Дизайн без названия



Yüklə 2,28 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/15
tarix12.09.2023
ölçüsü2,28 Mb.
#142752
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
1-MAVZU

stoldao’ynaladigan yangi
 
“chaturang”
o’yinining yaratilishiga asos bo’lib 
xizmat 
qilgan.


Bu o‘yinni hindistonlik bir donishmand yaratgan deyishadi. 
O‘yin qadimgi hind qo‘shinlarining 4 ta asosiy kuchga 
bo‘linishini o‘zida aks ettirgan: piyoda, otliq, fil va ruh. 
Ushbu o‘yinda to‘rtta qo‘shin bo‘lib, ularning har birini 
o‘zining rojasi (shohi) boshqarib, g‘alaba qozonish uchun 
kurashadi. O‘yinda uncha qat‘iy bo‘lmagan bitim bilan 
birlashtirilgan, bir – biriga qarshi ikki o‘yinchi boshqariladi.
Chaturang o‘yini uchun mo‘ljallangan taxta, hozirgi 
zamonaviy shaxmat o‘yini taxtasi singari 64 ta xonadan 
iborat bo‘lgan. Chaturang o‘yinini to‘rtta kishi o‘ynashidan 
tashqari, hozirgi zamonaviy shaxmatdan ajratib turadigan 
asosiy jihati shunda bo‘lganki, unda har bir ishtirokchi 
keyingi qadamni ham tanlashini aniqlash uchun suyak 
(tosh)lar tashlangan. 
Vaqt o‘tib chaturang shunday yo‘l bilan o‘zgarib bordiki, 
unda to‘rtta kishi emas, balki ikki kishi o‘ynay boshladi. 
Biroq yagona maqsad – raqib davlat hukmdorini maxv etish 
g‘oyasi o‘zgarmay shu holicha qoldi.


Stol tennisida hakamlar va ularning vazifalari.
Stol tennisida har bir uchrashuvni hakamlar tarkibi boshqarib boradi 
va bu tarkibga bosh hakam, stol yonidagi hakamlar va kotib kiradi
.
Bosh hakamning vazifasi
Bosh hakam o„yin jarayoni boshlanganidan to yakunlanishiga qadar uni
boshqarib boradi. U shu o„yinda ishtirok etayotgan barcha hakam va 
o„yinchilarga rahbarlik qiladi. Uning qarori hal qiluvchi kuchga ega. Bosh 
hakam qolgan hakamlar qarorini noto„g„ri deb topsa, uni bekor qilish 
huquqiga ega. Agar biror hakam vazifasini uddalay olmasa, bosh hakam 
uning vazifasini o„z zimmasiga olishi mumkin. Bosh hakam chiqargan 
qarorni muhokama qilishga yo„l qo„yilmaydi. Jamoa sardori iltimosiga ko„ra
o„z qaroriga izoh berish mumkin. Bosh hakam o„yindan oldin maydon, stol
tennisini va boshqa uskunalar holatini nazoratdan o„tkazadi. Jamoa sardori
bilan qur‟a tashlashni uyushtiradi. O„yin davomida faqat bosh hakam
quyidagilar bo„yicha qaror chiqarish huquqiga ega; tennis to„pini kirituvchi
jamoa a‟zolarining joylashishi bo„yicha xatosi bo„lsa, jamoalarni
ogohlantirishi, jazolashi mumkin. Tennis to„pini kirituvchining xatosi, to„r va 
stol ustida ro„y beradigan xatolarni nazorat qilayotgan stol yonidagi hakam
noto„g„ri qaror chiqarganda uning qarorini bekor qilish huquqiga egadir.

Yüklə 2,28 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin