ÇAĞ Öyrətm İşlətmələri Qafqaz Universiteti

11.

 

Əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin doktoranturada və dissertantlıq yolu ilə 

təhsil almaq hüququ 

 

11.1.

 

Əcnəbilərin  və  vətəndaşlığı  olmayan  şəxslərin  doktoranturada  və  dissertantlıq  yolu  ilə 

təhsili  Azərbaycan  Respublikasının  tərəfdar  çıxdığı  beynəlxalq  müqavilələrə  uyğun 

olaraq  hüquqi  və  fiziki  şəxslərin  birbaşa  bağladıqları  müqavilələr  əsasında  həyata 

keçirilir. 

11.2.

 

Əcnəbilərin  və  vətəndaşlığı  olmayan  şəxslərin  doktoranturada  və  dissertantlıq  yolu  ilə 

təhsili ödənişli əsaslarla aparılır. İllik təhsil haqqı təhsilin xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq 

ali təhsil müəssisələrinin və elmi təşkilatların tabe olduqları qurumlar tərəfindən müəyyən 

edilir.  Müstəsna  hallarda  ali  təhsil  müəssisələri  və  elmi  təşkilatlar  tabe  olduqları 

qurumların razılığı əsasında ödənişsiz qəbul həyata keçirə bilərlər. 

11.3.

 

Xarici  dövlətlərdə  təhsil  almış  əcnəbilər  və  vətəndaşlığı  olmayan  şəxslər  üçün  ali  təhsil 

haqqında  diplomun  notarial  qaydada  təsdiq  edilmiş  surəti  və  diplomun  tanınması 

haqqında şəhadətnamə təqdim edilməlidir. 

11.4.

 

Əcnəbilərin  və  vətəndaşlığı  olmayan  şəxslərin  ali  təhsil  müəssisələrində  və  elmi 

təşkilatlarda  doktoranturaya  qəbulu  və  dissertant  təhkim  olunması,  eyni  zamanda  təhsili 

bu Qaydalara və qüvvədə olan qanunvericiliyə uyğun olaraq həyata keçirilir. 

  

12.

 

Dissertasiya şuraları 

 

12.1.

 

Dissertasiya  şuraları  elmin,  texnikanın,  təhsilin,  mədəniyyətin  və  incəsənətin  müxtəlif 

sahələrində öz elmi nailiyyətləri ilə tanınmış və görkəmli alimləri olan dövlət elmi (elmi-

tədqiqat, elmi-istehsalat) müəssisələrində (birliklərdə, təşkilatlarda) və ali məktəblərində 

onların  vəsatətləri  əsasında  yaradılır.  Həmin  qurumlar  dissertasiya  şuralarının  işinin 

təşkili  və  müdafiələrin  keçirilməsi  üçün  zəruri  şərait  yaradır  və  onları  lazımi  vəsaitlərlə 

təmin edirlər. 

12.2.

 

Dissertasiya şuralarının tərkibinə fəal elmi və ya elmi-pedaqoji iş aparan, elmi kadrların 

hazırlanmasında fəal iştirak edən nüfuzlu alimlər daxil edilirlər. 

12.3.

 

Dissertasiya şuralarının fəaliyyət müddəti üç ildir. 

12.4.

 

Dissertasiya  şuraları  bir  qayda  olaraq  bir  neçə  (dörddən  çox  olmamaqla)  ixtisas  üzrə 

namizədlik və doktorluq dissertasiyalarını müdafiəyə qəbul edirlər. 

12.5.

 

Dissertasiyaların müdafiəsi və attestasiya məsələləri ilə bağlı sənədlərin tərtibi, həmçinin 

dissertasiyaların  baxılması  və  müdafiəsi  ilə  əlaqədar  xərclərin  ödənilməsi  dissertasiya 

şuralarının fəaliyyət göstərdiyi qurumlar tərəfindən həyata keçirilir. 

12.6.

 

Dissertasiya şurası nəzdində fəaliyyət göstərdiyi qurumun möhüründən istifadə edir. 

12.7.

 

Dissertasiya  şuralarının  fəaliyyətinə  nəzarət  Ali  Attestasiya  Komissiyası  tərəfindən 

aparılır. 

 

13.

 

Fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsini almaq üçün təqdİm edilmiş dissertasiyalara dair 

tələblər 

 

13.1.

 

Fəlsəfə  doktoru  elmi  dərəcəsini  almaq  üçün  təqdim  edilmiş  dissertasiya  iddiaçının 

müstəqil elmi işi olaraq aşağıdakı tələblərdən birinə cavab verməlidir: 

9 

 

13.1.1.

 

dissertasiyada  müvafiq  elm  sahəsi  üçün  böyük  əhəmiyyət  kəsb  edən  hər  hansı 

məsələnin yeni həlli təklif olunur; 

13.1.2.

 

böyük  tətbiqi  əhəmiyyəti  olan  iqtisadi,  texniki  və  texnoloji  işləmələrin 

təkmilləşdirilmiş elmi şərhi verilir. 

13.2.

 

Fəlsəfə  doktoru  elmi  dərəcəsinin  iddiaçıları  Komissiya  tərəfindən  müəyyən  edilmiş 

qaydada ixtisas fənnindən namizədlik imtahanları verməlidirlər. 

İxtisas  sahəsini  dəyişmiş  iddiaçılar  əlavə  olaraq  yeni  seçdiyi  sahənin  ümumelmi 

əsaslarından namizədlik imtahanı verirlər.  

Namizədlik imtahanları verildiyi tarixdən altı il ərzində etibarlı sayılır. 

İxtisas  fənni  üzrə  namizədlik  imtahanı  dissertasiyanın  müdafiəsi  keçiriləcəyi  təşkilatda 

verilir. 

Namizədlik  imtahanlarının  keçirilməsi  ilə  bağlı  xərcləri  nəzdində  imtahan  komissiyası 

yaradılan müəssisə (birlik, təşkilat) ödəyir. 

Namizədlik  imtahanlarının  proqramı  və  imtahanların  aparılma  qaydası  Komissiya 

tərəfindən təsdiq edilir. 

13.3.

 

Elmi  dərəcənin  iddiaçıları  dissertasiyanı  xüsusi  hazırlanmış  əlyazması  şəklində  təqdim 

edirlər. 

13.4.

 

Dissertasiya  müəllifin  təkbaşma  yazdığı  və  açıq  müdafiə  üçün  irəli  sürdüyü  elmi 

müddəaların və nəticələrin məcmusunu əhatə edən elmi işdir. Dissertasiya daxili vəhdətə 

malik olmalı, müəllifin elmə şəxsən verdiyi töhfəni əks etdirməlidir. 

Müəllif tərəfindən təklif olunmuş  yeni  nəticələr  ciddi əsaslandırılmalı, mövcud faktlarla 

və  elmi  baxışlarla  müqayisədə  tənqidi  qiymətləndirilməlidir.  Tətbiqi  əhəmiyyətə  malik 

dissertasiyada  müəllif  tərəfindən  alınmış  elmi  nəticələrin  praktikada  tətbiqi  barədə 

məlumat,  nəzəri  əhəmiyyətə  malik  olan  dissertasiyalarda  isə  elmi  nəticələrin  tətbiqi  ilə 

əlaqədar tövsiyələr verilməlidir. 

Dissertasiya Komissiya tərəfindən müəyyən edilmiş qaydalara uyğun tərtib edilir. 

13.5.

 

Dissertasiyaların  mövzuları  müəssisələrin  (birliklərin,  təşkilatların)  və  ali  məktəblərin 

fakültələrinin  elmi  (elmi-texniki)  şuralarında  hər  bir  iddiaçı  üçün  ayrılıqda  təsdiq 

olunmalıdır. 

13.6.

 

Dissertasiyaların əsas elmi nəticələri elmi nəşrlərdə dərc olunmalıdır. 

Azərbaycan  Respublikasının  müvafiq  elmi  nəşrlərinin  siyahısı  Komissiya  tərəfindən 

təsdiq edilir. 

Dissertasiyanın  əsas  elmi  nəticələri  xarici  ölkələrin  elmi  jurnal  və  nəşrlərində  də  dərc 

edilə  bilər.  Xarici  ölkələrin  elmi  jurnal  və  nəşrlərində  xarici  dildə  dərc  edilmiş 

dissertasiyanın  əsas elmi  nəticələrinin Azərbaycan dilində qısa xülasəsi müdafiə zamanı 

Komissiyaya təqdim edilməlidir. 

Dissertasiyaların  elmi  nəticələrinin  elmi  nəşrlərdə  dərc  olunması  ilə  bağlı  tələblər 

Komissiya tərəfindən müəyyən edilir. 

13.7.

 

İddiaçıların  fəlsəfə  doktoru  dissertasiyalarının  nəticələrinə  dair  ən  azı  beş,  o  cümlədən 

xarici ölkələrdə nəşr olunan nüfuzlu jurnallarda bir məqaləsi dərc edilməlidir. 

Dissertasiyanın  əsas  elmi  nəticələrini  əks  etdirən  dərc  olunmuş  işlərə  ixtiralar  haqqında 

müəlliflik  şəhadətnamələri,  sənaye  nümunələri  və  patentlər,  ümumrespublika  və 

beynəlxalq konfrans və simpoziumların nəticələri üzrə dərc olunmuş məruzə və tezislər, 

elektron elmi nəşrlər də aiddir. 

Ümumrespublika konfrans və simpoziumlarının nəticələri  üzrə dərc olunmuş  məruzə və 

tezislərə, habelə elektron nəşrlərə dair tələblər Komissiya tərəfindən müəyyən edilir. 

13.8.

 

Dissertasiyanın  yazılışı  zamanı  iddiaçı  iqtibas  etdiyi  materialların  mənbələrinə  və 

müəlliflərinə istinad etməlidir. 

Kollektiv müəlliflərə mənsub olan elmi ideya və işləmələrdən istifadə edilirsə, iddiaçı bu 

barədə dissertasiyada qeyd etməlidir. 

10 

 

Müəllifinə və ədəbiyyatına istinad olunmayan özgənin materiallarından istifadə edildikdə, 

baxılma  mərhələsindən  asılı  olmayaraq  dissertasiyanın  ekspertizası  dayandırılır  və 

iddiaçıya həmin mövzu üzrə təkrar müdafiə hüququ verilmir. 

 

Qeyd:  Məqalələr  Ali  Attestasiya  Komissiyasının  reyestrinə  daxil  olan  nəşrlərdə  dərc 

olunmalıdır.  Doktorant  eyni  zamanda  beynəlxalq  və  respublika  elmi  konfranslarında 

iştirak  etməli,  dissertasiya  üzrə  məqalə  və  tezisləri  həmin  konfransların  materiallarında 

dərc  etməlidir.  Yalnız  yuxarıda  göstərilən  şərtlər  yerinə  yetirilirsə,  doktorant  müdafiəyə 

buraxılır.

 

 

 

14.

 

Dissertasiyaların təqdim olunması və müdafiəsi 

 

14.1.

 

Dissertasiya işinin yerinə yetirildiyi müəssisədə ilkin ekspertiza 

14.1.1.

 

Dissertasiya  işinin  yerinə  yetirildiyi  və  ya  iddiaçının  təhkim  olunduğu  müəssisə 

(birlik, təşkilat) dissertasiyanın  ilkin  ekspertizasını keçirir və dissertasiya haqqında 

rəy  verir.  Rəydə  dissertasiyada  şərh  olunan  elmi  nəticələrin  alınmasında  müəllifin 

konkret  şəxsi  iştirakı;  tədqiqat  nəticələrinin  dürüstlük  dərəcəsi,  onların  yeniliyi  və 

elmi-praktiki  əhəmiyyəti;  dissertasiyanın  müvafiq  ixtisasa  uyğun  gəlməsi;  müəllif 

tərəfindən dərc olunmuş işlərdə dissertasiya materiallarının əks etdirilməsi dərəcəsi 

göstərilməlidir. 

14.1.2.

 

Rəy iddiaçıya namizədlik dissertasiyası ilkin ekspertizaya təqdim olunduğu gündən 

iki ay müddətinədək verilməlidir. 

14.1.3.

 

Müəssisənin  (birliyin,  təşkilatın)  rəhbəri  rəyin  keyfiyyəti,  obyektivliyi  və 

hazırlanma müddəti üçün cavabdehdir. 

 

14.2.

 

Təqdim edilən sənədlər 

14.2.1.

 

İddiaçının ərizəsi. 

14.2.2.

 

İş yerində təsdiq olunmuş, üzərində fotoşəkil olan kadrların şəxsi uçot vərəqi – 2 

nüsxə. 

14.2.3.

 

Dissertasiya  mövzusunun  AR  Elmi  Tədqiqatların  Təşkili  və  Əlaqələndirilməsi 

Şurasında təsdiq olunması haqqında protokoldan çıxarış - 2 nüsxə. 

14.2.4.

 

Dissertasiyanın  mövzusunun  və  elmi  rəhbərin  (məsləhətçinin)  təsdiq  olunması 

haqqında protokoldan çıxarış – 2 nüsxə. 

14.2.5.

 

Doktorluq  imtahanlarının  verilməsi  haqqında  vəsiqə  (Fəlsəfə  doktoru  proqramı 

üzrə elmi dərəcəsinin iddiaçıları üçün) - 2 nüsxə. 

14.2.6.

 

Dissertasiyanın  cildlənmiş  nüsxələri  –  zəruri  sayda  və  avtoreferatın  əlyazması 

(dissertasiyanın bütün nüsxələrinin titul vərəqini və avtoreferatın əlyazmasının üz 

qabığını iddiaçı imzalayır). 

14.2.7.

 

Fəlsəfə  doktoru  proqramı  üzrə  elmi  dərəcə  iddiaçıları  üçün  ali  təhsil  haqqında 

diplomun (xaricdə, o cümlədən MDB ölkələrində təhsil almış şəxslər üçün əlavə 

olaraq,  Azərbaycan  Respublikası  Təhsil  Nazirliyindən  verilmiş  ekvivalentlik 

haqqında şəhadətnamənin) təsdiq edilmiş surəti - 2 nüsxə. 

14.2.8.

 

Dissertasiya  işinin  yerinə  yetirildiyi  və  ya  iddiaçının  təhkim  olunduğu  təşkilatın 

rəyi  (1  nüsxə),  rəyin  müzakirə  olunduğu  iclasın  protokolu  (1  nüsxə), 

resenzentlərin  yazılı  rəyləri  (hər  birindən  1  nüsxə)  və  müzakirənin  gedişinin 

videoçəkilişi yazılmış kompakt disklər - 2 nüsxə. 

Rəy kafedra (laboratoriya, bölmə, şöbə) iclasının və ya seminarın protokolundan 

çıxarış  şəklində  tərtib  edilir,  təşkilatın  rəhbəri  tərəfindən  təsdiq  olunur  və  ona 

təşkilatın möhürü vurulur. 

Protokol iclasın sədri və katibi tərəfindən imzalanır, onların imzası təşkilatın elmi 

katibi tərəfindən müvafiq qaydada təsdiq olunur. 

11 

 

14.2.9.

 

İddiaçının elmi-pedaqoji və istehsalat fəaliyyəti haqqında xasiyyətnamə - 2 nüsxə. 

Xasiyyətnamə əsas iş  yerindən verilir, təşkilatın (müəssisənin) rəhbəri tərəfindən 

imzalanır, gerbli möhürlə təsdiqlənib, tarix qoyulur. 

14.2.10.

 

Elmi rəhbərin (məsləhətçinin) rəyi - 2 nüsxə. 

14.2.11.

 

Dissertasiyanın  mövzusuna  dair  dərc  olunmuş  elmi  əsərlərin  siyahısı  -  2  nüsxə 

(Bax: Əlavə 4). 

14.2.12.

 

Elmi  əsərlər  və  ya  onların  surətləri  (mündəricat  daxil  olmaqla),  monoqrafiya  və 

kitablar (2 nüsxə) ayrıca qovluqda təqdim edilir. 

 

14.3.

 

Dissertasiya şurasında ilkin ekspertiza 

14.3.1.

 

Dissertasiya  şurası  Komissiyanın  müəyyən  etdiyi  siyahı  üzrə  sənədlər  təqdim 

edildikdə dissertasiyanı ilkin müzakirə və sonrakı müdafiə üçün qəbul edir. 

Dissertasiya  şurasında  dissertasiyaların  ilkin  müzakirəsi  "Dissertasiya  şuraları 

haqqında"  Əsasnaməyə  uyğun  aparılır.  İlkin  ekspertiza  zamanı  dissertasiyaların 

Komissiya  tərəfindən  müəyyən  edilmiş  tərtib  edilmə  qaydalarına  riayət  olunması 

nəzərdən  keçirilir.  İlkin  ekspertiza  zamanı  müəyyən  edilmiş  nöqsanlar 

əsaslandırılmalı  və  dissertasiya  nöqsanların  aradan  qaldırılması  üçün  vəsadət 

qaldıran müəssisəyə (birliyə, təşkilata) qaytarılmalıdır.  İlkin ekspertizanın  müddəti 

bir ay təşkil edir. 

14.3.2.

 

Dissertasiyanın  mövzusu  iki  ixtisası  əhatə  etdikdə  və  dissertasiya  şurasının  ikinci 

ixtisas üzrə müdafiə keçirmək hüququ, habelə həmin ixtisas üzrə fəaliyyət göstərən 

şura  olmadıqda,  müdafiənin  keçirilməsi  üçün  dissertasiya  şurasının  tərkibinə  tələb 

olunan ixtisas üzrə Komissiya tərəfindən uyğun mütəxəssislər daxil edilir. 

14.3.3.

 

Dissertasiya  şurada  ilkin  müzakirə  üçün  qəbul  edildikdə,  ixtisası  dissertasiyanın 

ixtisasına uyğun şura üzvlərindən yaradılmış komissiya dissertasiya ilə tanış olaraq 

onun  şuraya  müdafiə  keçirmək  hüququ  verilmiş  ixtisasa  və  elm  sahəsinə 

uyğunluğuna, müəllifin dərc edilmiş əsərlərinin dissertasiyanın məzmumnunu əhatə 

edib-etməməsinə  dair  rəy  verir,  həmçinin  baxılan  dissertasiya  işi  üzrə  aparıcı 

təşkilatın,  rəsmi  opponentlərin  təyin  rdilməsi,  lazım  gəldikdə  isə  şuranın  tərkibinə 

əlavə üzvlərid daxil edilməsi haqqında təkliflər hazırlayır.  

14.3.4.

 

İlkin  müzakirədən  keçirilərək  dissertasiya  şurasına  təqdim  edilmiş  dissertasiyalar 

şura rəhbərliyinin tövsiyəsi ilə şuranın fəaliyyət göstərdiyi təşkilatda yaradılan elmi 

seminara göndərilir. 

14.3.5.

 

Müzakirə zamanı fəlsəfə doktoru dissertyasiyaları üzrə iki (bir elmlər doktoru və bir 

fəlsəfə doktoru, müstəsna hallarda, iki fəlsəfə doktoru) resenzentin olması zəruridir. 

Resenziyalar yazılı şəkildə təqdim edilir. Müzakirənin nəticəsi olaraq dissertasiyaya 

dair  ümiumi  rəy  verilməlidir.  Rəydə  dissertasiyada  şərh  olunan  elmi  nəticələrin 

alınmasında  müəllifin  konkret  şəxsi  iştirakıı,  tədqiqatın  nəticələrinin  dürüstlük 

dərəcəsi,  onların  yeniliyi  və  elmi-praktik  əhəmiyyəti,  dissertasiyanın  müvafiq 

ixtisasa uyğun gəlməsi, müəllifin dərc olunmuş işlərində dissertasiya materiallarının 

əks  etdirilməsi  dərəcəsi  göstərilməlidir.  Rəy  şuraya  protokolla  birlikdə  təqdim 

olunur.  

14.3.6.

 

Dissertasiya şurası sənədlərin təqdim olunduğu gündən etibarən fəlsəfə doktoru elmi 

dərəcəsi üzrə dissertasiyaların iki ay müddətində müdafiəsinin təşkili haqqında qərar 

qəbul edir.  

 

14.4.

 

Opponentlərin təyin edilməsi 

14.4.1.

 

Dissertasiya  şurası  dissertasiyalar  üzrə  müvafiq  elm  sahəsində  səriştəli  alimlərdən 

(onların  yazılı  razılığı  ilə)  opponentlər  təyin  edir.  Opponentlərdən  biri  müdafiəni 

keçirən şuranın üzvü ola bilər. 

12 

 

Fəlsəfə  doktoru  elmi  dərəcəsi  almaq  üçün  yazılan  dissertasiyalar  üzrə  iki  nəfər 

opponent  təyin  edilir.  Onlardan  biri  elmlər  doktoru  olmalıdır,  ikincisi  isə  elmlər 

namizədi də ola bilər. Dissertasiya şuraları opponentləri təyin edə bilmədiyi hallarda 

opponentlər Komissiya tərəfindən təyin edilir. 

14.4.2.

 

Komissiyanın rəyasət heyətinin və ekspert şuralarının sədrləri, Komissiya aparatının 

əməkdaşları,  dissertasiya  şuralarının  sədrləri  və  sədr  müavinləri,  elmi  katibləri, 

iddiaçıların  elmi  rəhbərləri,  elmi  məsləhətçiləri,  onun  elmi  əsərlərinin 

həmmüəllifləri,  həmçinin  dissertasiyanın  yerinə  yetirildiyi  və  ya  iddiaçıların 

işlədikləri  kafedra,  laboratoriya,  şöbənin  əməkdaşları,  müəssisələrin  rəhbərləri 

opponent ola bilməzlər. 

Opponentlər müxtəlif təşkilatların əməkdaşları olmalıdırlar. 

Opponentlərin  əməyinin  ödənilməsi  qanunvericiliklə  müəyyən  edilmiş  qaydada 

həyata keçirilir. 

14.4.3.

 

Opponent dissertasiyanı və onun mövzusu üzrə dərc olunmuş elmi işləri araşdıraraq 

dissertasiya  şurasına  yazılı  rəy  təqdim  edir.  Həmin  rəydə  seçilmiş  mövzunun 

aktuallığı, nəticələrin yeniliyi və dissertasiyanın bu Əsasnamə ilə müəyyən edilmiş 

tələblərə cavab verməsi öz əksini tapmalıdır. 

Opponentlərin  yazılı  rəylərinin  surətləri  müdafiəyə  azı  on  gün  qalmış  dissertasiya 

şurasına və iddiaçıya təqdim edilməlidir. 

Dissertasiya şurası bu Əsasnamə ilə müəyyən edilmiş tələbləri yerinə yetirmədikdə 

opponenti  dəyişə  və  ya  bu  Əsasnamə  ilə  müəyyən  edilmiş  tələblərə  cavab 

vermədikdə onun hazırladığı rəyi yenidən işləmək üçün opponentə qaytara bilər. 

 

14.5.

 

Apariıcı təşkilat 

14.5.1.

 

Dissertasiya  şuraları  müvafiq  elm  sahələrinin  inkişafında  görkəmli  yer  tutan 

təşkilatları dissertasiyalar üzrə aparıcı təşkilatlar kimi təyin edirlər. 

14.5.2.

 

Aparıcı  təşkilatın  rəyində  dissertasiya  müəllifinin  əldə  etdiyi  nəlicələrin  elm  və 

istehsalat üçün əhəmiyyəti əks olunur. Tətbiqi xarakterli dissertasiya haqqında rəydə 

isə həmçinin onun nəticələrindən istifadə edilməsinə dair tövsiyələr olmalıdır. 

Aparıcı təşkilatın rəyi onun rəhbəri və ya rəhbərin müavini tərəfindən təsdiq edilir. 

14.5.3.

 

Aparıcı təşkilatın rəyinin surəti dissertasiyanın müdafiəyəsinə ən azı on gün qalmış 

dissertasiya şurasına və iddiaçıya təqdim edilir. 

14.5.4.

 

Dissertasiya  şurası  aparıcı  təşkilatı  müəyyən  edilmiş  tələbləri  yerinə  yetirmədikdə 

dəyişə  və  ya  onun  hazırladığı  rəyi  müəyyən  edilmiş  tələblərə  cavab  vermədikdə 

yenidən işləmək üçün aparıcı təşkilata qaytara bilər. 

 

14.6.

 

Avtoreferat 

14.6.1.

 

Dissertasiyalar müdafiəyə qəbul olunduqda dissertasiya şurasının icazəsi ilə fəlsəfə 

doktoru elmi dərəcəsi üzrə dissertasiyalar üçün bir çap vərəqi həcmində avtoreferat 

nəşr olunur. 

Avtoreferatda dissertasiyanın əsas ideyaları və nəticələri şərh olunmalı, onun yenilik 

dərəcəsi  və  tədqiqatın  nəticələrinin  elmi  və  praktiki  əhəmiyyəti,  aparılan 

tədqiqatlarda  müəllifin  şəxsi  töhfəsi  göstərilməlidir.  Dissertasiyanın  avtoreferatı 

dissertasiya  şurasının  müəyyən  etdiyi  miqdarda  mətbəə  üsulu  ilə  və  ya  çoxaldıcı 

aparatlarda çap edilir. 

14.6.2.

 

Avtoreferat  dissertasiyanın  müdafiəsinə  azı  bir  ay  qalmış  dissertasiya  şurasının 

üzvlərinə,  əlaqədar  idarələrə  və  təşkilatlara  göndərilir.  Avtoreferatların  mütləq 

qaydada  göndərilməli olduğu təşkilatların siyahısı  "Dissertasiya şuraları haqqında" 

Əsasnamə  ilə,  avtoreferatın  göndəriləcəyi  digər  ünvanların  siyahısı  dissertasiya 

şurası tərəfindən müəyyən edilir. 

14.6.3.

 

Avtoreferat dissertasiyanın yazıldığı dildə olmalıdır. 

13 

 

 

 

 

 

14.7.

 

Dissertasiya və avtoreferatin kitabxanaya verilməsi 

Müdafiəyə təqdim olunan dissertasiyanın bir nüsxəsi və avtoreferatın iki nüsxəsi müdafiəyə ən 

azı bir ay qalmış şuranın mövcud olduğu müəssisənin (birliyin, təşkilatın) kitabxanasına verilir 

və orada əlyazma hüququnda saxlanılır. 

 

14.8.

 

Dissertasiya şurasınıın iclası 

14.8.1.

 

Dissertasiya şurasının iclası onun üzvlərinin üçdə iki hissəsi iclasda iştirak etdikdə 

səlahiyyətli sayılır.  

Dissertasiya şurasının iclasında ixtisas üzrə iştirak edən mütəxəssislərin sayı fəlsəfə 

doktoru  elmi  dərəcəsi  almaq  üçün  yazılan  dissertasiyaların  müdafiəsi  zamanı  iki 

elmlər doktoru və bir elmlər namizədindən az olmamalıdır. 

Dissertasiya şurasının iclasında iştirak  edən şura  üzvlərinin ən azı  üçdə iki  hissəsi 

elmi dərəcənin verilməsinə səs verdikdə, şuranın qərarı qəbul olunmuş hesab edilir. 

14.8.2.

 

Dissertasiyanın  müdafiəsi  elmi  müzakirə  xarakteri  daşımalı,  yüksək  tələbkarlıq, 

prinsipiallıq və elmi etikaya riayət edilməsi şəraitində keçirilməlidir. Dissertasiyada 

olan  bütün  nəlicələrin,  elmi  və  praktiki  xarakterli  təkliflərin  dürüstlüyü  və 

əsaslandırılması hərtərəfli müzakirə edilməlidir. 

Opponentlər  dissertasiyanın  müdafiəsində  iştirak  etməyə  borcludurlar.  Müsbət  rəy 

vermiş yalnız bir opponentin üzürlü səbəbə görə müdafiədə iştirak etməməsinə icazə 

verilir. Bu halda dissertasiya şurasının iclasında həmin opponentin rəyi oxunur. 

14.8.3.

 

Dissertasiyanın  müdafiəsi,  bir  qayda  olaraq,  Azərbaycan  dilində  keçirilir. 

Dissertasiya  şurası  üzvlərinin  və  opponentlərin  yarıdan  çoxunun  razılığına  əsasən 

dissertasiyanın müdafiəsi başqa dildə də keçirilə bilər. 

Dissertasiya  şurasının  fəaliyyəti  ilə  əlaqədar  kargüzarlıq  işləri  Azərbaycan  dilində 

aparılır.  Avtoreferat  başqa  dildə  yazıldıqda,  onun  Azərbaycan  dilində  xülasəsi 

verilir.  Avtoreferat  Azərbaycan  dilində  yazıldıqda,  iddiaçının  seçimi  ilə  onun  rus, 

ingilis, fransız və ya alman dillərindən birində xülasəsi verilməlidir. 

14.8.4.

 

Dissertasiyanın  müdafiəsi  qurtardıqdan  sonra  dissertasiya  şurası  gizli  səsvermə 

keçirir. 

Gizli  səsvermənin  keçirilməsi  üçün  açıq  səsvermə  əsasında  sadə  səs  çoxluğu  ilə 

iclasda  iştirak  edən  dissertasiya  şurası  üzvlərindən  üç  nəfərdən  az  olmamaqla 

hesablama komissiyası yaradılır. 

Hesablama  komissiyasının  prolokolu  iclasda  iştirak  edən  dissertasiya  şurası 

üzvlərinin sadə səs çoxluğu əsasında açıq səsvermə yolu ilə təsdiq edilir. 

Dissertasiyanın  müdafiəsi  zamanı  dissertasiya  şurasının  iclaslarının  keçirilməsi 

proseduru, o cümlədən gizli səsvermənin və hesablama komissiyasının işinin təşkili 

qaydaları "Dissertasiya şuraları haqqında" Əsasnamə ilə müəyyən edilir. 

14.8.5.

 

Elmi  dərəcənin  verilməsinə  dair  gizli  səsvermənin  nəticələri  müsbət  olduqda 

dissertasiya şurası dissertasiya haqqında açıq səsvermə əsasında sadə səs çoxluğu ilə 

yekun  rəy  qəbul  edir.  Dissertasiya  şurasının  yekun  rəyində  dissertasiyanın  müəllif 

tərəfindən  alınmış  mühüm  elmi  nəticələri  göstərilir,  onların  dürüstlüyü,  yeniliyi, 

nəzəriyyə və praktika üçün əhəmiyyəti qiymətləndirilir, dissertasiyanın nəticələrinin 

istifadəsi haqqında tövsiyələr verilir. 

14.8.6.

 

Dissertasiya  şurası  dissertasiyanın  müdafiəsi  haqqında  müsbət  qərar  qəbul 

edildikdən sonra otuz gün müddətində iddiaçının attestasiya işini və dissertasiyanın 

iki nüsxəsini Komissiyaya göndərir. 

14 

 

İddiaçının  attestasiya  işinin  ikinci  nüsxəsi  on  il  müddətində  dissertasiya  şurasının 

fəaliyyət göstərdiyi müəssisədə saxlanılır. 

İddiaçının  attestasiya  işləri  Komissiyanın  müəyyən  etdiyi  qaydada  tərtib  edilir  və 

saxlanılır. 

14.8.7.

 

Dissertasiya  şurasının  dissertasiya  müdafiəsinin  nəticələri  haqqında  qərarı  mənfi 

olduqda,  sənədlərin  iddiaçıya  qaytarılması  qaydaları  və  Komissiyaya  göndərilən 

sənədlərin siyahısı "Dissertasiya şuraları haqqında" Əsasnamə ilə müəyyən edilir. 

14.8.8.

 

Dissertasiya  müdafiəsinin  nəticələrinə  görə  dissertasiya  şurasının  və  ya 

Komissiyanın  mənfi  qərarı  qəbul  edilmiş  dissertasiya  işi  yenidən  işlənmək  şərtilə 

həmin qərar qəbul edildiyi gündən bir ildən tez olmamaq şərti ilə təkrar müdafiəyə 

təqdim  edilə  bilər.  Təkrar  müdafiə  zamanı  opponentlər  və  aparıcı  təşkilat 

dəyişdirilməlidir. 

 

14.9.