"e-Dalğa" Şəbəkə Kulturoloji-Ədəbi Dərgi



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/27
tarix24.04.2017
ölçüsü5,01 Kb.
#15624
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27

 
1
www.kitabxana.net
  
 
Milli Virtual Kitabxananın təqdimatında 
 
 
 
"e-Dalğa" 
 
Şəbəkə Kulturoloji-Ədəbi Dərgi 
 
III sayı 
 
“Xarici ədəbiyyat” 
 
(Tematik xüsusi buraxılış. Bədii və filoloji tərcümə əsərləri toplusu) 
 
"e-Dalğa" Şəbəkə Kulturoloji-Ədəbi Dərginin baş redaktoru:  
Aydın Xan (Əbilov), yazıçı-kulturoloq  
 
 
 
“Xarici ədəbiyyat” bədii-filoloji tərcümə yazılarından –ş dünya ədəbiyyatının 
ən görkəmli nümayəndələrinin Azərbaycan dilinə çevrilmiş əsərlərindən 
ibarət toplu "e-Dalğa" Şəbəkə Kulturoloji-ədəbi Dərginin üçüncü sayını 
təşkil edir. Qloballaşan dünya bədii-kulturoloji düşüncəsinin çox maraqlı 
məhsulları – poeziya nümunələri, hekayə, fəlsəfi esse, kiçik roman, pyes və 
məqalələrdən ibarət bu əsərlərin böyük qismi orijinaldan, özü də ana 
dilimizə ilk dəfə, peşəkar mütərcimlər tərəfindən tərcümə edilib... 
  
A4 formatında 312 səh. 
 
E-kitab N 18 
 
YYSQ – Milli Virtual Kitabxananın rəqəmsal nəşri N 18 
 
Bakı – 2010 
 
 

 
2
M Ü N D Ə R İ C A T 
 
1. Cек London.    
“Yol ayrıcında” 
 
   səh. 3 
2. Edqar Allan Po.   
"Qızıl ölümün maskası"  
 
səh. 12  
3. Leonardo Şaşa. 
 "Mafiyalar vesterni"    
 
səh. 15 
4. 
Dino 
Buttsati. 
  
"Kabus" 
 
    səh.19 
5. Dino Buttsati.   
"Paxıl 
musiqiçi" 
   səh. 24 
6. Uilyam Somerset Moyem.  
 “Mister çoxbilmiş”   
səh.29 
7. Lui Araqon.    
 
 "Nazim Hikmət üçün"   
səh. 33 
8. Frans Kafka.   
 
 "Atama məktub"    
 
səh. 35 
9. Frans Kafka.    
 
 “Milenaya məktubları”  
səh. 60 
10. Revaz Mişveladze.  
"Bacı" 
 
 
 
səh. 65 
11. Paulo Koelyo.  
 
"Rio-Pyedranın sahilində oturdum və ağladım" 
səh. 68 
12. Uilyam Folkner. 
 
 "Həyətdə qatır" 
 
  səh. 128 
13. 
Uilyam 
Folkner. 
 
 "Saçlar" 
 
 
   səh. 137 
14. 
Ken 
Kizi.    
"Qanlı Otto"   
 
 
səh. 147 
15. Uilyam Somerset Moyem. 
 "Luiza"       
 
səh. 151 
16. Uilyam Somerset Moyem.  
"Muzdlu tərəfdaşlar"   səh. 158 
17. Mişel 
Monten.    
Esselər 
 
   
 
səh. 164 
18. Xorxe Luis Borxes.  
 
“Ölümsüzlük”     
 səh. 166 
19. Rus poeziyasından seçmələr    
 
 
 
səh 176 
20. Şandor Petefi.  
 
 
Şeirlər   səh 181 
21. Uilyam Somerset Moyem. 
 “Sadiq arvad”   
 səh. 191 
22. 
Jan 
Kokto. 
    
"İnsan səsi"   
 
səh. 276 
23. 
Sabutay. 
 
   “Məsumiyyət muzeyi”   səh. 287 
24. Dünya ilə bağlı maraqlı 
materiallar. 
    
səh. 287 
25. Uilyam Folkner: “Yaxşı romançı amoral birisidir”   
 səh. 306 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bədii nəsr 
 
 

 
3
Ъек Лондон 
 
 
“Йол айрыъында” 
 
 
Hekayə 
 
 
 
(Tanınmış Америка йазычысыnın maraqlı nəsr əsəri. Birbaşa orijinaldan bədii 
çevirmə) 
 
Инэилисъядян чевиряни:        Камран Нəzirli 
 
  
  Севэилимин йашадыьы дийары 
    Тярк етмяк мянимчцн чятинди,  
чятин… 
      
(Швабийа  халг мащнысындан) 
 
 
 
