Sportva harakatli o’yinlar o’qitish metodikasi

Tekis yassi (ploskiy) zarba 
«Tekis (yassi)» atamasi sharning aylanishini emas, balki raketka harakatining 
yo’nalishini belgilaydi. 
Yassi zarbani bajarishda qo’l raketka bilan oldinga harakatlanadi, bunda bilak 
va elkaoldi qismi o’zaro joylashuv tartibini o’zgartirmaydi. 
Yassi zarbalar ancha engil va sharning shiddatli parvozi hisobiga ancha 
samaralidir. Ushbu zarbani berish chog’ida zarbaning butun kuchi sharning uchish 
tezligiga o’zgaradi. Raketka sharning uchish traektoriyasiga perpendikulyar 
(90 
gradus burchak ostida)
holatda joylashadi. 

---

30 
O’yindagi vaziyatdan kelib chiqib yassi zarba oraliq, yakunlovchi yoki qarshi 
zarba sifatida qo’llanilishi mumkin. Xitoylik tennischilar yassi zarbadan ko’pincha 
hujumga tayyorgarlik zarbasi sifatida foydalanadilar. 
Yassi hujumkor zarbani bajarish uchun tennischining butun tanasi harakatga 
kelishi lozim: oyoqlar, elka bog’lamasi, elkaoldi, panja va bilak. Ammo amaliyotda 
bu faqat tennischi uchun etarli joy va zarbani tayyorlash uchun etarli vaqt 
bulgandagina mumkin bo’ladi. 
Hozirgi zamon tezkor o’yini sharoitida zarbani bajarish uchun zarur bo’lgan 
harakatlar, odatda, minimal darajaga keltiriladi va yelka hamda yelkaoldi 
zarbasining yakunlovchi qismiga qoldiriladi. 
Aldamchi xarakat (skidka) 
Aldamchi xarakat 
(skidka) tennis stoli ustida bilak zarbasi bo’lib, raqib 
tomonidan yuborilgan qisqa sharga birinchi hujumkor yurishdir. 
Aldamchi xarakat 
(skidka) texnikasi jihatidan murakkab zarbalar sirasiga 
kiradi, sharning aylanishiga bog’liq bo’lmagan qisqa shar uzatishning barcha 
xususiyatlarini hisobga olgan holda asosan musobaqa jarayonida yuqori malakali 
tennischilar tomonidan qo’llaniladi. 
Aldamchi xarakatni 
bajarish chog’ida tennischi stol yaqinida joylashgan 
bo’lishi lozim, sharni egallab olish butunlay stol yuzasi ustida bajariladi, bilak 
orqaga qayrilgan, raketka ochiq bo’lishi kerak. Zarba sharning eng yuqori parvozida 
raketkani oldinga va bir oz yuqoriga harakatlantirgan holatda beriladi. 
Qisqa zarba 
Qisqa 
zarba 
asosan 
hujumkor 
uslubdagi 
tennischilar 
tomonidan 
himoyalanuvchiga qarshi qo’llaniladi. Bunday zarbadan so’ng shar, agar uni raqib 
qabul qilib olmasa, uning yarim maydonidan bir nechta marta irg’ib o’tadi. 
Zarba stol ustidan qo’yi aylanishli qisqa va o’rtacha sharga qo’l bilagi bilan 
beriladi. Raketka neytral holatda yoki bir oz ochiq holatda bo’ladi, shar energiyasi 
bilakning engil harakati bilan o’chiriladi, shundan keyin shar irg’ib o’tganidan so’ng 
qisqa traektoriya bo’ylab uchadi. 
Hujumdagi tennischiga qarshi qisqa zarba raketkani sharga tekkan paytida bir 

---

31 
oz orqaga tortish bilan passiv blok sifatida qo’llaniladi, bunda sharning tezligi 
pasayadi.