндя олан инсан алвери 
гурбанларынын тящлцкясизлийини тямин етмяк барядя ющдяликляри йцксяк сявиййядя тясдиг 
едилмиш  вя  дястяклянмиш  анлашма  меморандумунун  мцвафиг  мцдяалары  иля 
таныныларса, бу ъцр щаллар аз ещтимал олунандыр. Бундан башга, йазылы сазишин назирлик вя 
полис  органлары  рящбярлийи  сявиййясиндя  дястяклянмяси  мцвафиг  тялябляря  даща  йахшы 
риайят  олунмагла  йанашы  ямялиййат  сявиййясиндя  фактики  ямякдашлыьа  да  шяраит 
йарадаъагдыр. 
Щцгуг-мцщафизя органлары иля хидмят эюстярян тяшкилатларын гаршылыглы ялагяляриндян 
файдаланаъагларыны  баша  дцшян  щцгуг-мцщафизя  органлары  рящбярляринин  чоху  бу  ъцр 
ялагяляря  мцсбят  йанашаъагларына  бахмайараг,  йаранан  проблемляри  тякбашына  щялл 
етмяк вя инсан алвери гурбанларына мцнасиб дястяк эюстярмяк цчцн щцгуг-мцщафизя 
органларынын  сяйляринин  кифайят  етмяйяъяйи  фактыны  чятинликля  гябул  едян  ямякдашлар 
тяряфиндян мцййян шцбщя вя мцмкцн наразылыьын ифадя олунмасы щаллары да эюзляниля 
биляр.  Бу  ъцр  ямякдашлыьын  мцвафиг  структурун  бцтцн  ийерархийа  сявиййяляриндя 
дястяклянмяси йухарыда эюстярилян шяхслярин тясирини азалдаъагдыр. 
 
6.6.3
 
Ясас принсипляр 
Ямякдашлыг 
механизмляринин 
ясас 
принсип 
вя 
практики 
тяфяррцатлары, 
мяслящятляшмялярдян сонра йаранмыш илк фцрсятдян истифадя едиляряк, мцвафиг назирлик 
вя хидмят эюстярян тяшкилат тяряфиндян имзаланмыш рясми Анлашма Меморандумунда 
бирмяналы  шякилдя  мцяййянляшдирилмялидир.  Полис  органлары  иля  ямякдашлыьын  щяссас 
характерини нязяря алынараг, ики тяряф арасында ялдя олунмуш разылыьын сцбуту кими рясми 
сяняддя разылашманын ясас принсип вя дягиг шяртляринин мцяййянляшдирилмяси зяруридир. 
Хидмят  эюстярян  тяшкилатларла  щцгуг-мцщафизя  органлары  арасында  Ямякдашлыг  цзря 

 
203 
Анлашма  Меморандуму  ашаьыда  верилмиш  ясас  принсипляря  аид  разылашманы  юзцндя 
якс етдирмялидир:  
 
Мягсяд  хидмят  эюстярян  тяшкилатла  щцгуг-мцщафизя  органлары  арасындакы 
сямяряли ямякдашлыг васитяси иля инсан алвери щалларынын азалдылмасы вя гаршысынын 
алынмасына тющфялярин верилмясиндян ибарятдир; 
 
Хидмят  эюстярян  тяшкилат  инсан  алвериня  гаршы  мцбаризя апармаг,  инсан алвери 
гурбанларынын  щцгугларыны  мцдафия  етмяк,  мигрантлардан,  гадынлардан, 
ушаглардан вя с. шяхслярдян ибарят ясас щядяф групларынын ляйагят вя рифащына 
щюрмят  эюстярилмясинин  тямин  олунмасы  истигамятиндя  мцвафиг  иш  апармаг 
ющдялийини юз цзяриня эютцрцр; 
 
Инсан  алвери  гурбанларынын  вя  инсан  алверинин  мцмкцн  гурбанларынын 
тящлцкясизлийи,  мцдафияси  вя  щцгуглары  щяр  ики  тяряф  цчцн  бцтцн  заманларда 
хцсуси ящямиййят кясб едяъякдир; 
 
