|
Səs fərqləşməsi (dissimilyasiya). Bir səsin başqa bir səsə təsir
edərək onu oz həmcinsindən uzaqlaşdırması (qararmaq - qaralmaq,
sararmaq – saralmaq, hammal – hambal, fontan – fontal). Yanaşı və uzaq
samitlərdə baş verə bilən dissimilyasiya, tam və natamam dissimilyasiya.
III. Səsartımı (proteza). Bu hadisənin dilimizin fonetik təbiətinə
görə baş verməsi. Formaları: 1) Samitartımı: a) yazıda sabitləşən
samitartımı b) yazıda samitləşməyən samitartımı. 2) Saitartımı: Söz
başında: a) yanaşı samitlər kardırsa: şkaf [işkaf], stul [ustul], stəkan
[istəkan]; b) yanaşı samitlərdən biri və hər ikisi cingiltilidirsə: qram
[qıram], qrup [qurup], klub [kulub]; c) söz başında r samiti olduqda: Rza
[irza], radio [radiyo]; Söz sonunda: yanaşı samitlə bitən sözün axırıncı
zamiti r olduqda: dövr dövür, sədr sədir, teatr tiyatır. Bəzi bu tip ikihecalı
sözün artıq ikihecalı sözə çevrilməsi və yazıda da sabitləşməsi: səbir, fikir,
sətir, qəbir.
Dostları ilə paylaş: |
