Subkütanöz mikozlar

Bamçag Bülteni 

 

ŞENOL Ş. Şubat 2012;3:D5-8 

 

D - 5 

 

SUBKÜTANÖZ MİKOZLAR 

 

Dr. Şebnem ŞENOL 

Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi 

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Manisa 

 

Subkütanöz  mikozlar,  kromoblastomikoz,  miçetom, 

sporotrikoz, basidiobolomikoz  ve  lobomikozu  içeren, 

dermis  ya  da  subkütan  dokuya  ulaştığında  hastalığa 

yol açan, geniş ve çeşitli bir grup mikroorganizmaya 

bağlı  gelişir.  Bu  yazı  ülkemizde  nadir  görülen 

hastalıklar  hakkında  teorik  bilgilerimizi  yenilemek 

amacıyla derlenmiştir. 

 

KROMOBLASTOMİKOZ 

 

Kromoblastomikoz  “verrükoz  dermatit”  olarak  da 

bilinir. Pigmentli veya esmer mantarların birkaç cinsi 

tarafından oluşturulur. Tipik olarak kronik yapıda, alt 

veya  bazen  üst  ekstremitede,  genişleyen  verrükoz 

plak şeklinde bir lezyondur.  

Olguların  büyük  çoğunluğundan  altı  mantar 

sorumludur: 

Fonsecaea 

pedrosoi, 

Phialophora 

verrucosa, 

Cladosporium 

carrionii, 

Fonsecaea 

compacta,  Fonsecaea  monophora  ve  Rhinocladiella 

aquaspera  (1).  Bu  mantarların  her  birinin  klinik 

ortaya  çıkış  şekli  ve  koloni  morfolojileri  çok 

benzerdir.  Ayrımları  mikroskopik  ve  konidyal 

özelliklerine 

dayanılarak 

yapılır. 

Pedroso, 

kromoblastomikozu  ilk  olarak  1911  yılında  fark 

etmiştir.  Dört  yıl  sonra,  Medlar  ve  Lane  ABD‟de 

(Boston‟da) ilk olguyu bildirmişlerdir (1). 

Bu  hastalığın  isimlendirmesi  konusunda  bir  miktar 

karışıklık 

olmuştur. 

Kromoblastomikozun, 

blastomikoz 

ile  yakından  ilişkili  olabileceği 

düşünülmüştür;  ancak  hücresel  bölünme  yolu, 

tomurcuklanma („blasto-‟) yerine internal septalanma 

şeklindedir.  Bu  nedenle  „kromomikoz‟  terimi  tercih 

edilmiştir.  Ancak  bu  da  faeohifomikoz  aynı  anlamı 

taşıması  nedeni  ile  karmaşık  bulmuş  ve  bu  nedenle 

„kromoblastomikoz‟ terimininde karar kılınmıştır.  

 

Epidemiyoloji ve patogenez 

Kromoblastomikoz  en  sık  tropikal  ve  subtropikal 

iklimlerde, bazen ABD, Avrupa ve Kanada‟nın ılıman 

bölgelerinde  bulunur.  Çiftçiler,  madenciler  ve  kırsal 

kesimde  çalışan  diğer  işçiler  toplum  geneline  göre 

daha  yüksek  risk  altındadır.  Muhtemelen  mesleki 

maruziyet  nedeniyle  20  ile  60  yaş  arasındaki 

erkeklerde  daha  sık  görülür. Olguların  %90‟na  varan 

kısmı mesleksel maruziyet sonucu oluşur (2). 

 

Kromoblastomikozdan  sorumlu  mantarlar  toprakta, 

çürüyen bitki ve odunda bulunur. Hastalık tipik olarak 

alt  ekstiremitelere  travmayla,  özellikle  ayakkabı 

giymeme  sonucu  bulaşır.  Mikroorganizma  bu  yol  ile 

ekilerek dermise veya subkütan dokuya ulaşır. 

 

Klinik özellikler 

Hastalık 

genellikle 

bacakta 

verrükoz 

veya 

granülomatöz  plağa  dönüşen  papül  veya  nodül 

şeklinde başlar. Erozyon merkezden skarlı bir şekilde 

iyileşerek  annüler  görünüm  kazanabilir.  Birkaç 

lezyon 

multinodüler 

kitle  oluşturacak  şekilde 

birleşebilir  ya  da  çok  sayıda  lezyon,  ayrı  ayrı 

bulunabilir  (1,2).  Kaşımaya  bağlı  otoinokülasyonun 

enfeksiyonun  yayılmasından  sorumlu  olabileceği 

düşünülmektedir.  Tipik  olarak  sadece  bir  ekstremite 

tutulmuştur.  

 

Ayırıcı tanı 

Ayrıntılı  bir  klinik  muayene  sonrası  kütanöz 

tüberküloz,  tersiyer  sifiliz,  blastomikoz  veya  skarla 

seyredebilen  leşmanyaz  gibi  diğer  granülomatöz, 

enfeksiyöz  hastalıkları  dışlamak  amacı  ile  biyopsi 

yapılır (1).  

Miçetom,  kromoblastomikoz  ile  ayırıcı  tanısı 

yapılması  gereken,  alt  ekstremiteyi  tutan  bir  diğer 

mikozdur.  Ancak,  ödem,  drene  olan  sinüsler  ve 

granüller miçetomu düşündürmelidir.  

Biyopsi olanağı yoksa lezyonun pigmentli kısmından 

alınan kazıntılar KOH ile incelenir. Pigmente Medlar 

cisimciklerinin  (dermiste,  hem  ekstrasellüler  hem  de 

dev  hücreler  içinde  bulunan  yuvarlak  pigmente 

cisimcikler)  bulunması  tanı  koydurur,    blastomikoz 

gibi tanıları dışlar, ancak hifa da görülebilir.  

Kültürde  (25–30°C‟de)  yavaş  ürer  ve  farklı  genuslar 

oldukca benzer koloni morfolojisi oluşturur. Genuslar 

arasındaki  başlıca  farklılıklar  özellikle  kültürde 

oluşturdukları  konidya  tipi  olmak  üzere  mikroskopik 

görünümleridir.  

 

Başlıca üç tipi vardır: 



 

Cladosporium-benzeri 

(dallanma 

noktalarında  kalkan  hücrelerinin  olduğu 

uzun dallanan yan zincirler) 



 

Phialophora-benzeri 

(vazodan 

taşan 

tomucukları andıran konidyalar)  



 

Rhinocladiella-benzeri 

(bütünüyle  rimel 

fırcasına benzer görünüm). 

 

Tedavi 

Tedavi  seçeneği  sınırlıdır.  Küçük  lezyonlarda  cerrahi 

eksizyon  (ek  olarak  sistemik  antifungal  tedavi) 

uygulanabilir. 

Oral 

tiabendazol, 

intravenöz 

ŞENOL Ş. Bamçag Bülteni Şubat 2012;3:D5-8 

D - 6 

 

amfoterisin  B  veya  bir  oral  triazol  ile  5-Flusitozin 

kombine  edildiğinde  etkili  olduğu  bildirilmiştir.  Bir 

yazara  göre,  tek  başına  itrakonazolun  (200–400 

mg/gün) en az 6 ay süreyle kullanıldığında %80-90‟a 

varan 

kür 

oranları  ile  umut  verici  olduğu 

kanıtlanmıştır  (3).  Vorikonazol  ile  tedavi  edilen 

başarılı  olgu  sunumları  vardır  (4).  Küçük  serilerde 

oral  terbinafinin  (500  mg/gün)  en  az  7  ay  süreyle 

verildiğinde  etkili  olduğu  tanımlanmıştır  (5).  Bazı 

yazarlar,  etken  mikroorganizmanın  yüksek  ısıda 

çoğalamayacağı  kanıtına  dayanarak  ısı  tedavisini 

savunmuştur.  Diğer  tedavi  seçenekleri  arasında 

kriyoterapi  ve  eğer  lezyon  sekonder  enfekte  olmuşsa 

antibiyotiklerin kullanımı yer alır. 

 

MİÇETOM 

 

Madura  ayağı  olarak  da  bilinen  Miçetom,  Yunanca 

„fungal  tümör‟  anlamında  kullanılan  bir  terimdir. 

Dermal  ve  subkütan  dokunun,  kas  hatta  kemiğe 

yayılan,  implantasyon  yolu  ile  oluşan  granülomatöz 

bir  enfeksiyonudur.  Miçetom  diğer  mikozlardan, 

granüller 

(sklerotik, 

sülfür  granülleri)  içeren 

karakteristik drene olan sinüsler ve lokal ödem varlığı 

ile ayırt edilir (6).  

 

Üç farklı alt tipi bulunur:  



 

Aktinomikotik  miçetom  (filamentoz  aerobik 

ve 

anaerobik 

mikroorganizmalarca 

oluşturulan,  orn.  Nocardia  brasiliensis, 

Actinomadura madurae),  



 

Mikotik 

miçetom 

(gerçek 

mantarlar 

tarafından oluşturulan) 



 

Botriyomikoz  (gerçek  bakteriler  tarafından 

oluşturulan,  örn.  Staphylococcus  aureus, 

Pseudomonas spp.) (6) 

 

Çoğu  olguda,  etken  mikroorganizmalar  topraktan 

deriye  direkt  inokülasyon  yoluyla  alınarak  dermal  ve 

subkütan  mantar  enfeksiyonuna  yol  açar.  Bunu 

takiben derin dokulara invazyon oluşur. Bu süreç hızlı 

veya yıllar içinde gelişebilir. Bazen orijinal lezyonun 

yanında,  birden  fazla  yaralanmaya  bağlı  olarak  çok 

sayıda  alanın  tutulduğu  görülür.  Koruyucu  ayakkabı 

giymemek,  malnütrisyon,  kesi  ve  abrazyonlar 

enfeksiyon gelişimindeki risk faktörleridir (7). 

 

Klinik 

Enfeksiyon  tuttuğu  yerde  -ayak,  el,  toraks  ve  saçlı 

deri- tutulum tipik olarak tek taraflıdır. Ağrısız papül 

şeklinde  başlar.  Cilt  altı  dokular  enfekte  olduğunda, 

çevreleyen  yumuşak  doku  şişer  ve  pürülan  akıntı 

izlenen  sinüsler  oluşur.  Hemen  neredeyse  bir 

santimetre  çapa  ulaşan  mantar  kolonilerini  temsil 

eden  drenajda  karakteristik  granüller  bulunur.  Derin 

dokulara  invazyon  olur.  Bazen  tutulan  kemikte 

kaviteler  oluşur.  İlginç  bir  şekilde,  görünümü 

ürkütücü olan hastalık genellikle ağrısızdır. Her üç alt 

tipte benzeri klinik olabilir (6,7). 

 

Patoloji 

Psödoepitelyamatöz  hiperplazi  en  yaygın  histolojik 

bulgudur.  Buna,  dermis  ve  subkütan  dokudaki 

süpüratif  ve  granülomatöz  yangıyla  birlikte  fibrozis 

eşlik  eder.  Karakteristik  granüller  sıkıca  paketlenmiş 

mikroorganizma 

kolonilerini  simgeler.  Granülü 

oluşturan 

filamanların 

çaplarını 

yorumlama 

(çevreleyen  yangısal  hücrelerin  nükleus  boyutları  ile 

karşılaştırarak)  mikotik  (kalın  filamanlar)  ve 

aktinomikotik  (zayıf,  ince  filamanlar)  miçetomlar 

arasında  ayırım  yapmayı  sağlar.  Gümüşleme 

(Grocott)  ve  Brown–Brenn  gibi  özel  boyalar  alt 

tiplerin ayırt edilmesinde yardımcı olabilir (8).  

 

Ayırıcı tanı 

Hem öykü hem de klinik  görünüm miçetom tanısının 

önemli  yönleridir.  Bununla  beraber,  miçetomun 

benzer  diğer  durumlardan  (örneğin  aktinomikoz, 

koksidioidomikoz,  osteomiyelit)  ayrımı  laboratuvar 

incelemesini  gerektirir.  Sinüs  traktüsünden  alınan 

eksüdada  granüllerin  rengini  kaydetmeye  ek  olarak 

KOH 

incelemesi 

ve  Gram  boyama  yapılır. 

Miçetomun tanısal değerlendirilmesinde son basamak 

eksüda  ve/veya  dokudan  bakteri  ve  mantar  kültürü 

yapılmasıdır (7).  

 

Tedavi 

Mikotik  miçetomda  en  iyi  sonucun  alınabilmesi  için 

erken  tanı  konulmalı  ve  alttaki  kemik  tutulmadan 

cerrahi  eksizyon  (çevredeki  normal  dokuyu  da 

içerecek  şekilde  geniş  sınırlı)  yapılmalıdır.  Lezyon 

eksize  edildikten  sonra  sistemik  antifungal  tedavi 

başlanır.  Amfoterisin  B  çok  etkili  değildir.  Bazı 

mantar 

gruplarına 

özgü  olarak  ketokonazol, 

itrakonazol, flukonazol ve terbinafin mikotik miçetom 

tedavisinde  kullanılmıştır  (9).  Vorikonazolünde 

yararlı 

olduğu 

kanıtlanmıştır. 

Aktinomikotik 

miçetomun 

medikal 

tedavisi 

primer 

olarak 

streptomisin  veya  amikasine  ek  olarak  trimetoprim 

sulfametoksazol  veya  dapsondan  oluşur;  tedavi 

aylarca ve yıllarca sürer (7,9). 

 

SPOROTRİKOZ 

 

Sporotrikoz 

dimorfik 

mikroorganizma 

olan 

Sporothrix  schenckii  tarafından  oluşturulan,  bir  diğer 

subkütan  mikozdur.  Değişik  klinik  görünümlerde 

ortaya  çıkabilmesine  karşın,  en  sık  karşılaşılan  şekli, 

enfeksiyonun  primer  inokülasyon  bölgesinden 

lenfatikler  boyunca  nodüler  paternde  yayılım 

gösterdiği lenfokütanöz veya „sporotrikoid‟ paterndir.  

 

ŞENOL Ş. Bamçag Bülteni Şubat 2012;3:D5-8 

D - 7 

 

Epidemiyoloji 

S.schenckii  dünyanın  her  yerinde  toprakta  bulunur. 

Bununla birlikte sporotrikoz Meksika, Orta ve Güney 

Amerika‟da ve Güney Afrika gibi diğer bölgelerde de 

endemiktir. Bu bölgelerde, toplumun önemli bir kısmı 

açık  havada  çalışırken  bu  mikroorganizma  ile  sık 

karşılaşma  olasılıkları  yüksektir.  Hastalık  ılıman 

iklimlerde,  sıklıkla  bahçıvanlarda  özellikle  de  orkide 

ve  gül  yetiştirenlerde  ortaya  çıkar  (10).  Sphagnum 

moss denilen etobur bitki türü sıklıkla S.schenckii‟nin 

kaynağı  olarak  gösterilmektedir.  Bütün  yaş  grupları 

etkilenirse de yetişkinlerde daha sıktır (8,10). 

 

Patogenez 

Sporotrikoz  özellikle  diken  ve  odun  gibi  bitki 

örtüsünün  kütanoz  inokülasyonu  ile  kazanılır. 

Hayvandan  insana  geçiş  enderdir.  Aynı  anda  çok 

sayıda inokülasyon gerçekleşebilir. Bu durum primer 

tek  bir  lezyondan  yayılım  ile  karıştırılmamalıdır. 

Sporotrikozun  görünüm  ve  seyri  konağın  immün 

yanıtı  yanında  inokülümün  miktarı  ve  virülansına  da 

bağlıdır. Daha  önce inokülasyonun olmadığı  konakta 

bölgesel 

lenf 

nodlarının 

tutulduğu 

görülür. 

