Mundarija ikp faniga kirish va nafas tizimi kasalliklari Tibbiyot dеontolgiyasi asoslari, «yatrogеniya»

KLASSIFIKATSIYASI

1.Kardiogen shok

2.Gipovolimik shok
3.Travmatik shok
4.Infeksion-toksik shok
5.Septik shok
6. Anafilaktik shok
7. Nevrogen shok
8.Aralashgan shok
DAVOLASH.Yurak yetishmovchiligi kuzatilganda bemor gorizantal holatda yotqiziladi va kasallikning kelib chiqish sababi aniqlanadi. Qon ketish to’xtatiladi, vena ichiga NaClning izotonik eritmasi, plazma o’rnini bosuvchi preparatlar(poliglukin) qo’laniladi. Qon yo’qotilganda gemotransfuziy kelib chiqadi.Tomir tonusini oshirish uchun kofien, kordiamin, mezaton, kortikosteroidlar, garmonlar qo’llaniladi.


KARDIOGEN SHOK

Kardiogen shok—boshlang’ich davrlardan boshlanib o’tkir asoratlar qoldiruvchi xavfli kasalliklardan biridir.

Shok holatida ko’krak sohasida kuchli og’riq kuzatiladi.Lekin bu og’riq shokning kelib chiqishid asosiy klinikbelgi bo’lib xizmat qiladi. Shokni 4 fazaga bo’lishi mumkin.

1. 
   Reflektor shok—og’riqdan kuchli tasirlanish reaksiyasi
   
2. 
   .Haqiqiy shok—miokard muskullarining qisqaruvchanlik funksiyasining buzulishi
   
3. 
   .Aritmogen shok—yurak aritmiyasidan kelibchiqadi. 4. Areaktiv shok—chuqur kollaps va anuriyadan so’ng kelib chiqadi va samara bermaydi.
   

Bemorning tashqi ko’rinishida quyidagi belgilar kuzatiladi; terida kulrang-sianoz shishlar bo’ladi, tana harorati pasayganligi uchun terisi sovuq ter bilan qoplanadi. Shok holatining davom etishi natijasida terida marmarsimon sianotik dog’lar yo’llar paydo bo’ladi.Bemor adinamik tashqi tasirlarga javob berolmaydi. Pulsi ipsimon bo’ladi. Sistolik bosim pasayadi(odatda 80mm.sim.ust.dan past bo’ladi) lekin arterial gipertenziya bilan kasallangan bemorlarda kardiogen shokning ushbu simptomi sust A\B ning 110-120 mm. simust.dan ko’tarilishi bilan kechadi chuqur areaktiv shokda A\B ni aniqlab bo’lmaydi.
DAVOLASH-- Reflektor shok holati kelib chiqqandan so’ng asosiy chora tadbirlar A\B ni va periferik gemodinamikanni yaxshilashga qaratilgan. Kardiogen shok holatida A\B tushganda pressoraminlar: shifoxonagacha davrda 1% mezaton (0,5-1ml teri ostiga yoki 0,1-0,5%ni 10-20 ml NaClning izotonik eritmasi bilan vena ichiga asta-sekin yuboriladi). Statsionar sharoitda esa – dofamin yoki noradrenalin tomchilatib vena ichiga (NaClnin izotoni eritmasi yoki 5% li glyukoza eritma bilan birga) yuboriladi. Bunda A\B ni doimiy nazorat qilib turish, plazmani o’rnini bosuvchi (reopoliglyukin, yuqori molekulali dekstran va boshqalar), prednizalon 90-120 mlg yuboriladi.
Yurak gipertrofiyasida yoki yurak yetishmovchiligi kuzatilganda yurak glikozidlari tavsiya qilinadi, yurak glikozidlarini qo’llashdan oldin EKG tekshiruvi o’tkaziladi. Bemorlarning ahvolini yengillashtirish uchun qon aylanishiga yordam beruvchi moddalar; giperbarik oksigenatsiya muolajalari qo’llaniladi.