Toshkent davl

Erkaklar shug’ullanadigan kasblar:

Mahsido‘z Cho‘pon Qorovul Mulla Oshpaz Qassob Traktorchi Bog‘bon Dehqon
Usta
- [mässidös] - [čöpän]
- [qaravul] - [müllä]
- [ašpaz] - [qassap]
- [traktrčï] - [baγban]
- [dïxqan]
- [ustä]

4

Quruvchi Etikdo‘z Pichoqchi Suvoqchi Suvarkachi Sartarosh Novvoy
Elektrik
- [qürüvčï] - [йътъкчи]
- [pïčaxčï] - [süvaqčï] - [svarčïk] - [särtäräš] - [navaj]
- [elektrïk]

Ayollar shug’ullanadigan kasblar: Baxshi - [baxšï]
Aytuvchi - [ājtïmčï] ] Kinnachi - [kïnnačï] Folbin - [pālčï] Quroqchi - [quraqčï] Raqqosa- [ojïnčï]

Tikuvchi Do‘ppido‘z To‘quvchi
Kashtachi
- [tiküvčï]
- [doppïdoz] - [toquvčï]
- [käštäčï]

2. Shevaning o„zbek shevalari tasnifidagi o„rni.

Akademik Reshetov hozirgi O‘zbekiston hududida mavjud bo‘lgan qardosh va qardosh bo‘lmagan xalqlar tilining bir-biriga ta‘sirini nazarda tutib, tarixiy-lingvistik jihatidan o‘zbek tilini 3 ta katta guruh:
1. Qorluq-chig‘il-uyg‘ur 2. Qipchoq
3. O‘g‘uz
dialektlaridan tashkil topganligini aytadi. Sirdaryo aholisining ko‘pchilik qismini qarluq lahjasining vakillari tashkil etadi. Barchamizga ma‘lumki, o‘zbek tili xilma-xil dialekt va shevalarni o‘z ichiga oladi. Shu nuqtayi nazardan, Sirdaryodagi o‘zbek aholisining tili ham yaxlit bir butun shevani

5

tashkil etmaydi. Chunki, qarqluqlar bilan bir qatorda, qipchoq guruh shevalari vakillari ham istiqomat qiladi. Shunga ko‘ra,
Sirdaryo o'zbek shevalari 3 guruh asosida tasniflanadi: 1. Ā, J- lovchi o‘zbek shevalari (qarluq)
2. A, Ǯ-lovchi o‘zbek shevalari (qipchoq) 3. Ikki tilda so‘zlashuvchi shevalar
Tumanimizda 2-guruh j-lovchi sheva vakillari kamchilikni tashkil qiladi, asosan, ikkinchi va uchinchi guruh sheva vakillari bor. 1-guruh y-lovchi o‘zbek shevalari hududiy jihatdan tarqalgan. Tumanimizda esa 3-guruh ikki tilda so‘zlashuvchi sheva vakillari istiqomat qiladi. Bizning mahallamizda 1-guruh y-lovchi o‘zbek shevasidan foydalaniladi. Qipchoq va ikki tilda so‘zlashuvchilarning ta‘siri ham bor.