1. Yevrosiyoning daryolarini;
2. Yevrosiyoning ko’llarini.
Zaruriy vositalar: rangli qalam, o’chirg’ich, lineyka, yozuvsiz karta,
atlaslar va
gipsometrik kartalar.
YEVROSIYONING TABIAT ZONALARI
(SEMINAR)
Reja:
1. Yevrosiyo materigining tabiat zonalari.
2. Balandlik iqlim mintaqalari.
Yevrosiyo maydonining kattaligi, shimoldan janubga va g‘arbdan
sharqda qarab
uzoq masofaga cho‘zilganligi, tabiiy sharoitining xilma-xilligi materikning
landshaft zonalarida va ularni tashkil etuvchi barcha komponentlarda o‘zining
yorkin ifodasini topgan. Materikda Shimoliy yarim shar uchun xos bo‘lgan barcha
geografik
mintaqalar, landshaft zonalari Va balandlik mintaqalari mavjud. Ular
o‘zlarining geografik tarqalishida tekisliklarda kenglik zonallik va provinsiallikka,
tog‘larda esa balandlik mintaqalik qonuniyatlariga qatiyan amal qiladi. Quyida Siz
har qaysi geografik mintaqaga taalluqli bo‘lgan tabiat zonalari bilan tanishasiz.
Arktika mintaqasining tabiat zonasi. Arktika mintaqasida bitta tabiat
zonasi-muz zonasi (Arktika sahrolari zonasi) mavjud.
Muz zonasi. Muz zonasi Arktika orollarida
va materikda Taymir yarim
orolining shimoliy qismida joylashgan. Zonaning 85% ga yaqin qismi muzlar bilan
qoplangan. Eng issiq oyning o‘rtacha harorati 0°S atrofida bo‘ladi. Havo juda
isigan paytda ham harorat 5°S dan yuqori ko‘tarilmaydi. Qishi kattiq sovuq bo‘ladi
va
uzoq davom etadi, yozi esa mo‘’tadil sovuq va qisqa. Sovuq nurash kuchli
bo‘lganligi tufayli katta-katta maydonlar parchalangan
tosh uyumlari bilan
qoplangan. Mayda zarrachali gruntlarda tarkibida chirindilar juda kam bo‘lgan
zonal arktika tuprog‘i shakllangan. O‘simlik qoplami juda siyrak. Ular 180 turdan
ziyod mox va lishayniklardan, 37 tur gullaydigan o‘simliklardan tarkib topgan.
Arktika tuproqlarida umumiy fitomassalar zahirasi 5 t/ga ni tashkil etadi.
Dostları ilə paylaş: 
