Mavzu: matematika o’qitishning ilmiy metodlari maqsad

MAVZU: MATEMATIKA O’QITISHNING ILMIY METODLARI
Maqsad:

1. 
   Matematika o’qitishda ilmiy metodlar haqida ma’lumot berish.
   
2. 
   Bilishning empiric usullari: ruzatish va tajriba metodlarini izohlang
   
3. 
   Matematika o’qitishning qiyoslash va analogiya metodlarini izohlang
   
4. 
   Matematika o’qitishning umumlashtirish, mavhumlashtirish metodlarini izohlang
   
5. 
   Matematika o’qitishning konkretlashtirish, analiz va sintez metodlarini izohlab bering.
   

Ta'rif. Matematik obyektdagi narsalarning xossalari va ularning 0 'zaro munosabatfarini belgilovchi metod kuzatish deyiladi.
Misol. IY-Y sinf o'quvchilariga bir necha figurani ko'rsatib, bu figuralar ichidan o'q simmetriyasiga ega bo'igan geometrik figuralarni ajrating deb buyursak, o'quvchilar barcha figuralarni ko'rib chiqib quyidagicha xulosaga kelishlari mumkin. Figuralar ichida o'zidan biror o'qqa nisbatan ikki qismga ajragan figuralar bo'lsa hamda ularni ana shu o'q bo'yicha buklaganda qismlar ustma-ust tushsa, bunday figuralar simmetrik figuralar bo'ladi. Ammo boshqa figuralarda o'zlarini teng ikkiga bo'luvchi to'g'ri chiziqlar bo'lmasligi mumkm. U holda bunday figuralar nosimmetrik figuralar bo'ladi. Biz figuralardagl bunday xossa va ular orasidagi munosabatlarni kuzatish orqali figuralarni simmetrik va nosimmetrik figuralarga ajratildi.
Ta'rif. Matematik obyektdagi narsalaming xossafari va ular orasidagi miqdoriy munosabatlarni sun'iy ravishda bo'lak (qism)larga ajratish yoki ulami birlashtirish tajriba metodi deyiladi.
Misol. O'quvchilarga natural sonlarni tub ko'paytuvchilarga ajratish o'rgatiladi: 1=1,2=2·1; 3 = 3·1; 4 = 4·1; 5 = 5·1; ... O'quvchilarda ixtiyoriy natural sonlarni misolda ko'rsattlganidek, tub ko'paytuvchilarga ajratish jarayonida tajriba hosil bo'lib, ular natural sonlar to'plamida tub va murakkab sonlar mavjud ekanligini tushunib yetadilar. Murakkab natural sonlarni ham tub ko'paytuvchilarga ajralishmi, ammo ularning ko'paytuvchilari kamida uchta va undan ortiq bo'hshini tajriba orqali tekshirib ko'radilar. Masalan: 4=2·2·1; 6 = 3·2·1; 25 = 5·5·1; 36 = 3·3·2·2·1. Kuzatish va tajriba natijasida tub hamda murakkab sonlarni qonun va qoidalari o'quvchilarga tushuntiriladi.