Sh. Sh. Olimov, Sh. X. Samiyeva

Nazorat uchun savollar: 
1.
Taʻlim sohasidagi asosiy texnologiyalarni qanday guruhlariga 
ajratish mumkin? 
2.
Innovatsiyalarni joriy etish muammolarini koʻrsating. 
3.
Mashgʻulot shaklidagi innovatsiyani qanday shaklda koʼrishimiz 
mumkin? 
 
1.2. Maktabgacha taʻlim tashkilotida interfaol usullarni qoʻllash 
Reja 
1.
Maktabgacha taʻim tashkilotida interfaol usullarni qoʻllash 
2.
Maktabgacha taʻim tashkilotida interfaol usullar“Guruhlarda 
ishlash”, “Rolli oʻyinlar”,“Aqliy hujum”, “Klaster”, Juftlikda 
ishlash” ni amaliyotga tadbiq etish 
3.
Rivojlantiruvchi 
markazlarda 
“Refleksiya”, 
“Tanishuv”, 
“Muzyorar”, “Gelereyaga sayr”, “Enerjayzerlar” kabi interfaol 
usullardan foydalanish 
Maktabgacha taʻim tashkilotida interfaol usullarni qoʻllash 
Oʻzbekiston Respublikasida xalq taʻlimi tizimida maktabgacha 
taʻlim eng asosiy tizim hisoblanadi. Ushbu soha uzluksiz taʻlim 
tizimining birlamchi boʻgʻini boʻlib, u har tomonlama sogʻlom va 
barkamol bola shaxsini tarbiyalash va maktabga tayyorlashda gʻoyat 
muhim ahamiyat kasb etadi. Mustaqillik yillarida Respublikada 
taʻlim-tarbiya tizimini rivojlantirish va barkamol avlodni tarbiyalash 
davlat siyosatining asosiy ustuvor yoʻnalishlari darajasiga koʻtarildi. 
Biroq oʻtkazilgan tahlillar maktabgacha taʻlim sohasida olib 
borilayotgan ishlarning samarasi va natijasi yetarli darajada emasligini 
koʻrsatmoqda. Prezidentimiz Shavkat Mirziyoevning Maktabgacha 
taʻlim tizimini tubdan isloh qilish yuzasidan qabul qilingan qaror va 
farmoyishlari bugungi kunda maktabgacha taʻlim dasturlari va oʻquv-
tarbiyaviy rejalariga qoʻyilgan davlat talablarini takomillashtirish, 
maktabgacha taʻlimga qamrab olinayotgan bolalarni maktab taʻlimiga 
toʻlaqonli ravishda tayyorlab berish ishlarini oʻz ichiga oladi. Bu 
qarorlar ichida “2017-2021 yillarda maktabgacha taʻlim tizimini 
yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PQ-2707-sonli 
qaror dastur sifatida faoliyat boshladi. Bolalarni maktabgacha taʻlimga 
qamrab olish koʻrsatkichini qoʻtarish, mavjud muammolarni amaliy 

---

20 
bartaraf etish maqsadida dastur asosida keng koʻlamli kompleks 
tadbirlarni amalga oshirish koʻzda tutilgan: 
-
bolalarning har tomonlama intellektual, axloqiy, estetik va jismoniy 
rivojlanishi uchun ilgʻor xorijiy tajribalarni inobatga olgan holda 
zarur shart-sharoitlar yaratish; 
-
maktabgacha taʻlim muassasalari uchun pedagog kadrlarni tayyorlash 
va malakasini oshirish oʻquv reja va dasturlarini zamonaviy 
pedagogik 
texnologiya 
va metodlarni 
inobatga 
olgan 
holda 
takomillashtirish; 
-
2200 ta maktabgacha taʻlim muassasalarining moddiy-texnika 
bazasini mustahkamlash, jumladan qishloq aholi punktlarida yangi 
maktabgacha taʻlim muassasalarini qurish, ularni zamonaviy 
talablarga javob beradigan inventar, uskunalar, oʻquv-metodik 
qoʻllanmalar, multimedia resurslari bilan taʻminlash.
Qaror bilan belgilangan kompleks tadbirlarning amalga 
oshirilishi natijasida quyidagilarga erishilishi kutilmoqda: 
-
yuqori sifatli maktabgacha taʻlimni taʻminlash, bolalarni sifatli 
maktabga tayyorlashni tubdan yaxshilash, taʻlim-tarbiya jarayoniga 
muqobil dasturlarni joriy etish; 
-
bolalarni maktabga tayyorlashning muqobil shakli boʻlgan 6100 ta 
qisqa muddatli guruhlar tashkil etish; 
-
3−6 yoshdagi maktabgacha taʻlim muassasalariga qamrab olinmagan 
bolalarni ularning ota-onalarini metodik qoʻllanmalar bilan taʻminlash 
orqali maktab taʻlimiga tayyorlashni tashkil etish; 
-
maktabgacha taʻlim muassasalari tarmogʻini 50 ta yangi qurilish 
hamda mavjud muassasalarning 1167 tasini rekonstruksiya qilish 
va 983 tasini mukammal taʻmirlash orqali kengaytirish; 
-
qishloq joylardagi maktabgacha taʻlim muassasalarida ota-onalar 
badal toʻlovini 30 foizgacha kamaytirish; 
-
bolalarning maktabgacha taʻlimga qamrovini 1,5 barobarga oshirish. 
Dasturning samarali amalga oshirilishi unda koʻzda tutilgan 
koʻrsatkichlar ijrosining borishini tizimli monitoring qilib borish 
orqali davlat organlarining doimiy nazoratida boʻladi. Qarorning 
amalga oshirilishi davlat siyosatining asosiy ustuvor yoʻnalishlaridan 
biri sifatida respublikaning uzluksiz taʻlim tizimini yanada isloh qilish 
borasidagi rivojlanish yoʻlining uzviy va bosqichma-bosqichligini 
taʻminlaydi. 

---

21 
2020-yil 
22-dekabrda 
Oʻzbekiston 
Respublikasi 
Vazirlar 
Mahkamasining 802-sonli qarori “Maktabgacha taʻlim va tarbiyaning 
Davlat standartlari”ga asosan, quyidagi vazifalar belgilandi: 
-
maktabgacha yoshdagi bolalarning rivojlanishi, taʻlim-tarbiyasi 
mazmuni va sifatiga qoʻyiladigan talablarni belgilash; 
-
milliy, umuminsoniy va maʻnaviy qadriyatlar asosida bolalarga taʻlim-
tarbiya berish, rivojlantirishning samarali shakllari va usullarini joriy 
etish; 
-
taʻlim-tarbiya 
jarayoniga 
pedagogik 
vazamonaviy 
axborot-
kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish; 
- kadrlarni maqsadli va sifatli tayyorlash uchun taʻlim, fan va ishlab 
chiqarishning samarali integratsiyasini taʻminlash. 
Davlat talablari quyidagi tamoyillar asosida tatbiq etiladi: 
-
bolaning noyobligi; 
-
«Men» konsepsiyasi va shaxsiy taʻlimini yaratishda bolaning faol roli; 
-
Bolaning huquqlarini himoya qilish va taʻminlashning muhimligi; 
-
bola taʻlimi va rivojlanishida kattalarning asosiy roli; 
-
bolalar rivojlanishida individual farqlanishlar mavjudligi sababli, har 
bir bolaga moslashuvchan boʻlib, individual variativlik asosida 
yondashish. 
Davlat talablarining maqsadi — mamlakatda oʻtkazilayotgan 
ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarni, xorijiy mamlakatlar ilgʻor tajribasi 
hamda ilm-fan yutuqlari va zamonaviy informatsion kommunikativ 
texnologiyalarni inobatga olgan holda maktabgacha taʻlim tizimida 
maʻnan mukammal va intellektual rivojlangan shaxsni tarbiyalashdir. 
Davlat talablari tugʻilgandan 7 yoshgacha boʻlgan bolalarning 
beshta asosiy rivojlanish sohalariga boʻlingan. Har bir rivojlanish 
sohasi oʻz oʻrnida kichik sohalarga boʻlingan boʻlib, ular har bir yosh 
guruhiga mos bir nechta talablardan (kutilayotgan rivojlanish 
koʻrsatkichlaridan) iborat. 
Davlat talablari bolaning quyidagi rivojlanish sohalari boʻyicha 
belgilanadi: 
-
jismoniy rivojlanish va sogʻlom turmush tarzining shakllanishi; 
-
ijtimoiy-hissiy rivojlanish; 
-
nutq, muloqot, oʻqish va yozish malakalari; 
-
bilish jarayonini rivojlanishi; 
-
ijodiy rivojlanish. 

---

22 
«Bilish jarayonining rivojlanishi» sohasi quyidagi kichik sohalarga 
boʻlinadi: 
-
intellektual-anglash malakalari; 
-
elementar matematik malakalar; 
-
tadqiqiy-bilish va samarali refleksiv faoliyat.