Əbu Əli Həsən ibn Əli Xacə

231. Möbəd - atəĢpərəst kahini. 
232. AiĢə və Həfsə - AiĢə- Əbu Bəkrin qızı, Məhəmmədin arvadının adıdır. 678-
ci ildə ölmüĢdür. Həfsə- Ömərin qızıdır. Birinci əri öldükdən sonra Məhəmmədə 
ərə getmiĢdir. 
233. Xəvaricilər - bax: 105. 
234. Xürramdin - xörrəmilər. IX əsrin əvvəllərində ərəb xilafətinə qarĢı qalxan 
güclü üsyan tərəfdarlarına verilən addır. Bu ösyan 808-ci ildə Cənubi 
Azərbaycanda baĢlamıĢ, sonra Ġranın baĢqa yerlərinə yayılmıĢdı. 816-cı ildən 
baĢlayaraq, xürrəmilər hərəkatının baĢında babək (əsl adı Həsəndir) dururdu. 
"Siyasətnamə" müəllifi iri feodal olmaqla öz sinfinin mənafeyini müdafiə edərək 
baĢqa hərəkatlar kimi xürrəmilər hərəkatını da pisləyirdi. 
235. Möbəde-möbədan 
- 
möbədlər 
möbədi 
deməkdir. 
Möbədane- 
möbəd 
formasında 
da 
iĢlədilir. 
(müq. 
Ģahani-Ģah, 
ĢahənĢah), 
ZərdüĢtilər və atəĢpərəstlər məbədlərində təqribən baĢ kahin demək idi. Burada 
Məzdəkin möbədlər möbədi olduğu təsdiq edilir. Bir çox tarixi məxəzlər Məzdəkin 
möbədlər möbədi olduğunu deyərkən "Siyasətnamə"ni əsas götürür və ya onu 
nəzərdə tuturlar. 
236. Məzdək - V əsrin 80-cı illərində feodal istismarına qarĢı qalxmıĢ xalq 
üsyanının baĢçısı. Bir sıra məxəzlərdə Məzdəki Bamdadan, Məzdəki bin 
Bamdadan və s. kimi də yazılır. Məzdək hərəkatına aid külli miqdarda elmi 
tədqiqat əsərlərinin mövcud olmasına baxmayaraq, Məzdəkin özünün Ģəxsiyyəti 
hələ tam aydınlaĢdırılmamıĢdır. 
237. Tövrat - Musaya nazil olan dini kitabın adı, yəhudilərin Quranı. 
238. SuruĢ, soruĢ - ZərdüĢt əfsanələrində vəhydən (göydən) xəbər gətirən mələyin 
adıdır. Yəhudi və islam dinində Cəbrayıl haman vəzifəni yerinə yetirir. Fars 
Ģerində "qeybdən xəbər gətirən" mənasında iĢlədilir. 
239. Mən soruĢum sən cavab ver - qədim dini, Ģəri qayda-qanuna görə sual 
yalnız minbərdə oturana verilərdi. Minbərdəkinin aĢağıda oturana sual verməsi 
zəiflik və kəmsavadlıq hesab edilərdi. Burada Məzdək bu sözü deməkdə ilk səhvə 
yol verir və möbəd bundan məharətlə istifadə edir. 

---

180