Mavzu: Sovuq olgan oftob urgan, issiqlik eltgan va gazandalar chaqqanda birinchi tibbiy yordam ko'rsatish Mundarija Kirish

---

1 
Mavzu: Sovuq olgan oftob urgan, issiqlik eltgan va gazandalar 
chaqqanda birinchi tibbiy yordam ko'rsatish 
Mundarija
Kirish 
1.Bob Birinchi tibbiy yordam ko'rsatish to'g'risida
1.1 Sovuq urganda birinchi tibbiy yordam ko'rsatish
1.2 Oftob olganda birinchi tibbiy yordam ko'rsatish 
Asosiy qism. 
2 .Bob Birinchi tibbiy yordan ko'rsatish va uni oldini olish
2.1 Issiqlik eltishni oldini olish to'g'risidagi chora-tadbirlar 
2.2 Gazandalar chaqqanda birinchi t 
Foydalanilgan adabiyotlar
Xulosa 

---

2 
Tahliliy qism 
Mavzuni dolzarbligi. Mamlakatimizda birinchi tez tibbiy yordamni 
ko`rsatish uchun maxsus tibbiyot muassasalari, tez tibbiy yordam 
stansiyalari va kechiktirib bo`lmaydigan yordam punktlari (travmatologik, 
stomatologik punktlar va boshqa)lar tashkil qilingan. Tez yordam 
stansiyasining ishi ko`p qirrali.
O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 1998-yil 10-noyabrdagi PF 
2107-sonli Farmoni asosida Shoshilinch tibbiy yordam Markazi 
to`g`risida nizom qabul qilindi. 
Sovuq olgan, oftob urgan va issiq elitgan, suvga cho‘kkan,zaharli ilon 
va hasharotlar chaqqanlarga birinchi tibbiy yordam 
Sovuq olishi (sovuq urishi) organizm to'qimalariga past harorat ta’sir 
qilishi natijasida shu to'qimalaming shikastlanib qolishi bilan tavsiflanadi. 
To'qimalar harorati 0°C dan yuqoriroq bo‘lib turganda ham sovuq olishi 
mumkin, ayniqsa, kunlar dam-badam isib-sovib turganda shunday bo'ladi. 
Poyabzalning nam va tor bo'Iishi, sovuq havoda, qorda, sovuq yomg'ir 
tagida uzoq vaqt qimirlamay turib qolish sovuq olishini tezlashtiradi. 
Ko'proq qo‘l-oyoqlarni, ayniqsa, oyoqlarni sovuq oladigan bo'ladi. Sovuq 
ta’sir qilgan mahalda o'sha joy sanchib, sovuq yegani seziladi, achishib 
turadi, keyin terisi oqarib yoki ko'karib, sezmaydigan bo‘lib qoladi. Qo‘l 
yoki oyoq faol harakat qila olmaydi. Shikastning nechog‘liq chuqur va 
keng yoyilganini sovuq ta'siri to'xtaganidan keyin, ba’zan bir necha kun o 

---

3 
‘tganidan keyin aniqlasa bo'ladi (sovuq olgan joy shishib, unda 
yallig'lanish boshlanadi yoki to'qimalar halok bo'ladi — nekroz ro‘y 
beradi). 
To'qimalarning qanchalik chuqur shikastlanganiga qarab, sovuq 
olishining to‘rt darajasi farq qilinadi: yengil (I), o ‘rtacha og‘ir (II), og‘ir 
(III) va 
Sovuq urishining I darajasi teri qon aylanishining tiklanadigan 
buzilishlari holidagi zaharlanishi bilan xarakterlanadi. Shikastlangan 
kishining terisi oqarib, biroz shishgan, sezuvchanligi keskin pasaygan 
yoki batamom yo'qolgan bo'ladi. Isitishdan so'ng teri ko'kimtir-qizil tusga 
kiradi, shish kamayadi. Bunda ko'pincha lo'qillagan og'riq bo'ladi. 
Yallig'lanish (shish, qizillik, og'riq) bir necha kungacha saqlanib, asta-
sekin yo'qoladi. Keyinroq terining po‘st tashlashi va qichishi kuzatiladi. 
Sovuq urgan soha ko'pincha sovuqqa ojiz bo'lib qoladi. 
Sovuq urishining II darajasi teri yuza qatlamlarining nekrozi bilan yuzaga 
chiqadi. Isitishdan so‘ng shikastlangan kishining oqargan terisi to ‘q 
qizilko'kimtir tusga kiradi. Tezda to'qimalar shishi rivojlanib, sovuq urgan 
joy atrofda tiniq yoki oq rang suyuqlik bilan to'lgan pufakchalar hosil 
bo`ladi. 
Shikastlangan sohada qon aylanishi asta-sekin tiklanadi va terida 
sezuvchanlikning buziiishi uzoq vaqtgacha saqlanib qolishi mumkin. 
Biroq uzoq vaqtgacha birmuncha og'riq bo'lishi qayd qilinadi. Sovuq 

---

4 
urishining bu darajasida umumiy o'zgarishlar ro‘y beradi: tana harorati 
ko'tariladi, ishtaha va uyqu yomonlashadi. Bu joydagi teri uzoq vaqtgacha 
ko'kimtir, sezuvchanligi past bo'lib qoladi. 

---

5 
Kirish 
Kurs ishining oldiga qo'ygan maqsad . Hayotimizda barcha 
insonlarda kuzatiladigan holatlarda ya'ni sovuq urgan oftob olgan issiqlik 
eltgan va gazandalar chaqqanda birinchi tibbiy yordan ko'rsatish bo'yicha 
bilimlarga haqida va bilimlarni hayotga tadbiq qilish to'g'risida 
ma'lumotlarni egallashdan iborat
Kurs ishini oldiga qo'ygan vazifasi. Yuqoridagi maqsadlardan kelib 
chiqib kurs ishida kishini sovuq urgan oftob olgan issiq eltgan va 
gazandalar chaqqanda tibbiy yordan kursatish haqidagi biliarga tayangan 
holda amaliy chora ko'rish haqidagi bilimlarni o'rganish va qo'llashdan 
iborat. 

---

6