 Мащны охуйан адам яйилиб оъаг цстцндя пыггылдайан пахла газанына азъа су 
тюкдц, сонра дикялди. Ялиндяки тцстцлянян кюсювля азугя йешийинин йан-йюрясиндя 
сцлянян итляри говду. Цзц тяртямиз гырхылмыш бу адамын мави эюзляри эцлцрдц. 
Сарышын, гызылы рянэя чалан сачлары варды. Онун бцтцн эюрцнцшцндян саьламлыг вя 
шухлуг йаьырды. Беля шух эюркямя бахдыгъа, бахмаг истяйирдин. 
 Аь юрпяйя бцрцнмцш шам мешясинин цстцндян тязяъя бойланан Айын сольун ишыьы 
дцшцрдц. Мешянин галын диварлары балаъа дцшярэяни мцщасиряйя алмышды. Санки 
бюйцк дцнйа бурдан хябярсиз иди. 
 Йухарыда айдын сяма варды. Щава шахталыйды. Еля бил эюй цзцндя бярг вуран 
улдузлар да цшцйцрдцляр вя донмасынлар дейя сайрышыр, рягс едирдиляр. Ъянуб-шярг 
тяряфдя зорла сезилян йашылымтыл ишыг шимал гцтб парылтысындан хябяр верирди. Оъаьын 
башында ики киши узанмышды. Онларын йатаъаьы йеря дюшянмиш шам аьаъларынын 
будагларындан дцзялмишди. Йоьун аьаълар гара басдырылмыш вя айы дяриси иля 
юртцлмцшдц. Бцрцнъякляр кянара тулланмышды. Галын кятан юртцк ися ики аьаъын 
бюйрцндян тарым чякилмиш вя йеря бяркидилмишди. Бу, адамлары кцлякдян горуйур вя 
ейни заманда оъаьын истисини чюля бурахмырды. Исти ашаьыйа, айы дярисинин цстцня 
вурурду.  
Оъаьын лап бюйрцндя, итлярин гошулдуьу киршянин цстцндя бир адам да яйляшмишди. 
Мокасин  айаггабыларыны тямизляйирди. Саь тяряфдя чохлу донмуш торпаг варды вя 
ятрафа тулланмыш доламачарх адама дейирди ки, бу адамлар бцтцн эцнц ишлямиш, 
торпаьы ялякдян кечирмишдиляр. Сол тяряфдя дюрд ъцт хизяк гара санъылмышды. Кишиляр 
бу хизякляр цстцндя дцшярэядян узагда ахтарыш апармышдылар. 
Гярибя дя олса, сойуг шимал улдузлары алтында шваб мащнысы кядярли сяслянирди. 
Мащны бурда отуранларын гялбиня наращатлыг эятирирди. Узун, йоруъу ишдян сонра 

 
4
тонгалын ятрафында динъялян бу адамларын гялби онсуз да кювряк иди. Цстялик мащны 
да узаг, эцняшли ъянуб цчцн бурунларынын уъу эюйняйян кишилярин аьрыларыны, 
хиффятлярини йада салырды. 
-  Зигмунд, сян аллащ, сус эюрцм! – дейя тонгалын йанында дирсяклянян кишилярдян 
бири йалварышла мащны охуйана бахды вя аьрыдан йумаьа дюнмцш яллярини айы 
дярисинин бцкцшляри арасына сохду. 
- Ахы нийя? Нийя сусмалыйам, щя? Мян охумаг истяйирям, - дейя Зигмунд ъаваб 
верди. – Бялкя мяним кюнлцмдян охумаг кечир? 
- Севинмяли бир шей вар ки, охуйасан? Бах эюр, бу бир или неъя щяйат сцрмцшцк?! 
Аллащ билир, ня йейирик, амма ат кими ишляйирик… 
Сарышын сачлы Зигмунд сакитъя аь ъанавара дюнмцш итляря вя цстцачыг чадырын 
ичиндя отуран кишилярин няфясляриндян чыхан бухарлара нязяр йетирди. Эцлдц: 
- Нийя севинмяйим, щя? – деди. – Щяля ки щяр шей йахшыдыр. Мяним хошума эялир. 
Дейирсян, йемяк писдир? Ахы… 
Бир гядяр сусду, сонра бармагларыны шаггылдатды вя йцнэцлъя чийинлярини ойнадыб 
сюзцня давам етди: 
- О ки галды донуз кими йашамаьымыза, еля дейил. Мялумун олсун ки, йемяк-
ичмяйимиз лап янтигядир, аьайанадыр. Щяр торпаг лайы йуйулуб тямизляндикдян 
сонра ийирми доллар верирляр. Щяля бир цстцндя хырдасы да ола биляр. Буну ки щамымыз 
билирик… Ъим Щавеся бир бах! О, щяр шейи баша дцшцр. Амма щеч шикайятлянмир 
дя. Щичкок, бяс сян ня дейирсян? Йеня мокасинини тямизляйирсян? Щичкок да билир 
ки, дюзмяк лазымды. Амма сянин дюзцмцн йохду. Йаза кими сакитъя башыны салыб 
ишлямирсян. Бахарсан, иншаллащ, биз дя краллар кими варлы олаъаьыг. Истяйирсян 
Америкайа тез эедясян, щя? Еля билирсян мян истямирям? Мян дя евчцн 
дарыхырам да… Амма мян сябирлийям, эюзляйя билирям. Ахы эюрмцрсян щяр эцн 
йудуьумуз торпаг лайларынын дибиндя гызыл саралыр? Еля бил нещрядя сары йаь 
эюрцрсян… Сян дя лап ушагсан, сызылдайырсан. Щяр ня олур, тез-базар олсун, 
дейирсян. Йох, язизим, еля ян йахшысы мащны охумагды: 
 
Вахт ютяр, цзцмляр йетишяр, онда 
Гайыдыб эялярям, ей ана Вятян! 
Севэилим, севэилим, эюзля мяни сян, 
Эюзлясян, сянинля евлянярям мян… 
 
Вахт ютцр… ай кечир… ил сона чатыр, 
Мян дя эцнлярими бурда сайырам. 
Севэилим, эюзлясян… эюзлясян сяня 
Ябяди сяадят баьышлайарам. 
 
 Тцклярини пырпызлашдыран итляр мырылдана-мырылдана тонгала йахынлашдылар. Чюлдян 
айаг хизякляринин ащянэдар ъырылтысы вя гар цзяриндя хышылтылы сясляр ешидилди. Еля бил 
кимся гянд хякялярини ялякдян кечирирди. Зигмунд охумаьыны кясди вя сюйцш сюйя-
сюйя итляри говмаьа башлады. Еля бу вахт хяз палтолу щинду гызы оъаьын ишыьында 
эюрцндц. Гыз айагхизяклярини чыхартды. Дяля дярисиндян олан папаьыны азъа дала 
итяляди. Тонгалын ятрафына йыьылан кишиляря йахынлашды. 
- Салам, Сипсу! 

 
5
Беляъя, щям Зигмунд, щям дя айы дяриси цстцндя узананлардан икиси гызы 
саламлады. Амма Щичкок динмязъя киршядя гыз цчцн йер еляди вя инэилис дилиндя 
сюзляри язик-цзцк еляйя-еляйя данышмаьа башлады: 
- Ишдяр неъяди, Сипсу? Кянддя ня вар, ня йох? Йеня аълыгды? Мяним башым 
чыхмыр, ахы бураларда гушлар нийя беля азалыб? Сыьынлар да чыхыб эедибляр… узаг 
юлкяляря… Бя сизин о ъядуэяр щяля бунун сябябини тапмайыб? 
- Дцздц, гушлар азалыб,- дейя Сипсу диллянди.- Биз тезликля ит яти йейяъяйик. Амма 
ъадуэяр дейясян, ахыр ки, бунун сябябини тапыб. Сабащ о, гурбан кясяъяк. Вя бу 
бцтцн тайфанын цстцндян гарьышлары, лянятляри эютцряъяк… 
- Билмирсян Аллащлара кими гурбан веряъякляр? Кюрпя ушаьы, йохса ялдян дцшмцш 
гарыны? Адамлара йцк олан гоъа гары йахшыды… Ъаны бирдяфялик гуртарар. 
- Йох, бу дяфя ъадуэяр башга ъцр йозуб: дейир, Аллащлар чох гязяблянирляр. Буна 
эюря дя гурбанлыг йалныз тайфа башчысынын гызы, йяни мян олмалыйам… 
- Лянят шейтана! – Щичкок щиддятлянди. Тяяъъцб вя щейрятини дярщал билдирся дя, гыз 
астаъа пычылдады: 
- Щя, бах, эюрцрсян дя, йолларымыз айрылыр. Эялдим ки, сон дяфя эюрцшцб видалашаг… 
Сипсунун йашадыьы алямин ибтидаи ганунлары, адятляри варды. Гыз щяйаты олдуьу кими 
гябул елямяйя юйряшмишди вя она еля эялирди ки, юзцнц гурбан вермяк адиъя бир 
ишдир. Бу, ганундур. Эеъя иля эцндцзц, чайлары, дянизляри, бцтцн кцлли-алями идаря 
едян гцввялярин – бащарын эялишини хябяр верян, тумуръуглары эюйярдян, пайызда 
йарпаглары саралдан бу гейри-ади гцввялярин дя гязяби олур. Онлара да ъаныны 
гурбан вермяк лазымды. Ахы йери-эюйц идаря едянляр дя рящмя эялмялиди, йа йох? 
Сипсу беля щесаб едирди ки, юлцмляр мцхтялиф олур; йа инсаны сел апарыр, йа да буз 
лайлары чатдайыр, адам суйа дцшцб боьулур. Йахуд да эцнлярин бир эцнц айы 
пянъясиня кечирсян, вяссалам. Вя йахуд да юз юъаьынын башында цзцъц хястялийя 
тутулурсан; о гядяр юскцрцрсян ки, няфясин тянэийир, сонра да юлцрсян. Бязян 
аллащлар беляъя инсанын юлцмцня фярман верирляр. Ахы ъадуэяр щеч вахт сящв етмир. 
О, аллащларын арзусуну яввялъядян нязяря алыб. Бир дя ахы, бурда ня чятин иш вар 
ки? Юлцм мцхтялиф йолларла эялся дя, щяр щалда, бир мягсядя хидмят едир: 
мцгяддяс вя эюзяэюрцнмяз гцввялярин щюкмцня. 
Сипсудан фяргли олараг Щичкок айры алямин адамыйды. Башга дцнйада тярбийя 
алмышды. Она еля эялирди ки, дцнйада адятляр садялийиня вя мцряккяблийиня эюря 
сечилир. Амма щяр шейин юлчцсц олмалыдыр. Она эюря дя диллянди: 
- Йох, Сипсу, бу дцзэцн дейил! Ахы сян ъавансан? Щяля щяйатын няшясини 
дадмамысан. Сизин ъадуъяр ахмаг адамдыр! Дяли кюпяйоьлу! Беля дя шей олар? 
Эюр ня фикирляшиб? Буна йол вермяк олмаз! 
Гыз хяфифъя эцлцмсцндц вя деди: 
- Ещщ… Щичкок, щяйат йаман сяртди… Язизим, бу щяйат ки вар, бизи ня вахтса 
йарадыб: дцздц, биримизя аь дяри, о биримизя гырмызы дяри вериб. Буну садяъя она 
эюря едиб ки, йолумуз айрылсын. Биз бирляшя билмяйяк. Эюрцрсян дя, биз айрылырыг… 
Бу, тябии ахарды, бизим тябии ахарлары дяйишмяйя эцъцмцз чатмаз. Йадымдады, бир 
дяфя аллащларын гязябли вахтына дцшмцшдц. О вахт сянин гардашларын да бизим 
кяндя эялмишдиляр. Цч няфяр иди. Чох эцълцйдцляр. Онлар да еля беляъя дедиляр: 
«буна йол вермяк олмаз!». Нолду бяс? Цчц дя щялак олду. Эюрцрсянми, олаъаьа 
чаря йохду?.. 
Щичкок анлайырмыш кими башыны тярпятди, сонра йолдашларына тяряф чюндц, сясини 
галдырды: 

 
6
- Щей, ешидирсизми? Кянддя дейясян щамы дяли олуб… Сипсуну юлдцрмяк истяйирляр. 
Щя, ня дейирсиз? 
Щавес вя Дейв Вертс сусурдулар. Зигмунд башыны ашаьы салыб дизляри  арасындакы 
итин тцклярини сыьаллайырды. Бу ити лап узагдан эятирмишди вя она хцсуси гуллуг едирди. 
Сирр дейилди: Зигмунд шимала эяляндя ити она севдийи гыз баьышламышды. Вя о да еля 
бцтцн эцнц бу гызы дцшцнцрдц. Севэилисинин шякли синясиндя эизлятдийи медалйонун 
ичиндяйди, щяр эцн ордан бойланыб Зигмунда бахырды, она илщам верян дя буйду. 
- Щя, ня дейирсиз?- Щичкок йеня щиддятля тякрар етди. 
- Бялкя бу щеч беля дейил? Бялкя еля Сипсу бир гядяр цстцня гойур? – Щавес деди. 
- Бунун мясяляйя ня дяхли? – Щичкок йолдашларынын биэанялийиня ясябиляшди вя 
щирсиндян рянэи бозарды.- Дейирям, яэяр Сипсунун дедикляри дцз чыхса… Биз ня 
етмялийик, щя? 
- Мянъя, бу мясяляйя гарышмаьын мянасы йохду, - Вертс деди.- Юзляри биляр. Тутаг 
ки, лап белядир. Ахы биз кимик? Юз адятляриди. Диндар адамларды, етигад едирляр. Йох, 
эял бу ишя баш гошмайаг. Бизя ня лазымды? Торпаг йумаг, гызыл топламаг… 
Ящщ… биръя бу харабайа галмыш кянддян чыхыб эетсяйдик! Валлащ, бура вящшилярин 
мяскяниди! Бу гырмызы дярили адамлар да щейван кими бир шейдиляр. Йох, яшшши… 
Мянъя, бу, бизим тяряфдян ещтийатсыз аддым олар… 
- Мян дя бу фикирдяйям, - дейя Щавес онун сюзцня гцввят верди. – Ъями дюрд 
няфярик. Бурдан Йукон чайына тяхминян цч йцз мил олар. Йахынлыгда ися бир няфяр 
беля аь дярилийя раст эялмязсян. Де эюрцм, ялли щиндуйа ъаваб вермяк олар? Ишди, 
онларла араны сяринлятсяк, эяряк дабанымыза тцпцрцб якиляк. Йох, яйяр, ялбяйаха 
олсаг, валлащ бизи юлдцрярляр. Хурд-хяшил едярляр бизи. Щям дя ахы биз артыг гызылын 
мяскянини дя тапмышыг… вя… Ящщщ… Лянят шейтана! Мян бу ишя бурнуму 
сохан дейилям! 
- Щавес дцз дейир,- дейя Вертс дя она гошулду. 
Зигмунд пясдян охуйурду: 
«Вахт ютяр, вахт ютяр… цзцмляр дя йетишяр, Мян дюнярям Вятяня…» 
Нящайят, Зигмунд да диллянди: 
- Демяк, беляди: Щичкок, мян дя бу фикирдяйям. Яэяр щиндулар, онлар ялли няфярдян 
чохду, Сипсуну юлдцрмяйи гярара албларса, биз щеч ня едя билмярик. Цстцмцзя 
ъумсалар, бизи тикя-тикя едярляр… Бунун ня хейри олаъаг бизя? Онсуз да гыз 
онларын ялиндя галаъаг. Йерли ящалинин адятиня гаршы чыхмаг олар? Йа эяряк щяддян 
артыг эцълц оласан, йа да… 
- Эцъ биздя…- дейя Щичкок онун сюзцнц кясди. – Дюрдцмцз дя бирляшсяк, дюрд 
йцз щиндуйа дяйярик. Бяс йазыг гызын талейи барядя дцшцнмяк лазым дейил? 
Зигмунд дальын-дальын ити сыьаллайырды. Деди: 
- Еля мян дя гыз щагда дцшцнцрям. Амма щямин гызын эюзляри йай сямасы кими 
мави, тябяссцмц йай дянизи кими мцлайимди. Сачлары да сарышынды,  мяним 
севэилимки кими галын щюрцкляри чийинляриня тюкцлцб. Ащщщ… О, бу саат эцняшли 
дийарда мяни эюзляйир. Лап чохдан. Инди юзцн фикирляш, арзуларыма чатачатда мян 
юз щяйатымы тящлцкяйя гойа билярямми? 
- Сянин йериндя олсайдым о мави эюзлц эюзялин эюзляринин ичиня ращат баха 
билмяздим. Вя юмрцм бойу мяним виъданымы горхаглыьым уъбатындан мящв олан 
бу щинду гызынын гара эюзляри эямирярди, билдин!- дейя Щичкок аъы-аъы эцлцмсяди. 
Щичкок тябиятъя хейирхащ, ядалятли адамыйды. О, кортябии вя тямяннасыз щярякятляр 
етмяйя юйряшмишди. Лакин ямялляринин ня иля нятиъяляняъяйи барядя щеч вахт 
дцшцнмязди. Зигмунд башыны булады. 

 
7
- Дялисян, няди?-деди.- Мян сяннян ютрц сяфещ щярякятляря йол вермярям. Щяр 
щалда, аьылнан дцшцнмяк лазымды. Шяраитя уйьун щярякят етмялийик. Ахы мян кефя 
эялмямишям. Яэяр билмяк истяйирсянся, ачыьы, щиндуларын ишиня гарышмаьымызын 
хейри олмайаъаг. Сипсу щяр шейи дцз деся дя, нейлямяк олар? Щалына йанмагдан 
башга ялимиздян ня эяляр ки? Бу тайфанын адяти беляди. Эуйа билмирсян ки, биз бура 
тясадцфян эялиб чыхмышыг? Амма щинду тайфасы йягин ки, мин ил габаг да беля 
йашайыб, беля едиб вя бундан сонра да беля едяъяк. Лап дцнйанын сонуна кими. 
Бу адамлар бизим тайымыз дейил. Щичкок, еля гыз юзц дя бизим тайымыз дейил. Валлащ, 
гяти сюзцмдцр… Вертс вя Щавес дя тамамиля дцз дейир. Вяссалам… 
Бу вахт итляр зинэилдяди вя дястя иля щцрцшмяйя башладылар. Зигмунд сясини хырп 
кясиб гулаг верди; гаранлыгдан хизяк хышылтысы эялирди. Чийинляриня хяз дяри салмыш бир 
нечя щцндцрбойлу, сярт вя сакит бахышлы щинду тонгалын ишыьында эюрцндц. Онларын 
кюлэяси гарын цстцндя яъайиб фигурлар йарадырды. Щиндулардан бири йягин ки, ъадуэяр 
иди. О, Сипсуйа цзцнц тутуб боьуг сясля няся деди. Онун сифяти яъайиб, ващимяли 
тярздя рянэлянмишди. Чийниня ъанавар дяриси атмышды. Аьаран дишляри бу щинду 
ъадуэярини даща горхунъ шякля салмышды. О бири щиндулар ися сяссизъя 
дайанмышдылар. Гызылахтаранлар да сусурдулар. Сипсу айаьа дурду, хизяклярини 
эейиниб Щичкока бахды: 
- Ялвида, язиз дост! – деди. 
Амма кимя дейирсян, киршянин цстцндя отуран Щичкок щес ъынгырыны да чыхармады. 
Башыны беля галдырмады. Щиндулар гаранлыг эеъядя бир-бир эюздян итдиляр. 
Бу йерляря эялян бир чох кишилярдян фяргли олараг, Щичкок шимал гадынлары иля йахын 
ялагядя олмаьы арзуламамышды. О, щямишя юзцнц евдяки кими щисс едир, щамыйа 
ейни эюзля бахырды. Щичкокда беля бир истяк баш галдырсайды, йягин ки, юз щяйат 
фялсяфясинин ялейщиня эетмиш оларды. Садяъя, Щичкок юмрцндя щеч вахт шимал 
гадыны иля мцнасибятдя олмаьы истямямишди. Бяс Сипсуйла неъя? Щичкок бу гызла 
оъаг башында чяня вурмаьы хошлайырды. Амма о, Сипсуйа кишинин гадына бахдыьы 
кими дейил, садяъя ушаьа олан мцнасибят бясляйирди. Беля хасиййятли адамлар цчцн 
бу, ялбяття ки, тябии иди. Буна эюря дя онларын достлуьу дцшярэядяки ъансыхыъы 
эцнляри азъа да олса гысалдырды. Щичкок тяпядян дырнаьа кими йанки  иди вя 
Америкада доьулуб бюйцмцшдц. Шцбщясиз, онун да ъанында кишилик ещтирасынын исти 
ганы ахырды вя бязян ъянэавярлик эюстярмяк она йад дейилди. Амма бу 
дягигялярдя щяйатын ишэцзар симасы онун цчцн ящямиййятини итирмишди вя бу, онун 
гялбинин лап дярин щисслярини беля тярпядя билмирди. Щичкок динмязъя отурмушду. 
Ичиндя няся бир тялатцм гайнайырды вя бу тялатцм онун юзцндян дя эцълцйдц. 
Йягин ки, онун щеч дядя-бабасында бу ъцр тялатцм олмамышды. Щавес вя Вертс 
щярбянбир алтдан-алтдан Щичкоку сцзцр, онларын наращатчылыьы апайдын щисс 
олунурду. Зигмунд ися юзцндя дейилди, айры алямдяйди. Гызылахтаранлара бяллийди ки, 
Щичкок эцълц адамды. Бу бир илдя онун зоруну дяфялярля эюрмцшдцляр. Тящлцкяли 
анлар аз олмамышды. Буна эюря дя щамы наращатлыг ичиндя, бир аз да горху щиссийля 
эюзляйирди; эюрясян Щичкок ня едяъякди? Щичкок ися сусурду. Вахт ютцрдц, тонгал 
сюнмяк цзряйди. Вертс ясняди, голларыны ачыб эярняшди. Йатмаг истядийини билдирди. 
Еля бу ан Щичкок айаьа галхды, гейзля чымхырды: 
- Сизи эюрцм ъящяннямин дибиня эирясиниз! Гуш црякли юкцзляр! Сизинля гуртардым… 
О, бу сюзляри сакитъя деся дя, щяр кялмясиндя яйилмяз мярданялик дуйулурду. – 
Даща бясди! Эялин щесаблашыб айрылаг! Гызылы ися неъя истяйирсиз бюлцн. Мцгавиляйя 
эюря мяним пайыма дюрддя бири дцшцр. Тярязини эятирин! Зигмунд, сян дя мяним 
пайыма дцшян азугяни чяк. Итлярдян дюрдц мянимдир… Амма дюрд дяня дя ялавя 

 
8
истяйирям. Явязиндя юз сурсатымы сахлайырам. Бундан ялавя йедди грам гызыл вя 
тцфянэими дя верирям. Щя, неъя сюздц? 
 Зигмунд, Щавес вя Вертс кцнъя чякилиб пычылдашдылар. Сонра эери дюндцляр. 
Зигмунд деди: 
- Бура бах, Щичкок, биз щяр шейи ядалятля бюляъяйик. Онсуз дя сян ня аз, ня чох, 
цмуми пайын люрддя бирини алаъагсан. Сонрасыны юзцн билярсян. Амма итляр бизя дя 
лазымдыр. Дюрдц бясиндир. О ки галды азугяйя, сурсата, патронлара, юзцн билярсян. 
Лазымдырса, эютцр, лазым дейился, сахла, бу сянин юз ишинди… 
- Демяли беля… Нолар, мян разы. Амма ъялд олун! Мян бурда галмаг истямирям. 
Сиздян зящлям эедир… 
Даща щеч бир изащат верилмяди. Бюлэц гуртарандан сонра Щичкок юзцня лазым олан 
аваданлыглары киршяйя йыьды, итлярдян дюрдцнц сечиб гошгуйа баьлады. Сурсата вя 
патрондаша ял вурмады. Амма ит боьазына кечирмяк цчцн ялавя олараг алты гайыш 
эютцрцб киршяйя туллады. Сон дяфя йол йолдашларыны суаледиъи нязярлярля сцздц, онун 
бу щярякятиня щеч кяс етираз етмяди. Щамы лал-динмяз мешядя эюздян итяня кими 
Щичкокун далынъа бахды. 
Гарын цстцйля бир адам сцрцнцрдц. Онун щяр ики тяряфиндя марал дяриси иля юртцлмцш 
щинду комалары гаралырды. Орда-бурда аъ итляр улашыр вя йягин ки, бир-бирляриня аъыгла 
мырылданырдылар. Итлярдян бири сцрцнян адама тяряф эялди. Ит лап йахынлашды, яввялъя 
ятрафы ийляди, сонра ещтийатлана-ещтийатлана гярибя эюрцнян гонаьа бир гядяр дя 
йахынлашды. Гаранлыг дцшяня гядяр итя гярибя эюрцнян бу обйект гарын цстцндя 
йох иди. Ит бурнуну она тохундурду. Щичкок гяфлятян дикялди, бир андаъа гцввятли 
яллярийля итин тцклц боьазындан йапышды вя сыхды. Ит онун дямир голлары арасындаъа 
боьулуб аь гарын цстцня дцшдц. Щичкок йеня иряли сцрцнмяйя башлады. О, тайфа 
башчысынын комасына гядяр сцрцндц. Арадан хейли кечди. Щичкок гарын цстцндя 
узанмышды. Ичяридян эялян гармагарышыг сясляря диггятля гулаг асыр вя бу сясляр 
арасында Сипсунун сясини танымаьа чалышырды. Эюрцнцр, команын ичиндя чохлу адам 
варды. Бурдакы сющбятлярин эедишиндян мялум олурду ки, онлар чох щяйяъанлы, щям 
дя тялаш ичиндядиляр. 
Нящайят, щичкок гызын сясини таныды вя команы доланыб дцз Сипсу олан тяряфя эялди. 
Юзцня ращат бир йер сечди. Инди онунла Сипсуну команын марал дярисиндян олан 
назик дивары айырырды. Щичкок гары газымаьа башлады, ещмалъа башыны команын дяри 
диварлары алтына салды. Бурдан исти ев щавасы вурурду. Амма о, щеч ня эюрмцрдц. 
Тярпянмяйя дя горхурду. Йягин ки, сол тяряфя чохлу дяри тюкцлмцшдц. Ордан ий 
эялирди. Щяр ещтимала гаршы, Щичкок ещтийатла буну йохлады. Онун цзц йцнэцлъя 
киминся хяз палтарына тохунду. Йягин еля Сипсу иди. Амма о, гызын сясини ешитмяк 
истяйирди. 
Тайфа башчысы иля ъадуэяр ня цстцндяся гызьын мцбащися едирди. Щардаса кюрпя 
аьлайырды. Эюрцнцр, аъындан аьлайырды. Щичкок бюйрц цстя чеврилди. Ещтийатла башыны 
галдырды. Онун цзц бу дяфя дя хяз дярили палтара йцнэцлъя тохунду. Инсан няфяси 
щисс етди. Бу, гадын няфясийди. Щичкок щяйатыны тящлцкя гаршысында гоймушду. 
Ещтийатла гадындан йапышды вя щисс етди ки, о да сяксянди, еля йериндяъя донуб 
галды. Бу вахт киминся яли Щичкокун башында эязди. Гыврым сачларыны тутду вя 
ещмалъа цзцнц дюндярди. Бу, Сипсу иди. 
Сипсу юзцнц о йеря гоймады. Отурдуьу йердя сакитъя гуръаланды, яввялъя цст-
цстя йыьылмыш хяз дяриляря дирсяклянди, сонра палтарынын ятяйиля Щичкокун башыны 
эизлятди. Сонра да эуйа тясадцфян дирсяйини Щичкокун чийниня гойду вя башыны 
ашаьы яйиб гулаьыны онун аьзына йахынлашдырды. 

 
9
- Фцрсят дцшян кими кянддян чых,- Щичкок пычылдады.- Дцз кцляйин истигамятиня, 
чайын сащилиня эял. Йол айрыъында, шам аьаъларынын йанында мяним итлярим вя 
гошгум щазыр вязиййятдядир. Еля бу эеъя Йукона эедяъяйик. Арадан тез 
чыхмалыйыг. Ялиня кечян итляри дя юзцнля чайын сащилиня эятир… 
Сипсу етиразла башыны тярпятди. Амма гызын эюзляри севинъдян йашармышды. Сян 
демя щяйатда ондан ютрц дя наращат олан адам вармыш! Гыз бунунла юйцндц. Юз 
халгынын гадынлары кими Сипсуйа да еля эялирди ки, онун талейи вя бцтцн гисмяти 
кишийя табе олмагдыр. Щичкок тякидля тякрар етди: 
- Мцтляг эял! 
Гыз ъаваб вермяди. Амма Щичкок ямин иди ки, гыз эяляъяк. 
- Азугя цчцн наращат олма,-дейя ялавя етди.- Тялясмяк лазымды, вахт азды… 
Йарым саатдан сонра Щичкок юз киршясинин йанындайды. Щава чох сойуг иди, 
цшцйцрдц. Айагларынын бирини гойуб о бирини эютцрцрдц. Бирдян Сипсуну эюрдц. 
Сипсу юзц иля ики ит эятирирди. Итляри эюрян кими Щичкокункулар да еля бил фараьат 
командасы алдылар. Щичкок итляри сакитляшдирмяк цчцн гамчыны эютцрдц. Кянд кцляк 
ясян тяряфдя йерляширди вя хырда бир сяс Сипсуэилин йахында олмасыны хябяр веря 
билярди. 
-Итляр чохду, йахшыды, -дейя Щичкок киршяйя баьланмыш балтасыны эютцрдц. –Сипсу, 
щансыны фырлатсам, киршяйя гош! Амма диггятли ол! 
О, бир-ики аддым иряли йериди вя ики шам аьаъы арасында дурду. Кянддян ит щцрцшмяси 
ешидилди; йягин ки, индиъя кюпяк сцрцсц эюрцняъяк. Тутгун гар дцзянэащында чох 
кечмяди ки, йахынлашан бир гаралты эюрцнмяйя башлады. Бу, кюпяк иди. О, ъанавар 
кими улайа-улайа бюйцк бир кюпяк сцрцсцнц дя ардынъа эятирирди. Щичкок эизлянди. 
Кюпяк онун гаршысына чатанда ъялд тулланыб кюпяйин габаг пянъяляриндян йапышды 
вя щейван кялля-майаллаг ашараг гарын цстцня дцшдц. Сонра Щичкок итя мющкям 
бир зярбя илишдирди, ону Сипсуйа туллады. Гыз да тез итин боьазына гайыш салды. Щичкок 
ялиндяки балта иля кюпяк сцрцсцнцн габаьыны кясмишди. Тцкляри  пыртлашмыш 
кюпяклярин эюзляри гызмышды вя онлар дцз Щичкокун йанында мырылдашырдылар. Сипсу 
ъялд ишляйирди. Итин бирини киршяйя гошандан сонра, Щичкок о бирини дя тутду, дярщал 
ону да гыза туллады. Беляликля, гошгуйа артыг он ит баьланмышды. 
-Даща бясди!- Щичкок гышгырды. 
Кянддян онлара тяряф щиндулар эялирди. Габагда эянъ щинду оьлан гачырды. О, 
кюпяк сцрцсцнцн ичиня эирди. Онлары вура-вура Щичкока тяряф тялясди. Еля бу вахт 
Щичкок тцфянэи ишя салды. Щинду оьлан архасы цстя йеря йыхылды. Онун далынъа гачан 
ъадуэяр буну эюрдц. 
Щичкок Сипсуйа деди ки, йола дцшсцн. Гыз еля «Чук!»  демяйини эюрдц. Гудурмуш 
итляр йердян еля эютцрцлдц ки, аз гала гыз йыхылаъагды. Эюрцнцр, Аллащлар ъадуэяря 
дя гязяблянмишдиляр. Йохса, о, йолун тян ортасында дурмазды. Тайфа башчысы 
хизякля дцз онун цстцня эялирди. Вя бирдян бцтцн гошгу киршяйля бирликдя сцрятля 
ъадуэяря дяйди. Ъадуэяр йыхылды вя ъялд айаьа дурду. Ялбяття, бу эеъя онунчцн 
юлцмля дя гуртара билярди. Эцлля кими эялян Сипсу узун гамчы иля ъадуэярин сифятиня 
мющкям бир зярбя ендирди. Буна бахмайараг, ъадуэяр йеня йолун ортасында 
дурмушду. Уфулдайырды. Бу дямдя Щичкок онун цстцня ъумду вя ъадуэяря карлы 
бир йумруг илишдирди. Сонра ъялд Сипсунун сцрдцйц киршяйя атылды. 
Бу ящвалатдан сонра илащиййатчы ъадуэярин шцуру щям дя аь дярили адамын эцълц 
йумруг зярбяляри иля долмушду. О, тайфа башчысынын комасына гайыдан кими бцтцн 
аь дярили адамларын далынъа мющкямъя сюйдц… 
 

 
10
 
 ++++++++++++++++++++++++ 
 
- Щя, тянбялляр, галхын! Вахтды. Айаггабыларынызы эейяня кими сящяр йемяйи щазыр 
олаъаг! 
Дейв Вертс цстцня салдыьы айы дярисини кянара туллады. Дурду вя ясняди. Щавес ися 
эярняшяндя щисс етди ки, яли кейляшиб; йухулу-йухулу ялини овушдурмаьа башлады. 
Сонра юз-юзцня сорушду: 
- Эюрясян, Щичкок щарда эеъяляйиб? 
Айаггабыларыны эютцрдц. Онлар бцтцн эеъяни гурумуш аьаъа дюнмцшдцляр. Вертс 
айагйалын, ещмалъа тонгалын йанына гачды. Айаггабыларыны да оъаьа тутду ки, дону 
ачылсын. Сонра: 
- Шцкцр аллаща, Щичкок чыхыб эетди, - деди. – Амма эялин бойнумуза алаг ки, о, 
йахшы ишляйирди. 
- Ди эял, юзцндян разыйды. Щямишя юз сюзцнц йеритмяк истяйирди. Онун бядбяхтлийи 
дя бундайды. Сипсуйа йаман йазыьы эялирди. Бура бах, доьурдан гыз онун хошуна 
эялмишди? 
- Ещ, инанмырам… Билирсян, Щичкокун тярс дамарына дцшмцшдц, вяссалам. О, 
щесаб едирди ки, щиндулар дцз елямир. Ялбяття, дцз дейил… Амма бизя ня дяхли вар? 
Гарышсайдыг, о дцнйалыг олардыг,- дейя Щавес юзцнямяхсус разылыгла ъаваб верди. 
- Доьрудур, инадкарлыг да, тярслик дя йахшыды. Амма щяр шейин юз вядяси вар. 
Алйаскайа эялдин, эяряк тярслийини евдя гойасан. Дцз демирям, Зигмунд?- дейя 
Вертс дя оъаьа йахынлашды.- Сян ня дейирсян, биз дцз елядик, йа йох? 
Зигмунд етиразла башыны булады. Ялбяття, о, башга шейин щайындайды; гящвя 
гайнайыб аз гала дашаъагды, тавада гызаран донуз пийини дя чевирмяк лазымды. 
Бцтцн бунлардан савайы, Зигмундун фикри-зикри юз севэилисинин йанындайды. Диниз 
кими мави эюзлярин йанында… Вя еля беляъя дя астадан зцмзцмя едирди. О бириляр 
эцлцмсцня-эцлцмсцня бир-бирляриня эюз вурур, сяссизъя бу мянзяряни мцшащидя 
едирдиляр. Саат йедди олса да, сящярин ачылмасына щяля цч саат варды. Шимал гцтб 
парылтысы даща эюрцнмцрдц. Эеъя зцлмятиндя бу балаъа дцшярэя хырда ишыг адасыны 
хатырладырды. Цч адамын кюлэяси оъаьын ишыьында апайдын эюрсянирди. Ортайа сцкут 
чюкмцшдц. Зигмунд сясини галдырды. Зиля кечди вя кющня мащнысынын сон бяндини 
охуду: 
 
  Вахт ютяр… ил кечяр… цзцмляр дя йетишяр… 
Эеъянин сцкутуну гулагбатырыъы эцлля сясляри позду. Щавес уфулдады. Чюнцб 
дикялмяк истяди, амма эуббулту иля йеря сярялянди. Башындан йараланан Вертс 
бюйрц цстя йыхылды, хырылтылы сясляр чыхартды. Онун аьзындан ган фышгырды. Сарышын сачлы 
Зигмундун няьмяси йарымчыг галды. Яллярини щавада йеллядяряк дцз оъаьын цстцня 
йыхылды. 
 Щинду ъадуэярин эюз бябякляри гязябдян ган чанаьына дюнмцшдц. Цз-эюзц 
зящримара дюнмцш бу адам тайфа башчысы иля Вертсин тцфянэи цстцндя далашырды. 
Щятта тяляб едирди ки, аь дярили адамларын кисясиндян она даща чох пахла версинляр. 
Бцтцн бунларла эюзц доймады. Дцшярэядя айы дярисини дя гамарлады вя бу да 
тайфанын о бири кишиляри арасында наразылыьа сябяб олду. Йеня цряйи сойумады. 
Ъянублу гызын Зигмунда баьышладыьы ити дя юлдцрмяк истяди. Амма ит гачыб арадан 
чыхды вя о, юз сащибляринин гызыл йатаглары тапмаг цчцн газдыглары гуйуйа дцшмцш, 
дашлара дяйяряк язилмишди. 

 
11
 Гызылахтаранларын дцшярэяси тамамиля дармадаьын едилди вя щиндулар юз евляриня 
гайытдылар. Щинду гадынлар йаман севинирдиляр. Чох кечмяди ки, онларын мешяляриндя 
сыьын дястяляри эюрцнмяйя башлады. Щинду овчуларын цзц эцлмяйя башлады. 
Беляликля, ъадуэярин шющряти даща да артды. Щятта кянддя данышырдылар ки, эуйа о, 
аллащларла мяслящятляшир. 
 Ъянублу гызын Зигмунда баьышладыьы ит виран едилмиш дцшярэяйя гайытды. Бцтцн 
эеъяни улады. Сящяри эцн дя улады. Еля бил юлянлярчцн аьлайырды. Вя о, бундан сонра 
бир даща бураларда эюрцнмяди. 
 Илляр ютдц. Чох сонралар бу шам мешяляриндя гярибя ъанаварлар пейда олду. 
Онларын рянэиндя гейри-ади, ачыг лякяляр эюзя дяйирди. Щинду овчусу беля 
ъанаварлара щеч вахт раст эялмямишди. 
   
 
 
E-mənbə / link: 
http://kamran58.azeriblog.com/2008/12/26/iol-airyynda
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin