Milliy kurash turlari va uni o’qitish metodikasi” moduli bo’yicha o‘quv-uslubiy majmua farg ‘ona 2023

11 –rasm. Tezkorlikni rivojlantirish usuliyati







12 –rasm. Egiluvchanliknini rivojlantirish
rivojlantirishni harakat tezligini rivojlantirish bilan uyg’unlashtirish lozim.
Mashq bellashuvlarni kichik vazn toifalarga mansub bo’lgan chaqqon va tezkor kurashchilar bilan o’tkazish juda ko’p foyda beradi. Agar vazn va kuchdagi ustunliklardan foydalanmay, ilgarilab kurashish vazifasi maqsad qilib quyilsa, tezkorlikni takomillashtirish uchun yaxshi mashq yuzaga keladi. Texnik usulni maksimal tezlik bilan amalga oshirish kerak, lekin, agar bunda harakatlar tuzilishiga putur etayotgani sezilsa, unda tezlikni bir oz kamaytirish zarur bo’ladi.
Tezkorlikni rivojlantirish uchun maxsus mashqlardan tashqari boshqa sport turlari,masalan: basketbol, futbol, kurash uchun belgilangan mashqlardan ham foydalaniladi.
Bunda organizmning umumiy holatini yaxshilash, asab tizimi faoliyatini engillatish, uning bellashuvlar stolidan bir oz dam olishga yordam beradigan ijobiy hissiyotlar paydo bo’ladi va yana jismoniy sifatlar jumladan, armrestling uchun nihoyatda zarur bo’lgan tezkorlik ham rivojlanadi.
epchillikni rivojlantirish.
Kurashchi qanchalik ko’p miqdordagi harakatlar bilan tanish bo’lsa, uning bir harakatidan boshqasiga o’tishi shunchalik engil bo’lib, epchillik darajasi ham shu qadar yuqori bo’ladi. Epchillik esa armsportda katta ahamiyatga ega.
Agar bir kurashchining bir necha yillik faoliyati kuzatib borilsa, uning harakatlarida epchillik ortib, bu sifatdan foyda-lanish malakasi oshib borganligini ko’rish mumkin.
Epchillikni sherik bilan o’quv–mashq bellashuvlarida rivoj-antirish eng yaxshi yo’ldir. Akrobatik, kurash, gimnastika bilan shug’ullanish, raqib bilan yoki usiz bajariladigan maxsus mashqlar epchillikni takomillashtirishga yordam beradi.
Egiluvchanlikni rivojlantirish.
Egiluvchanlik qo’l kurashchisi uchun u qadar zarur bo’lmagan, lekin ortiqchalik qilmaydigan sifatdir. Egiluvchanlikni rivoj-antiruvchi mashqlar barcha mashg’ulotlarda qo’llanilishi mumkin. Ular tarkibiga akrobatik hususiyatlarga ega bo’lgan, cho’ziluvchan-ikni oshiruvchi, amplitudali harakat mashqlari kiradi.
Egiluvchanlik harakatlarning keng amplitudasi bilan uyg’unlikda mushaklarni o’z vaqtida, bilib bo’shashtirishni talab qiladi. Shunda texnik harakatni bajarish kuch sarflash yo’li ortadi, harakatlarni oshirish imkoniyatlari paydo bo’ladi.
Cho’ziluvchanlikni oshirish (egiluvchanlik) mashqlarini bajarganda, mushaklarda og’riq paydo bo’lishigacha olib bormaslik kerak. Bunday mashqlar har bir mashg’ulotda qo’llanilishi lozim (12 rasm).