Ямякдашлыг  механизмляри  БМТ-нин  Инсан  Алвериня  гаршы  Протоколунда  вя 
БМТ-нин  Инсан  Щцгуглары  цзря  Али  Комиссарлыьынын  Инсан  Алвери  вя  Инсан 
Щцгугларына  аид  Принсип  вя  Тювсийяляриндя  тясбит  едилмиш  вя  щазырда  тятбиг 
олунан бейнялхалг стадарт вя нормалара ясасланыр; 
 
Башга  инсан  алвери  гурбанынын  тящлцкясизлийи  иля  ялагядар  олмадыгда,  инсан 
алвери  гурбанынын  разылыьы  олмадан  вя  йа  инсан  алвери  гурбанынын  ян  йахшы 
марагларына  зидд  олан  вязиййятлярдя  хидмят  эюстярян  тяшкилатдан  мцвафиг 
информасийанын ачыгланмасы тяляб олуна билмяз. 
 
Бу  5  ясас  принсип  ящатя  олунан  ямякдашлыг  сащясиндян  асылы  олмайараг,  щцгуг-
мцщафизя  органы  иля  имзаланаъаг  мцвафиг  ямякдашлыг  сазишиня  дахил  едиля  биляр.  Бу 
принсипляр  ямялиййат  мялуматларынын  мцбадиляси,  щямчинин  техники  ямякдашлыг  вя 
потенсиалларын  йарадылмасы  механимлярини,  мясялян  семинарлары  вя  щцгуг-мцщафизя 
органлары  цчцн  тялимляри  вя  йахуд  да  кцтляви  информасийа  васитяляри  иля  ямякдашлыг  вя 
биликлярин  артырылмасы  кампанийаларынын  кечирилмясини  мцяййянляшдирян  сазишляр  цчцн  дя 
мцнасибдир. 
 
6.6.4
 
Ямякдашлыг цзря Анлашма Меморандумунун мязмуну 
Анлашма Меморандуму ямякдашлыьын ясас принсипляри бяйан едилдикдян сонра щяр 
шейдян  яввял  мцвафиг  ролларын,  вязифя  вя  ямякдашлыьын  иъра  едилмяси  методларынын 
тяфяррцатларыны  тясбит  етмялидир.  Эениш  чешиддя  мювзулары  ящатя  етмяк  мягсяди  иля 
Анлашма  Меморандумунда  дцзялишляр  едиля  биляр.  Щцгуг-мцщафизя  органлары  иля 
ямякдашлыьын  бязи  сяъиййяви  сащяляри  дя  мювъуддур  вя  онлар  Анлашма 
Меморандумуна дахил едилмяси цчцн нязярдян кечириля биляр: 
 
Хидмят  эюстяряъяк  тяшкилатын  щцгуг-мцщафизя  органлры  иля  ямякдашлыг  едяъяйи 
сащялярин вя гаршылыглы ялагялярин тямин едилмяси методлары. 
 
Техники  ямякдашлыьын  вя  потенсиалларын  йарадылмасы  сащясиндя  дястяйин, 
мясялян мцтяхяссислярин щазырланмасы цчцн тялим семинарларынын кечирилмясинин 
вя техники дястяк цчцн аваданлыгларла тяъщизатын тямин едилмяси.  
 
Ъинайятлярин  гаршысынын  алынмасы  вя  йа  истинтаг  мягсяди  иля  нязярдя  тутулан 
ямялиййат мялуматларынын мцбадиляси. 
 
Инсан алвери гурбанларынын/шащидлярин дашынмасына кюмяк. 
 
Хидмят  эюстярян  тяшкилатын  щимайясиндя  олан  инсан  алвери  гурбанларына  чыхыш 
имканларынын тяшкили. 
 
Ямялиййат  мялуматларынын  тягдим  едилмяси  вя  мцбадиляси  цчцн  щцгуг-мцщафизя 
органлары  иля  ямякдашлыг  сазишляри  хцсуси  ящямиййят  кясб  едир.  Инсан  алверчиляри 
тящлцкяли  ъинаййяткрлардыр  вя  разылашдырылмыш  чярчивяляр  дахилиндя  ъинаййятляр  щаггында 
щяссас  ямялиййат  мялуматларынын  тягдим  едилмяси  вя  мцбадиляси  просесинин  мцвафиг 

 
204 
гайдада идаря едилмямяси инсан вя тяшкилат сявиййясиндя ъидди фясадлар йарада биляр. 
Мцвафиг риск факторлары бу Фяслин 6.9.6-ъы бяндиндя щяртяряфли мцзакиря едилир. 
Анлашма  Меморандумунун  ямялиййат  мялуматларынын  мцбадилясиня  аид 
мцддяалары ашаьыдакы мясяляляр цзря разылыьы тямин етмялидир: 
 
Ямялиййат мялуматларынын мянбяйи вя мязмунунун ъидди мяхфилийи; 
 
Инсан алвери гурбанларыны хилас етмяк вя йа мцмкцн инсан алвери гурбанларынын 
сатылмасынын  гаршыны  алмаг  мягсяди  иля  материалларын  йалныз  мцвафиг  иъазя 
ясасында тягдим едилмяси, щямчинин мящдуд шякилдя ачыгланмасы; 
 
Бу  ъцр  ямялиййат  мялуматларынын  ачыгланмасында  хидмят  эюстярян  тяшкилатын 
ролунун ъидди шякилдя мяхфи сахланылмасы; 
 
Мялуматларын йалныз эюстярилмиш мигйасда пайланылмасы; 
 
Мянбянин вя йа хидмят эюстярян тяшкилатын разылыьы олмадан онларын ролу барядя 
инфомасийанын мящкямя арашдырмалары заманы ачыгланмамасы; 
 
Инсан  алвери  гурбанларынын  ишляри  иля  ялагядар  ирялиляйишляр/эюрцлмцш  тядбирляр 
барядя нювбяти информасийаны ялдя етмяк щцгугу. 
 
Тяшкилатлар  бязи  юлкялярдя  щцгуг-мцщафизя  органларынын  ямякдашлыгдан 
йайынмаларыны  онларын    Анлашма  Меморандумунун  шяртляри  иля  разылашмадыглары  кими 
мцяййян едя биляр. Бязи полис органлары буну сялащиййятляринин азалдылмасы кими гябул 
едя  вя  бу  ишя  щявяссиз  йанаша  билярляр.  Лакин,  бу  сявиййядя  разылашманын  ялдя 
олунмасыны  тякид  етмяк  цчцн  щяддиндян  артыг  ясаслы  сябябляр  мювъуддур,  чцнки 
мцвафиг тяшкилатла полис органлары арасында ямялиййат мялуматларынын тягдим олунмасы 
вя  мцбадиляси  просеси  кифайят  гядяр  реал  рисклярля  ялагядардыр  вя  Анлашма 
Меморандумунун  чярчивя  вя  шяртляри  бу  рисклярин  мцмкцн  гядяр  максимум 
дяряъядя азалдылмасыны нязярдя тутур.  
Щцгуг-мцщафизя  органлары  тяряфиндян  мцяййян  мцгавимятлярин  эюстярилдийи 
щалларда онлара билдирилмялидир ки, тяшкилат бу ъцр ямялиййат мялуматларыны тягдим етмяйя 
борълу дейил, анъаг щимайясиндя олан инсан алвери гурбанынын дястяклянмяси цчцн вя 
онун разылыьы ясасында, ейни заманда ямякдашлыг наминя, щямин мялуматларын полис 
органлары цчцн ящямиййятини дярк едяряк вя бу шякилдя юз тющфясини вермяк цчцн буну 
етмяйя щазырдыр. 
Ейни  заманда,  щцгуг-мцщафизя  органларына  билдирилмялидир  ки,  тяшкилатын  цмдя 
вязифяси  кюмяк  етдийи  инсан  алвери  гурбанларынын  вя  ишчилярин  рифащ  вя  тящлцкясизлийини 
тямин етмякдян ибарятдир вя бу йазылы чярчивяляр вя бурайа дахил едилмиш тящлцкясизлик 
тядбирляри  тяшкилат  тяряфиндян  мцвафиг  вязифялярин  иърасынын  тямин  едилмясини  нязярдя 
тутур.  Мящз  юз  фяалиййятляринин  хцсусиййятиня  эюря  щцгуг-мцщафизя  органларынын 
ямякдашлары  бу  факты  гябул  етмялидирляр.  Онлар  тяряфиндян  бу  фактын  рядд  едилмяси 
онларла сазишин имзаланмамасы цчцн щялледиъи сябяб сайылыр. 
 
6.6.5
 
Рискляр 
Ямялиййатчылар бир чох щалларда инсан алверинин гурбанларына кюмяк етмяк мягсяди 
иля гейри-рясми олараг хидмят эюстярян тяшкилатларла артыг ямякдашлыг едирляр вя адятян 
бу  ъцр  разылашмалар  2  елементля  характеризя  едиля  биляр:  бу  разылашмалар  инсан  алвери 
гурбанына  щуманитар  йардымын  эюстярилмяси  ишинин  эенишляндирилмяси  цчцн  ялдя 
олунмушдур  вя  онларын  иш  методлары  рясми  проседурлара  ъидди  шякилдя  уйьун  эялмир. 
Мцвафиг  ганунун  ъидди  шякилдя  интерпретасийасы  вя  тятбиги  инсан  алвери  гурбанларынын 
юлкяйя  ганунсуз  эялмясиня  вя  башга  ямялляриня  эюря  тягиб  олунмасыны  тяляб 
етмясиня  бахмайараг,  бу  ъцр  ямякдашлыьа  аид  мисаллардан  бири  ондан  ибарятдир  ки, 
гайьыкеш вя прагматик ямялиййатчылар мцяййян щалларда гаршылыглы кюмяк эюстярилмяси 
цчцн инсан алвери гурбанларыны хидмят эюстярян тяшкилатлара истигамятляндирирляр,  
Бу  сябябдян  дя  мювъуд,  хцсуси  ямякдашлыг  механизмляринин  Рясми  Анлашма 
Меморандуму  иля  явяз  олунмасы  нятиъясиндя  хидмят  эюстярян  тяшкилатларла  щцгуг-

 
205 
мцщафизя  органларынын  ямякдашлары  арасында  мювъуд  олан  вя  инсан  алвери  гурбанлары 
цчцн  файдалы  олдуьуну  сцбута  йетирмиш  гейри-рясми  ямякдашлыг  тядбирляринин 
давамлылыьынын вя сямярялилийинин тящлцкя алтына гойулмасы риски йараныр. Бу дилемманын 
асан  щялли  йолу  мювъуд  дейил.  Тяшкилатлар  полис  органлары  иля  ямякдашлыг  просесини 
рясмиляшдирмякля,  юзлярини  мцдафия  етмяк  зяруриййяти  вя  инсан  алвери  гурбанларына 
кюмяк эюстярмяк цчцн мювъуд олан гейри-рясми имканлардан иряли эялян цстцнлцклярин 
итирилмяси арасында таразлыьы сахламаьа чалышаъаглар. 
 
6.7
 
Инсан алвериня гаршы мцбаризя цзря бюлмялярля гаршылыглы ялагяляр 
Хидмят эюстярян тяшкилатлар цчцн щцгуг-мцщафизя органлары иля ямякдашлыг етмяк 
зяруриййяти адятян, ашаьыда верилмиш фяалиййят сащяляриндян бири иля ялагядар йараныр: 
 
Техники  ямякдашлыг  вя  йа  потенсиалларын  йарадылмасы,  мяс.  семинарлар, 
мцтяхяссислярин  щазырланмасы  вя  йа  мцвафиг  ганунвериъилийин  нязярдян 
кечирилмяси. 
 
Инсан  алвери  гурбанларыны  хилас  етмяк  цчцн  ямялиййат  мялуматларынын 
мцбадиляси,  инсан алвери  гурбанлары  иля  мцсащибялярин  кечирилмяси  вя йа  онларын 
истигамятляндирилмяси. 
 
Бу  сащялярдя  ямякдашлыьын  тящлцкясиз  вя  ардыъыл  шякилдя  апарылдыьыны  тямин  етмяк 
мягсяди иля хидмят эюстярян тяшкилатла щцгуг-мцщафизя органы арасында разылашдырылмыш 
ялагя методунун мцяййянляшдирилмяси вя тяшкил едилмяси тяляб олунур. 
Практики  ялагя  механизмляри  Анлашма  Меморандумунда  тясбит  олунмалыдыр. 
Щцгуг-мцщафизя  органлары  иля  ялагя  сахламаг  цчцн  хидмят  эюстярян  тяшкилат 
тяряфиндян  мясул  шяхсин  тяйин  едилмяси  тювсийя  олунур.  Бу  тягдирдя,  Анлашма 
Меморандумунда  бирмяналы  шякилдя  нязярдя  тутула  биляр  ки,  щцгуг-мцщафизя 
органларынын ямякдашлары хидмят эюстярян тяшкилатла сонунъу тяряфиндян тяйин едилмиш 
мясул шяхс вя йа онун мцавини васитяси иля ялагя сахламалыдырлар. 
Щцгуг-мцщафизя  органлары  тяряфиндян  ялагя  сахламаг  цчцн  ващид  шяхсин  тяйин 
едилмяси  хидмят  эюстярян  тяшкилата  юз  йанашмаларында  ардыъыл  олмаьа  вя  тяшкилатын 
мцхтялиф ишчиляри тяряфиндян зиддиййятли вя йа гейри-дягиг мяслящятлярин верилмяси вя йа 
да  гейри-дцзэцн  щярякятлярля  ялагядар  тяшкилат  адындан  ющдяликлярин  эютцрцлмяси 
нятиъясиндя  анлашылмазлыгларын  йаранма  ещтималларыны  азалтмаьа  шяраит  йарадаъагдыр. 
Хидмят  эюстярян  тяшкилатын  ишчиляри  вя  йерли  щцгуг-мцщафизя  органларынын  ямякдашлары 
арасында  сых  ишэцзар  ялагяляря  мане  олмамаг  вя  зярури  ардыъыллыьы  тямин  етмяк 
мягсяди  иля  бцтцн  ямялиййат  вя  техники  ямякдашлыг  ялагяляринин  тяйин  едилмиш  мясул 
шяхс васитяси иля координасийа едилмяси тювсийя олунур. 
Хидмят  эюстярян  тяшкилат  вя  щцгуг-мцщафизя  органлары  тяряфиндян  тяйин  едилмиш 
мясул  шяхсляр  суткада  24  саат  ярзиндя  ялйетярли  олмаг  шярти  иля  фяалиййят 
эюстярмялидирляр.  Инсан  алвериня  гаршы  мцбаризя  суткада  24  саат  ярзиндя  апарылан  бир 
ишдир вя тяърцбя эюстярир ки, ямякдашлыьа аид тяъили мясяляляр, хцсусян дя инсан алвери 
гурбанынын  хилас  едилмясиня  вя  она  кюмяк    эюстярилмяси  мясяляляри  эцн  ярзиндя 
истянилян вахт, эцндцз вя йа эеъя эцндямя эяля биляр. Беляликля дя, 24 саат ярзиндя 
мцвафиг  ъаваб  вермяк  имканлары  тямин  едилдикдя  хидмят  эюстярян  тяшкилатла  щцгуг-
мцщафизя органлары арасында гаршылыглы ялагя механизмляри даща сямяряли ола биляр. 
 
Щям  хидмят  эюстярян  тяшкилат,  щям  дя  щцгуг-мцщафизя  органлары  эеъя-эцндцз 
истянилян вахт ялйетярли олан вя бу мягсяд цчцн айрылмыш хцсуси мобил телефон хятти иля 
тяъщиз олунмуш мцвафиг мясул шяхси тяйин етмялидирляр. 
 
6.8
 
Техники ямякдашлыг вя потенсиалларын йарадылмасы 
Адятян,  техники  ямякдашлыг  вя/вя  йа  тясисат  потенсиалларынын  йарадылмасы 
контекстиндя  щцгуг-мцщафизя  органлары  иля  ямякдашлыг  ямялиййат  мялуматларынын 

