O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti



Yüklə 140,08 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/4
tarix25.01.2020
ölçüsü140,08 Kb.
#30303
1   2   3   4
determinantlar va ularning xossalari


 

 

                                                

 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



8. 4-tartibli determinant qanday  

bo’ladi? 

  

 

 



 

 

 



9.

n

tartibli 



determinant 

nimadan iborat? 

 

  

 



 

 

 



 

 

 



 

 

10. 



1

1

2



0

3

1



3

1

2





  determinantni 

hisoblang. 

5)  determinantning    ikkita  satri(ustuni)  elementlari 

o’zaro proporsional (mutanosib)  bo’lsa, uning kattaligi 

no’lga teng; 

6) 


determinantning 

kattaligi, 

biror 

satri(ustuni) 



elementlarini  unga  mos  algebraik  to’ldiruvchilariga 

ko’paytirib qo’shilganiga teng; 

7) determinant  biror satri (ustuni)ning har bir elementi 

ikkita  qo’shiluvchidan    iborat  bo’lsa,  u  holda  bu 

determinant  ikkita  determinant  yig’indisiga  teng 

bo’ladi;  

8)  determinantning  biror  ustini(satri)  elementlariga 

boshqa  ustini(satri)ning    mos  elementlarini  istalgan 

umumiy  ko’paytuvchiga  ko’paytirib  qo’shilsa,  uning 

kattaligi o’zgarmaydi. 

8. 4-tartibli determinant ushbu ko’rinishda bo’ladi: 

14

14



13

13

12



12

11

11



44

43

42



41

34

33



32

31

24



23

22

21



14

13

12



11

A

a

A

a

A

a

A

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

+



+



+

=



=

 



 

9.Umumiy holda 



n

-tartibli determinant    

                         

                   



n

n

nn

n

n

n

n

A

a

A

a

A

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

1

1



12

12

11



11

2

1



2

22

21



1

12

11



+

+

+



=

K

K



K

K

K



K

K

K



K

 

 



ko’rinishda  bo’ladi.  Bunda 

n

A

A

A

1

12



11

,

,



,

K

  mos 



ravishda 

n

a

a

a

1

12



11

,

,



,

K

  elementlarning  algebraik 



to’ldiruvchilaridir. 

10. 


22

0

1



18

3

0



6

1

1



2

0

3



1

3

1



2

=



+

+



+

=



 



 

26 


8. 7-ilova 

 



Determinantlar va ularning xossalari” mavzusi bo‘yicha   mustaqil ish uchun 

savollar 

 

Mustaqi ish uchun savollar 

O‘rganish uchun tavsiya etilgan 

adabiyotlar 

1.  Geometrik  bayonni  rad  etib  harfiy 

ifodalardan kim foydalangan?.

  

2.  VI  asrdan  boshlab  matematik 



tadqiqotlar 

markazi


 

qaysi 


mamlakatlarga ko‘chgan? 

3.

 



al-Xorazmiy  to‘g‘risida  qanday 

ma’lumotlarni bilasiz?     

4.

 

al-Xorazmiyning  «Hind  hisobi» 



nomli asari nimaga bag‘ishlangan?  

5.Determinantlarni 

hisoblashga 

keltiriladigan 

qanday 

iqtisodiy 



masalalarni bilasiz? 

 

6. 



3

2

1



1

2

5



4

3

2





 

 

determinantni 

hisoblang.

 

 

7.

 

8

4

0



7

5

0



5

2

1



 

determinantni  nollar 



eng  ko‘p  bo‘lgan  satr  yoki  ustun 

elementlari 

bo‘yicha 

yoyib 


hisoblang. 

 

8.



 

8

1



3

7

5



2

6

4



1

              determinantni 



diagonallar  usulidan  foydalanib 

hisoblang. 

 

1.  T.J   Jo‘rayev, L.Sadullayev, G. 



Xudoyberganov, X. Mansurov, A. 

Vorisov. «Oliy matematika asoslari.» 

I.T. «O‘zbekiston. 1985. 

2  Yo.U.  Soatov.  «Oliy  matematika». 

I.T.: O‘zbekiston. 1983. 

3.  Begmatov  A.B.  Oliy  matematika. 

O‘quv qo‘llanma. Sam.KI. 2003. 250b.  

4.  Begmatov  A.B.,  Yakubov  M.Ya. 

Iqtisodchilar 

uchun 


matematika. 

Ma’ruzalar matni. Samarqand, SamQHI, 

2003 y. 300 b.  

5. 


Begmatov 

A.,Umarov 

T.I., 

Qo‘ldoshev  A.Ch.  Oliy  matematika. 



Ma’ruzalar matni. SamISI. 2009. 347b.  

6.Begmatov 

A.B., 

Qo‘ldoshev 



A.Ch.,Qarshiboyev 

X.Q. 


Oliy 

matematika. 

Amaliy 

mashg‘ulotlar 



uchun  uslubiy  qo‘llanma.  Samarqand. 

SamISI. 2009.297b. 

7.  Begmatov  A.B.  Qarshiboyev  X.Q. 

Oliy  matematika.  Izohli  lug‘at.SamISI. 

Hajmi 5 b.t.  

8.  Begmatav  A.B.,  Umarov  T.I., 

Qo‘ldoshev  A.Ch.  Oliy  matematika. 

Mustaqil 

ta’lim 

uchun 


uslubiy 

ko‘rsatma.SamISI. 2009.16b.  

  

 


 

27 


9.

 

0

5



2

3

4



1

3

2



3

2

3



4

3

0



4

1







 

determinantni hisoblang. 

10.

 

3727



7723

5906


11214

23171


17718

22429


46343

35436


 

determinantni  uning  xossalaridan 

foydalanib hisoblang. 

11.


 

1

2



1

2

1



2

2

0



2



 



determinantni 

uning  1-satri  elementlari  bo‘yicha 



yoyib hisoblang. 

                                 

 

Yüklə 140,08 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin