Исследование в XXI веке март, 2023 г 411 XIX asr oxiri XX asr boshlarida xalqaro munosabatlar

---

Международныйнаучныйжурнал
№
8
(100), 
часть
2
 
«
Новостиобразования
: 
исследование
в 
XXI 
веке
»
март
, 2023
г 
411 
XIX ASR OXIRI XX ASR BOSHLARIDA XALQARO MUNOSABATLAR 
Toshloq tuman 2-son kasb hunar maktabi
“Ijtimoiy va tillar fanlar” kafedrasi o’qtuvchisi 
Abdukarimov Lobarxon Madraximovna 
Annotatsiya:
Ushbu maqola XX asrning 90-yillari oxirida xalqaro munosabatlar
ikkinchi jahon urushidan keyin davlatlar órtasidagi munosabatlar haqqida.
Kalit so'zlar:
Potsdam konferensiyasi,Geosiyosiy vaziyat,Sharqiy Evropadagi inqilob, 
“sovuq urush”, qit'alararo ballistik raketalar,Strategik hujum qurollarini cheklash,"Quyosh 
ko'taruvchi mamlakat". 
 
Ikkinchi jahon urushidan keyin eng muhim masala jahonning urushdan keyingi tartibi 
edi. Uni hal qilish uchun Gitlerga qarshi koalitsiyada ishtirok etuvchi barcha davlatlarning 
pozitsiyalarini muvofiqlashtirish zarur edi. Yalta va Potsdamda imzolangan hujjatlarda qayd 
etilgan chora-tadbirlarni amalga oshirish zarur edi. Tayyorgarlik ishlari Potsdam 
konferensiyasida tuzilgan Tashqi ishlar vazirlari kengashiga topshirildi. 1946 yil iyul-oktyabr 
oylarida Parij tinchlik konferentsiyasi bo'lib o'tdi, unda tashqi ishlar vaziri fashistlar 
Germaniyasining sobiq Evropa ittifoqchilari - Bolgariya, Vengriya, Italiya, Ruminiya va 
Finlyandiya bilan tuzilgan tinchlik shartnomalari loyihalarini ko'rib chiqdi. 1947 yil 10 
fevralda ular imzolandi. Shartnomalar urushdan oldingi chegaralarni ba'zi o'zgartirishlar 
bilan tikladi. Ittifoqchi davlatlarga yetkazilgan zararni qoplash to‘lovlari hajmi va uni 
qoplash tartibi ham belgilab olindi. Siyosiy maqolalar barcha fuqarolarni inson huquqlari va 
asosiy erkinliklari bilan ta'minlashga, fashistik tashkilotlarning qayta tiklanishiga yo'l 
qo'ymaslikka majburdir. SSSR barcha masalalarni hal qilishda faol ishtirok etdi. Umuman 
olganda, tinchlik shartnomalari adolatli bo‘lib, ular bilan tuzilgan davlatlarning mustaqil, 
demokratik rivojlanishiga xizmat qildi. Shunga qaramay, paydo bo'lgan kelishmovchiliklar 
Germaniya muammosini o'zaro maqbul asosda tinch yo'l bilan hal qilishni imkonsiz qildi. Va 
1949 yilda Germaniyaning bo'linishi tarixiy haqiqatga aylandi. Buyuk davlatlar o'rtasidagi 
begonalashuv kuchaydi. Xalqaro munosabatlarda mafkuraviy tafovutlar va turli ta’limotlar 
hukmron rol o‘ynay boshladi.G'arb davlatlari totalitar sotsializmga juda salbiy 
munosabatda bo'lishdi. SSSR ham o'z navbatida kapitalizmga dushman edi. Tomonlarning 
xalqaro munosabatlarga va ularning zaif subyektlariga ta'siri tobora kuchayib bordi. AQSH 
va SSSR oʻzlarini tarix davomida turli ijtimoiy va iqtisodiy tizimlarni himoya qiluvchi kuchlar 
boshida turgan yetakchilar deb hisoblardi. 
Geosiyosiy vaziyat keskin o'zgardi. 1940-yillardagi Sharqiy Evropadagi inqilob, Sovet 
Ittifoqining ushbu mintaqa davlatlari bilan do'stlik, hamkorlik va o'zaro yordam to'g'risida 
shartnomalar tuzishi xalqaro munosabatlarning yangi tizimini shakllantirdi. Bu tizim barcha 
ajralmas xususiyatlari bilan sotsializmning stalinistik modelining amal qilishi sharoitida 
rivojlanishi davlatlar doirasi bilan chegaralangan edi.Dunyoda munosabatlarning 

---

Международныйнаучныйжурнал
№
8
(100),