3-mavzu:
QIYOSIY TAHLIL METODOLOGIYASI
Reja:
3.1. Ilmiy tadqiqot metodlari va qiyosiy tahlil.
3.2. Qiyosiy-tarixiy va chog‘ishtirish metodi xususida.
3.3. Qiyoslash natijalarini baholashning mezonlari.
3.4. Qiyosiy tahlil natijalarining xolisligini ta’minlash shartlari.
Tayanch tushunchalar: ilmiy tadqiqot metodi, emperik va na-
zariy metodlar, qiyosiy tahlil metodologiyasi, qiyosiy sintez, qiyosiy
induksiya, qiyosiy tarixiy va chog‘ishirish metodi, baholash mezoni,
qiyosiy tahlil natijalari
Qiyosiy tahlil – borliqdagi hodisalarni bilish va o‘zgarti
rish bo‘yicha metodologiya bosqichlaridan biridir. Qiyoslash
metodologiyasi ma’lum bir makon va zamonda mavjud turli
jarayonlarni qiyoslash uchun asoslarni shakllantiradi. Shu-
ning uchun ham metodologiyada qiyosiy tahlilning o‘rnini
aniqlash zaruriyati mavjud.
Ma’lumki, metodologiya ilmiy tadqiqot metodlari haqidagi
ta’limotdir. Barcha fanlarda ilmiy tadqiqot metodlari empirik
va nazariy metodlarga bo‘linadi.
Aynan empirik va nazariy
metodlar asosida har bir fan, jumladan, adabiyotshunoslik
ham o‘z tadqiqot usullarini shakllantiradi. «Tadqiqot metod
larisiz birorta fan o‘z maqsadiga (strategiyasiga), tadqiqot
obyektining mohiyatini ochishga erisha olmaydi. Chunki u
yoki bu fanning tabiat va jamiyat hodisalarini aniqlashi, ular ga
xos qonuniyatlarni topishi, ular haqida ilmiy-falsafiy g‘oya lar
24
25
chiqarishi, shak-shubhasiz, muayyan metodlar orqali amalga
oshiriladi»
1
.
Empirik metod kuzatish va tajriba o‘tkazish bilan bog‘liq
bo‘lib,
Dostları ilə paylaş: |