Инсан алвери гурбанларына бирбаша йардым



Yüklə 3,6 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə16/36
tarix16.02.2017
ölçüsü3,6 Mb.
#8963
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   36

4.5.8
 
Сыьынаъагда эюстярилян кюмяк вя хидмятляр 
Илк  эюрцш  заманы  бюйцк  щяъмдя  информасийанын  ящатя  олунаъаьыны  вя  мювъуд 
хидмятлярин  инсан  алверинин  гурбаны  тяряфиндян  баша  дцшцлмяси,  бу  хидмятлярин 
эюстярилмясиня разылыьын верилмяси вя онларын эюстярилмясиндя щямин гурбанын иштиракыны 
тямин  етмяк  ещтийаъыны  нязяря  алараг,  БМгТ  илк  эюрцш  заманы  бу  хидмятлярин  гыса 
хцласясинин  тягдим  олунмасыны  вя  нювбяти  эцн  даща  ясаслы  шякилдя  мцзакирясинин 
кечирилмясини  тювсийя  едир.  Инсан  алверинин  гурбанына  билдирилмялидир  ки,  мювъуд 
хидмятлярин сийащысы вя тясвири информасийа зярфиня ялавя едилиб вя бу хидмятляр нювбяти 
эцн сыьынаъаг ишчиси иля бирликдя даща ятрафлы нязярдян кечириляъякдир. 
Мювъуд  хидмятлярин  сийащысы  инсан  алвери  гурбанынын  баша  дцшдцйц  дилдя 
сыьынаъагда асылмалыдыр. Бу сийащыда ашаьыдакы информасийайа диггят йетириля биляр: 
 
Евя эюндярилмя; 
 
Гидаланма; 
 
Ясас мадди зярф; 
 
Тибби гайьы; 
 
Консултасийалар; 
 
Психоложи йардым; 
 
Щцгуги информасийа; 
 
Зярури щалларда мцтяхяссис щимайяси; 
 
Бярпа фяалиййяти. 
 
Транзит  вя  тяйинат  юлкяляриндяки  сыьынаъаглар  мцвяггяти  йашайыш  цчцн  иъазялярин 
ялдя  олунмасында  да  йардым  тяклиф  едя  билярляр  вя/вя  йа  Кюнцллц  Гайыдыша  Йардым 
програмларыны тяклиф едяряк, ашаьыдакы мясяляляр цзря кюмяк эюстяря биляр: 
 
Шяхсиййяти тясдиг едян сянядлярин вя йол сянядляринин ялдя едилмяси; 
 
Евя эюндярилмя; 
 
Гайытдыган сонра галмаг цчцн тящлцкясиз йерля тяминат; 
 
Нювбяти  хидмятлярин  эюстярилмяси  цчцн  истигамятляндирмя  вя  реинтеграсийа 
имканлары. 
 
Мяншя  юлкяляриндяки  сыьынаъагларда  тяклиф  олунан  хидмятляр  ашаьыдакы  мясяляляр 
цзря йардым вя информасийаны юзцндя якс етдиря биляр: 
 
Аиля мясяляляриндя васитячилик вя консултасийа хидмятляри; 
 
Шяхсиййяти тясдиг едян сянядляр вя сосиал йардым сянядляри; 
 
Тибби гайьы; 
 
Психоложи вя психиатрик гайьы; 
 
Щцгуги йардым; 
 
Тящсилдя вя пешя тялимляриндя йардым; 
 
Иш ахтармагда йардым; 
 
Кичик сащибкарлыг вя йа микрокредит програмлары; 
 
ГЩТ партнйорлары; 
 
Реинтеграсийа просесинин мониторинги. 

 
113 
 
Инсан  алвери  гурбанларына  аид  реинтеграсийа  планларынын  ишляниб  щазырланмасы  вя 
иърасы  щаггында  тяфяррцатлы  мялуматлар  цчцн  3-ъц  Фяслин  Реинтеграсийа  башлыглы  3.2-ъи 
бюлмясиня бахын. 
 
4.5.9
 
Инсан алверинин гурбаны иля ятрафлы сющбят 
Инсан алверинин гурбанлары иля мцсащибя кечирмяздян вя йа онлара мцвафиг йардым 
эюстярмяздян  яввял  хидмят  эюстярян  тяшкилатларын  бцтцн  ишчиляри  бу  Рящбяр  Сянядин 
Инсан алвериня мяруз галмыш гурбанларын гайьысына галманын вя онларла Мцсащибянин 
кечирилмясинин  етик  принсипляри  башлыглы  Ялавя  Ы-и  вя  Мцсащибянин  кечирилмяси  цчцн 
йаддаш гейди башлыглы Ялавя ЫЫ-ни диггятля охуйуб нязярдян кечирмялидирляр. 
 
Сыьынаъаг хидмятляри щаггында ясас хцласяни вердикдян сонра нювбяти аддым ялавя 
мялуматлар  ялдя  етмяк  цчцн  инсан  алверинин  гурбаны  иля  даща  эениш  сющбятин 
кечирилмясиндян ибарят олмалыдыр. 
1-ъи эюрцшцн бу щиссяси ашаьыда эюстярилянляри нязярдя тутур: 
 
Инсан  алверинин  гурбаны  щаггында  ялавя  вя  мцфяссял  информасийанын  ялдя 
олунмасы; 
 
Инсан алверинин гурбанына юз ящвалатыны данышмаг имканынын йарадылмасы; 
 
Инсан  алвери  гурбанынын  тяхирясалынмаз  ещтийаъ  вя  наращатлыгларынын 
мцяййянляшдирилмяси. 
 
Инсан алвери гурбанындан ялавя информасийанын ялдя едилмяси 
Мювъуд  мялуматлары  тамамламаг  вя  дягигляшдирняк  мягсяди  иля  сыьынаъаьын  ишчи 
щейятиня имкан йаратмаг цчцн эюрцшц кечирян шяхс инсан алверинин гурбаны щаггында 
зярури  информасийаны  ялдя  етмяйя  чалышмалыдыр.  Артыг  тягдим  олунмуш  мялуматлардакы 
щяр  щансы  гарышыглыг  вя  зиддиййяти,  щямчинин  щямин  анадяк  ялдя  олунмуш 
информасийадакы  чятинлик  вя  мящдудиййятляри  бу  просесин  илкин  мярщялясиндя  йадда 
сахламаг  ваъибдир.  Ялагядар  шяхсин  сыьынаъаьа  эялдийи  заман  онун  физики  вя  психи 
дуруму,  щямчинин  щансы  вязиййятдя  эялмяси  онун  конкрет  суаллара  ъаваб  вермяк 
имкан  вя  истякляриня  тясир  едяъякдир.  Фактики  олараг,  инсан  алверинин  гурбаны  тагятсиз, 
ялдян  дцшмцш,  юзцнц  итирмиш  вя  йа  горхмуш  вязиййятдя  ола  биляр  вя  мцяййян 
тяфяррцатлары  мянтиги  ардыъыллыгла  йада  салмагда  вя  йа  тясвир  етмякдя  чятинлик  чякя 
биляр. Бу симптомлардан щансыса бири мювъуд оларса, мцсащибянин давам етдирилмяси 
вя  йа  инсан  алвери  гурбанынын  динъялмяк  вя  сакитляшмяк  цчцн  вахты  оланадяк,  даща 
эеъ  тарихляря  тяхиря  салынмасы  барядя  гярарынын  гябул  едилмяси  мцсащибяни  кечирян 
шяхсдян асылыдыр. 
Мцсащибячи  инсан  алвери  гурбанынын  ня  цчцн  ъаваб  вермямясинин  вя  йа  шяхси 
информасийаны  ачыгламаг  арзусунда  олмамасынын  мцмкцн  сябябляри  щаггында 
мялуматлы олмалыдыр. Бу сябябляр сырасына ашаьыдакылар дахилдир: 
 
Утанъаглыг вя щяйяъанлылыг; 
 
Полис тяряфиндян мясулиййятя ъялб едилмяк горхусу; 
 
Бундан  яввял  щцгуг-мцщафизя  органлары  тяряфиндян  мясулиййятя  ъялб  олунма 
факты. 
 
Мцсащибячи  ашаьыдакы  йолларла  инсан  алвери  гурбаныны  сакитляшдирмяйя  ъящд  едя 
биляр: 
 
Инсан  алверинин  гурбанына  эюсрярилян  йардымын  мягсядини  айдын  вя  мцлайим 
тярздя изащ етмякля; 
 
Инсан  алверинин  гурбаныны  онун  мцщафизя  олунан  мцщитдя  олмасы  фактына 
инандырмагла; 

 
114 
 
Инсан алверинин гурбаныны бцтцн информасийанын щяддиндян артыг мяхфи характер 
дашыйаъаьына  ямин етмякля. 
 
Бу  ъящдляр  уьурсуз  оларса,  мцсащибячи  чевик  олмалы,  эюрцшц  сыьынаъаьын 
психологунун  вя  йа  рящбяринин  кюмяйи  вя  мяслящятляри  иля  щямин  эцн  бир  гядяр  эеъ 
вахтда,  йа да нювбяти эцн кечирилмяси имканларына диггят йетирмялидир. 
 
Щадисяляр  щаггында  шяхси  фикир  сюйлямяк  цчцн  инсан  алвери  гурбанына  верилян 
имканлар 
Мцсащибячи  даща  чох  информасийа  ялдя  етмяк  вя  даща  дягиг  мянзяря  йаратмаг 
мягсяди  иля  инсан  алвери  гурбаныны  сон  щадисялярля  ялагядар  шяхси  фикрини  билдирмяйя 
дявят етмялидир. Инсан алверинин гурбанына шяхси фикрини ифадя етмяк имканынын верилмяси 
инсан  алверинин  гурбаны  щаггында  даща  чох  юйрянмяк  фцрсяти  ялдя  етмякля  йанашы, 
хцсуси  ящямиййят  кясб  едян  вя  йа  наращатлыг  доьуран  щадисяляр,  йахуд  да 
тяфяррцатлар  щаггында  данышмаг  шяраити  йарадыр.  Щадисяни  данышмаг  просеси 
мцсащибячи  иля  даща  йахшы  вя  даща  сых  ялагялярин  йарадылмасы  мягсядиня  хидмят 
етмялидир, чцнки бунун нятиъясиндя инсан алверинин гурбаны иля онун сющбят етдийи шяхс 
арасында  артыг  ялагянин  йаранмасы  тенденсийасы  мювъуддур  ки,  бу  да  гаршылыглы 
ялагялярин вя инамын йаранмасынын ясасыдыр. 
Инсан алверинин гурбаны тяряфиндян йашанан бцтцн тяфяррцатларын ачыгланмасы зярури 
дейил  вя  тювсийя  дя  олунмур.  Тяфяррцатларын  ачыгланмасы  дяряъяси  инсан  алвери 
гурбанынын  сыьынаъаьа  эялянядяк  апарылан  мцсащибяляринин  мигдарындан  вя  бу 
мцсащибялярин неъя кечирилмясиндян бюйцк ещтималла асылы олаъагдыр. 
Инсан  алверинин  гурбанына  йашананлары  юз  сюзляри  иля  данышмасы  цчцн  иъазянин 
верилмяси дя олдугъа ваъибдир.  Мцсащибячи ися юз нювбясиндя: 
 
Ифадя олунан щисслярин мащиййятини тясдиглямялидир; 
 
Инсан алвери гурбанында онун дястяклянмяси щиссини йаратмалыдыр; 
 
Иттищамедиъи мцнасибятин йаранмамасыны тямин етмялидир. 
 
Инсан алвери гурбанынын ещтийаъларынын мцяййянляшдирилмяси 
Тяхирясалынмаз ещтийаълар 
Мцсащибячи инсан алвери гурбанынын сечиминя уйьун олараг, баш вермиш щадися вя 
мясяляляр  щаггында  сярбяст  шякилдя  сющбят  етдикдян  сонра  щямин  гурбан  цчцн 
ящямиййят  кясб  едян  мясяляляри  дягигляшдирмяли  вя  мювъуд  ещтийаълары 
мцяййянляшдирмялидир.  Мцсащибячи  инсан  алвери  гурбаныны  наращат  едян  мясялялярин 
ящямиййятини,  щямчинин  эюстяриляъяк  хидмят  вя  йардымларын  щямин  гурбанын  арзусу, 
мараглары  вя  иштиракы  ясасында  формалашдырылараг  щяйата  кечириляъяйини  бир  даща 
вурьуламалыдыр. Инсан алверинин гурбаны она аид даща ваъиб шяхси ещтийаъ вя мясяляляри 
артыг бяйан едибся, мцсащибячи онлары тякрарламагла вя йа щямин гурбандан онларын 
ящямиййятинин вурьуланмасыны хащиш етмякля бу ещтийаъ вя мясялялярин мащиййятини бир 
даща тясдиглямялидир. 
Диэяр щалларда приоритет сащяляри мцяййянляшдирмяк вя йа тясдиглямяк мягсяди иля 
мцсащибячи инсан алвери гурбанынын рущи вязиййятини даща дяриндян юйрянмялидир. Чох 
эцман  ки,  мцсащибячинин  мцвафиг  практик  сявиййяси  бу  просесдя  инсан  алверинин 
гурбаны  цчцн  йардымчы  амил  ола  биляр.  Мясялян,  транзит  вя  тяйинат  юлкяляриндяки  инсан 
алвери  гурбанларынын  ясас  приоритетляри,  адятян  инсан  алверчиляриндян мцщафизя,  ъинайят 
тягибиндян мцдафия вя евя гайытма мясяляляриня йюнялдилир. Мяншя юлкяляриндяки ясас 
приоритетляр ися инсан алвери гурбанларынын аиля цзвляри иля илкин ялагялярля, аиля цзвляринин 
ещтимал  олунан  реаксийалары,  гурбанларын  инсан  алвериня  мяруз  галма  фактынын  эениш 
иътимаййятя бялли олмасы вя саьламлыглары иля баьлыдыр. 
Приоритетляр  инсан  алвери  гурбанына  тякрар  бяйан  едилдикдян  сонра  ифадя  олунмуш 
наращатлыгларын  бир  даща  тясдиг  едилмяси  мцсащибячи  цчцн  ваъибдир.  Бязян,  инсан 

 
115 
алверинин  гурбаны  тяряфиндян  ифадя  олунмуш  наращатлыглар  кифайят  гядяр  мянтигли  вя 
ардыъыл эюрцнмцр. Беля щалларда мцсащибячи инсан аывери гурбанынын ифадя етдийи щиссляри 
цмумиликдя тясдиг етмякля йанашы, ону наращат едян мясялянин практик компонентини 
мцяййянляшдирмяйя чалышмалыдыр. 
 
Кризисин фювгяладя щалдан фяргяляндирилмяси 
Инсан  алвери  гурбанынын  тяхирясалынмаз  ещтийаълары  мцяййянляшдириляркян  кризисин 
фювгяладя щалдан фяргляндирилмяси олдугъа ваъибидир. Щяр ики щалда тяъилилик елементи вя 
диггят  эюстярилмясинин  зярурилийи  нязярдя  тутулса  да,  тяхирясалынмаз  тядбирлярин 
эюрцлмясиндя,  йахуд  да  мцалиъя  тяляб  едян  вя  щеч  бир  лянэимяйя  йол  верилмядян 
гяфлятян  йаранмыш  тящлцкядян  вя  йа  тибби  вязиййятдян  ибарят  фювгяладя  щалларда  да 
тяъилилик елементи хцсусиля юнямлидир. 
 
Цмуми физики травма симптомларынын фювгяладя тибби щалдан фяргляндирилмяси 
Яксяр  щалларда,  хидмят  эюстярян  тяшкилатларын  ямякдашлары  вя  сыьынаъаг  рящбяри 
тяъили тибби гайьыйа ещтийаъы олан инсан алвери гурбанына сыьынаъаьа гябул едилмяздян 
яввял  мцвафиг  йардымын  эюстярилмясини  тямин  етмялидирляр.  Буна  ряьмян,  сыьынаъаг 
ишчиляри  бир  гайда  олараг,  инсан  алвери  гурбанларында  мцяййянляшдирилмиш  физики 
яламятляря вя сюзцэедян шяхсдя тяхирясалынмаз тибби мцдахиляйя ещтийаъын олмасына 
дялалят едян эюстяриъиляря щямишя диггят йетирмялидирляр. 
Инсан  алверинин  гурбанларына  хас  олан  физики  реаксийалар  бу  Рящбяр  Сянядин  В 
Фяслиндя тясвир едилир. Илк мцсащибяни кечирян шяхс инсан алвери гурбанынын цмуми физики 
вязиййяти  иля  ялагядар  суаллар  вермякля  йанашы,  бу  яламятляри  ашкара  чыхармаг  вя  илк 
шяхси  ишдя  онларын  гейдиййатыны  апармаг  игтидарында  олмалыдыр.  Инсан  алверинин 
гурбанында  тяъили  тибби  йардыма  ещтийаъын  олмасына  аид  истянилян  эюстяриъи  мювъуд 
оларса, мцсащибячи вязиййяти она баша салмалы вя тибби мяслящятляшмялярин апарылмасы 
цчцн сыьынаъаьын щякими вя йа тибб ишчиси иля ялагя сахламалыдыр. 
 
Психоложи кризисин фювгяладя психоложи щалдан фяргляндирилмяси 
Мцсащибячи  йени  эялмиш  инсан  алвери  гурбанына  ади  тибби  курс  чярчивясиндя  она 
психоложи  йардым  эюстярилмясинин  тяляб  олундуьуну,  тяъили  психоложи  вя  йа  психиатрик 
мцдахиляйя  ещтийаъын  олмасыны  мцяййянляшдирмяк  мягсяди  иля  психоложи  кризиси 
тяхирясалынмаз  мцдахиля  тяляб  едян  фювгяладя  психоложи  щалдан  фяргляндирмяк 
баъарыьына малик олмалыдыр. 
Кризис:  Сыьынаъаьа эялян  инсан  алвери  гурбанларынын  яксяриййяти  кечирдикляри  стресс 
вя бунун нятиъясиндя ямяля эялян психоложи дяйишкянлик сябябиндян еля психоложи кризис 
вязиййятиня дцшцрляр ки, онлара ялавя йардым олмадан чятинликлярин ющдясиндян эялмяк 
цчцн  ади  реаксийа  вермяк  механизмляри  кифайят  етмир  вя  йа  сонрадан,  цмумиййятля 
ифлиъ щалына дцшцрляр. Бу ъцр вязиййят бир нечя эцндян бир нечя айадяк давам едя билир 
вя  даими  гайьы,  консултасийалар  вя  дястяк  тяляб  едир.  Адятян,  бу  вязиййят  кяскин 
щяйаъан  вя  гыъыгланма,  депрессийа  вя  итаят  щисси  иля  характеризя  олунур  вя  бу 
сябябдян дя инсан алверинин гурбаны ади вязиййятдя эцндялик ишлярин ющдясиндян эяля 
билмир вя йа цмумиййятля, щеч ня едя билмир. 
Мцвафиг  кризис  вязиййятиня  мцдахиля  инсан  алвери  гурбанынын  яввялки  сявиййядя 
адаптив  функсионаллыьынын  тез  бир  вахтда  бярпа  олунмасыны  нязярдя  тутан  нювбяти 
гиймятляндирмя, консултасийа вя диэяр мцвафиг тядбирлярдян ибарятдир. 
Фювгяладя  щал:  Йухарыдакылардан  фяргли  олараг,  фювгяладя  психоложи  щал  мцмкцн 
зийанын гаршысынын алынмасы цчцн тяхирясалынмаз ъаваб тядбирляринин эюрцлмясини  тяляб 
едян кяскин вязиййятдир. 
 
Фювгяладя щаллар щансылардыр? 

 
116 
 
Сци-гясд тящлцкяси – инсан алверинин гурбаны юзцня хялял йетирмяк истяйини ифадя 
едир вя йа нязярдя тутур; 
 
Диэярляриня  физики  хялял  йетирмяк  тящлцкяси  –  инсан  алверинин  гурбаны  диэярляриня 
хялял йетирмяк истяйини ифадя едир вя йа нязярдя тутур; 
 
Инсан  алверинин  гурбаны  ъидди  гцсурлу  мцлащизяляр  вя  гейри-ади  тящлцкяляря  аид 
яламятляр  нцмайиш  етдирир  (мясялян,  сайыглама,  накямлик,  кяскин  психотик 
щаллар). 
 
Йухарыдакы  щаллардан  щансыса  мювъуд  оларса  вя  йа  бу  щаллардан  щансынынса 
мювъудлуьуну  ещтимал  етмяк  цчцн  ясас  оларса,  мцсащибячи  сыьынаъаьын  психологу, 
психиатору,  щякими  вя/вя  йа  рящбяри  иля  дярщал  мяслящятляшмялидир.  Бу  ъцр  фювгяладя 
психоложи щалларын ющдясиндян неъя эялмяк барядя ялавя тялиматлар бу Рящбяр Сянядин 
5-ъи Фяслинин 5.12.2-ъи бюлмясиндя верилир. 
 
Йеткинлик йашына чатмамыш шяхслярля баьлы щалларда тяъили йардымла ялагядар щямин 
шяхсин    гануни  гяййуму  иля  вя  йа  ушагларын  мцдафияси  цзря  диэяр  мцвафиг  органла 
дярщал ялагя сахланылмалыдыр. 
 
Илкин мцсащибя заманы тяъили йардыма олан ещтийаълар мцяййянляшмядикдя вя 
йахуд тяъили вя зярури йардым артыг эюстярилдикдян сонра инсан алвери гурбаны иля 
мцсащибя кечирян шяхс щямин гурбанла 1-ъи эюрцшцн йекун мярщялясиня кечмялидир. 
 
4.5.10
 
Илк эюрцшцн баша чатдырылмасы 
Мцсащибячи инсан алверинин гурбаны иля 1-ъи эюрцшцн йекун аддымы кими: 
 
Инсан алвери гурбанына информасийа зярфини тягдим етмялидир; 
 
Инсан  алверинин  гурбаны  тяряфиндян  мцвафиг  гайдаларын  вя  разылыг  формасынын 
имзаланмасына наил олмалыдыр; 
 
Инсан алверинин гурбанына нювбяти аддымлары гыса шякилдя изащ етмялидир. 
 
Сыьынаъаьын информасийа зярфи 
Сыьынаъаьын щяр бир сакини онун баша дцшяъяйи дилдя бцтцн мцвафиг мялуматлардан 
ибарят  сыьынаъаьын  информасийа  зярфини  ялдя  етмялидир.  Бу  зярфя  ашаьыдакылар  дахил 
едилмялидир: 
 
Хидмят эюстярян тяшкилат щаггында информасийа; 
 
Мювъуд хидмятляр щаггында информасийа; 
 
Разылыг формасынын нцмуняси; 
 
Сыьынаъаг гайдалары; 
 
Тящлцкясизлик гайдалары. 
 
Инсан  алверинин  гурбаны  тяряфиндян  мцвафиг  гайдаларын  вя  разылыг  формасынын 
имзаланмасы 
Инсан  алвеи  гурбанына  информасийа  зярфи  тягдим  олундугдан  сонра  мцсащибячи 
щямин гурбандан ашаьыдакы сянядлярин имзаланмыш нцсхялярини ялдя етмялидир: 
 
Разылыг формасы 
 
Цмуми сыьынаъаг гайдалары 
 
Сыьынаъаьын тящлцкясизлик гайдалары. 
 
Инсан  алверинин  гурбаны  бу  сянядляри  имзаламагдан  имтина  етдикдя,  мцсащибячи 
она  изащ етмялидир  ки, щеч  кяс  бу  сянядляри  имзаламадан,  юз щяртяряфли  вя  мялуматлы 
разылыьыны вермядян сыьынаъагда гала билмяз. Инсан алверинин гурбаны бундан сонра да 
сянядляри  имзаламагдан  имтина  едярся,  мцсащибячи  имтинанын  сябяблярини 
дягигляшдирмяйя чалышмалыдыр. Инсан алвери гурбанынын эятирдийи сябяблярин вя ниййятинин 

 
117 
дягигляшдирилмяси  цчцн  мцвафиг  кюмяк  мягсяди  иля  сыьынаъаг  рящбяриня  вя  йа 
психолога  мцраъият  етмяк  мяслящят  эюрцлцр.  Сюзцэедян  шяхс  сыьынаъагда  галмаг 
арзусунда  олмамасы  сябябиндян  сянядлярин  имзаланмасындан  имтина  едирся, 
сыьынаъаьын  ишчиляри  ону  истяйиня  зидд  олараг  сыьынаъагда  галмаьа  вя  йа  сянядляри 
имзаламаьа мяъбур етмяйя чалышмамалыдырлар. 
Щяр бир сыьынаъаг бурада галмаг ниййятиндя олмайан шяхс тяряфиндян сыьынаъагда 
галмадан амбулатор хидмят вя йардым алыб-алмамаьы мцяййянляшдирян йазылы сийасятя 
малик олмалыдыр. Бу ъцр имкан мювъуд олдугда, инсан алверинин гурбаны бу ъцр сийасят 
вя бу ъцр йардымы ялдя етмяк  шяртляри щаггында мялуматландырылмалыдыр. 
Инсан  алверинин  гурбаны  сыьынаъагда  галмаг  истямядикдя  вя  йа  сыьынаъагда 
галмадан  бурадан  щеч  бир  ялавя  хидмят  ялдя  етмяк  арзусунда  олмадыгда, 
мцсащибячи  мцмкцн  йардым  вариантларындан,  о  ъцмлядян  тяряфдаш  ГЩТ  -ляр, 
бейнялхаыг  тяшкилатлар  вя  йа  щюкумят  органларынын  мцвафиг  йардымларындан  ибарят 
сийащыны  щямин  гурбана  тягдим  етмялидир.  Инсан  алверинин  гурбаны  бу  тяшкилатлардан 
биринин  вя  йа  бир  нечясинин  йардымыны  ялдя  етмяк  цчцн  мараг  эюстярярся,  алтернатив 
йардымларын  эюстярилмясиня  максимум  дяряъядя  шяраит  йаратмаг  мягсяди  иля 
сыьынаъаьын  вя  йа  хидмят  эюстярян  тяшкилатын  ишчиляри  мцвафиг  истигамятляндирмяйя  вя 
ялагялярин йарадылмасына аид тядбирляр эюрмялидирляр. 
Инсан  алвери  гурбанынын  ишиня  аид  йекун  гярар  вя  истигамятляндирилмялярин  тямин 
олунмасына  аид  бцтцн  ъящдляр  щаггында  мцвафиг  йазылар  щямин  гурбанын  шяхси  ишиня 
дахил едилмялидир. 
 
Инсан алверинин гурбанына аид нювбяти аддымларын гыса шякилдя тясвир едилмяси 
Информасийа  зярфини  алдыгдан  вя  бцтцн  зярури  формалары  имзаладыгдан  сонра  инсан 
алверинин гурбаны просесин нювбяти аддымлары щаггында мялуматландырылмалыдыр. Адятян, 
бу аддымлар инсан алвери гурбанынын хащиш етдийи йардым нювляриндян вя онун мяншя, 
транзит вя йа тяйинат юлкясиндя олмасындан асылыдыр. 
 
Инсан алверинин гурбанына мяхсус суалларын ъавабландырылмасы 
Информасийа  зярфи  инсан  алвери  гурбанына  верилдикдян  вя  разылыьын  верилмясиня  аид 
бцтцн  суаллар  щялл  олундугдан  сонра  сыьынаъаьа,  онун  сийасятиня  вя  мцвафиг 
хидмятляря  аид  истянилян  диэяр  мясяля  нязярдян  кечирилмяли  вя  мцсащибячи  щямин 
гурбанда  йарана  биляъяк  щяр  бир  суалы  бцтцн  имканлардан  истифадя  едяряк  ятрафлы 
шякилдя  ъавабландырмалыдыр.  Мцсащибячи  конкрет  суалларын  неъя  ъавабландырылмасына 
ямин  олмазса,  бу  суаллар  гейдя  алынмалы,  инсан  алвери  гурбанынын  мцвафиг  гайдада 
мялуматландырылмасы цчцн сыьынаъаьын диэяр ишчиляри иля мцзакиря олунмалыдыр. 
 
4.5.11
 
Тяляб олунан ясас яшйалар пакети вя илкин бярпа мцддяти 
Биринъи  эюрцшдян  сонра  инсан  алверинин  гурбаны  цчцн  айрылмыш  сыьынаъаг  она 
эюстярилмяли, тяляб олунан ясас материаллар (тяляб олунарса, о ъцмлядян шяхси эиэийена 
яшйалары вя мювсцми палтарлар) верилмяли вя онун йатаъаьы йер мцяййянляшдирилмялидир. 
Имкан  варса,  инсан  алверинин  гурбанына  шяхси  яшйаларыны  сахламаг  цчцн  гыфылла 
баьланан шкафын (вя йа ачарла баьланан долабчанын) верилмяси йахшы оларды.  
Динъялмяк  мягсяди  иля  инсан  алвери  гурбанына  тез  йатмаьа  иъазя  верилмялидир. 
Сыьынаъаг ишчиляринин сыьынаъаьын режиминя риайят олунмасынын тямин едилмясиня щямишя 
диггят  йетирмяли  олмаларына  бахмайараг,  йени  сакинин  нормал  режимя  уйьунлашмасы 
цчцн  бир  нечя  эцн  вахт    тяляб  олундуьу  нязяря  алынмалыдыр.  Бундан  яввял  башга 
сыьынаъагда  йашамаг  вя  ади  режимя  уйьунлашмаг  тяърцбясиня  малик  олмайан  инсан 
алверинин гурбаны чох эцман ки, эеъя саатларында айыг галмаьа вя эцндцз йатмаьа 
юйряшмишдир. Эцндялик тапшырыгларын верилмяси иля йанашы, режиминдяки тядриъи дяйишикликляр 
нормал шяраитя уйьунлашмаг цчцн сыьынаъаьын йени сакининя кюмяк етмялидир. 

 
118 
Йени сакинляр яксяр щалларда йатаг отаьында диэяр сакинлярля бирэя эеъяляйирляр. Бир 
чарпайыдан  чох  бош  йер  оланда  йени  сакиня  сечим  етмяк  иъазяси  верилмялидир. 
Сыьынаъаг  ишчиляри  сакинляри  сыьынаъаьа  эяляъяк  йени  шяхс  щаггында  ян  азы  бир  нечя 
саат яввял мялуматландырмалыдырлар.  
Бязи сыьынаъаг ишчиляри щесаб едирляр ки, йени эялян шяхс цчцн йерин щазырланмасыны 
диэяр  сакинлярдян  хащиш  етмяк  сакинляр  арасында  йолдашлыг  елементи  йарадыр  вя  бир-
бириня  кюмяк  етмяк  истяйини  артырыр.  Сыьынаъагда  мцхтялиф  миллятлярин  нцмайяндяляри 
йашадыгда,  адятян  бир  миллятдян  оланлар  бир  отагда  галмаьа  цстцнлцк  верирляр.  Лакин, 
сыьынаъаг  ишчиляри  сакинлярин  бирликдя  йашамаг  баъарыгларына  да  диггят  йетирмяли, 
сакинляри  йерляшдиряркян  онларын  бири  бириня  уйьун  эялмялярини  вя  юзлярини  ращат  щисс 
етмялярини дя нязяря алмаьа чалышмалыдырлар.    
Сыьынаъагда  кифайят  гядяр  йер  олдугда,  бир  няфяр  цчцн  айрыъа  отаг  да  айырмаг 
мцмкцндцр,  лакин  ещтималлара  эюря,  инсан  алверинин  гурбаны  отагда  тяк  галмаьа 
юйряшмямиш  олур  вя  башгалары  иля  бирэя  йашадыьы  заман  юзцнц  даща  ращат  вя 
тящлцкясиз щисс едир. Имкан олдугда бу мясяля иля ялагядар сыьынаъаьын ишчиляри инсан 
алверинин  гурбаны  иля  онун  даща  чох  няйя  цстцнлцк  вермяси  барядя  сющбят 
етмялидирляр. 
 
4.6
 
Ушагларла ялагядар хцсуси аспектляр 
(Зящмят  олмаса,  йеткинлик  йашына  чатмамыш  шяхсляря  мцвафиг  гайьынын  эюстярилмяси 
вя  онларла  мцсащибянин  кечирилмясиня  аид  ялавя  информасийаны  ялдя  етмяк  цчцн  5-ъи 
Фяслин 5.6-ъы бюлмясиня бахын).    
Имкан  варса,  инсан  алверинин  ушаг  гурбанлары  юз  щямйашыдлары  вя  щямъинсляри  иля 
бирэя  вя  йашлылардан  айры  йерляшдирилмялидирляр.  Щяссас,  хцсусян  дя  ъинси  тяъавцзя 
мяруз  галмыш  ушагларла  мцвафиг  ишин  апарылмасы  цчцн  сыьынаъаг  ишчиляри  хцсуси  тялим 
кечмялидирляр.  Ейни  заманда,  сыьынаъаг  ишчиляри  мцшайият  олунмайан  вя  зярярчякмиш 
ушагларын йерляшдирилмяси иля ялагядар йерли, милли вя бейнялхалг стандартларла йахындан 
таныш  олмалыдырлар.  Бцтцн  щалларда  сыьынаъаг  ишчиляри  мцвафиг  вязиййятляри  вя  щяр  бир 
ушаьын ян йахшы марагларыны нязяря алмалыдырлар. 
 
Yüklə 3,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin