AZƏrbaycanda insan hüquqlarina daiR 2014-CÜ İl hesabati
Yüklə 492,93 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Məcburi Köçkünlər
- Qaçqınların Müdafiə olunması
- Vətəndaşlığı olmayan şəxslər
- Bölmə 3. Siyasi Hüquqlara Hörmət: Vətəndaşların öz Hökumətlərini Dəyişmək Hüququ
- Seçkilər və Siyasi Həyatda İştirak
- Bölmə 4. Korrupsiya və Hökumətdə Şəffaflığın Olmaması
|
c. Din Azadlığı
www.state.gov/religiousfreedomreport/ linkindən Dövlət Departamentinin Beynəlxalq Dini Azadlıq Hesabatına Nəzər salın.
d. Hərəkət Azadlığı, Məcburi Köçkünlər, Qaçqınların və Vətəndaşlığı olmayan Şəxslərin Müdafiəsi
Qanun ölkə daxili hərəkət, xaricə səyahət, emiqrasiya və repatriasiya ilə bağlı azadlıq təmin etmiş olsa da, hökumət bəzi hallarda xüsusən istintaqa cəlb olunmuş vətəndaş cəmiyyəti fəalları olmaqla, hərəkət azadlığını məhdudlaşdırmışdır.
axtaranlar, vətəndaşlığı olmayan şəxslərin və digər əlaqədar şəxslərin müdafiə olunması və onlara yardımların təmin edilməsində BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığı (BTM QAK) və digər humanitar təşkilatlarla əməkdaşlıq etmişdir. Dövlət Miqrasiya Xidməti qaçqınların statusunun təyin edilməsi daxil olmaqla, qaçqınlarla bağlı bütün məsələlərə görə cavabdehlik daşımışdır. Beynəlxalq QHT- lər bu xidmətin səmərəsiz olaraq qaldığını və şəffaf şəkildə fəaliyyət göstərmədiyini Country Reports on Human Rights Practices for 2014 United States Department of State • Bureau of Democracy, Human Rights and Labor
bildirməkdə davam etmişlər.
Xaricə səyahət: Əvvəlki illərdən fərqli olaraq hakimiyyət orqanları daha çox sayda vətəndaş cəmiyyəti fəallarının ölkədən kənara çıxmasının qarşısını almışlar. Məsələn, 28 aprel tarixində səlahiyyətli orqanlar Sülh və Demokratiya İnstitutunun Direktoru Leyla Yunus və onun həyat yoldaşı Arif Yunusovun konfransda iştirak etmək üçün Bruselə getmələrini qadağan etmiş və pasportlarını alaraq onları 24 saat saxlamışdır. Hakimiyyət orqanları bu qadağanı casusluqda ittiham olunan jurnalist Rauf Mirqədirovun istintaq işi ilə əlaqəli olduğunu bildirmişlər. Hakimiyyət orqanları həmçinin avqustun 2-də həbs edilməsindən öncə İnsan Hüquqları Klubunun sərdi Rəsul Cəfərovun da ölkə ərazisindən kənara çıxmasına qadağa qoymuşlar. 5 avqust tarixində hakimiyyət orqanları tanınmış fəal və Reportyorların Azadlığı və Təhlükəsizliyi İnstitutunun direktoru Emin Hüseynovun Türkiyədə tibbi müalicə alması üçün səfər etməsinə icazə verməmişlər. 3 sentyabr tarixində səlahiyyətli orqanlar həmçinin gənc fəal və ikili ABŞ və Azərbaycan vətəndaşlığı olan Səid Nurinin ölkədən kənara çıxmasına mane olmuş, 11 sentyabr tarixində isə ona ölkəni tərk etməyə icazə verilmişdir. 10 noyabr tarixində bloqqer Mehman Hüseynovun ATƏT-in konfransında iştirak etməsi üçün ölkəni tərk etməsinə icazə verilməmişdir. Noyabr ayında rəhbər orqanlar tədqiqatçı jurnalist Xədicə İsmayılovanın Helsinki Komissiyasının dinləmələrində şahidlik etməsi üçün ölkə xaricinə səfər etməsini qadağan etmişlər.
Hökumət 2006-cı ildən bəri pasportunu yeniləməkdən imtina etməklə Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədri Əli Kərimlinin xaricə səfərlərinin qarşısını almışdır. Bu imtinanın zəmini kimi hökumət 1994-cü ildən bəri ona qarşı həll olunmamış cinayət xarakterli şikayətin olduğunu göstərmişdir, hərçənd şikayət verildikdən sonra bir neçə halda heç bir etiraz olmadan Kərimlinin pasportu yenilənmişdir. Məhkəmə sisteminin bütün səviyyələri onun şikayətini geri çevirmişlər. 2009-cu ildə Kərimli şikayətini AİHM-yə təqdim etmiş və bununla bağlı ilin sonuna kimi dinləmə keçirilməmişdir.
Hərbi çağırış yaşına çatmış kişilərin qanuna əsasən xaricə səfər etməzdən öncə hərbi qurumlarda qeydiyyatdan keçməsi tələb olunur. Ali təhsil almaq istəyən oğlanlar öz təhsillərini tamamlamaq üçün möhlət götürə bilərlər. Hərbi xidmətlə bağlı qanunda tələbələr və yaxud aspirantlarla bağlı möhlətlər göstərilməsə də, hərbi idarələr ümumi olaraq universitetdə qeydə alınma ilə bağlı illik olaraq sübutun təqdim edilməsi əsasında bu cür möhlətləri təmin etmişlər. Milli təhlükəsizlik məlumatlarına çıxışı olan bəzi hərbi işçilər üçün müəyyən səyahət məhdudiyyətləri müəyyən edilmişdir. Cinayət törətməkdə ittiham olunan və yaxud törətmiş və şərti töhmət cəzası alan şəxslərə də ölkədən kənara çıxmağa icazə verilməmişdir.
Rəsmi hökumət siyasəti ilə etnik Erməni əsilli vətəndaşlara səyahət etmək imkanı Country Reports on Human Rights Practices for 2014 United States Department of State • Bureau of Democracy, Human Rights and Labor
verilsə də, verilən məlumatlara görə aşağı instansiyalarda fəaliyyət göstərən məmurlar rüşvət istəmiş və yaxud pasport üçün müraciət edən ermənilərə incitmişdir.
İlin birinci yarısı üçün BMT QAK ölkədə 161 560 ailəni təmsil edən 622 892 məcburi köçkünün olması ilə bağlı hesabat vermişdir. Bunların da böyük əksəriyyəti Dağlıq Qarabağ konflikti nəticəsində 1988-ci və 1993-cü illər ərzində öz evlərini məcburi şəkildə tərk etməli olmuşlar.
qeydiyyatdan keçirmələri tələb olunurdu və onlar yalnız təsdiq edilmiş ərazilərdə yaşaya bilərdilər. Sovet İttifaqının dağılmasından sonra rəsmi olaraq dayandırılan bu “propiska” qeydiyyat sistemi əsas etibarilə separatistlərin Dağlıq Qarabağ və Azərbaycanın digər yeddi rayonu üzərində nəzarəti ələ almalarından sonra evlərini tərk etməyə məcbur olan şəxslərə qarşı tətbiq olunurdu. Hökumət bunu onunla əsaslandırır ki qeydiyyat məcburi köçkünlərə yardım göstərilməsi məqsədi ilə onların izini itirməmək üçün lazım olmuşdur.
Məcburi Köçkünlərin Monitorinq Mərkəzinin verdiyi məlumata əsasən Bakıda məskunlaşmış məcburi köçkünlərin əksər hissəsi yaşayış yerində qeydiyyatdan keçə bilməmiş və yaxud rəsmi məşğulluq, hökumət yardımları, səhiyyə xidmətləri, təhsil və yaxud təqaüdlərdən yararlana bilməmiş və əmlak alan zaman çətinliklə üzləşmişlər.
Kifayət qədər məcburi köçkün həddən çox sayda insanın yaşadığı kollektiv mərkəzlərdə yaşamağa davam edir ki, bu yerlərdə onlar məhdud məşğulluq imkanları və yoxsulluğun yüksək səviyyəsi nəticəsində cəmiyyətdən kənar qalmışlar. Qanun tələb edir ki, məcburi köçkünlər yaşadıqları rayonlarda qeydiyyatdan keçməlidirlər və qeydiyyatda məcburi köçkün statusunun alınması zəruridir. Məcburi köçkünlərin yaşadığı müvəqqəti qeydiyyat ölkə daxilində miqrasiyanı məhdudlaşdırmır.
Hökumətdən verilən məlumata əsasən il ərzində məcburi köçkünlərə yardım məqsədi ilə 630 milyon manat (787, 5milyon ABŞ dolları) ayrılmışdır. BMT QAK- dan bildirilmişdir ki, il ərzində hökumət 4450 ailəni evlə təmin etmişdir ki, bunlar da təxminən 22000 adamı əhatə edir. Mənzillər ilkin olaraq Abşeron və Mingəçevir rayonlarında təmin edilmişdir.
Qaçqınların Müdafiə olunması
Sığınacaq əldə etmə imkanı: Qanun sığınacağın təmin edilməsi və yaxud qaçqın Country Reports on Human Rights Practices for 2014 United States Department of State • Bureau of Democracy, Human Rights and Labor
statusunun verilməsinə imkan verir və hökumət Dövlət Miqrasiya Xidmətində Qaçqın Statusunun Müəyyənləşdirilməsi İdarəsi vasitəsilə bəzi qaçqınların müdafiəsini təmin etmək üçün sistem yaratmışdır. BMT QAK müəyyən irəliləyişlərin olduğunu qeyd etsə də, ölkədəki qaçqın statusunu müəyyən edən sistem beynəlxalq standartları qarşılamır.
olmaqla, 399 nəfərin adından qaçqın statusunun alınması üçün 202 nəfər şəxs müraciət etmişdir.
tanınan qaçqınlar, sığınacaq axtaranlar və mandat altına düşən şəxslər) tanımış və onları BMT QAK-ın müdafiə məktubları ilə təmin etmişdir.
Mənbə/Tranzit Ölkənin Təhlükəsizliyi: BMT QAK-ın verdiyi məlumata əsasən, ölkə Çeçenistanda baş vermiş konfliktlə əlaqədar olaraq oradan köçmək istəyən Rusiya vətəndaşlarına milli sığınacaq prosedurlarından istifadə etməyə imkan verməmişdir. Bununla belə, BMT QAK qeyd etmişdir ki, ölkə Çeçenistandan olan sığınacaq axtaran şəxslərə qarşı tolerantlıq nümayiş etdirmiş və onlara müdafiə və humanitar yardımların təmin edilməsində BMT QAK-ın rolunu qəbul etmişdir.
Əsas Xidmətlərdən İstifadə İmkanı: Ölkədə hesablamaya əsasən 1000 nəfər qaçqının sosial xidmətlərdən istifadə imkanı yoxdur.
Vətəndaşlığı olmayan şəxslər
Uşaqlar doğulduqları ölkənin və yaxud valideynlərinin vətəndaşlığını götürürlər. Qanun vətəndaşlığı olmayan şəxslərin vətəndaşlıq üçün müraciət etmək hüququnun olduğunu irəli sürsə də, bəzi şəxslər bu müraciət üçün tələb olunan sənədləri əldə edə bilməmiş və buna görə də rəsmi olaraq statusları tanınmamışdır. Vətəndaşlıqla bağlı qanun əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin vətəndaşlıq almasını çətinləşdirir.
siyahıya alma prosesində 3585 nəfər özünü vətəndaşlığı olmayan kimi təqdim etmişdir. Dövlət Miqrasiya Xidmətindən bildirilmişdir ki, 375 nəfər vətəndaşlığı olmayan şəxs vətəndaşlıq almaq üçün müraciət etmişdir. Dövlət Miqrasiya Xidməti 96 nəfər vətəndaşlığı olmayan şəxsə vətəndaşlıq vermiş, 83 nəfərə müvəqqəti yaşamaq üçün icazə, 50 nəfərə daimi yaşamaq üçün icazə və bir vətəndaşlığı olmayan şəxsə isə işləmək üçün icazə təqdim etmişdir. Vətəndaşlığı olmayan şəxslərin böyük əksəriyyəti Gürcüstan və yaxud İrandan olan etnik Azərbaycanlılar olmuşdur. QHT-lər əmindirlər ki, sənədsiz vətəndaşlığı olmayan şəxslərin sayı çoxdur və bu rəqəm yüz nəfərdən on min nəfərə kimi
Country Reports on Human Rights Practices for 2014 United States Department of State • Bureau of Democracy, Human Rights and Labor
dəyərləndirilir.
Əsas etibarilə vətəndaşlığı olmayan şəxslər hərəkət azadlığı hüququndan istifadə edə bilmişlər. Qanunla vətəndaşlığı olmayan şəxslərə tibbi xidmətlər və məşğulluq kimi ilkin hüquqlardan istifadə imkanları sərgilənir. Buna baxmayaraq bəzi hallarda vətəndaşlığı olmayan şəxslərin hüquqi statusunun olmaması onların bu hüquqlardan istifadələrinə maneələr yaratmışdır.
Hüququ
Konstitusiyada vətəndaşlara azad və ədalətli seçki yolu ilə öz hökumətlərini dəyişmək imkanı tanınsa da, hökumət seçki prosesinə müdaxilə etməklə bu imkanı məhdudlaşdırmağa davam etmişdir. Qanun müstəqil parlamentin olması üçün zəmin yaratmış olsa da, Milli Məclisin müstəqil fəaliyyəti məhdudlaşdırılmış və onun icraçı orqandan müstəqil şəkildə qanunvericilik təşəbbüsü az olmuşdur.
standartları qarşılamamışdır. ATƏT-in Demokratik Institutlar və İnsan Hüquqları Bürosu və ATƏT-in Parlament Assambleyasının 2013-cü ilin oktyabr ayında ilkin aşkar edilmiş faktlar və seçkinin nəticələri ilə bağlı müştərək bəyanatlarında ölkənin ATƏT qarşısında olan öhdəliklərini tam şəkildə qarşılaması üçün tələb olunan ciddi çatışmazlıqlar vurğulanmışdır. Seçki günündə ATƏT/DİİHB müşahidəçiləri seçki qutusunun doldurulması, müşahidə edilmiş seçki məntəqələrinin 58 faizində səslərin sayılması ilə bağlı ciddi problemlər və qəbul edilmiş səslərin sayını qeydə ala bilməmək kimi prosedurla bağlı qanun pozuntularını müşahidə etmişlər. Seçki günündən öncə ATƏT/ DİİHB –dən verilən məlumata əsasən hökumət siyasi mühiti sıxışdırmışdır ki, bu da azad və ədalətli seçki rəqabəti üçün zəruri olan yığışma, birləşmə və ifadə azadlıqları kimi əsas azadlıqları məhdudlaşdırmışdır. Hakimiyyət orqanları müntəzəm olaraq mətbuat və vətəndaş cəmiyyətinə müdaxilələr etmiş, 23 günlük kampaniya ərzində bəzən və yaxud ondan öncə müəyyən hallarda güc tətbiq etməklə dinc aksiyaları və mitinqləri pozmuş və bir çox sayda müxalif və gənc fəalları həbs etmişdir. Nə seçki administrasiyası, nə də məhkəmə orqanları şikayətlərlə bağlı effektiv həll yolu təmin etməmişdir. Seçki Monitorinq və Demokratik Araşdırmalar Mərkəzi (SMDAM) kimi etibarlı QHT-lər oxşar çatışmazlıqlarla bağlı məlumat vermişlər.
SMDAM-ın verdiyi məlumata əsasən 2013-cü ilin oktyabr ayında seçkidən sonra şikayətlərə baxılması prosesində Mərkəzi Seçki Komissiyasının bir üzvü istisna olmaqla məhkəmə və digərləri lazımi qaydada iştirak etməmişdir. SMDAM həmçinin müşahidə etmişdir ki, Konstitusiya Məhkəməsi seçkidən sonrakı
Country Reports on Human Rights Practices for 2014 United States Department of State • Bureau of Democracy, Human Rights and Labor
araşdırmaların tamamlanması üçün təyin olunmuş son tarixdən dörd gün öncə seçkinin nəticələrini qəbul etmişdir. ATƏT/ DİİHB özünün 2013-cü ilin dekabr ayında nəşr etdiyi yekun seçki hesabatında eyni qüsurların olduğunu vurğulamışdır.
