Toshkent axborot texnologiyalari

7.2 GRIEIB turlari va rollari 

 

GRIEB  o'zining  asosiy  faoliyatini  amalga  oshiradigan  muayyan  manfaatdor 

shaxslarga ega bo'lishi kerak. Ushbu doira turli yo'llar bilan aniqlanishi va quyidagi 

bosqichlarni o'z ichiga olishi mumkin (lekin cheklanmagan): 

- tashkilot xodimlari; 

- belgilangan ip-manzillar oralig'i; 

- IP-marshrutlash bilan muayyan mustaqil tizim; 

- muayyan domen (masalan, misol.uz); 

- har qanday mahsulot mavjud mijozlar; 

- hodisalarga javob berish bo'yicha tijorat xizmatining mavjud mijozlari; 

- mintaqa yoki mamlakat aholisi. 

Manfaatdor  tomonlar  doirasi  shartnoma  bitimlari  (masalan,  xizmat  yoki 

mahsulotni sotib olishda) yoki Qonunchilik qoidalariga (masalan, kompyuter intsi-

dentlariga  javob berish uchun  milliy xizmatni yaratish)  asoslangan  holda ishtirok-

chilar tomonidan to'ldirilishi mumkin. 

Manfaatdor  tomonlar  doirasining  xususiyatlari  va  hajmi,  shuningdek 

GRIIBNING o'z ishtirokchilari ustidan bo'lgan vakolat va nazorat darajasi GRIEB 

tomonidan taqdim etiladigan xizmatlar turiga va ularni taqdim etishni tashkil etish-

ning tegishli shakliga ta'sir qiladi. Misol uchun, GRIEIB voqea javobini (korporativ 

va  shartnoma  bo'yicha)  mustaqil  ravishda  bajarishi,  boshqa  GRIEIBLARNING 

ishini  muvofiqlashtirishi  yoki  ma'lumot  berishi  va  so'rov  bo'yicha  individual 

ishtirokchilarga yordam berishi mumkin (masalan, GRIEB har qanday mahsulot). 

GRIEB qanday xizmatlarni taklif qilsa ham, javob berish siyosati (voqea ni-

ma  ekanligini  aniqlash,  qanday  javob  berish  kerakligi  va  GRIIBNING  qanday 

---

O‘z DSt ISO/IEC 27035-2:201_ 

21 

 

vakolatlarga ega bo'lishi kerakligi), javob berish jarayoni (guruh ma'lum bir javob 

berish  jarayoni  bilan  qanday  javob  berishi  mumkinligini  aniqlash)  va  ushbu  ja-

rayonni amalga oshirish uchun operatsion imkoniyatlar. 

GRIEIBNING asosiy roli hodisalarga javob berish (ularning monitoring tiz-

imlarida topilganmi, manfaatdor shaxslar doirasidan yoki tashqi manbalardan xabar 

qilinganmi)  bo'lsa-da,  ko'plab  guruhlar,  shuningdek,  xavfsizlik  standartlarini 

takomillashtirish  va  manfaatdor  tomonlar  doiralarida  amaliyot.  hodisalarning 

ehtimoli  va/yoki  zo'ravonligini  kamaytirish.  GRIEIB,  masalan,  o'z  siyosati,  ja-

rayonlari va resurslarini hisobot berish va boshqarishda ma'muriy rolga ega bo'lishi 

mumkin. 

GRIEB  turli  yo'llar  bilan  tashkil  etilishi  mumkin,  jumladan,  sanoat  sohasi, 

manfaatdor tomonlar doirasi yo'nalishi, tashkiliy tuzilma yoki boshqa xususiyatlar. 

Tuzilmani  tashkil  qilish  usullaridan  biri  monitoring  qilinadigan  hududning  turiga 

asoslanadi va bu holda shakl 1da ko'rsatilganidek, uch xil turdagi: bitta, ierarxik va 

uzoq. Gribni  yaratishda  tashkilotning  hajmini,  axborotning  ahamiyatini  va  boshqa 

tashkilotlar bilan funktsional hamkorlikni hisobga olish kerak. Shakl 1da "C" harfi 

belgilangan  maqsadlar,  ularning  monitoringi  muayyan  GRIEB  tomonidan  amalga 

oshiriladi: 

-  gribning  yagona  turi.  Monitoring  maydoni  bir  nechta  tashkilot  yoki 

maqsadlarni  nazorat  qiluvchi  yagona  tashkilot  yoki  bitta  GRIEB.  Ushbu  turdagi 

odatda intsidentlarni boshqarish, javob berish va operatsion faoliyat uchun ishlati-

ladi; 

- GRIEIBNING ierarxik turi. Bir yoki bir nechta GRIEB monitoring joylarini 

bir-biriga bog'lab turadi. Bu voqea javob harakatlarining ishonchliligini oshiradi; 

-  GRIEIBNING  uzoq  turi.  Ushbu  turdagi  ib  voqealarini  uzoq  joylardan 

umumlashtiradi  va  maqsadlarni  kuzatish  uchun  autsorsing  (ixtisoslashtirilgan  ib 

korxonalari) korxonalari tomonidan keng qo'llaniladi. 

 

 

 

Shakl 1-GRIEB tuzilishi misollari 

 

---

O‘z DSt ISO/IEC 27035-2:201_ 

 

22 

GRIEBNING  asosiy  faoliyati  quyidagilarni  o'z  ichiga  olishi  mumkin  (lekin 

cheklanmagan): 

-  integratsiyalashgan  xavfsizlik  tizimlarini  boshqarish.  Heterojen  tizimlarga 

o'rnatilgan  agentlarni  monitoring  qilish  va  boshqarish  (masalan,  Soip,  xavfsizlik 

devori, tarmoq resursi va boshqalar); 

-  kelishilgan  siyosatni  amalga  oshirish.  Belgilangan  siyosatga  muvofiq 

kelishilgan  javob  berish  vazifalarini  qo'llash  orqali  axborot  tizimi  uchun  xavflarni 

minimallashtirish; 

- zudlik bilan javob berish. Zararni kamaytirish va qayta tiklash xarajatlarini 

kamaytirish uchun tahdidlarga, buzilishlarga va hujumlarga tezkor javob. 

GRIEIBNING  vazifalari,  shuningdek,  monitoring  va  boshqaruv  faoliyatini 

ham o'z ichiga olishi mumkin: 

- integratsiyalashgan boshqaruv va monitoring. 24 soat davomida maqsadlar-

ni  monitoring  qilish,  profilaktik  monitoring  va  intsidentlarga  javob  berish,  ro'yx-

atga olish jurnallarini boshqarish; 

-  hisobotlarni boshqarish. Vaqti-vaqti  bilan  xavfsizlik  hisobotlari, xavfsizlik 

tuzatmalari (yamalar) boshqaruvi, hodisalar bo'yicha hisobotlar; 

-  ma'muriy  boshqaruv.  GRIEB  vazifalari  va  faoliyatini  boshqarish,  shu 

jumladan, turli tizim muhitlar uchun siyosat boshqarish; 

-  texnik  boshqaruv.  Tarmoq,  tizim,  dastur,  kontent  qismi  va  xavfsizlik  xiz-

matini boshqarish; 

-  tizimni  boshqarish  va  boshqarish.  Tizimning  tarmoqli  kengligi,  ishlashi, 

xavfsizlik konfiguratsiyasi va atrof-muhit konfiguratsiyasini boshqarish. 

Eslatma-yuqorida  sanab  o'tilgan  vazifalarning  ba'zilari  GRIEB  tashqarisidagi  boshqa 

tashkiliy birliklar tomonidan o'tkazilishi yoki amalga oshirilishi mumkin.