I oliy va o`rta

1-asosiy masala buyicha ukituvchining maqsadi: Uzbek Xalq pedagogikasi 
xususiyatlarining milliy madaniyat, ilm-fan, san‘atdan va adabiyot soxasidagi 
yutuklarini talabalarga yetkazish va ushbu masalaga nisbatan ularda munosabatni 
shakllantirish. 
 
Identiv o‘quv maqsadi: 
1.1. Xalq 
pedagogikasining 
xususiyatlarini 
ularning 
adabiyot 
soxasidagiyutuklarini aytib beradilar. 
1.2. Ilm-fan va adabiyot soxasida erishgan yutuklarini bir-biridan farklaydilar. 
1-asosiy savolning bayoni: 
O‗zbek xalqiga xos milliy hususiyatlar, uning milliy madaniyati, ilm-fan, san‘at 
va adabiyot soxasida erishgan yutuqlarida, oilaviy turmush tarzida bola tarbiyasida 
qullangan usul va tadbirlarda nomoyondir. 
Yosh avlodni hayotga tayyorlashda ko‗p asrlar davomida qullangan usul va vosita 
tadbir shakllari, urf-odat va an‘analar, tarbiya xaqidagi g‗oyalar-xayotiy tajribalar 
o‗zbek halk pedagogikasida mujassamdir. 
Hali maktab bo‗lmagan pedagogika fan sifatida shakllanmagan davrdayoq qabila 
a‘zolarining bolalar tarbiyasi soxasida ortirgan, tajribalari xayotiy mevasi sifatida 
bizning davrimizga qadar yetib kelgan va Xalq pedagogikasi shaklida tarkib topdi. Xar 
birjamiyatda yashagan Xalq ruxi, do‗stlik, birodarlik, mardlik, vatan va Xalqka sodiqlik 
g‗oyalari, ota-onalarning o‗zaro axiligi, ular bilan farzandning o‗zaro mexr-muxabbati, 
qadr-qimmati, insoniy eng yaxshi fazilatlari u ijod etgan maqol, topishmoq, ertak, latifa, 
lapar, askiya, dostonlarda tarannum etgan. Bu yodgorliklar o‗z muxtasarligi, 
qiziqarliligi, rovonligi, oxangdorligi, pandnomaligi (didaktikligi) g‗oyaviyligi bilan, 
g‗oyatda muxim tarbiyaviy axamiyatga egadir. 

---

17 
Xalq pedagogikasining eng qadimgi yozuv paydo bo‗lishidan oldin
shakllandi.Shunga ko‗ra, u ilmiy pedagogikaning boshlanishi xisoblandi. Xalq 
pedagogikasi inson, xalq bunyod bo‗lgan davrdan boshlab mavjuddir. Jamoatchilik 
xususiyati, xayotiylik, xayotiy ifodalilik-xalq pedagogikasining asosiy xususiyatidir. 
Xalq pedagogikasida xar bir Xalqka xos donishmandlik uning tili, atama va 
shevalarida yorqin ko‗rinadi. Shu sababli xam xalq pedagogikasi, keng mexnat axliga 
tushinarlidir. Ayrim atamalar iste‘moldan chiqqanligiga qaramay, yozma adabiyotda, 
xalq ijodida yashamoqda, g‗oyaviy estetik, fazifani bajarmoqda. Xalq pedagogikasiga 
xos obrazlilik, yorqinlik, ta‘sirchanlik, kuchi faqat, sifatlash, mubolag‗a, majoz, ritorlik 
suroq va undoshlarda emas, balki til boyliklari, fonetika, morfologiya, sintaksisda xam 
nomoyondir.