2013-cü ilin oktyabr ayının sonlarında SMDAM-ın seçki sonrası tənqidi hesabatının ardınca hakim orqanlar bu qrup və onun tərəfdaşı olan Beynəlxalq Könüllülər Kooperasiyası İctimai Birliyinə qarşı vergidən yayınma və digər ittihamlar əsasında cinayət işi açmışdır. Yerli və beynəlxalq insan hüquqları üzrə təşkilatlar iki SMDAM rəsmisinin, sədr Anar Məmmədli və icraçı direktor Bəşir Süleymanlının 26 may tarixində müvafiq olaraq beş il yarım və üç il yarım həbs cəzası almasını sadəcə təşkilatların düzgün seçki monitorinq hesabat təqdim etmələri ilə əlaqələndirmişlər (5-ci bölməyə nəzər salın).
Hakimiyyət orqanları seçki kampaniyası ərzində bəzi konstruktiv addımlar atmışdır ki, bunlara müxalifətin vahid namizədi olan Cəmil Həsənlinin qeydiyyata alınması, müxalifətin kampaniya çərçivəsində bəzi mitinqlərinə icazələrin verilməsi, ATƏT/DİİHB-in seçkiyə müşahidə etmək üçün dəvət olunması qərarı və seçki üçün səmərəli texniki hazırlıq işləri daxildir.
50 olsa da, hakim Yeni Azərbaycan Partiyası siyasi sistemdə dominantlıq etməyə davam etmişdir. Yerli müşahidəçilər bildirmişlər ki, hakim partiyanın üzvü olmaq dövlət vəzifələrində üstünlüyün verilməsi kimi bir çox üstünlükləri təmin edir. Ölkənin müstəqillik əldə etməsindən sonra ilk dəfə Milli Məclisə 2010-cu il seçkilərindən sonra Müsavat və Xalq Cəbhəsi müxalifət partiyalarından heç kim daxil olmamışdır.
Müxalifət nümayəndələri digər vətəndaşlarla müqayisədə rəsmi təzyiq və əsassız şəkildə həbs və nəzarət altında saxlanma hallarına daha çox məruz qalmışlar. Yerli QHT-lərin siyasi məhbuslarla bağlı müştərək siyahılarına əsasən bir çox sayda siyasi məhbus və məhkumlar müxalifət partiyası və yaxud hərəkatının üzvləri olmuşdur. Məsələn 13 yanvar tarixində rayon məhkəməsi Müsavat Partiyası sədrinin müşaviri Yadigar Sadıqovu xuliqanlıqda ittiham edərək altı il həbs cəzası vermişdir. 22 iyul tarixində apelyasiya məhkəməsi bu qərarı dörd ilə azaltmışdır. Yerli media və QHT-lər bu ittihamları Sadıqovun regionda müxalif fəaliyyətləri və hökuməti tənqid etməsi ilə əlaqələndirmişlər. Həmçinin belə müşahidələr olmuşdur ki, aid olduqları partiyadan istefa vermələrinin əvəzində hakim orqanlar həbsdən daha erkən çıxarılma kimi təkliflərlə müxalifət partiyası üzvlərinə təzyiq göstərmişlər.
Rayon partiya üzvləri çox zaman öz toplantılarının məqsədlərini gizlətmələri olmuş və onları uzaq yerlərdə keçirmişlər. Müxalifət partiyasının üzvləri Country Reports on Human Rights Practices for 2014 United States Department of State • Bureau of Democracy, Human Rights and Labor
bildirmişlər ki, polis çox zaman çay evlərində kiçik toplantıları dağıtmış və iştirakçıları sorğulamaq üçün həbsə almışlar. Müxalifət partiyaları ofis yeri kirayələməkdə çətinlik çəkməyə davam etmişlər, verilən məlumatlara əsasən bunun səbəbi ofis sahibləri rəsmi olaraq cəzalanmaqdan qorxmalarıdır, bəzi partiyalar partiya liderinin mənzilindən fəaliyyət göstərmişlər. 3 mart tarixində baş verən partlayış nəticəsində Xalq Cəbhəsi Partiyasının ofisi dağıdılmışdır ki, partiyanın sədri Əli Kərimli hakim orqanları bilərəkdən partiyanı ofisindən çıxarmağa cəhd etməkdə günahlandırmışdır.
Qadınların və Azlıqların İştirakı: Milli Məclisdə 19 qadın fəaliyyət göstərir. Bir qadın nazir səviyyəsində vəzifəyə malik olmuşdur. Talışlar, Avarlar, Ruslar və Yəhudilər kimi azlıqların nümayəndələri də Milli Məclisdə və hökumətdə təmsil olunmuşlar.
Qanun vəzifəli şəxslər tərəfindən korrupsiya hallarına görə cərimələr nəzərdə tutur, lakin hökumət bu qanunu səmərəli şəkildə tətbiq etmir və vəzifəli şəxslər çox zaman cəza almadan korrupsiya hallarına cəlb olunurlar. Aşağı səviyyədə korrupsiya halları ilə mübarizədə hökumət müəyyən irəliləyişlər əldə etsə də, yüksək səviyyədə korrupsiya problem olaraq qalmaqdadır. “Transparency İnternational” və digər müşahidəçilər korrupsiyanı il ərzində geniş yayılmış bir hal kimi təsvir etmişlər.
Korrupsiya: İqtisadiyyatın əksər qeyri-neft sektorlarında mövcud olan monopoliyaların əsas benefisiarlarının bəzi yüksək vəzifəli şəxslərin ailələrinin olması ilə bağlı məlumatlar gəlməkdə davam etmişdir. Bir neçə sayda yüksək rütbəli vəzifəli şəxsin ittiham edilməsinə baxmayaraq, rəhbər orqanlar il ərzində rüşvətxorluq və idarəçilikdə korrupsiyanın digər formaları ilə bağlı müəyyən cinayət işlərinə başlamışlar. Müstəsna hallardan biri kimi Hərbi Dəniz Qüvvələri, Vitse Admiral Şahin Sultanovun pulların mənimsənilməsi və saxtakarlıq ittihamları ilə 23 aprel tarixində nəzarət altında saxlanması ilə bağlı qərar verilmiş və o, mart ayında Prezident tərəfindən azadlığa buraxılmışdır. 25 dekabr tarixində hərbi məhkəmə onun nəzarət altında saxlanması qərarını ev həbsi ilə əvəz etmişdir.
5 may tarixində korrupsiya ittihamı ilə verilmiş üç il həbs cəzasının altı ayını çəkdikdən sonra Bakı apelyasiya məhkəməsi parlamentin keçmiş üzvü Gülər Əhmədovanı şərti cəza ilə azadlığa buraxmış, onun üç dəfə parlamentə seçilmiş olması, sosial və siyasi fəaliyyətləri, sağlıq durumu, himayəsində az yaşlının olması və bu ittihamın onun ilk cinayət işi olması faktları əsas kimi göstərilmişdir. Əhmədovanın 2005-ci ildə parlamentdə yer üçün bir milyon dollar məbləğində rüşvət əldə etməyə cəhd etməsi kameraya çəkilmişdir.
Country Reports on Human Rights Practices for 2014 United States Department of State • Bureau of Democracy, Human Rights and Labor
Hökumətdə korrupsiya halları ilə mübarizə aparmaq istəyən bəzi insan haqları müdafiəçiləri və jurnalistlərinin hakimiyyət orqanlarının hədəfində olması ilə bağlı davamlı məlumatlar təqdim edilmişdir. Məsələn, insan hüquqları müdafiəçiləri tanınmış vəkil Əliabbas Rüstəmovun rüşvət alma ittihamı ilə nəzarət altında saxlanması halını əsas etibarilə onun həbsindən öncə hökumətin yüksək səviyyəsində korrupsiyaya qarşı prezidentə ictimai şəkildə müraciət etməsi ilə əlaqələndirirlər.
yerli QHT-nin verdiyi məlumata əsasən yol polisləri az məbləğdə rüşvət almağa cəhd etmişlər. Əmək haqlarının aşağı olması polis səviyyəsində korrupsiya hallarının olmasına yol açmağa davam etmişdir.
