Patofizjologia układu pokarmowego c

PATOFIZJOLOGIA UKŁADU POKARMOWEGO CZ.2
1. Wyjaśnij pojęcia (należy zacząć od słów jest to/są to):

Hepatotoksyczność

Hepatomegalia

Splenomegalia

Hipersplenizm

Stłuszczenie wątroby (+przyczyny)

Marskość wątroby (+przyczyny)

Alkoholowa choroba wątroby (+stadia choroby)

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) (+przyczyny/czynniki ryzyka)

Niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NASH) (+przyczyny/czynniki ryzyka)

Hiperbilirubinemia (+przyczyny)

Hiperbilirubinemia z przewagą bilirubiny wolnej (+przyczyny)

Hiperbilirubinemia z przewagą bilirubiny sprzężonej (+przyczyny)

Zespół Gilberta

Zespół Criglera-Najjara

Zespół Dubin-Johnsona

Zespół Rotora

Żółtaczka (+rodzaje, +przyczyny)

Żółtaczka przedwątrobowa

Żółtaczka hemolityczna

Żółtaczka wewnątrzwątrobowa/miąższowa

Żółtaczka zawątrobowa/mechaniczna

Żółtaczka cholestatyczna

Żółtaczka noworodków (+przyczyny)

Kernikterus

Cholestaza (+rodzaje, +przyczyny)

Cholestaza zewnątrzwątrobowa (+przyczyny)

Cholestaza wewnątrzwątrobowa (+przyczyny)

Kamica żółciowa (+ rodzaje, +przyczyny/czynniki ryzyka)

Kamica cholesterolowa (+przyczyny/czynniki ryzyka)

Kamica żółciowa (+przyczyny/czynniki ryzyka)

Kamienie cholesterolowe (+przyczyny powstawania)

Kamienie barwnikowe (+przyczyny powstawania)

Wirusowe zapalenie wątroby (WZW) (+należy podać nazwy wirusów) (proszę pamiętać o wirusach: - pierwotnie hepatotropowych: HAV, HBV, HCV, HDV, HEV, HGV - wtórnie hepatotropowych: np. HSV – wirus opryszczki pospolitej, EBV – wirus Epsteina i Barra, CMV – wirus cytomegalii, VZV – wirus ospy wietrznej i półpaśca

Nadciśnienie wrotne (+rodzaje, +przyczyny)

Hiperamonemia

Encefalopatia wątrobowa

Zespół wątrobowo-płucny

Zespół wątrobowo-nerkowy

Ostre zapalenie trzustki (OZT) (+przyczyny)

Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) (+przyczyny)

2. Wyjaśnij jak najdokładniej różnicę pomiędzy podanymi pojęciami (w niektórych przypadkach można podać również przykłady, np. danych zaburzeń)

1. Różnica pomiędzy hiperbilirubinemią i żółtaczką

2. Różnica pomiędzy bilirubiną wolną/pośrednią i sprzężoną/bezpośrednią

3. Różnica pomiędzy hiperbilirubinemią z przewagą bilirubiny wolnej i sprzężonej

4. Różnica pomiędzy terminami: bilirubina, urobilinogen, sterkobilinogen, urobilina, sterkobilina

5. Różnica pomiędzy terminami: hiperbilirubinemia, żółtaczka, cholestaza

6. Różnica pomiędzy cholestazą wewnątrzwątrobową i zewnątrzwątrobową

7. Różnica pomiędzy pojęciami: żółtaczka cholestatyczna, żółtaczka wątrobowa, żółtaczka mechaniczna

8. Różnica pomiędzy żółtaczką cholesterolową i barwnikową

9. Różnica pomiędzy żółtaczką przedwątrobową, wątrobową, zawątrobową

10. Różnica pomiędzy żółtaczką przedwątrobową i zawątrobową

11. Różnica pomiędzy żółtaczką noworodków fizjologiczną i patologiczną

12. Różnica pomiędzy ostrą i przewlekłą niewydolnością wątroby

13. Różnica pomiędzy marskością wątroby i ostrą niewydolnością wątroby

14. Różnica pomiędzy alkoholowym i niealkoholowym stłuszczeniem wątroby

15. Różnica pomiędzy terminami: nadciśnienie tętnicze, płucne i wrotne

16. Różnica pomiędzy nadciśnieniem wrotnym przedwątrobowym, wątrobowym i zawątrobowym

17. Różnica pomiędzy dusznością w niewydolności serca i w niewydolności wątroby

18. Różnica pomiędzy encefalopatią wątrobową, trzustkową i nadciśnieniową

19. Różnica pomiędzy terminami hipersplenizm i splenomegalia

20. Różnica pomiędzy terminami: hepatotoksyczność, hepatomegalia, splenomegalia, hipersplenizm

21. Różnica pomiędzy wirusami HAV, HBV, HCV, HDV, HEV, HGV

22. Różnica pomiędzy wirusami HAV i HEV a HBV i HCV

23. Różnica pomiędzy ostrym i przewlekłym zapaleniem trzustki

24. Różnica pomiędzy wczesnymi i późnymi powikłaniami ostrego zapalenia trzustki

3. Omów etiopatogenezę poniższych zaburzeń:

1. Etiopatogeneza ostrego zapalenia trzustki (OZT)

2. Etiopatogeneza przewlekłego zapalenia trzustki (PZT)

3. Etiopatogeneza kamicy żółciowej

4. Etiopatogeneza nadciśnienia wrotnego w marskości wątroby

5. Etiopatogeneza wodobrzusza i obrzęków w niewydolności wątroby

4. Ostre zapalenie trzustki (OZT) – uzupełnij tabelę:

1. Definicja OZT:

2. Wymień mechanizmy zabezpieczające trzustkę przed samostrawieniem:

3. Przyczyny OZT (w tym podkreśl 2 najczęstsze):

4. Patogeneza:

5. Objawy/powikłania:

6. Zmiany w badaniach laboratoryjnych: (w tym proszę pamiętać o zmianach typowych dla ostrego zapalenia – materiały z ćwiczenia nr 1)

5. Porównaj ostre i przewlekłe zapalenia trzustki:

Ostre zapalenie trzustki (OZT)	Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT)
1. Definicja:	1. Definicja:
2. Przyczyny:	2. Przyczyny:
3. Patogeneza:	3. Patogeneza:
4. Objawy/powikłania:	4. Objawy/powikłania:

6. Uzupełnij tabelę określając zmiany w parametrach laboratoryjnych w ostrym zapaleniu trzustki lub wyjaśnienie, dlaczego te zmiany występują. W rubryce „Zmiany w parametrach diagnostycznych” należy podać pełne nazwy parametrów (+ ewentualnie skrót) oraz określić kierunek ich zmian (wzrost, spadek itp.).

Zmiany w parametrach diagnostycznych	Wyjaśnienie, dlaczego dochodzi do zmian w parametrach diagnostycznych
	W wyniku uszkodzenia komórek trzustki dochodzi do przechodzenia enzymów wewnątrzkomórkowych do krwi.
Hipokalcemia
	OZT jest przykładem ostrej reakcji zapalnej i w związku z tym wykazuje jej typowe cechy.

7. Uzupełnij tabelę określając zmiany w parametrach laboratoryjnych w niewydolności wątroby (i marskości wątroby) lub wyjaśnienie, dlaczego te zmiany występują. W rubryce „Zmiany w parametrach diagnostycznych” należy podać pełne nazwy parametrów (+ ewentualnie skrót) oraz określić kierunek ich zmian (wzrost, spadek itp.).

Zmiany w parametrach diagnostycznych	Wyjaśnienie, dlaczego dochodzi do zmian w parametrach diagnostycznych
	W wyniku uszkodzenia hepatocytów dochodzi do przechodzenia enzymów komórkowych do krwi.
Wydłużenie czasów protrombinowego (PT) i kaolinowo-kefalinowego (APTT)
Hipoalbuminemia
	W wyniku zaburzenia przepływu krwi przez wątrobę, dochodzi do wytworzenia krążenia obocznego, co powoduje przekrwienie śledziony, jej powiększenie (splenomegalia) i nadreaktywność (hipersplenizm).
Wzrost stężenia amoniaku we krwi
	W wyniku uszkodzenia wątroby dochodzi do zaburzenia metabolizmu bilirubiny (jej wychwytu przez hepatocyty, sprzęgania i wydalania z hepatocytu).

8. Uzupełnij tabelę dotyczącą hiperbilirubinemii.

1. Narysuj schemat metabolizmu barwników żółciowych. HEM (źródła: …………………………………………………………………………………………….) ↓
2. Podaj definicje hiperbilirubinemii i żółtaczki:
3. Porównanie hiperbilirubinemii:
Hiperbilirubinemia z przewagą bilirubiny wolnej	Hiperbilirubinemia z przewagą bilirubiny sprzężonej
Definicja i właściwości bilirubiny wolnej:	Definicja i właściwości bilirubiny sprzężonej:
Przyczyny:	Przyczyny:
a) W powyższej tabeli określ, która bilirubina jest określana bilirubiną bezpośrednią, a która bilirubiną pośrednią. b) Przyporządkuj do przyczyn odpowiednich typów hiperbilirubinemii następujące zaburzenia wrodzone i określ na czym polegają: Zespół Gilberta, Zespół Criglera-Najjara, Zespół Dubin-Johnsona, Zespół Rotora.

9. Uzupełnij tabelę dotyczącą hiperbilirubinemii.

1. Definicja hiperbilirubinemii:
2. Jaka jest zależność pomiędzy hiperbilirubinemią a żółtaczką?
3. Porównanie hiperbilirubinemii:
Hiperbilirubinemia z przewagą bilirubiny wolnej	Hiperbilirubinemia z przewagą bilirubiny sprzężonej
Definicja i właściwości bilirubiny wolnej:	Definicja i właściwości bilirubiny sprzężonej:
Przyczyny:	Przyczyny:

10. Żółtaczka – uzupełnij tabelę.

1. Narysuj schemat metabolizmu barwników żółciowych.
HEM (źródła: …………………………………………………………………………………………….) ↓
2. Podaj definicję żółtaczki:
3. Charakterystyka żółtaczki przedwątrobowej/wewnątrzwątrobowej/zawątrobowej
	Żółtaczka przedwątrobowa/wewnątrzwątrobowa/zawątrobowa
Główne przyczyny
Poziom bilirubiny wolnej we krwi
Poziom bilirubiny związanej we krwi
Poziom bilirubiny w moczu (należy uzasadnić)
Poziom urobilinogenu w moczu
Poziom sterkobilinogenu w kale
Kolor moczu (należy uzasadnić)
Kolor kału (należy uzasadnić)
Inne

11. Żółtaczka miąższowa – uzupełnij tabelę.

	Żółtaczka wewnątrzwątrobowa (miąższowa)
Główne przyczyny
Poziom bilirubiny wolnej we krwi
Poziom bilirubiny związanej we krwi
Poziom bilirubiny w moczu (należy uzasadnić)
Poziom urobilinogenu w moczu
Poziom sterkobilinogenu w kale
Kolor moczu (należy uzasadnić)
Kolor kału (należy uzasadnić)
Inne

12. Porównanie żółtaczki przedwątrobowej i zawątrobowej – uzupełnij tabelę.

	Żółtaczka przedwątrobowa	Żółtaczka zawątrobowa
Główne przyczyny
Poziom bilirubiny wolnej we krwi
Poziom bilirubiny związanej we krwi
Poziom bilirubiny w moczu (należy wytłumaczyć dlaczego jest niski lub wysoki)
Poziom urobilinogenu w moczu
Poziom sterkobilinogenu w kale
Kolor moczu (należy uzasadnić)
Kolor kału (należy uzasadnić)
Inne

13. Porównanie żółtaczek – uzupełnij tabelę.

	Żółtaczka przedwątrobowa	Żółtaczka wewnątrzwątrobowa	Żółtaczka zawątrobowa
Główne przyczyny
Poziom bilirubiny wolnej we krwi
Poziom bilirubiny związanej we krwi
Poziom bilirubiny w moczu (należy uzasadnić)
Poziom urobilinogenu w moczu
Poziom sterkobilinogenu w kale
Kolor moczu (należy uzasadnić)
Kolor kału (należy uzasadnić)
Inne
Do której z grup będą należały żółtaczki określane nazwami: a) żółtaczka mechaniczna b) żółtaczka hemolityczna c) żółtaczka miąższowa d) żółtaczka cholestatyczna

14. Żółtaczka noworodków – uzupełnij tabelę.

1. Definicja i przyczyny żółtaczki noworodków:

2. Kiedy żółtaczka noworodków traktowana jest jako zjawisko fizjologiczne, a kiedy patologiczne?

3. Co to jest kernicterus i jakie są jego skutki?

15. Uzupełnij tabelę dotyczącą cholestazy.

1. Definicja i skutki cholestazy:
2. Dwa główne rodzaje cholestazy i przyczyny/czynniki ryzyka ich powstawania:
Cholestaza ……………………………………	Cholestaza ……………………………………
Definicja:	Definicja:
Przyczyny:	Przyczyny:

16. Uzupełnij tabelę dotyczącą kamicy żółciowej.

1. Definicja kamicy żółciowej i jej rodzaje (ze względu na miejsce występowania kamieni):
2. Dwa główne rodzaje kamieni żółciowych i przyczyny/czynniki ryzyka ich powstawania:
Kamienie ……………………………………	Kamienie ……………………………………
Przyczyny/czynniki ryzyka:	Przyczyny/czynniki ryzyka:
3. Objawy/powikłania kamicy żółciowej:

17. Podaj z jakich substancji utworzone są kamienie nerkowe/żółciowe oraz wymień min. po 3 czynniki
sprzyjające występowaniu kamicy nerkowej i żółciowej:

Kamica żółciowa	Kamica nerkowa
Rodzaj kamieni/substancje je tworzące:	Rodzaj kamieni/substancje je tworzące:
Czynniki sprzyjające powstawaniu kamieni (min 3):	Czynniki sprzyjające powstawaniu kamieni (min 3):

(na obecne ćwiczenie obowiązuje rubryka dotycząca kamicy żółciowej)
18. Uzupełnij tabelę dotyczących wirusów powodujących wirusowe zapalenia wątroby:

Wirus	HAV	HBV	HCV	HDV	HEV	HGV
Wirus DNA czy RNA?
Jaką drogą dochodzi do zakażenia?
Czy występuje nosicielstwo?
Jakie mogą być skutki zakażenia (np. ostre /przewlekłe zapalenie wątroby, marskość wątroby, rak wątroby)
Serologiczne markery zakażenia (antygeny i przeciwciała)

19. Alkoholowa choroba wątroby – uzupełnij tabelę.

1. Omów krótko metabolizm wątrobowy alkoholu:

2. Omów krótko mechanizmy uszkodzenia wątroby przez alkohol:

3. Wymień stadia alkoholowej choroby wątroby, określ które są odwracalne i nieodwracalne:

20. Scharakteryzuj krótko oraz podaj przyczyny poniższych uszkodzeń wątroby.

Typ uszkodzenia	Definicja i krótka charakterystyka	Przyczyny
Zapalenie wątroby
Stłuszczenie wątroby
Marskość wątroby

21. Uzupełnij tabelę dotyczącą nadciśnienia wrotnego.

1. Definicja nadciśnienia wrotnego (w tym podaj wartość ciśnienia):

2. Wymień przynajmniej po 2 przyczyny nadciśnienia wrotnego: - przedwątrobowego: - wątrobowego: - zawątrobowego:

3. Wymień najważniejsze skutki/powikłania nadciśnienia wrotnego:

22. Uzupełnij tabelę dotyczącą różnych typów nadciśnienia.

	Definicja i wartości ciśnień	Przyczyny	Objawy i powikłania
N. płucne
N. tętnicze
N. wrotne

(na obecne ćwiczenie obowiązuje rubryka dotycząca nadciśnienia wrotnego)
23. Niewydolność wątroby – uzupełnij tabelę.

1. Definicja niewydolności wątroby (+różnice między ostrą i przewlekłą niewydolnością wątroby):
2. Przyczyny ostrej niewydolności wątroby:	2. Przyczyny przewlekłej niewydolności wątroby:
3. Skutki niewydolności wątroby (objawy/powikłania):
4. Zmiany w testach laboratoryjnych w niewydolności wątroby:

24. Niewydolność wątroby – uzupełnij tabelę.

1. Definicja niewydolności wątroby (+różnice między ostrą i przewlekłą niewydolnością wątroby):
2. Przyczyny ostrej niewydolności wątroby:	2. Przyczyny przewlekłej niewydolności wątroby (i marskości wątroby):
3. Scharakteryzuj poniższe zaburzenia będące wynikiem dysfunkcji wątroby. W każdym przypadku zwróć uwagę na objawy kliniczne będące wynikiem poszczególnych zaburzeń. Ponadto: - określ które z tych zaburzeń są wynikiem: a) dysfunkcji hepatocytów, b) nadciśnienia wrotnego będącego wynikiem marskości wątroby (stanowiącej końcowe stadium przewlekłych chorób wątroby), c) obu tych zaburzeń - określ, które z tych zaburzeń występują w ostrej niewydolności wątroby
a) Zaburzenia w krążeniu i metabolizmie barwników żółciowych
b) Wodobrzusze i obrzęki
c) Encefalopatia wątrobowa
d) Hipersplenizm
e) Rozszerzenie naczyń żylnych przełyku, odbytnicy, powłok brzusznych
f) Zaburzenia hemostazy
g) Niedokrwistość
h) Zespół wątrobowo-nerkowy
i) Zespół wątrobowo-płucny
j) Zaburzenia hormonalne
k) Inne

25. Ostra niewydolność wątroby – uzupełnij tabelę.

1. Definicja:

2. Przyczyny:

3. Skutki (objawy/powikłania):

4. Zmiany w testach laboratoryjnych:

26. Marskość wątroby – uzupełnij tabelę.

1. Definicja (w tym podaj cechy morfologiczne/histologiczne):

2. Przyczyny:

3. Skutki (objawy/powikłania): a) będące wynikiem niewydolności wątroby: b) będące wynikiem nadciśnienia wrotnego:

4. Zmiany w testach laboratoryjnych:

27. Omów dokładnie ……………………………………. (w tym miejscu będzie wymieniona nazwa powikłania) i wymień inne powikłania ostrej/przewlekłej niewydolności wątroby/marskości wątroby/nadciśnienia wrotnego.

1. Charakterystyka jednego z powikłań ostrej niewydolności wątroby/przewlekłej niewydolności wątroby i/lub marskości wątroby i/lub nadciśnienia wrotnego: Zaburzenia w krążeniu i metabolizmie barwników żółciowych Wodobrzusze i obrzęki Nadciśnienie wrotne Hipersplenizm Rozszerzenie naczyń żylnych przełyku, odbytnicy, powłok brzusznych Żylaki przełyku Encefalopatia wątrobowa Zaburzenia nerkowe i elektrolitowe (zespół wątrobowo-nerkowy + inne zaburzenia) Zespół wątrobowo-nerkowy Zespół wątrobowo-płucny Zaburzenia hematologiczne (niedokrwistość + zaburzenia hemostazy), Niedokrwistość Zaburzenia hemostazy (małopłytkowość + niedobór czynników krzepnięcia) Zaburzenia hormonalne (endokrynologiczne) Hiperestrogenizm Samoistne bakteryjne zapalenie otrzewnej

2. Inne powikłania niewydolności wątroby (lub marskości wątroby):

28. Wymień minimum 5 powikłań niewydolności wątroby /marskości wątroby/nadciśnienia wrotnego i scharakteryzuj dokładnie jedno z nich:

1.

2

3.

4.

5.

29. Uzupełnij tabelę.

Definicja i przyczyny zaburzenia	Typowe i charakterystyczne objawy i powikłania	Typowe zmiany w testach laboratoryjnych
1. Ostra niewydolność wątroby
2. Marskość wątroby
3. Ostre zapalenie trzustki

30. Wymień:

1. Przyczyny/czynniki ryzyka stłuszczenia wątroby:

2. Przyczyny/czynniki ryzyka marskości wątroby:

3. Choroby wywoływane zakażeniem wirusem HBV (Hepatitis B Virus):

4. Choroby wywoływane zakażeniem wirusem HCV (Hepatitis C Virus):