Microsoft Word mulki huquq doc

tərəflər  iradə  müstəqilliyinə  və  sərbəstliyinə  malikdirlər.  Xüsusi  hüquq  ayrı-ayrı  şəxslərin  —  bazarda  öz 

məhsulunu satan əmtəə istehsalzılarının, mülkiyyətzilərin sərbəstliyi üçün geniş imkanlar verir. Xüsusi hüquq 

münasibətində iştirak edən tərəflər müqavilə baülayıb-baülamamasını, müqavilə baülanan zaman hansı müqabil 

tərəfi  sezib-sezməməyi,  müqaviləni  hansı  şərtlərlə  baülayıb-baülamamasını,  öz  mülkiyyət  hüququnu  müdafiə 

edib-etməməsini, məhkəməyə iddia verib-verməməsini, əmlak dövriyyəsində iştirak edib-etməməsini və s. öz ar-

zu, istək və iradələri əsasında müəyyənləşdirir və həll edirlər. Hez kəsin ixtiyarı zatmır ki, əmlak dövriyyəsində 

çıxış  edərkən,  müqavilə  baülayarkən,  müqavilə  üzrə  tərəf  müqabili  (kontragent)  sezərkən,  öz  əmlakı  üzrə 

sərəncam verərkən, vəsiyyətnamə tərtib edərkən və s. xüsusi hüquq subyektinə onun iradəsinin ziddinə olaraq tə-

sir göstərsin. 

Xüsusi hüququn üçüncü xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, bu hüquqla nizama salınan münasibətlərdə iştirak 

edən subyektlər əmlak müstəqilliyinə malikdirlər. ßmlak müstəqilliyi normal sahibkarlıq və ya təsərrüfat fə-

aliyyəti üçün əsas və vacib şərtdir. Bunsuz xüsusi hüquq münasibəti iştirakzısı əmlak dövriyyəsində çıxış edə 

bilməz. Belə ki, o, əmlak hesabına mənfəət və gəlir (qazanc) götürür. Bununla belə, bu tərəf özünün tərəf müqa-

bili (kontragenti) qarşısında üzərinə götürdüyü öhdəliyə gürə öz əmlakı ilə məsuliyyət daşıyır. 

Xüsusi  hüququn  mahiyyəti  onun  prinsiplərində  ifadə  olunur.  Bu  hüququn  əsas  prinsipləri  yeni  Mülki 

Məcəllədə qanunvericilik qaydasında təsbit olunmuşdur. Xüsusi hüququn əsas və başlıca prinsipləri bunlardır: 

●

 xüsusi hüquq subyektlərinin hüquq bərabərliyi prinsipi; 

●

 mülkiyyət toxunulmazlıüı prinsipi; 

●

 müqavilə azadlıüı prinsipi; 

●

 xüsusi işlərə kimsənin özbaşına qarışmasının yolverilməzliyi prinsipi və s. 

Xüsusi hüququn prinsipləri bütün sivil dünyanın qəbul etdiyi vətəndaş cəmiyyəti ilə sıx surətdə bağlıdır. Bu 

cəmiyyət  ayrılmaz  atributlarla  xarakterizə  olunur:  iqtisadi  azadlıq;  xüsusi  mülkiyyət;  sahibkarlıq;  bazar  sub-

yektlərinin hüquq bərabərliyi və müdafiəsi. Xüsusi hüququn prinsipləri bu atributlara əsaslanaraq onlarla vəh-

dətdə və qarşılıqlı əlaqədədir. 

---

 

15