Daxili İşlər Nazirliyi məlumat vermişdir ki, ilin ilk doqquz ayı ərzində korrupsiya ilə bağlı 48 halla əlaqədar olaraq 78 işçisinə qarşı intizam tədbiri görmüş, 35 nəfəri təşkilatdan çıxarmış və 28 nəfəri öz vəzifəsindən kənarlaşdırmışdır. Bu halların heç birində hər hansı bir şəxs istintaqa cəlb olunmamışdır.
məcburi olan hərbi xidmətdən yayınmaq üçün rüşvət ödəyə bilər. Vətəndaşlar həmçinin əmindirlər ki, kiçik rüşvət ödənişləri ilə hərbçilər öz təyinatlarını sadə hərbi vəzifələrə dəyişə bilərlər.
Prezident və prezident administrasiyası dövlət inzibatçılığının daha aşağı səviyyələrində korrupsiya hallarını azaltmaq məqsədi ilə əsaslı şəkildə ictimailəşdirilən proqramın icrasına davam etmişlər. Hökumət İctimai Xidmətlər və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi olan altı “ASAN” xidmət mərkəzi yaratmışdır ki, bunlar da doğum şəhadətnamələri, evlilik haqda şəhadətnamələrinin verilməsi kimi doqquz nazirliyin təmin etdiyi dövlət xidmətlərinin göstərildiyi vahid mərkəz kimi fəaliyyət göstərir.
Baş Prokurorluğun daxilində olan Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi il ərzində 333 şəxsin məhkəməyə cəlb olunmasını ehtiva edən 206 işi qeydə almışdır. KMİ cinayət halları nəticəsində əldə edilmiş gəlirlərin geriyə bərpa olunmasına səy göstərir, tövsiyələr verir və korrupsiyaya şərait yaradan halları aradan qaldırmaq üçün məcburi təlimatlar təqdim edir.
Ədliyyə Nazirliyində, verilən məlumata əsasən, 68 işçiyə qarşı nizam intizam tədbiri götürülmüşdür. Səkkiz nəfər işdən çıxarılmış, 22 nəfərin vəzifəsi kiçildilmiş, 12 nəfərə xəbərdarlıq edilmiş və 26 nəfərə isə töhmət verilmişdir.
Maliyyə Açıqlamaları: Qanun tələb edir ki, vəzifəli şəxslər maliyyə vəziyyətləri ilə Country Reports on Human Rights Practices for 2014 United States Department of State • Bureau of Democracy, Human Rights and Labor
bağlı hesabat təqdim etməlidirlər və seçki məcəlləsinə əsasən bütün namizədlər maliyyə hesabatlarını təqdim etməlidirlər. Hesabatların təqdim edilməsi prosesi mürəkkəbdir və qeyri-şəffafdır, burada Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə İdarəsi, parlamentin şöbələri, Ədliyyə Nazirliyi, Mərkəzi Seçki Komissiyası daxil olmaqla qəbul edicilər kimi təyin edilmiş bir neçə sayda agentlik və təşkilatlar daxildir, hərçənd ki onların monitorinq rolu düzgün anlaşılmır. Bu hesabatlar ictimaiyyət üçün açıq deyil. Qanun uyğunsuzluğa görə inzibati sanksiyalar irəli sürsə də, bu sanksiyalar tətbiq edilməmişdir.
Qanun biznes təsisçilərinin adlarının və kapital sərmayələrinin məbləğinin ictimai olaraq açıqlanmasını qadağan edir. Tənqidçilər iddia edirlər ki, qanuna edilən dəyişikliklər jurnalistlərin hökumət rəsmilərinin biznes maraqlarını araşdırmalarını cilovlamaq cəhdidir və informasiyalara ictimaiyyətin çıxışını azalda bilər.
İnformasiyanın ictimaiyyət üçün açıqlığı: Qanunla fərdlər və təşkilatlara hökumətlə bağlı informasiyalara çıxış təmin edilsə də, hökumət çox zaman bu çıxışa icazə vermir. Nazirliklərdə məlumatların əldə edilməsi ilə bağlı prosedurların mövcud olması iddiaları önə sürülsə də, müxtəlif nazirliklər bu cür informasiyaların onlarda olmadığını bildirərək, müntəzəm olaraq bu cür müraciətlərdən imtina etmişlər. Fərdlər bu imtinalarla bağlı məhkəməyə şikayət etmək hüququna sahib olsalar da, məhkəmələr ümumilikdə nazirliklərin qərarını qüvvədə saxlayır.
Yüklə 492,93 Kb. Dostları ilə paylaş:
|