S.schenckii  ile  daha  önce  karşılaşma  öyküsü 

bulunanlarda  lenfatik  yayılım  oluşmaz.      Bazen 

inokülasyon  yerinde  ülser  veya  granülomatöz  plak 

meydana gelir, bu sıklıkla yüzde görülür (11). 

Şiddetli  kütanöz  hastalık,  sistemik  tutulum  olsun  ya 

da  olmasın  immün  direnci  bozulmuş  konakta 

gelişebilir. Dissemine histoplazmoz ve diğer dimorfik 

mantar  enfeksiyonlarında  olduğu  gibi,  inhalasyon 

yoluyla  alınan,  sistemik  ve  kütanöz  yayılımla  seyirli 

sporotrikoz olguları bildirilmiştir (7). 

 

Klinik özellikler 

Sporotrikozun  başlangıç  belirtisi  inokülasyondan 

birkaç hafta sonra travma yerinde, en sık elde, beliren 

tek  bir  papüldür.  Lezyon  daha  sonra  pürülan  akıntılı 

erozyon veya  ülsere  dönüşür ve  genellikle  ağrısızdır. 

Başlangıç lezyonun gelişiminden haftalar sonra, tipik 

olarak  lenfatik  drenaj  yolu  üzerinde  dermal  ve 

subkütan nodüller şeklinde ek lezyonlar ortaya çıkar. 

Bu  görünüm  iyi  bilinen  „sporotrikoid‟  paterndir. 

Tutulan lenfatik damarlar fibroze olabilir (12).  

 

Patoloji 

Histolojik  olarak  dermis  ve  subkütan  dokuda  hem 

süpüratif  hem  de  granülomatöz  yangı  görülür. 

Doğrudan  mikroskopide  etken  mikroorganizmalar 

nadiren  gözlenir.  Fluoresan  işaretli  antikorlarla 

boyama 

“puro” 

şeklindeki 

maya 

formlarını 

göstermede 

yararlı 

olabilir. 

Yine 

de 

mikroorganizmayı tanımak güçtür (8). 

 

 

 

Ayırıcı tanı 

Sporotrikozdan  şüphelenildiğinde  başlıca  dışlanması 

gereken  durum,  özellikle  M.marinum  gibi  atipik 

mikobakteriyel enfeksiyonlardır. 

 

Mikroorganizmalar 

tipik 

olarak 

KOH 

veya 

histopatolojik 

incelemede 

görülmediğinden, 

sporotrikoz  tanısını  kesinleştirmek  için  kültür  (püy 

veya  doku)  sıklıkla  gerekir.  Klinik  örneklerdeki 

mikroorganizmaları  saptamak  için  nested-PCR 

yöntemi  de  kullanılabilir  (13).  Büyüme  25°C‟de 

hızlıdır  ve  beyazdan  kahverengiye  değişen  pürüzsüz 

yüzeyli  küf  sertleşir  ve  kırışır,  zamanla  koyu 

pigmentli  görünüm  kazanır.  Mikroskopik  olarak  ince 

kondiyalar,  konidyoforların  uçlarında  kümelenir. 

37°C‟de  glukoz  içeren  zenginleşmiş  besiyerinde 

yavaş büyüyen, beyazımsı, hamurumsu, maya benzeri 

koloniler 

izlenir. 

S.schenckii 

dimorfik 

mantar 

ailesinin  bir  üyesi  olduğundan 

mikroskopik 

incelemede  puro  şeklinde  tomurcuklanan  mayalar 

görülür (12). 

 

Tedavi 

Topikal  tedavi  etkisizdir.  Satüre  potasyum  iyodür 

solüsyonu  (SPIS)  başarıyla  kullanılmıştır.  SPIS‟in 

fungostatik  veya  fungisidal  etkisi  olmamasına  karşın 

mikroorganizmaya  karşı  konağın  immun  yanıtını 

etkilediği  düşünülmektedir.  Maliyeti  düşüktür,  ancak 

kötü  tadı  yanında  potansiyel  yan  etkileri  bulunur 

(örneğin  iyododerma,  gastrointestinal  rahatsızlık, 

troid baskılanması vb.).  

 

İtrakonazol, 

ketokonazolle 

karşılaştırıldığında 

sporotrikozda  oldukça  etkilidir.  Çok  merkezli, 

randomize  olmayan  çalışmalar  ve  vaka  serilerine 

dayanarak Amerikan Enfeksiyon Hastalıkları Derneği 

(Infectious  Diseases  Society  of  America)  Mantar 

Çalışma  Grubu  itrakonazolü  (100–200  mg/gun)  3-6 

ay  süreyle,  lenfokütanoz  sporotrikoz  tedavisinde  bir 

seçenek olarak önermiştir (14). Genel olarak güvenilir 

bir  ilaçtır  ve  iyi  tolere  edilir.  Uygun  tedavi  ile  nüks 

oranı  düşüktür.  Şiddetli  veya  yaygın  hastalık 

durumunda amfoterisin B kullanılabilir (14). 

 

DİĞER  NADİR  GÖRÜLEN  SUBKÜTANÖZ 

MİKOZLAR 

 

Basidiobolomikoz,  Basidiobolus  ranarum  tarafından 

oluşturulan  kronik,  subkütanoz  bir  enfeksiyondur. 

Mikroorganizma,  dünyada,  yaygın  görülen,  çevresel 

bir  saprofit  olmasına  karşın,  oluşturduğu  enfeksiyon 

en  sık  tropikal  ve  subtropikal  iklimlerde  yaşayan 

çocuklarda görülür. Etken, en sık deriden, tipik olarak, 

artropod  ısırığı  ya  da  minor  travmayı  takiben  girer. 

Klinik  olarak,  hastalık,  ağrısız,  indure,  soliter 

subkütan  nodül  ya  da  uyluk  ve  kalçada,  şişkinlik 

ŞENOL Ş. Bamçag Bülteni Şubat 2012;3:D5-8 

D - 8 

 

şeklinde 

kendini 

gösterir. 

Ketokonazol 

ve 

trimetoprim-sulfametoksazol  ile  başarılı  sonular 

bildirilmişse  de,  tedavide  öncelikli  olarak  SPIS 

kullanılması önerilir. Cerrahi eksizyon önerilmez (8).  

Lobomikoz (keloidal blastomikoz, lakazios) keloidleri 

andıran, kütanoz nodüllerle karakterize kronik mantar 

enfeksiyonudur.  Primer  olarak  Orta  ve  Güney 

Amerika‟da  görülür  ve  etken  mikroorganizma 

Lacazia  loboi  (onceki  adı  ile  Loboa  loboi)‟dir. 

Lobomikoz  yunuslarda  da  bildirilmiştir.  Genetik 

analizlere  dayalı  olarak,  L.loboi,  Paracoccidioides 

brasiliensis  ile  yakın  ilişkilidir  ve  lobomikozlu 

hastaların  serumu  P.brasiliensis‟in  antijenlerine 

(örneğin  gp43)  karşı  reaktiftir  (15).  Olanak  varsa 

cerrahi  eksizyon  veya  kriyoterapi  uygulanır.  Mevcut 

güncel  antifungaller,  etkisiz  bulunmasına  karşın, 

cerrahi  tedavi  için  uygun  olmayan  bazı  hastalar 

klofaziminle iyileşmiştir.  

Gercek  mantar  hastalığı  olmayan  prototekoz 

antifungal  ajanlar  ile  tedavi  edilen,  implantasyon 

sonucu  gelişen  nadir  bir  enfeksiyondur.  Prototeka 

(aklorofilik  alg;  genellikle  P.wickerhamii)  deriye 

travma  sonucunda,  sıklıkla  kontamine  su  ile  temas 

sonucu  bulaşır.  Yaygın  klinik  görünüm  şekilleri;  tek 

plak, nodül ya da ülserler yanında olekranon bursitidir. 

Ekstremiteler 

en 

sık 

tutulan 

bölgelerdir. 

İmmunkompetan  hastada  kronik,  durağan  hastalık 

görülürken, immün yetmezlikli hastalarda algemiyi de 

içeren 

yaygın 

hastalık 

tablosu 

bulunabilir. 

Prototekozun 

tedavisi 

zordur. 

İmmunkompetan 

konakta  cerrahi  eksizyon  ve  sistemik  antifungaller 

(örneğin, amfoterisin B) daha etkilidir (8,14). 

 

Kaynaklar 

 

1. Elgart GW. Chromoblastomycosis. Dermatol  Clin. 

1996;14:77–83 

2.  Correia  RT,  Valente  NY,  Criado  PR,  Martins 

JE.Chromoblastomycosis: 

study 

of 

27 

cases 

and

 

review

 

of  medical  literature.  An  Bras  Dermatol. 

2010 Aug;85(4):448-54 

3.  Tuffanelli  L,  Milburn  PB.  Treatment  of 

chromoblastomycosis. 

J 

Am 

Acad 

Dermatol. 

1990;23:728–32 

4.  Criado  PR,  Careta  MF,  Valente  NY,  Martins  JE, 

Rivitti  EA,  Spina  R,  Belda  W  Jr.  Extensive  long-

standing  chromomycosis  due  to  Fonsecaea  pedrosoi: 

three 

cases 

with 

relevant 

improvement 

under

 

voriconazole therapy. J Dermatolog Treat. 2011 

Jun;22(3):167-74 

5.  Bonifaz  A,  Saul  A,  Paredes-Solis  V,  et  al. 

Treatment  of  chromoblastomycosis  with  terbinafine: 

experience  with  four  cases.  J  Dermatolog  Treat. 

2005;16:47–51. 

6. 

Welsh 

O. 

Mycetoma. 

Semin 

Dermatol. 

1993;12:290–5 

7.Ahmed  AA,  van  de  Sande  WW,  Fahal  A,  Bakker-

Woudenberg  I,  Verbrugh  H,  van  Belkum  A. 

Management  of mycetoma:  major  challenge  in 

tropical 

mycoses 

with 

limited 

international 

recognition. 

Curr 

Opin 

Infect 

Dis. 

2007 

Apr;20(2):146-51 

8. 

Patel 

S, 

Sethi 

A 

Imported 

tropical 

diseases..Dermatol Ther. 2009 Nov-Dec;22(6):538-49 

9.  McGinnis  MR.  Mycetoma.  Dermatol  Clin.  1996; 

14:97–104. 

10.  Davis  BA.  Sporotrichosis.  Dermatol  Clin. 

1996;14:69–76. 

11.  Elgart  ML.  Subcutaneous  and  miscellaneous 

mycoses.  In:  Elewski  BE  (ed.).  Cutaneous  Fungal 

Infections,  2nd  edn.  Massachusetts:  Blackwell 

Science, 1998:155–97. 

12.  Hoeprich  PD.  Sporotrichosis.  In:  Hoeprich  PD, 

Jordan  MC,  Ronald  AR  (eds).  Infectious  Diseases, 

5th edn. Philadelphia: JB Lippincott, 1994:1050–4. 

13.  Hu  S,  Chung  WH,  Hung  SI,  et  al.  Detection  of 

Sporothrix  schenckii  in  clinical  samples  by  a  nested 

PCR assay. J Clin Microbiol. 2003;41:1414–8. 

14  Kauffman  CA,  Hajjeh  R,  Chapman  SW.  Practice 

guidelines  for  the  management  of  patients  with 

sporotrichosis.  For  the  Mycoses  Study  Group, 

Infectious  Diseases  Society  of  America.  Clin  Infect 

Dis. 2000; 30:684–7. 

15. 

Quan 

C, 

Spellberg 

B.Mucormycosis, 

pseudallescheriasis,  and  other  uncommon  mold 

infections. 

 

Proc 

Am 

Thorac 

Soc. 

2010 

May;7(3):210-5 

16. Vilela R, Mendoza L, Rosa PS. Molecular model 

for studying the uncultivated fungal pathogen Lacazia 

loboi. J Clin Microbiol. 2005;43:3657–61.