Science and innovation



Yüklə 0,64 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/6
tarix05.07.2023
ölçüsü0,64 Mb.
#135701
  1   2   3   4   5   6
o-zbek-mumtoz-musiqasining-umumnazariy-asoslari



 
SCIENCE AND INNOVATION
INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 
UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337 
317 
O’ZBEK MUMTOZ MUSIQASINING UMUMNAZARIY ASOSLARI 
Abdulxay Karimov 
O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan artist, Farg’ona davlat universiteti 
Vokal va cholg’u ijrochiligi kafedrasi o’qituvchisi 
https://doi.org/10.5281/zenodo.7197976 
Annotatsiya. Mazkur maqolada o’zbek mumtoz musiqasi namunalari va ularga doir 
umumnazariy tafsilotlar atroflicha mulohaza qilingan. Shuningdek, yoshlar tarbiyasida o’zbek 
mumtoz musiqasining o’rni, axamiyaati muxokama qilingan. 
Kalit so’zlar: mumtoz musiqa, ijod, namuna, tarbiya, uslub, usul, namuna, ta’lim, ochiq 
ovoz, diapason. 
ОБЩИЕ ОСНОВЫ УЗБЕКСКОЙ КЛАССИЧЕСКОЙ МУЗЫКИ 
Аннотация. В этой статье подробно рассматриваются примеры узбекской 
классической музыки и общие теоретические сведения о них. Также обсуждались роль и 
значение узбекской классической музыки в воспитании молодежи. 
Ключевые слова: классическая музыка, творчество, пример, воспитание, стиль, 
метод, модель, воспитание, открытый голос, диапазон. 
GENERAL FUNDAMENTALS OF UZBEK CLASSICAL MUSIC 
Abstract. In this article, examples of Uzbek classical music and general theoretical 
details about them are discussed in detail. Also, the role and importance of Uzbek classical 
music in youth education was discussed. 
Keywords: classical music, creativity, example, education, style, method, model, 
education, open voice, diapason. 
 
KIRISH 
Yangi O’zbekistonda amalga oshirilayotgan islohatlar, xalqimizning boy ilmiy-madaniy 
merosi, mamlakatimizda ilm-fan, san’at va madaniyat sohalarida erishilayotgan yutuqlar, aholini, 
ayniqsa, yoshlarda yot g’oyalarga qarshi mafkuraviy immunitetni kuchaytirishda, milliy 
qadriyatlar va an’analarni asrab avaylash va keng tag’rib etishda musiqa ta’limi va san’atining 
o’rni beqiyosdir.
Shu nuqtai nazardan mintaqamiz hududida bir nechta yirik mahalliy uslublar shakllandi. 
Adabiyotnunoslik soxalarida, xususan mavjud musiqiy adabiyotlarda uslub so’zi har-xil 
ma’nolarda turlanib qo’llanishi ma’lum. Bulardan bir xollarda uning keng umumlashma
boshqalarda esa xiyla tor, yoki ko’chma ma’no va mazmunlari kayd kilinadi. Ta’kidlash lozimki, 
uslub atamasi mazmun-moxiyatan turlicha idrok etilsa-da ayni paytda ular yaыin mushtarak 
tushunchalarni anglatishi mumkin. Demak, avvalo bu masalaga oydinlik kiritish zarur. Uslub 
so’zi yordamida avvalo birmuncha keng, aniqrogi-yig’ma ma’noda janr xallari musika san’atiga 
xos umummimiy yoki muayyan mintaqaviy xususitlar tabiati ifodalanadi. Bunga «sharqona 
musiqiy uslub», «ovrupocha musiqa uslubi» kabi iboralar misol bo’la oladi. Boshqa barcha 
badiiy ijodiyot ko’rinishlari misoli, musiqada lad o’ziga xoslikka aynan uslub atamasi yordamida 
va ungaa tavsif beriladi. 
Musiqiy asarlarning ichki tuzilish qonuniyatlari bu masalada yanada muhimroq axamiyat 
kasb etadi. Ya’ni, asosiy vositalarning o’zaro munosabatlarini belgilovchi mezonlardan u yoki bu 
uslub aniklanadi. Xususan. «bir ovozli» yoqut «monodik»,“kup ovozlik” jumladan «garmoiik», 
«polifonik», «gomofonik» nomli uslublar shular toifasiga kiradi. Yirik ijodiy yo’ialish va 


 
SCIENCE AND INNOVATION
INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 
UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337 
318 
oqimlar, masalan, «klssitsizm». «romantmzm», «impressionizm». «realizm» va boshkalar ham 
uslub tushunchasi bilan bevosita bog’liqir [1-4] . 

Yüklə 0,64 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin