Oliy va o’rta

Internet manbalari

13. 
    http://www.gov.uz – O‘zbekiston Respublikasi hukumati portali.
    
14. 
    http://www.ziyonet.uz – O‘zbekiston axborot-ta’lim tarmog‘i portali
    
15. 
    http://www.ict.gov.uz – kompyuterlashtirishni rivojlantirish bo‘yicha Vazirlar maxkamasining muvofiqlashtiruvchi Kengashi sayti
    
16. 
    www.Unicon.uz –Ilmiy-texnikaviy va marketing tadqiqotlari markazi.
    
17. 
    www.natlib.uz – Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston milliy kutubxonasi.
    

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

O’RTA MAXSUS PROFESSIONAL TA’LIMNING O’QUV DASTURI

Kasb (mutaxassislik) kodi va nomi:	5.61.12.01-Raqamli axborotni qayta ishlash analitigi
Kvalifikatsiya nomi:	Operator-analitik
O’quv dasturi nomi:	Diplom oldi amaliyoti
O’quv rejadagi tartib raqami:	3.05
Ajratilgan soat:	360

Toshkent – 2021

TUZUVCHILAR:

	Kusharov Z.K.	“Axborot texnologiyalari va matematika” kafedrasi mudiri, dotsent, Toshkent davlat agrar universiteti.
	Muxamadiev S.I.	“Axborot texnologiyalari va matematika” kafedrasi katta o‘qituvchisi, Toshkent davlat agrar universiteti.
	Amanova M.A	Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti Professional ta’limni o‘quv metodik ta’minlash bo‘limi boshlig‘i
	TAQRIZCHI:
	Mo‘minov B.	Toshkent axborot texnologiyalar universiteti “Informatika asoslari” kafedrasi mudiri, t.f.d

1. 
   O‘quv dasturi umumiy talablari
   

Dastur nomi	Diplom oldi amaliyoti
Ajratilgan soat	360
mavzular soni	32
Dasturning maqsadi	zamonaviy ma’lumotlar bazalari va ularni boshqarish tizimlari haqidagi bilimlarini shakllantirish, takomillashtirish, ko‘nikma va malakalarini tarkib toptirish.
O‘zlashtirish (o‘qitish) natijalari	Ma’lumotlarni strukturalash, ma’lumotlar bazalarini tashkil qilish va ularni boshqarish, MBBT da ma’lumotlarni import va ekspot qilish va kerakli ma’lumotlarni zarur ko‘rinishda olishni
O‘quv rejasiga muvofiq o‘zaro bog‘liq bo‘lgan fanning nomi	Matematik modellar va sonli usullar, Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika, Dasturlash asoslari, Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari, Mantiq.
O‘qitishni tashkiliy shakli	A – Amaliy ta’lim;
Dasturga qo‘yilgan talab	Majburiy
O‘qitish tili	Guruhda belgilangan o‘qitish tili asosida
Baholash tartibi	Baholash bo‘yicha amaldagi tartib asosida
O‘quvchilarning bilim va ko‘nikmalarini baholash	Yozma, og‘zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriq

2. O‘quv dasturi mazmuni

№	Mavzuning nomi	Mavzuning qisqacha mazmuni	Jami	O‘qitishni tashkiliy shakli	Mustaqil ta’lim
1.	Korxonalarda mehnat muhofazasi bo‘yicha ishlarni tashkil qilish asoslari.	Mehnatni muhofaza qilishni davlat va iqtisodiyot ob’ektlari kesimida boshqarish tizimi. Ishlab chiqarishda zararli va zaharli moddalar, ularning tavsiflari va inson organizmiga ta’siri. Ishlab chiqarishda shovqin va titrash, muhofazalanish chora-tadbirlari	6	A	3
2.	GAT kontsepsiyasi va talablar.	GAT kontsepsiyasi va talablar. GATlar ko‘rinishlari. Geografik taqdimot. Ifodalash belgilari(opisatelno‘e atributo‘).Tematik qatlamlar va ma’lumotlar to‘plamlari. Geovizuallashtirish. Geoishlov berish. Kartografiya	12	A	6
3.	GATlarda axborot boshqaruvi.	GATlarda axborot boshqaruvi. Umumiy tushun- chalar. GAT larda ma’lumotlar kompilyatsiyasi. GAT – tranzaksion tizim sifatida	12	A	6
4.	Geoaxborot tizim- laridan ommaviy	Geoaxborot tizimlaridan ommaviy xizmat tizim- larida foydalanish	12	A	6

	xizmat tizimlarida foydalanish
5.	Ma’lumotlarni qayta ishlash turli bosqichlarida mos modellashtirish usullarini tanlash.	Ma’lumotlarni qayta ishlash turli bosqichlarida mos modellashtirish usullarini tanlash.	12	A	6
6.	Geoaxborot tizimla- rini qo‘llashda tizimli tahlil,	Geoaxborot tizimlarini qo‘llashda tizimli tahlil, identifikatsiya va sintezlashtirish masalalari va ularning echilishi	12	A	6
7.	Geoaxborot tizimla- rining vi- zuallashtirish vositalaridan foyda- lanish	Axborotlarga ishlov berishning turli bos- qichlarida geoaxborot tizimlarining vi- zuallashtirish vositalaridan foydalanish	12	A	6
8.	O‘zbekistonda qo‘llanilayotgan GAT lar va ularning dasturiy vositalari.	O‘zbekistonda qo‘llanilayotgan GAT lar va ularn- ing dasturiy vositalari.	12	A	6
9.	Android imkoniyatlari bilan tanishish	Android ni rivojlanish bosqichlari. Android arxitekturasi. Android ilovalari.	12	A	6
10.	Internetda resurslar tashkil etish	WWW tushunchasi. WWW axborot texnologiyalari. Internet provayderlari va ularning vazifalari. HTML tili xujjatlari bilan tanishish. HTML baza elementlari. HTTP bayonnomasi haqida ma’lumotlar.	12	A	6
11.	Internet qidiruv tizimlari bilan ishlash	Web brauzerlar. Internet qidiruv tizimlari, qidiruv usullari, qidiruv kataloglari, qidiruv indekslari, bilan ishlash.	6	A	3
12.	Tuproqning suv, havo, issiqlik va oziq rejimlari hamda ularni boshqarish	O‘simlik hayotida va tuproqda suvning ahamiyati. O‘simliklarning o‘sishi va rivojlanishi uchun talab qilinadigan suvning miq-dori. Tuproqdagi namning asosiy manbalari, suv shakllari. Tuproqning suv xossalari O‘simlik hayotida atmosfera hamda tuproq havosining ahamiyati va uning kimyoviy tarkibi. Tuproqdagi issik-lik manbalari. O‘simliklar urug‘larining unib chiqishi, o‘sishi va rivojlanishida issiqlikka bo‘lgan talab. O‘simliklar uchun kerak bo‘lgan minimal, maksimal va optimal haroratlar. Ularning mikroorganizm va organik moddalarga ta’siri. O‘simliklar hayotida makro va mikroelementlarning roli. O‘simliklar oziqla- nishida mikroorganizmlar-ning roli.	6	A	3
13.	Sug‘orish tizimlari va ulardan foydalanish.	Sug‘orish tizimlari. Sug‘orish tarmoqlari. Kanallarning suv sarfini o‘lchash postlari va	12	A	6

	Sug‘orish tizimlarida suv o‘lchash	uslublari. Muvaqqat sug‘orish tarmoqlarida suv o‘lchash. Kollektor-zovur tarmoqlari. Sug‘orish tizimlaridan foydalanish. Sug‘orish tizimlarida gidrometriya xizmati
14.	O‘g‘itlarni tayyorlash va tuproqqa solish	O‘g‘itlar va ularni tuproqqa solish usullari to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar.Organik o‘g‘itlarni tuproqqa solish. Agrotexnikaviy tal- ablar. O‘g‘itlar solish uchun mashinalar to‘plami. Suyuq o‘g‘itlarni tuproqqa solish. Dalani tayyor- lash. Agregatlarni ishga tayyorlash.Yuklagich va go‘ng sochgichlarning ishini tashkil et- ish.Tuproqqa mineral o‘g‘itlar solish. Agrotexni- kaviy talablar.O‘g‘it solish mashinalari. Agre- gatlanishi. O‘g‘it solish mashinalari. O‘g‘it solish normasiga o‘rnatish. Agregatlarning harakatlan- ish usullari. Ishni tashkil etish. Ish sifatini nazorat qilish. Texnika xavfsizligi. Ilg‘orlar tajribasidan.	12	A	6
15.	Tuproqqa asosiy va ekish oldidan ishlov berish	Tuproqqa asosiy ishlov berish haqidagi tushun- cha. Tuproqqa asosiy ishlov berish usullari. Tuproq qatlamini ag‘darib va ag‘darmasdan еr haydash.Yer haydash texnologiyasi. Agrotexni- kaviy talablari. Yer haydash agregatlarni tuzish, ishga tayyorlash. Dalani ishga tayyorlash.Agre- gatning harakatlanish usullarini tanlash. Yer hay- dash agregatlarini ishini tashkil etish. Yer hay- dash sifatini nazorat qilish. Tuproqqa asosiy ish- lov berish bo‘yicha ilg‘or mexanizatorarning tajribasi. Texnika xavfsizligi.Tuproqqa ekish oldidan ishlov berish va unga qo‘yilgan agro- texnikaviy talablar. Kultivatsiya. Boronolash. Molalash. Agregatlar tuzish va ularni ishga tayyorlash. Agregatlarning ishini tashkil etish. Ish sifatini nazorat qilish. Texnika havfsizligi.Tuproqqa ishlov berish ilg‘or uslublari. Tuproqqa ishlov berish bo‘yicha agre- gatlarning unumdorligini va tejamligini oshirish yo‘llari.	12	A	3
16.	Google asbob uskunalar va xizmatlaridan foydalanish	Google asbob-uskunalari va servislaridan foydalanish axborot resurslarini yaratish va loyihalashtirish. Veb muhitida Google xizmatlaridan foydalanish. Googleda hamkorlikda ishlash imkoniyatlarini beruvchi uskunalar majmuasi.	12	A	3
17.	Qishloq xo‘jaligida dronlardan foydalanish	Qishloq xo‘jaligi texnikalarini masofadan boshqarish. Masofadan boshqariladigan dronlarni modellashtirish va loyihalash. Dronlarga o‘rnatiladigan uskunalar bilan ishlash. Dronlarning raqamli fotografiya va videokuzatuv uskunalaridan foydalanish. Parvoz vazifalari	12	A	3

		jadvalini tuzish. Dronlarni parvozlarga tayyorlash.
18.	O‘simliklarni kimyoviy himoya qilish usullari. Pestitsidlarning preparat shakllari va ularni qo‘llash usullari	Kimyoviy usulning o‘simliklarni himoya qilishdagi o‘rni, uning rivojlanish yo‘nalishlari. Bu usulning kamchiliklarini yo‘qotish yo‘llari. Pestitsidlarni qo‘llash shakllari: dust (kukun), konsentrat emulsiya, namlanuvchi kukun, donadorlashtirilgan va mikrodonador- lashtirilgan pestitsid shakllari, oquvchi suspenziyalar, mikrokapsula va boshqa turlari shakllari. Pestitsidlarni changlash, purkash va aerozol usulida qo‘llash afzalligi va kamchiliklari.	12	A	3
19.	Defoliantlar, desi- kantlar va ularning qo‘llanilishi	Defoliatsiya va desikatsiya haqida tushuncha. De- foliatsiya va desikatsiya o‘tkazish muddatlari. Paxtachilikda qo‘llaniladigan defoliantlar va desi- kantlar.Guruhning umumiy ta’rifi. Magniy xlorati, Dropp, avguron va boshqalar.	12	A	3
20.	O‘simliklarni o‘sishini boshqaruvchi moddalar bilan tanishuv	O‘simliklarni o‘sishini boshqaruvchi moddalar. Bu moddalarni qo‘llash muddatlari va usullari. Keng qo‘llanilayotgan o‘stiruvchi moddalarning ta’rifi.	12	A	3
21.	Ma’lumotlar bazasini modellashtirish	Infologik modellashtirish. Infologik model- lashtirish asoslari. Predmetli soha tushunchasi. Predmetli sohani tasvirlash usullari	12	A	3
22.	Normallashtirish	Normallashtirish. Normal formalar. 1,2,3-normal formalar. Normallashtirish ustunliklari va kamchiliklari	12	A	3
23.	Daraxtsimon va tarmoklangan modellardan relyatsion modellarga utish.	Daraxtsimon va tarmoklangan modellar. Ma’lu- motlarning daraxtsimon modellari. Tarmoqlangan modellar. Daraxtsimon va tarmoklangan modellardan relyatsion modellarga utish.	12	A	3
24.	Ma’lumotlar bazasi fayllarini tashkil qi- lish.	Ma’lumotlarning fizik modellari. Ma’lumotlarn- ing fizik modellari. Ma’lumotlar bazasi fayllarini tashkil qilish. Fayllarni tartiblash usullari. In- deksli fayllar. Klasterlash va saxifalarga ajratish. Ma’lumotlarni izlash va almashtirish, Ma’lu- motlarni filtrlash	12	A	3
25.	Zamonaviy MBBT va ularning qo‘llanishi	MS Access, MySQL, SQL Server, Oracle, Paradox, FoxPro tizimlarining imkoniyatlari, afzallik va kamchiliklari.	12	A	3
26.	MS Access da jadvallarni yaratish.	Jadvallarni yaratish usullari. Ma’lumotlar toifalari. Maydon o‘lchami va formati. Majburiy maydonlar. Kiritiladigan qiymatlarga qo‘yiladigan shartlar. Xatoliklar haqida xabarlar.	12	A	3

27.	MS Access dasturida ma’lumotlar bazasini yaratish	Jadvallararo bog‘lanishlarni tashkil etish. MS Access dasturida import va eksport imkoniyatlari. Excel va boshqa MBBTdan ma’lumotlarni import qilish va ularga eksport qilish	12	A	3
28.	So‘rovlar xosil qilish.	So‘rovlar xosil qilish. Ma’lumotlarni so‘rovlarda gruppalash. Funksiyalardan foydalanish	12	A	6
29.	Tarmoqlangan ma’lumotlar bazasi.	Tarmoqlangan ma’lumotlar bazasi. Tarmoklangan ma’lumotlar bazalari va ularning klassifikatsiyasi. Ma’lumotlar bazasi bilan Fayl- server yoki Klient-server rejimlarida ishlash.	12	A	6
30.	Makroslar bilan ishlash	Makroslar. Makroslarni yaratish texnikasi. Mak- roslarni hodisalar bilan bog‘lash.	12	A	6
31.	Forma(shakl)lar bilan ishlash.	Tarkibli formalarni yaratish. Boshqaruv elementlarining tarkib tiplari bo‘yicha ko‘rinishlari.	12	A	6
32.	Hisobotlar bilan ishlash	Hisobotlar, ma’lumotlarni chop etishga tayyorlash. Hisobotlar uchun kerakli ma’lumotlarni tanlash. Xisobotlarni fayl ko‘rinishida siqlash.	12	A	6
			360		180

3.