Cı ildə İnsan Hüquqlarının Vəziyyətinə dair Ölkə Hesabatları



Yüklə 0,68 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/7
tarix06.09.2017
ölçüsü0,68 Mb.
#29075
1   2   3   4   5   6   7

v

ətəndaşlığı olmayan şəxs mandatı altında olan 3 585 nəfər olmuşdur. Dövlət Miqrasiya Xidməti 



t

ərəfindən verilmiş məlumata əsasən il ərzində 245 nəfər əcnəbi və vətəndaşlığı olmayan şəxsə 

v

ətəndaşlıq verilmiş, iki nəfərin vətəndaşlığı bərpa edilmişdir. Vətəndaşlığı olmayan şəxslərin 



əksəriyyəti Gürcüstan və yaxud İrandan olan etnik azərbaycanlılar olmuşlar.  QHT-lər vətəndaşlığı 

olmayan bir çox dig

ər sənədləşdirilməmiş şəxslərin olduğunu bildirmişlər və onların sayının yüzdən 

on minl


ərə qədər olduğu qeyd olunmuşdur. 

V

ətəndaşlığı olmayan şəxs statusunun alınması üçün müraciət etmək hüququnun qanunla nəzərdə 

tutulmasına baxmayaraq bəzi şəxslər müraciət etmək üçün tələb olunan sənədləri əldə edə 

bilm


əmişlər və bu səbəbdən də rəsmi qaydada qeydə alınmamışlar.  Vətəndaşlıq haqqında qanun 

əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin vətəndaşlıq almasını çətinləşdirir. 

V

ətəndaşlığı olmayan şəxslər bir çox hallarda sərbəst yerdəyişmə azadlığından istifadə ediblər.  



V

ətəndaşlığı olmayan şəxslərin səhiyyə və məşğulluq kimi əsas hüquqlarla təmin olunması qanunla 

n

əzərdə tutulur.  Buna baxmayaraq onların hüquqi statuslarının olmaması müəyyən hallarda 



v

ətəndaşlığı olmayan şəxslərin bu hüquqlardan istifadə etməsinə mane olmuşdur. 

BÖLMƏ 3 SIYASI PROSESLƏRDƏ 

IŞTIRAK ETMƏK AZADLIĞI 

V

ətəndaşların öz hökumətini ümumxalq və bərabər seçki hüququ əsasında, gizli səsvermə yolu ilə 



keçiril

ən azad və ədalətli seçkilər vasitəsilə seçmək hüququnun konstitusiya ilə müəyyən olunmasına 

baxmayaraq hökum

ət seçki prosesinə müdaxilə etməklə bu hüququ məhdudlaşdırmağa davam 

etmişdir.  Qanun eyni zamanda müstəqil qanunvericilik hakimiyyətinin olmasını nəzərdə tutur, lakin 

Milli M


əclisin icraedici qoldan ayrıca müstəqil təşəbbüsü az olmuşdur. 

Seçkil


ər və siyasi iştirak 

Son seçkil

ər Hökumət ATƏT-in Demokratik Təsisatlar və İnsan Hüquqları Bürosu (DTİHB) tərəfindən 

tövsiy


ə olunan sayda seçki müşahidəçilərini qəbul etməkdən imtina etdikdən sonra DTİHB 2015-ci 

ilin noyabr ayında keçirilmiş parlament seçkilərinin müşahidəsindən imtina etmişdir.  DTİHB-nun 

iştirakı olmadan, seçkilərin ədalətliliyini müvafiq qaydada qiymətləndirmək mümkün olmamışdır. 

Seçkil


əri müşahidə etmiş müstəqil yerli və beynəlxalq müşahidəçilər ölkənin müxtəlif yerlərində seçki 

pozuntularını, o cümlədən müşahidəçilərin seçki məntəqələrinə daxil olmasının qarşısının alınması, 

seçki qutularına saxta bülletenlərin doldurulması, səsvermədə “karusel” üsulu və qeydiyyatdan 

keçm


əmiş fərdlərin səsverməsi kimi halları müşahidə etdiklərini qeyd etmişlər və bu cür qanun 

pozuntula

rını müxalifət müşahidəçiləri də qeydə aldıqlarını iddia etmişlər.  Ölkənin əsas müxalifət 

partiyaları bu seçkiləri boykot etmişlər. 

2013-cü ild

ə keçirilmiş prezident seçkiləri beynəlxalq standartların tələblərinə cavab verməmişdir.  

Seçkil

ərlə bağlı aşkar edilmiş ilkin faktlar və nəticələr əsasında DTİHB və ATƏT-in Parlament 



Assambleyasının verdiyi birgə bəyanatda ölkənin ATƏT qarşısında üzərinə götürdüyü öhdəliklərə 

tam cavab verm

əsi üçün aradan qaldırılmasına ehtiyac olan ciddi çatışmazlıqlar vurğulanmışdır. 

Seçki günü ATƏT-in Parlament Assambleyası və DTİHB-nun müşahidəçiləri prosedurların 

pozulması hallarını, o cümlədən seçki qutularına saxta bülletenlərin doldurulduğunu, müşahidə 

aparılmış seçki məntəqələrinin 58 faizində səslərin sayılması zamanı ciddi problemlərin olduğunu və 

q

əbul edilmiş bülletenlərin sayının qeydə alınmadığı kimi halları qeyd etmişlər. DTİHB-in 



hesabatında qeyd olunmuşdur ki, hökumətin seçki gününə qədər yaratdığı repressiv siyasi mühit 

azad v


ə ədalətli seçki rəqabətinin aparılması üçün zəruri olan sərbəst toplaşma, birləşmə və ifadə 

azadlıqları kimi əsas azadlıqları təmin etməmişdir.  Hakimiyyət müntəzəm şəkildə mətbuata və 

v

ətəndaş cəmiyyətinə müdaxilə etmiş, 23 günlük seçki təşviqatı dövründə və bundan əvvəl vaxtaşırı 



dinc mitinql

ərin və görüşlərin keçirilməsinə güc tətbiq etməklə mane olmuşdur, bir sıra müxalif və 

g

ənc fəalları həbs etmişdir.  Nə seçki administrasiyası, nə də məhkəmə şikayətlərin effektiv təmin 



olunmasını həyata keçirməmişdir.  Etibarlı QHT-lər də oxşar çatışmazlıqlar barədə məlumat 

vermişlər. 



Sentyabrın 26-da hökumət konstitusiyaya təklif edilən 29 dəyişikliklə bağlı referendum keçirdi. 

Seçicil


ər təklif olunan hər bir dəyişikliyə ayrıca səs vermək imkanına malik idilər. Dəyişikliklərə 

prezidentin s

əlahiyyət müddətinin beş ildən yeddi ilə qaldırılması, qanunverici orqan hökumətə bir il 

ərzində iki dəfə etimadsızlıq göstərdikdə və ya prezidentin təqdimatına əsasən yüksək hökumət 

v

əzifələrinə təyin olunan namizədlərdən imtina etdikdə prezidentə erkən seçkilər elan etmək hüququ 



ver

ən müddəalar daxil idi. Dəyişikliklər, həmçinin, prezidentə bir və daha artıq vitse-prezident təyin 

etm

əyə imkan vermiş, prezidentin səlahiyyətlərini parlament tərəfindən təsdiq olunan baş nazirin 



yerin

ə ilk olaraq birinci vitse-prezidentin yerinə yetirməsini müəyyən etmişdir. 

S

əsvermə bitdikdən sonra, Mərkəzi Seçki Komissiyası (MSK) 29 dəyişikliyin hamısının qeydə 



alınmış seçicilərin 69.8% səs çoxluğu ilə təsdiq olunduğunu elan etdi. Avropa Şurasının Parlament 

Assambleyasının müşahidəçiləri referendumun yaxşı icra olunduğunu bəyan etsə də,  

akkreditasiyadan keçm

əmiş müstəqil seçki müşahidəçiləri səsvermə qutularına bülletenlərin 

doldurulması ilə bağlı çoxlu hallar, "karusel" səsverməsi və digər pozuntular müəyyən etmiş, bunların 

çoxu video yaz

ıya köçürülmüşdür. Həmçinin, onların müşahidə etdiyi seçici fəallığı rəsmi olaraq 

MSK t


ərəfindən elan edilən göstəricidən xeyli aşağı olmuşdur. 

Siyasi partiyalar v

ə siyasi proseslərdə iştirak: Qeydiyyatdan keçmiş partiyaların sayı 50 olsa da, 

hakim Yeni Az

ərbaycan Partiyası siyasi sistemdə üstünlük təşkil etməyə davam etmişdir.  Yerli 

müşahidəçilər bildirmişlər ki, hakim partiyanın üzvü olmaq dövlət vəzifələrində üstünlüyün verilməsi 

kimi bir çox imtiyazları təmin edir.  2010-cu ildən etibarən ölkənin əsas müxalifət partiyalarının 

nümay


əndələri Milli Məclisdə təmsil olunmamışlar. 

Dig


ər vətəndaşlarla müqayisədə müxalifət üzvlərinin rəsmi strukturlar tərəfindən təqibə məruz 

qalması, əsassız həbs olunması və saxlanılması ehtimalı daha yüksək olmuşdur.  N!DA gənclər 

h

ərəkatının və Xalq Cəbhəsi Partiyasının Gənclər Komitəsinin üzvləri sosial şəbəkələrdə hökuməti 



t

ənqid edən yazılar paylaşdıqdan sonra həbs edilmiş və inzibati həbsə məhkum edilmişlər.  

Hakimiyy

ət, həmçinin, Müsəlman Birliyi Hərəkatının üzvlərinin hüquqlarına dəstək göstərdiyinə görə 

Xalq C

əbhəsi Partiyasının sədr müavini Fuad Qəhrəmanlını məsuliyyətə cəlb edərkən partiyanın 



ekstremist şiə cərəyanı ilə əlaqəli olduğuna işarə etməklə partiyanı nüfuzdan salmağa cəhd 

göst


ərmişdir. Hakimiyyət analoji qaydada, Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədri Əli Kərimlinin köməkçisi 

Faiq Əmirlini həbs edərkən, sünni Gülənçilik cərəyanı ilə əlaqələrinin olduğunu iddia etdi. 

Yerli QHT-l

ərin birgə tərtib etdikləri siyasi məhbuslar siyahısında yer almış siyasi məhbuslar və ya 

s

axlanılan şəxslər müxalifət partiyalarının və ya hərəkatlarının üzvləri olmuşlar.  Ən azı 12 nəfər 



müxalif

ət üzvü siyasi məhbus hesab edilmişdir. Məsələn, REAL hərəkatının sədri İlqar Məmmədov 

ictimai iğtişaşa təhrik etməkdə ittiham olunaraq 2015-ci ildə 7 il həbsə məhkum edilmişdir (bax: 

Bölm


ə 5). Ən azı 10 müxalifət nümayəndəsi siyasi fəaliyyətinə görə saxlanılan şəxs hesab edildi. 

M

əsələn, Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədr müavini Fuad Qəhrəmanlı ifadə azadlığının həyata 



keçirilm

əsi ilə əlaqəli olduğu görünən ittihamlarla 2015-ci ilin dekabrında saxlanmışdır (bax: bölmə 2 

a). 

Partiyaların regionlardakı üzvləri çox zaman öz toplantılarının məqsədini gizlətmiş və ucqar yerlərdə 



toplanmışlar. Müxalifət partiyalarının üzvlərinin verdikləri məlumata əsasən polis çox vaxt 

çayxanalarda keçiril

ən kiçik görüşləri dağıtmış və dindirmək məqsədilə iştirakçıları saxlamışdır.  

Müxalif


ət partiyalarının ofis icarəyə götürərkən üzləşdikləri çətinliklər davam etmişdir, belə ki, verilən 

m

əlumatlara əsasən əmlak sahibləri rəsmilər tərəfindən onlara təzyiq göstərilməsindən qorxmuşlar.  



B

əzi partiyalar rəhbərlərinin mənzillərində fəaliyyət göstərmişlər. 

Qadınların və azlıqların iştirakı: Heç bir qanun qadınların və azlıqların nümayəndələrinin siyasi 

prosesl


ərdə iştirakını məhdudlaşdırmır və qadınlar və azlıqlar bu proseslərdə iştirak etmişlər. 

BÖLMƏ 4 KORRUPSIYA VƏ 

HÖKUMƏTDƏ ŞƏFFAFLIĞIN OLMAMASI 

Qanunda v

əzifəli şəxslərin yol verdikləri korrupsiya əməlinə görə cinayət cəzası nəzərdə tutulsa da, 

hökum

ət tərəfindən qanun effektiv şəkildə icra olunmamışdır və vəzifəli şəxslər çox vaxt cəzasızlıq 



şəraitində korrupsiya əməllərində iştirak etmişlər. Hökumət tərəfindən aşağı səviyyədə dövlət 

xidm


ətlərinin həyata keçirilməsi zamanı korrupsiyaya qarşı mübarizədə müəyyən irəliləyişlər əldə 

olu


nsa da, yuxarı səviyyədə korrupsiya fəaliyyəti problem olaraq qalmışdır.  “Transparency 

International” təşkilatı və digər müşahidəçilər korrupsiyanın il ərzində geniş yayıldığını qeyd etmişlər. 

Hakimiyy

ətin hökumət daxilində korrupsiya ilə mübarizə aparmağa çalışan və bu barədə məlumat 

ötür

ən şəxsləri hədəfə alması ilə bağlı məlumatlar davam etmişdir. Məsələn, fəalların verdiyi 



m

əlumata əsasən, Zərdab rayonunun prokurorluğunun keçmiş əməkdaşı Rüfət Səfərov prokurorluq 

orqanlarında baş verən korrupsiya əleyhinə çıxış etdiyinə görə, hədə-qorxu yolu ilə pul tələb etmək 

ittihamı ilə həbs edilmişdir. Sentyabrın 8-də Lənkəran Ağır Cinayətlər Məhkəməsi onu 9 il həbsə 

m

əhkum etmişdir. Yerli QHT-lər onu siyasi məhbus hesab ediblər. 



Korrupsiya

: Bir sıra yüksək vəzifəli dövlət rəsmilərinin ailə üzvlərinin inhisarlardan faydalandıqları 

bar

ədə məlumatların verilməsi davam etmişdir. Hakimiyyət tərəfindən il ərzində rüşvətxorluq və 



hökum

ətdəki digər korrupsiya formaları ilə əlaqədar bəzi cinayət işləri açılsa da,  məsuliyyətə cəlb 

olunan m

əmurların sayı məhdud olmuşdur. 

2015-

ci ilin oktyabr ayında milli təhlükəsizlik naziri Eldar Mahmudov və nazirliyin digər vəzifəli 



şəxsləri vəzifələrindən kənarlaşdırıldıqdan sonra, 2016-cı ilin dekabr ayında Bakı Ağır Cinayətlər 

M

əhkəməsi ləğv edilmiş Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin keçmiş yüksək vəzifəli məmurlarına qarşı 



cinay

ət mühakiməsinə başladı. Onlar vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə, şirkətlərin qeyri-qanuni 

t

əftişi, hədə-qorxu ilə tələb etmə, rüşvətxorluq və şantaj etməkdə ittiham olunublar. Cinayət işinin 



istintaqı nəticəsində analoji korrupsiya ittihamları ilə digər nazirliklərin də vəzifəli şəxsləri, o 

cüml


ədən rabitə naziri Əli Abbasov və nazirliyin və dövlət telekommunikasiya idarələrinin 

əməkdaşları vəzifələrindən azad olunublar. 

Bel

ə bir inam geniş yayılmışdır ki, rüşvət verməklə 18-35 yaşlı kişilərə tətbiq olunan hərbi xidmət 



öhd

əliyindən azad olmaq olar.  Vətəndaşlar eyni zamanda bildirmişlər ki, kiçik miqdarda rüşvət 

verm

əklə hərbçilərin daha asan hərbi xidmət keçmə yerlərinə təyinat alması da mümkün olmuşdur.  



Dövl

ət idarəçiliyinin aşağı səviyyələrində korrupsiyanın azaldılması məqsədilə Prezident və 

Prezident Administrasiyası geniş təbliğ olunan proqramın icrasını davam etdirmişlər.  Vətəndaşlara 

Xidm


ət və Sosial İnnovasiyalar Dövlət Agentliyinin (ASAN) xidmət mərkəzləri doqquz nazirlik 

t

ərəfindən təqdim olunan xidmətlərin (doğum şəhadətnamələrinin verilməsi və nikahın qeydiyyatı 



kimi) bir yerd

ə cəmləşdiyi mərkəzlər kimi fəaliyyət göstərmişdir. 

Baş Prokurorluq yanında Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə İdarəsi tərəfindən 2016-cı il ərzində 313 

şəxsi əhatə edən 201 iş məhkəməyə təqdim olunmuşdur.  İdarə eyni zamanda cinayət yolu ilə əldə 

edilmiş vəsaitlərin geri qaytarılmasını təmin etmiş, tövsiyələr vermiş və korrupsiyaya şərait yaradan 

halların aradan qaldırılması məqsədilə məcburi təlimatlar vermişdir. 

Maliyy

ə açıqlaması: Qanun vəzifəli şəxslərdən özlərinin maliyyə vəziyyəti haqqında hesabat təqdim 



etm

əyi tələb edir və Seçki Məcəlləsinə əsasən bütün namizədlər maliyyə hesabatlarını təqdim 

etm

əlidirlər.  Hesabatların təqdim olunması prosesi mürəkkəb və qeyri-şəffaf olmuşdur, belə ki, 



Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə İdarəsi, Milli Məclis, Ədliyyə Nazirliyi və Mərkəzi Seçki Komissiyası 

daxil olmaqla bir sıra dövlət qurumları və təşkilatlar bu hesabatları qəbul edən tərəf kimi təyin 

olunsalar da, onların nəzarətedici vəzifələri aydın olmamışdır.  Bu hesabatlar ictimaiyyət üçün açıq 

olmamışdır.  Qanunun tələblərinə əməl olunmamasına görə inzibati sanksiyalar nəzərdə tutulur, 

lakin bu sanksiyalar t

ətbiq edilməmişdir. 

Şirkət təsisçilərinin adları və onların nizamnamə kapitalındakı payları barədə məlumatların 

ictimaiyy

ətə açıqlanması qanunla qadağan edilir. Tənqidçilər bu dəyişikliyin hökumət rəsmilərinin 

biznes maraqlarının araşdırmaçı jurnalistlər tərəfindən araşdırılmasının qarşısını almaq məqsədilə 

edildiyini v

ə bunun ictimaiyyətin məlumatlara çıxış imkanlarının azalmasına səbəb olacağını iddia 

etmişlər. 

İctimaiyyətin informasiyaya çıxışı: Fərdlərin və təşkilatların hökumətlə bağlı olan informasiyanı əldə 

etm

ək hüququ qanunla nəzərdə tutulsa da,  hökumət çox zaman buna icazə verməyib. Müxtəlif 



nazirlikl

ər informasiyaya malik olmadıqlarını iddia etməklə müntəzəm şəkildə müraciətləri rədd 

etmişlər, lakin nazirliklər eyni zamanda informasiyanın tələb edilməsi ilə bağlı ayrıca prosedurlarının 

olduğunu da iddia etmişlər.  Fərdlərin bu cür imtina halına qarşı məhkəməyə müraciət etmək 

hüquqları vardır, lakin məhkəmələr bir qayda olaraq nazirliklərin qərarlarını qüvvədə saxlamışlar. 

BÖLMƏ 5 İDDIA EDILƏN INSAN 

HÜQUQLARININ POZULMASI 

HALLARININ BEYNƏLXALQ VƏ QEYRI-

HÖKUMƏT TƏŞKILATLARI TƏRƏFINDƏN 

ARAŞDIRILMASINA HÖKUMƏTIN 

MÜNASIBƏTI 

Hökum


ət il ərzində yerli və beynəlxalq insan hüquqları təşkilatlarının fəaliyyətini kəskin şəkildə 

m

əhdudlaşdırmağa davam etmişdir. Məhdudlaşdırıcı qanunlar QHT-lərin fəaliyyətini daha da 



ç

ətinləşdirmiş və digər formada təzyiqlər son illərdə müşahidə edilən yüksək səviyyədə davam 

etmişdir. İnsan hüquqlarının müdafiəsi sahəsində fəaliyyət göstərən aparıcı QHT-lər insan hüquqları 

il

ə bağlı işləri araşdırdıqları və gəldikləri nəticələri dərc etdikləri üçün düşmənçilik mühiti ilə 



üzl

əşmişlər.  Nəticədə bəzi fəallar ölkəni tərk etmiş, digərləri ölkədə qalmış və bir sıra QHT-lər 

f

əaliyyət göstərə bilməmişlər. Hakimiyyət ən azı dörd hüquq müdafiəçisini azadlığa buraxsa da, 



QHT-l

ərin fəaliyyətinə qoyulan ümumi məhdudiyyətlər onların işləmək imkanını çətinləşdirmişdir. 

Tanınmış hüquq müdafiəçisi Əliabbas Rüstəmov həbsdə qalmış və bir çoxları tərəfindən siyasi 

m

əhbus hesab edilmişdir. Bundan əlavə, hakimiyyət bəzi hüquq müdafiəçilərinin, o cümlədən 



tanınmış insan hüquqları müdafiəçisi İntiqam Əliyevin ölkədən çıxışına qadağa kimi məhdudiyyətlər 

t

ətbiq etmiş və ilin sonunda Əliyevin iş materialları və ya təşkilatına məxsus ofis avadanlıqları 



qaytarılmamışdı. 

Hökum


ət insan hüquqları sahəsində fəaliyyət göstərən bəzi QHT-lərlə əlaqələr saxlayaraq onların 

sorğularına cavab versə də, eyni sahədə çalışan digər QHT-lər və fəalları bir çox hallarda tənqid 

etmiş və qorxutmuşdur. Ədliyyə Nazirliyi insan hüquqlarının müdafiəsi ilə məşğul olan QHT-ləri 

əsassız olaraq qeydiyyatdan keçirməkdən imtina etmiş və yaxud onların üzərinə ağır inzibati 

m

əhdudiyyətlər qoymuşdur. Fəallar eyni zamanda hakimiyyətin onların təşkilatlarını və yaxud 



qrantlarını qeydiyyatdan keçirməkdən imtina etdiyini, təşkilatların fəaliyyətləri ilə bağlı araşdırmalara 

davam etdiyini, onların şəxsi və təşkilatların bank hesablarını dondurduğunu və müsadirə olunmuş 

ofis avadanlıqlarını geri qaytarmadığını bildirmişlər.  Bəzi QHT nümayəndələri onların özlərinin və 

yaxud ail

ə üzvlərinin fiziki hücumlara məruz qaldığı və bu əməllərin cəzasız qaldığı barədə 

m

əlumatlar vermişlər.  Bir çox QHT nümayəndələri ofis və yaxud xüsusilə mehmanxanalarda və 



əsasən Bakı şəhərindən kənarda keçirilən tədbirlər üçün yer tapmaqda çətinlik çəkdiklərini 

bildirmişlər. 

Hökum

ətin yüksək vəzifəli şəxsləri hüquq müdafiəçilərinin şəxsiyyətinə hücumlar etmişlər. Dövlətin 



n

əzarətində olan mətbuat orqanları “Amnesty International”, “Human Rights Watch”, “Freedom 

House” və "Sərhədsiz Reportyorlar" təşkilatlarını “antimilli ünsürləri” dəstəkləməkdə ittiham etmişlər. 

Bir çox hallarda Prezident Administrasiyasının rəsmiləri yerli və xarici QHT-ləri ölkədəki sabitliyi 

pozmağa cəhd göstərən xarici maraqları təmsil etməkdə və bu səbəbdən təxribatçı fəaliyyətlə 

m

əşğul olmaqda günahlandırmışlar və bu zaman konkret demokratiya və insan haqları təşkilatlarını 



v

ə həbs edilmiş fəalların adlarını xüsusilə qeyd etmişlər 

İl ərzində bir dövlət şurası tərəfindən 520 QHT-yə 5.25 milyon manat (2.9 milyon ABŞ dolları) vəsait 

ayrılmışdır.  Müşahidəçilər bu QHT-lərin əksəriyyətinin iqtidar yönümlü və yaxud siyasi cəhətdən 

bit

ərəf olduğunu hesab etsələr də, hökuməti tənqid edən bəzi QHT-lərə də qrantlar verilmişdir. 



Birl

əşmiş Millətlər Təşkilatı və digər beynəlxalq qurumlar: Hökumət bu cür təşkilatların verdiyi 

b

əyanatlara şübhə ilə yanaşmış və bu beynəlxalq qurumların fəaliyyətini ölkənin daxili işlərinə 



müdaxil

ə kimi qiymətləndirərək bu hüquqlarının olmadığını bəyan etmişdir.  

Sentyabr

ın 22-də BMT-nin insan hüquqları müdafiəçilərinin vəziyyəti üzrə xüsusi məruzəçisi Mişel 

Forst b

əyan edib ki, "Azərbaycanın vətəndaş cəmiyyəti ölkənin müstəqillik dövründə ən pis 



s

əviyyəyə çatıb" və hakimiyyəti "vətəndaş cəmiyyətinə göstərilən cəzalandırıcı yanaşmaya"  yenidən 

baxmağa çağırıb. O, həmçinin, sentyabrın 17-də keçirilən dinc etiraz mitinqindən öncə fərdlərin 

h

əbsi və saxlanması, eləcə də QHT-lərə tətbiq olunan inzibati və hüquqi təzyiqləri qeyd edərək, 



hökum

əti hüquq müdafiəçiləri ilə dialoq qurmağa çağırıb. 

Hökum

ət tərəfindən 2015-ci ilin iyul ayında ATƏT-in Bakı ofisini bağlandıqdan sonra, ATƏT ölkədəki 



f

əaliyyətini bərpa edə bilməmişdir. 

İnsan hüquqları sahəsində fəaliyyət göstərən hökumət qurumları Vətəndaşlar dövlət və ya fərdi 

şəxslər tərəfindən yol verilmiş pozuntularla bağlı Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə 

Ombudsmanı Elmira Süleymanovaya və ya Naxçıvan Muxtar Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə 

Ombudsmanı Ülkər Bayramovaya müraciət edə bilərlər.  Ombudsman bir ildən çox müddəti keçmiş 

pozuntu halı ilə bağlı müraciətləri, anonim şikayətləri və ya artıq məhkəmə tərəfindən baxılan işləri 

q

əbul etməyə bilər. İnsan hüquqlarını müdafiə edən QHT-lər Ombudsman Aparatını müstəqil 



f

əaliyyət göstərmədiyinə və siyasi motivli işləri effektiv şəkildə nəzərdən keçirmədiyinə görə tənqid 

etmişlər. 

Az

ərbaycan Respublikası Ombudsman Aparatının verdiyi məlumata əsasən 2016-cı ildə Aparata 



18740 şikayət daxil olmuşdur ki, bu da 2014-cü illə müqayisədə 22.3 faiz çoxdur.  Şikayətlərin 

əksəriyyəti mülkiyyət hüquqlarının pozulması, hüquq və azadlıqların məhkəmə təminatı, sosial 

t

əminatlar və əmək hüquqları ilə bağlı olmuşdur.  Ombudsman Aparatı baxılmaq üçün qəbul etdiyi 



şikayətlərin 63.5 faizini həll etmişdir. 

Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ombudsman Aparatının məlumatına əsasən 2016-cı ildə Aparata 

37 şikayət daxil olmuşdur. Şikayətlərin əsas mövzuları əmək və sosial təminat hüquqları ilə bağlı 


olmuşdur. Ombudsman Aparatı bəyan edib ki, 10 şikayət uğurla həll olunub, 27 şikayətlə bağlı işdə 

is

ə qanun pozuntuları müəyyən olunmayıb. 



Milli M

əclis və Ədliyyə Nazirliyində fəaliyyət göstərən insan hüquqları üzrə bölmələr də şikayətlərə 

baxmış, araşdırmalar aparmış və müvafiq hökumət qurumlarına tövsiyələr vermişlər. 

BÖLMƏ 6 AYRI-SEÇKILIK, CƏMIYYƏTDƏ 

ZORAKILIQ VƏ INSAN ALVERI 

Qadınlar 

Zorlama v

ə məişət zorakılığı: Zorlama qanuna zidd əməl hesab olunur və 15 ilə qədər azadlıqdan 

m

əhrum etmə ilə cəzalandırılır. Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən il ərzində 31 zorlama halı və 62 cinsi 



xarakterli zorakılıq halı qeydə alınmışdır. Nazirlik ilin sonuna qədər 54 nəfərin məhkəməyə cəlb 

olunduğunu bildirmişdir. 

Qanunvericilik m

əişət zorakılığı ilə bağlı şikayətlərin araşdırılması üçün çərçivəni, məhkəmə 

qadağalarının qəbul olunması prosesini müəyyən edir və qurbanlar üçün sığınacaq və reabilitasiya 

m

ərkəzinin yaradılmasını tələb edir.  Məişət zorakılığının qarşısının alınması haqqında qanunu 



t

ənqid edənlərin fikrincə, dəqiq icra mexanizmlərinin olmaması bu qanunun effektivliyini azaltmışdır.  

Milli M

əclisin qadın üzvləri və Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri məişət 



zorakılığına qarşı mübarizə istiqamətindəki fəaliyyətlərini davam etdiriblər.  Komitə tərəfindən 

ictimaiyy

ətin maarifləndirilməsi kampaniyaları həyata keçirilmiş və məişət zorakılığı qurbanlarının 

sosial-iqtisadi v

əziyyətinin yaxşılaşdırılması istiqamətində işlər görülmüşdür.  

Xüsus


ən kənd yerlərində qadınların ərləri və ya digərləri tərəfindən zorakılığa məruz qaldıqları halda 

hüquqlarını müdafiə etmək imkanları məhdud olmuşdur. 


Yüklə 0,68 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin