##Fakültənin adı – Məktəbəqədər təhsil, Psixoloji xidmət və Korreksiyaedici təlim

ə
 kim g
ə
tirib?  
1 - 
Alman psixiatrı E
. Krepelen.  
2 - Rus t
ədqiqatçıları T
. Vlasova, M. Pevzner  
3 - Rus t
ədqiqatçıları L
. 
Vıqotski
, M. Pevzner  
4 - Rus t
ədqiqatçıları L
. 
Vıqotski
, M. Pevzner v
ə
 
İ
. 
Seçenov
.  
5 - Rus t
ədqiqatçısı L
. 
Vıqotski
  
A) 5 
B) 4  
C) 2  
D) 3.  
E) 1 
13. 
Hansı alimin oliqofren uşaqların pedaqoji təsnifatı daha mə
qbul hesab olunur?  
1 - Rus t
ədqiqatçıları M
. Pevznerin  
2 - Rus t
ədqiqatçıları T
. Vlasova, M. Pevznerin  
3 - Rus t
ədqiqatçısı İ
. 
Seçenovun
  
4 - Rus t
ədqiqatçısı L
. 
Vıqotskinin
  
5 - P. Pavlovun.  
A) 2 
B) 1 
C) 3  
D) 4  
E) 5  
14. Surdopsixologiya n
əyi öyrə
nir?  
A) Kar və zəif eşidən uşağın psixi inkişaf xüsusiyyətlərini öyrənir. 
B) Kar uşaqların idrak fəaliyyətini, emosional –iradi sahəni, şəxsiyyət problemlərini  
öyrənir.  
C) Eşitmə qüsurlu uşaqların psixikasını, onun inkişaf qanunauyğunluqlarını və mexa - nizmini öyrənir. 

63 
 
D) Kar uşağın psixi inkişaf və nitq xüsusiyyətlərini öyrənir.  
E) Kar və zəif eşidən uşağın təfəkkür , diqqət, hafizə məsələlərini və təlim –tərbiyə xüsu - siyyətlərini 
öyrənir  
15. Pevzn
ə
r
ə
 
görə
 neyrodinamik forma oliqofrenlik n
ə
l
ə
ri il
ə
 xarakterikdir?  
A) Oyanma ilə ləngimə arasindakı nisbətin pozulması ilə  
B) Nitqin pozulması və şəxsiyyətin bütövlükdə inkişafdan qalması ilə  
C) Böyük yarımkürələr qabığının nisbi zədələnməsi ilə,  
D) İdrak fəaliyyətinin inkişafsızlığı ilə birgə emosional – iradi v nitq sahələrdə nisbi pozulmalarla 
xarakterikdir.  
E) Qabıqaltı törəmələrin mühafizə olunması, likvor mübadiləsinin pozulmaması ilə xarakterikdir.  
16. 
Uşaq oyunlarının formalarını seç
  
1 - manipulyativ  
2 - 
süjet
 - rollu  
3 - t
ə
liml
ə
ndirici  
4 - 
qaydasız
  
5 - 
qaydalı
  
A) 3, 4, 5 
B) 1, 2, 3  
C) 1, 2, 5 
D) 2, 3, 4  
E) 1, 4, 5  
17. Pevzn
ə
r
ə
 
görə
 
oliqofrenliyin diffuz formasının hansı cə
h
ə
tl
ə
ri var?  
A) Təfəkkürün ətalətliliyi və ağır hərəkətliliyi ilə nitq sahələrdə nisbi pozulmalar 
B) Böyük yarımkürələr qabığında nitq mərkəzlərinin nisbi zədələnməsi, oyunma ilə ləngimə arasindakı 
nisbətin pozulması  
C) Uşaqlarda hissiyatın kobud ozulmaması, nitqdə, motorikada emosional –iradi sahədə səthi pozulmalar.  
D) İdrak fəaliyyətinin inkişafsızlığı ilə birgə nitqin pozulması.  
E) Qabıqaltı törəmələrin qorunması, likvor maddəsinin normal mübadiləsi ilə şərtlənmiş baş beynin səthi 
zədələnməsi 
18. 
”Oliqofrenlik” nə
dir?  

64 
 
A) İntellektual inkişafsızlığın qabarıq və və davamlı formasıdır. 
B) MSS – nin bətndaxili , doğuş və doğuşdan sonra uşağın ilkin yaşam ilində üzvü zədə - lənməsi 
nəticəsində əqli və psixi inkişafsızlığının bir formasıdır. 
C) Əqli və psixi inkişafın qabarıq və davamlı pozulmasıdır.  
D) MSS – nin qabarıq və davamlı pozulmasıdır.  
E) Əqli inkişafın bətndaxili və sonralı mərhələdə pozulmasıdır.  
19. 
İdiot uşaqların hansı psixo
 - 
fizioloji xüsusiyyə
tl
ə
ri var?  
A) İdiot uşaqlarda intellekt, motorika, nitq, hissiyat ya tam inkişafdan qalmış olur , ya da kobud şəkildə 
dəyişmiş olur.  
B) Nitq, intellekt inkişaf etməmiş olur.  
C) İdrak fəaliyyəti, motorika və emosional –iradi sahə pozulmuş olur.  
D) Duyğuları pozulmuş, idrak prosesləri və şəxsiyyət tam inkişafdan qalmış olur.  
E) İdrak prosesləri və şəxsiyyət tam inkişafdan qalmış olur.  
20. 
Nitqsiz formalı oliqofrenlik necə
 xarakteriz
ə
 edilir?  
A) Nitqin tələffüz, lüğət və qramatik quruluşunun inkişafsızlığı ilə 
B) Ümumi nitq inkişafsızlığı ilə  
C) Baş beyində nitq mərkəzlərinin zədələnməsi ilə xarakterizə edilir.  
D) Baş beyin qabığının diffuz zədələnməsisol yarımkürə qabığındakı nitq mərkəzlərini əhatə etməsi 
nəticəsində fonetik –fonematik eşitmənin çatışmazlığı ilə xarakterizə edilir. 
E) Eşitmənin pozulması ilə bağlı nitqin inkişafsızlığı ilə xarakterizə edilir.  
21. 
İmbesilliyin hansı xüsusiyyə
tl
əri vardır
?  
A) Onlarda nitqə, sadə hesab və əmək vərdişlərinə yiyələnmək imkanları var.  
B) Belə uşaqlar nitqin və intellektin inkişaf etməsi imkanları vardır.  
C) İmbesil uşaqlarda emosional - iradi sahə, nitq, motorika çatışmazlığı var.  
D) Nitq motorika və davranış pozulmaları var.  
E) İdrak fəaliyyətində davamlı və kobud olmayan çatışmamazlıqlarla fərqlənir.  
22. S
ə
s tell
ə
rinin passiv ehtiziza g
ə
l
ə
n 
ə
n q
ə
dim n
ə
z
ə
riyy
ə
 nec
ə
 
adlanır
?  
A) miaelastik 
B) mnaelastik 

65 
 
C) fonialastik  
D) foniatrik  
E) fonopedik  
23. 
Oliqofren uşaqlar kliniki cə
h
ə
td
ə
n normadan n
ə
 il
ə
 f
ə
rql
ə
nir?  
A) Somatik xəstəliklərin olması ilə 
B) Orqanizmin əzələ - sümük sisteminin pozulması ilə  
C) Skiletun düzgün qürüluşa malik olmaması ilə  
D) Yuxarı və aşağı ətrafların inkişafsızlığı ilə  
E) Bədən quruluşunun , xüsusilə də kəllənin qeyri mütanasibliyi ilə 
24. Cinsi xromosoml
arın anomaliyalarına aiddir
?  
A) Klaynfelter sindromlu, Şerşevski – Terner sindromlu, hidrosefaliyalı və demensiyalı oliqofren uşaqlar 
B) Klaynfelter sindromlu, Şerşevski – Terner sindromlu oliqofren uşaqlar, demensiyalı, FKU –lu uşaqlar.  
C) Klaynfelter sindromlu, Şerşevski – Terner sindromlu oliqofren uşaqlar və cinsi xromo - somların 
polisamiyası olanlar. 
D) Klaynfelter , Şerşevski – Terner sindromlu , demensiyalı oliqofren uşaqlar,  
E) Klaynfelter sindromlu, Şerşevski – Terner sindromlu , FKU –lu oliqofren uşaqlar.  
25. 
Klaynfelter sindromlu oliqofren uşaqların kariotipi nə
 il
ə
 f
ə
rql
ə
nir?  
A) Kariotipdə Y xromosomun olmaması ilə 
B) Xromosomların kəmiyyətcə artması ilə  
C) Bir cinsi xromosomun olmaması ilə  
D) Bir əlavə xromosom hesabına 47 xromosomun ( 47XXY) olması ilə 
E) Xromosom dəstinin çatışmamazlığı ilə  
26. 
Çox ağır də
r
ə
c
əli oliqofren uşaqlar üçün xarakterikdir:
  
A) Ünsiyyət, özünəxidmət və sanitar –gigiyenik vərdişlərin mümkünsüzlüyü  
B) Ailədə təlim - tərbiyə almaq  
C) Xüsusi müəssisələrdə təlim –tərbiyə almaq  
D) Ətrafdakıların daimi yardımı  
E) Sadə hesab, oxu və yazı vərdişlərinə yiyələnə bilərlər.  
27. 
“Yaxın inkişaf zonası” nə
z
ə
riyy
əsi hansı alimin tədqiqatıdır
?  

66 
 
A). O. S. Nikolskaya. 
B) L. S. Vıqotski 
C) K. S. Lebedinskaya.  
D) Q. Q. Kratsov.  
E) A. V. Semenoviç.  
28. 
“Yaxın inkişaf zonası” nə
z
ə
riyy
əsi hansı prinsipinin əsasını təşkil edir
?  
A). Ardıcıllıq. 
B) Hummanistlik.  
C) İnkişaf prinsipi.  
D) Dinamik prinsipin 
E) Fərdilik prinsipi.  
29. 
“Yaxın inkişaf zonası”
 n
ə
z
ə
riyy
ə
sinin 
əsasını nə
 t
əşkil edir
?  
A) Psixi proseslərin hərtərəfli öyrənilməsi. 
B) Təlimdə potensial imkanların istifadəsi. 
C) Serebral strukturların bərpa olunması.  
D) İntellektual requlyasiyanın zəifliyi.  
E) Beyin strukturunun pozulması.  
30. Ano
mal inkişaf yaranma sə
b
ə
bl
ə
rin
ə
 
görə
 
qrupa ayrılır
?  
A) Anomal inkişaf yaranma səbəblərinə görə anadangəlmə və sonradan qazanılma qru - plarına ayrılır. 
İnfeksiyalı – viruslu xəstəliklər, temperatur dəyişmələri, somatik, irsi xəs - təliklər, qanuyğunsuzluğu və 
hamiləlik toksiplazmozlarına görə qruplara ayrılır.  
B) Anomallığı yaradan səbəblər çoxdur: hamiləlik dövründə keçirilən infeksiyalı, və ya somatik xəstəliklər, 
düzgün qidalanmamaq, fiziki və mənəvi xəsarətlər, qan xəstəlikləri.  
C) Rezus amilə görə qan uyğunsuzliğu, hamiləlik taksiplazmozları, irsi xəstəliklər.  
D) Anomalliğı yaradan səbəblər endogen və ekzogen olmaqla iki qrupa ayrılır.  
E) İnfeksiyalı - viruslu xəstəliklər, temperatur dəyişmələri, somatik, irsi xəstəliklər, qanuyğunsuzluğu və 
hamiləlik toksiplazmozlarına görə qruplara ayrılır.  
31. 
USİ
 - 
li uşaqlarda yerimə
 v
ərdişlə
rin
ə
 gec yiy
ə
l
ə
nm
ə
 n
ə
l
ərin formalaşmasını 
çə
tinl
əşdirir
?  
A) Emosional –iradi , nitq və motorikanın inkişafını. 

67 
 
B) . Təfəkkürün inkişafını  
C) . Nitqin inkişafını  
D) . Psixi inkişafı  
E) . USİ - li uşaqlarda yerimə vərdişlərinə gec yiyələnmə məkan və zaman qavramasının formalaşmasını 
çətinləşdirir 
##num= 9// level= 1// sumtest=30 // name= Defektoloji xidmətin metodları: müşahidə 
və dəyərləndirmə // 
 
1. 
Mürə
kk
əb qüsurlu uşaqların müayinə
si nec
ə
 
aparılır
?  
A) kliniki 
B) kliniki – psixoloji – pedaqoji  
C) Komleks və kliniki – psixoloji – pedaqoji 
D) Psixoloji - tibbi  
E) Pedaqoji – tibbi  
2. 
Mürə
kk
əb qüsurlu uşaqlar kateqoriyasına aiddir:
  
1 - 
Ə
qli c
ə
h
ə
td
ə
n geri qalan 
–
 kar v
ə
 z
əif görə
nl
ə
r  
2 Kar v
ə
 z
əifeşidə
n , 
əlil uşaqlar
.  
3 Əqli gerilikli və
 
psixi inkişafı lə
ngiy
ən uşaqlar
,  
4 - 
USİ
 - li , 
psixi inkişafı lə
ngiy
ən uşaqlar
,  
1 - - Dayaq - hərəkət pozulmaları və psixi inkişafı ləngiyən , oliqofren – nitq qüsurları olanlar, əqli cəhətdən 
geri qalan – kar – korlar.  
A) 2, 4. 
B) 1, 2  
C) 1, 5 
D) 2, 3, 5  
E) 4, 5.  
3. 
Mürə
kk
əb inkişaf qüsurlarını yaradan sə
b
ə
bl
ə
ri sadala:  
A) MSS - nin quruluşundakı çatışmamazlıqlar. 
B) Onları üzvü və funksional catışmamazlıqlar  
C) Müxtəlif inkişaf qüsurlarının eyni zamanda baş verməsi  

68 
 
D) Stress, mənəvi və fiziki xəsarətlər.  
E) Mərkəzi sinir sisteminin bətndaxili inkişaf pozulmaları, infeksiyalı xəstəliklər, mənəvi və fiziki xəsarətlər, 
zəhərlənmələr və qan xəstəlikləri doğuşdan sonrakı uşaq xəstəlikləri. 
4. 
Kompleks qüsurların yaranma sə
b
ə
bl
ə
rin
ə
 
görə
 
neçə
 
qruplaşdırılır
?  
A) Anadangəlmə və qazanılma  
B) İrsi, genetik  
C) İrsi - genetik, maddələr mübadiləsinin pozulması və rezus –amilə görə  
D) Sadə və mürəkkəb səbəblər.  
E) Mexaniki və funksional səbəblərə görə qruplaşdırılır.  
5. Konkret f
ə
aliyy
ə
t
ə
 
görə
 
ümumi psixologiyadan ayrılan sahə
l
ə
r
ə
 aiddir  
1 - oliqofrenopsixologiya  
2 - surdopsixologiya  
3 - sosial psixologiya  
4 - tibbi psixologiya  
5 - tiflopsixologiya  
6 - 
şə
xsiyy
ət psixologiyası
  
7 - 
xüsusi psixologiyası
  
8 - h
ə
rbi psixologiya  
9 - 
yaş psixologiyası
  
A) 2, 4, 5, 6, 8 
B) 1, 2, 3, 4, 8  
C) 2, 3, 4, 6, 7  
D) 1, 2, 4, 5, 7, 
E) 1, 3, 5, 6, 7  
6. 
Mürə
kk
əb inkişaf qüsurlarını yaradan sə
b
ə
bl
ər hansılardır
?  
1 - Patoloji irsilik, infeksiyalar v
ə
 
ya zöhrə
vi x
ə
st
ə
likl
ə
r, qan x
ə
st
ə
likl
ə
ri, xromosom 
çatış
 - 
mazlıqları
, fiziki x
ə
sar
ə
tl
ə
r, 
endokrin sistem çatışmazlıqları
  
2 - Patoloji irsilik.  

69 
 
3 - M
ə
n
ə
vi v
ə
 fiziki x
ə
sar
ə
tl
ə
r.  
4 - Xromosom d
əstinin çatışmazlığı
.  
5 - 
İnfeksiyalı
, viruslu v
ə
 somatik x
ə
st
ə
likl
ə
r  
6 - Toksiplazmoz, rezus - amil
ə
 
görə
 
döllə
 
ananın qan uyğunsuzluğu
  
A). 6 
B) 2  
C) 1 
D) 3.  
E) 5  
7. Q. 
Suxarevaya görə
 
oliqofrenliyin hansı formaları var
?  
A) Endogen və ekzogen oliqofrenlik 
B) Doğum və erkən postnatal dövrdə yaranmış oliqofrenlik.  
C) Embrio və fetopatiyalı , erkən postnatal dövrdə yaranmış oliqofrenlik.  
D) Endogen təbiətli, erkən postnatal dövrdə yaranmış oliqofrenlik.  
E) Endogen təbiətli, embrio və fetopatiyalı, doğum və erkən postnatal dövrdə yaranmış oliqo - frenlik. 
8. 
Daunlu uşaqlar mənşə
yin
ə
 
görə
 
oliqofrenliyin hansı formasına aiddir
?  
A) Cinsi xromosomların polisamiyasına  
B) Maddələr mübadiləsinin pozulması ilə şərtlənmiş oliqofrenliyə  
C) Likvor maddəsinin ifrazı və sorulması arasında nisbətin pozulması ilə şərtlənmiş oliqofrenliyə  
D) Şerşevski –Terner sindromlu oliqofrenliyə  
E) Klaynfelter sindromu zamanı oliqofrenliyə  
9. Komleks 
–
 
inkişaf qüsurları nə
dir?  
A) Maddələr mübadsiləsini pozulması ilə şərtlənmiş inkişaf qüsurları 
B) Lal –karlıq, kor - lal - karlıq, əqlicəhətdən geri qalma  
C) Həm somatik , həm də inkişaf qüsurların olması  
D) Həm birincili, həm də ikinçili qüsurların olması 
E) Həm maddələr mübadsiləsi, həm də cinsi xromosomların çatışmazlıqlarının özünü birgə göstərməsi.  
10. Defektologiyada eksper
imental metodun neçə
 
növü vardır
?  

70 
 
1 - riyazi  
2 - kibernetik  
3 - t
ə
bii  
4 - elektromaqnit  
5 - laborator  
6 - 
müqayisə
li  
A) 3, 5  
B) 1 2  
C) 3 4  
D) 2 3  
E) 5 6  
11. 
Şevşevski –
 
Terner sindromlu oliqofren uşaqların xarici görünüşü necə
 olur?  
A) Tüklü, yumru çənə, enli sağrı və döş qəfəsi, kələ sümüklərinin deformasiyası olur. 
B) Üzləri qocayabənzər, tükləri alınaqədər, qısa, enli boyun, boyundan çiyinlərə qədər gələn dəri büküşü, 
dişlərin və dişləmin düzgün olmaması, döş vəzilərinin inkişafdan qalması 
C) Tüklü alın, enli sağrı və döş qəfəsi, kələ sümüklərinin deformasiyası cinsiyyət üzvlərinin inki - şafdan 
qalması, qısırlılıq olur.  
D) Belə uşaqlarda xədimə bənzər bədən quruşu olur.  
E) Belə sindromlu oliqofren uşaqlarda cinsiyyət üzvlərinin inkişafdan qalması, qısırlıq olur.  
12. F
ə
rdin filogenezd
ə
 
inkişaf edən psixikasının mə
rh
ə
l
ə
l
əri hansılardır
?  
1 - 
qavrayış
  
2 - h
ə
r
ə
k
ə
t  
3 - 
qıcıqlanma
  
4 - h
əssaslıq
  
5 - instikl
ə
r  
6 - 
davranış
  
7 - v
ərdişlə
r  
8 - komunikativ funksiya  

71 
 
9 - 
intellektual davranış
  
10 - 
şüur
  
A) 4, 5, 6, 7, 8, 9 
B) 1, 2, 3, 4, 5, 6  
C) 2, 3, 5, 7, 8, 9  
D) 3, 4, 5, 7, 9, 10 
E) 3, 6, 7, 8, 9, 10  
13. Madd
ə
l
ər mübadiləsinin pozulması ilə
 
şə
rtl
ənmiş davranişi pozulmuş oliqof
 - 
renlik f
ə
rql
ə
nir:  
A) İdrak fəaliyyətinin , emosional –iradi sahənin , davranış, motorika və nitqin pozulması ilə  
B) Təfəkkürün inkişafsızlığı, motorikanın pozulması, emosional – iradi sahə və nitqin inkişaf - sızlığı ilə  
C) Davranışın, emosional – iradi sahə və nitqin pozulması ilə  
D) Maraq və fantaziyanın olmaması motorikanın pozulması, emosional – iradi sahə və nitqin inkişafsızlığı 
ilə  
E) MSS - nin üzvü zədələnməsi, motorikanın pozulması, emosional – iradi sahə və nitqin inkişaf - sızlığı ilə  
14. 
Uşaq oyunlarının formalarını seç:
  
1 - manipulyativ  
2 - 
süjet
 - rollu  
3 - t
ə
liml
ə
ndirici  
4 - 
qaydasız
  
5 - 
qaydalı
  
A) 1, 2, 3 
B) 1, 2, 5 
C) 3, 4, 5  
D) 2, 3, 4  
E) 1, 4, 5  
15. 
Kompleks inkişaf pozulmalarına hansı amillə
r t
əsir göstə
rir?  
A) Təlim –tərbiyə, korreksiya, kompensasiya və sosial adaptasiya 
B) Bioloji və sosioloji amillər  

72 
 
C) Uşağın psixi inkişafı və ailə tərbiyəsi  
D) Uşağın yaşı, psixi funksiyaların inkişafı, təlim –tərbiyə və korreksiya şəraiti 
E) Uşağın psixi və emosional inkişafı  
16. 
Serebral iflicli uşaqların nitq və
 h
ə
r
ə
k
ə
t mexanizmind
ə
 patogen amill
ə
rin rolunu 
hansı tədqiqatçılar göstərmişdilə
r?  
a - Semyonova b - M. Y. Breytman c - O. V.