O`zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi
Rezba va uning turlari ( 0 ‘zDSt 2.311:2003)
Yüklə 1,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nterjenga
- Rezba va uning turlari. Rezbalarning belgilanishi.
|
2.2. Rezba va uning turlari ( 0 ‘zDSt 2.311:2003)
Rezba profili, kirimi, qadami, yo‘li. Vint chizig‘i bo‘yicha biror tekis shakl (rezba profili)ning harakatlanishi natijasida rezba hosil bo‘ladi. Ko'plab mashina detallari o ‘zaro bir-biri bilan rezbalar yordamida biriktiriladi. Amaliyotda rezba hosil qilish uchun tokarlik stanokining patroniga Nilindrik stcrjenni mahkamlab, unga tekis aylanma harakat beriladi. So‘ngra Nterjenga rezba o‘yuvchi asbob (keskich)ni yaqinlashtirib, keskich deb titttluvchi asbob steijenga o‘yib kiritiladi. Agar keskichga tekis ilgarilanma harakat berilsa, sterjen sirtida rezba deb ataluvchi vint o‘ramlari hosil bo'ladi. Rezba profili keskich asbob uchining shakliga bog‘liq bo‘lib, u teng yonli yoki teng tomonli uchburchak, trapetsiya, to‘rtburchak, kvadrat, yumaloq shakllarda bo‘lishi mumkin. Bir profilning vintsimon harakatidan hosil bo‘lgan rezba bir kirimli, 2 profilning harakatidan hosil bo‘lgan rezba ikki kirimli, 3 profilning harakatidan hosil bo‘lgan rezba uch kirimli rezba deb ataladi (3.2-rasm, a). Qo‘shni o‘ramlar orasidagi yasovchi bo‘ylab o‘lchangan masofa rezba qadami deyiladi va u P harfi bilan belgilanadi (3.2-rasm, b). Bir o ‘ramning o ‘zidagi ikki nuqta orasidagi yasovchi bo‘ylab o'lchangan masofa rezba yo‘li deyiladi va u t harfi bilan belgilanadi (3.2-rasm). 3.2-rasm, d da uch kirimli rezbaning shartli yaqqol tasviri berilgan. Texnikada sterjenga tashqi rezba ochish uchun rezba ochuvchi uskunalardan foydalaniladi. Tashqi rezba ochish uchun plashka va ichki rezba ochish uchun metchik deb ataluvchi rezba ochadigan asboblardan foydalaniladi. Plashkaning ish yuzasi konus shaklidagi devor (faska) vabelgilangan o ‘lchamda rezba ochadigan kalibrli iborat (3.3-rasm). Plashka maxsus moslamaga siqib mahkamlanadi va rezba ochilishi kerak bo‘lgan sterjen bo‘ylab kuch ta’sirida burab aylantiriladi. Natijada plashka sterjenga rezba ochib boradi. Rezba va uning turlari. Rezbalarning belgilanishi. Uchburchak profilli rezbalar biriktirish rezbalari deyiladi. Boshqa profilli rezbalar yurgizish rezbalari deyiladi. To‘g ‘ri to ‘rtburchakli rczbalardan boshqa barcha rezbalar standartlashtirilgan va ular quyidagi 6 ta asosiy turdan iborat. Yüklə 1,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|