 
206 
мцбадиляси вя йа инсан алвери гурбанларына кюмяк эюстярилмяси мясяляляриня хас олан 
эярэинлик вя йа щяссаслыг дяряъяляриня охшар щаллары нязярдя тутмур. 
Лакин,  инсан  алвериня  гаршы  мцбаризя  сащясиндя  щяйата  кечирдийи  ъаваб  тядбирляри 
бейнялхалг  стандартлара  уйьун  эялмяйян  щцгуг-мцщафизя  органлары  иля  ямякдашлыг 
рисклярля  мцшайият  олуна  биляр.  Инсан  алверинин  гурбанлары  иля  ряфтар  вя  йа  онларын 
мцдафияси заманы бейнялхалг стандартлара риайят етмяк цчцн ъцзи сяйляр эюстярян вя 
йа цмумиййятля, буна ъящд етмяйян щцгуг-мцщафизя органлары иля техники ямякдашлыг 
вя  йа  потенсиалларын  йарадылмасы  лайищяляриндя  бирэя  иштирак  щямин  тяшкилаты  тянгидя 
мяруз гойа биляр. 
Диэяр  тяряфдян,  мцвафиг  тялябляря  риайят  етмяйян  щцгуг-мцщафизя  органлары  иля 
мящдуд  вя  мцтямади  мониторинг  нязарятиндя  олан  ямякдашлыг  тяшкилата  юз  тясир 
даирясини  артырмаьа  вя  щямин  органлара  юз  фяалиййятлярини  нязярдян  кечиряряк,  ону 
бейнялхалг стандартлара уйьун сявийяйя чатдырмаьа сяй эюстярмяк имканы веря биляр. 
Бу  ъцр  вязиййятлярдя  мящдуд  ямякдашлыг  инсан  алверинин  гурбанлары  иля  ясас 
принсипляря  уйьун  тяляб  олунан  ряфтар  истигамятиндя  тякмилляшдирмянин  тямин  едилмяси 
цчцн сямяряли вя юзцнц доьрултмуш метод ола биляр. 
 
6.9
 
Информасийанын идаря олунмасы вя йайылмасы  
Бу  бюлмянин  ясас  мягсяди  инсан  алверинин  гурбанлары,  онларын  аиля  вя 
йахынларындан  ялдя  олунмуш  информасийанын  хидмят  эюстярян  тяшкилат  тяряфиндян  неъя 
идаря  едилмяси  вя  информасийанын  щцгуг-мцщафизя  органларына  ютцрцляъяйи  тягдирдя, 
буну неъя етмяси мясялясинин нязярдян кечирилмясиндян ибарятдир. 
 
Гейд олунаъаг ясас мягамларын хцласяси 
Инсан  алвериня  аид  информасийанын  гейдя  алынмасы,  идаря  едилмяси  вя 
пайланылмасында,  цмумиййятля  щцгуг-мцщафизя  органлары  иля  ямякдашлыг  сащясиндя 
хидмят  эюстярян  тяшкилатларын  ролу  инсан  алвериня  гаршы  мцбаризя  мясяляляри  цзря 
мцтяхяссисляр  арасында  наращатлыьа  вя  мцбащисяляря  сябяб  олан  бир  мясялядир.  Бязи 
даирялярдя  хидмят  эюстярян  тяшкилатларын  полис  аэентляриня  чеврилмяси  вя  бунун  да 
нятиъясиндя тяшкилатларын гярязсизлийиня хялял йетириляъяйи барядя баша дцшцлян щяйаъан 
мювъуддур. Бундан башга, бу ъцр мясялялярин гашысыны алмаг цчцн ишчи щейятя тяляб 
олунан ялавя вязифя вя баъарыгларла ялагядар анлашылан наращатлыглар да мювъуддур. 
Инсан  алвериня  аид  ямялиййат  мялуматларынын  щцгуг-мцщафизя  органларына 
ютцрцлмяси  иля  ялагядар  юз  мювге  вя  сийасятини  инкишаф  етдирян  тшкилатлар  тяряфиндян 
нязяря алына биляъяк бязи мясяляляр ашаьыда тягдим олунур: 
 
Рящбяр принсип кими, инсан алверинин фактики вя мцмкцн гурбанларынын мцдафияси, 
тящлцкясизлийи  вя  щцгугларынын  горунмасы  принсипляриня  щяр  заман  риайят 
олумалыдыр. 
 
Щцгуг-мцщафизя  органлары  иля  ямякдашлыг  инсан  алвери  гурбанларынын 
щцгугларынын  мцдафияси,  инсан  алвери  щалларынын  сайынын  азалдылмасы  вя  йекун 
нятиъядя  бу  ъцр  щалларын  гаршысынын  алынмасы  сащясиндя  мягсядляря  наил 
олунмасында тяшкилатлара кюмяк едя биляр. 
 
Ясас щцгуг кими, инсан алвери гурбанлары ядлиййя вя тязминат мцханизмляриня 
чыхыш  имканларына  малик  олмалыдырлар.  Яэяр  горхудан  вя  йа  башга  сябяблярдян 
инсан  алверинин  гурбанлары  онларла  пис  ряфтар  етмиш  вя  йа  онлары  истимар  етмиш 
шяхсляря  гаршы  шащид  гисминдя  чыхыш  етмяк  щцгугуну  иъра  етмяк  игтидарында 
дейиллярся, онлара имкан верилмялидир ки, полис органларына инсан алверчиляри, инсан 
алвериня  мяруз  галмыш  башга  гурбанлар  вя  инсан  алвери  просесинин  щяйата 
кечирилмяси барядя ямялиййат мялуматлары тягдим едя билсинляр. Тяърцбя эюстярир 
ки,  инсан  алверинин  гурбанлары  шащид  гисминдя  чыхыш  етмякля  ялагядар  рисклярля 
цзляшмядян,  инсан  алверчиляриня  гаршы  ядалят  мцщакимяси  тядбирляриня  шяраит 
йаратмаг цчцн мцвафиг ямялиййат мялуматларынын полис органларына ютцрцлмяси 

 
207 
имканындан  истяфадя  етмяк  арзусунда  ола  билярляр.  Ядалят  мцщакимяси 
системинин инсан алвериня мяруз галмыш бцтцн гурбанлары цчцн ялйетярли варианты 
кими,  тяшкилатлар  бу  гурбанларын  щцгугларынын  мцдафиясиня  аид  цмуми  зярфин  бир 
щиссяси  чярчивясиндя  бу  мясяля  цзря  щцгуг  консултасийалары  тягдим  етмяйя 
чалышмалыдырлар. 
 
Ишчиляр  инсан  алверинин  гурбанлары  иля  ямякдашлыг  едяркян  полис  органларына 
информасийанын  тягдим  едилмяси  цчцн  щяддиндян  артыг  фяаллыг  нцмайиш 
етдирмямялидирляр.  Бунун  мцгабилиндя  еля  бир  сийасят  мювъуд  олмалыдыр  ки, 
мцвафиг  вязиййятлярин  идаря  едилмяси  нятиъясиндя  тяшкилат  тяряфиндян  юз  гануни 
щцгуг  вя  имканлары  барядя  мяслящятляр  алмыш  инсан  алвери  гурбанлары  мящз 
ямялиййат мялуматларынын тягдим едилмяси вариантыны сечсинляр.      
 
6.9.1
 
Инсан  алвериня  гаршы  мцбаризя  сащясиндя  ямялиййат  мялуматлары  – 
анлайышлар вя мянбяляр 
Ади  дилдя  “инсан  алвериня  гаршы  мцбаризя  сащясиндя  ямялиййат  мялуматлары”ны 
садяъя  олараг  инсан  алвери  ъинайяти  барядя  информасийа  адландырмаг  олар.  Щцгуг-
мцщафизя  органлары  контексиндя  ися  инсан  алвериня  гаршы  мцбаризя  сащясиндя 
ямялиййат  мялуматлары  инсан  алверчиляриня,  инсан  алвериня  мяруз  галмыш  гурбанлара, 
маршрутлара  вя  ъинайятин  тюрядилмяси  методларына  аид  мцхтялиф  информасийа  мянбя  вя 
нювляриндян ибарят ямялиййат мялуматарынын тящлилинин нятиъяляриндян ибарят олур. 
Хидмят  эюстярян  тяшкилатлар  инсан  алвериня  аид  ямялиййат  мялуматларыны  бир  сыра 
мянбялярдян ялдя едирляр: 
 
Ачыг  мянбялярдян  –  диэяр  мянбяляр  сырасында  кцтляви  информасийа 
васитяляриндян,  мягалялярдян,  журналистлярля  ялагялярдян,  елми  тядгигат 
ишляриндян; 
 
Щямин тяшкилатын башга шюбяляриндян; 
 
Щцгуг-мцщафизя органларындан – полисдян, иммиграсийа органларындан, сярщяд 
хидмятиндян; 
 
Щюкумятлярарасы партнйор тяшкилат вя ГЩТ-лярдян; 
 
Инсан  алвери  гурбанларындан,  онларын  аиля  цзвляриндян,  йахынларындан, 
достларындан вя башга шяхслярдян. 
 
6.9.2
 
Ямялиййат мялуматларынын нювляри вя истифадяси 
Сюзцн эениш мянасында ямялиййат мялуматларыны 2 категорийайа бюлмяк олар: 
 
Yüklə 3,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin