BİR: kuantum fiZİĞİ Bilimin Evriminin Özeti

 
Yeni  Fizik  ile  Mistik  İnançlar  Arasında  Köprü  Başları  
Mistik   düşünün   temelinde   başlıca   iki   kadim   felsefenin  
olduğunu  düşünüyorum:  
 
Hermetizm  ve  Hermetik  Prensipler  
Hermes  Kimdir?  
 
Efsanevi  bir  kişi  olarak  kabul  edilen  “Hermes  
Trismegistus”  (üç  kere  büyük  anlamında)  tarafından  ortaya  

63  
 
atıldığına  inanılan  Hermetik  Prensipler  özellikle  esoterik  bilim  
camiasını  yaklaşık  olarak  beş  bin  yıl  boyunca  düşündürmüştür.  
“Hermes”  kelimesinin  etimolojik  kökeninin  Süryanice  olduğu  ve  
“Âlim”  anlamına  geldiği  söylenir.  İbranîlere  göre  “Aydınlatmak”  
anlamına  gelen  “Uhnûh”tur.  “Enoh”  ve  Arapça  “İdris”  adlarının  
buradan  türediği  söylenir.  Eski  Mısırlılar  onu  “Mürşit”  anlamına  
gelen  “Thoth”,  “Tahuti”,  “Thech”,  “Tat”  gibi  isimlerle  anarlar  ve  
ismi  “Aa  Aa  Tahuti”  şeklinde  söylerlerdi.  “Aa  Aa”;  “Üç  kere  
büyük”  anlamına  gelir.  Grekler  “Aa  Aa  Tahuti”  çağrısını  kendi  
dillerine  “Trismegistos”  şeklinde  çevirince  bu  yeni  deyim  farklı  
yorumlara  neden  olmuştur.  Bazı  İslam  düşünürleri  bu  üçlü  isme  
“Üç  Kere  Hikmetlenmiş”  anlamını  verirler  ve  bunu  nimetler  
üçgeni  dedikleri  Nübüvvet,  Hikmet  ve  Hilâfet’in  Allah  tarafından  
ona  bahşedilmesi  olarak  anlarlar.    
Hermetik  anlayışın  temelini  Hermes’e  atfedilen  
Asclepius  isimli  eserde  görürüz:    “Tanrı  Evren’in  ve  onun  içerdiği  
her  şeyin  yaratıcısıdır.  Ancak  her  şeyi  insan  ile  beraber  yönetir.  
Bu  görevi  üstlenen  herkes  Evren’in  bir  mücevheri  olarak  kabul  
edilir.”  Hermetizm;  Musevilik,  Hıristiyanlık  ve  İslam  dinlerinde  
olduğu  gibi,  Tanrıyı  yaratıcı  kabul  eder.  Ancak,  Katolik  
Hıristiyanlığın  inandığı  dünya  merkezli  (jeosantrik:  dünyanın  
evrenin  merkezinde  olması)  Evren  görüşünün  aksine  bu  gün  
bildiğimiz  güneş  merkezli  (Heliosantrik)  bir  Evren  ortaya  atar.  

64  
 
Burada  Tanrı  tarafından  yaratılmış  olan  Güneş,  Evren’in  
merkezindedir,  Mikrokozm  denilen  insan  da  evrenin  bir  
parçasıdır.  Hermes'in  yolunu  izlemek  Tanrı,  İnsan  ve  Evren  
arasındaki  sırrı  keşfetmek  demektir.  Hermetizm  düşününde  
Evren  (Makro  Evren)  ve  İnsan  (Mikro  Evren)  ilişkili  idi.  Evrende  
ve  dünyada  var  olan  her  şey  tek  bir  kaynaktan  vücut  bulmakla  
beraber  birbiri  ile  bağlı  idi.  Hermes’in  “Yukarıda  ne  ise  aşağıda  
da  odur”  (Quod  est  inferius,  est  sicut  (id)  quod  est  superius)  
deyimi  bu  noktayı  çok  iyi  ifade  eder.  Bu  bağlılık  sonucunda  
Tüm’ün  bir  parçası  olan  bir  yerde  bir  değişiklik  yaratıldığı  zaman  
bu,  Tüm’ün  bir  başka  yerinde  bir  sonuç  doğururdu.  Bu  evrenin  
tekliği  inancını  perçinleyen  bir  bulgu  idi.  Pek  çok  kişi  “E  =  mc2  
formülünü  ortaya  atan  Einstein  atom  bombasının  bulunmasını  
da  sağlayarak  dünyanın  sonunu  hazırlamıştır”  derken  diğerleri  
onun  “enerji-­‐madde  ikilemini  ortadan  kaldırarak  kozmik  tekliği  
ve  onun  yarattığı  ahengi  temellendirdiğini”  söylemektedirler.  
 Hermes  İslam  dünyasında  Terzi  anlamındaki  İdris  diye  
bilinir  Anadolu  Türkçesine  Ermiş  olarak  girmiştir.  Hermes’i  takip  
eden  ermişler  topluluğu;  Hermetik  Külliyat,  (Corpus  
Hermeticum)  denilen  Hermes'e  ait  kırk  iki  kitaptaki  bilgilerle  
donatılıyordu.  Bunlar  17  ana  diyalog’dan  oluşur.  Buna  M.S.  500  
yılında  derlenen  40  civarında  pasaj  ile  1945  yılında  Mısır’da  Nag  
Hammadi’de  ortaya  çıkarılan  3  adet  Koptik  elyazmasını  eklemek  

65  
 
gerekir.  Bu  kitapların  kimisi  Teoloji,  kimisi  Fen  Bilimleri  alanında  
idi.  Bu  kırk  iki  eser  ilk  Ansiklopedi  niteliğindedir.    
Hermetik  Prensipler  
Yedi  Hermetik  Prensip;  Mentalizm  (Anlak),  İletişim,  
Titreşim,  Polarite,  Ritim,  Etki  ve  Tepki  ve  Cinsiyet’dir.  Bunlar  
okuyucuya  olağan  ve  basit  görünebilirler.  Dikkatle  
irdelendiklerinde  ise  Newton  Mekaniğinin  ya  da  yukarıda  
anlatılan  Kuantum  Fiziğinin  ana  varsayımları  ile  ilişkili  
görünebilecekleri  açıktır.  Şimdi  biraz  bunların  üzerinde  duralım.  
Mistisizmim  kimi  önderleri  bu  ilkelere  sığınarak  iddialarını  
kanıtlamaya  çalışmışlardır.  
Bu  ilkeler  şöyle  sıralanır:  
1.Mentalizm  
Bu  prensip  her  şeyin  zihinsel  olduğunu,  diğer  bir  deyişle  
insan  beyninin  ürünü  olduğunu  söyler.  "Hayat  olayı",  "Madde",  
"Enerji",  ve  kısaca,  maddi  algılarımıza  açık  olan  her  şey  
bilinemez  ve  tanımlanamaz  olan  Ruh’tur.    Ancak  bu  Ruh,  
Evrensel,  Sonsuz,  Yaşayan  bir  Akıl  olarak  düşünülebilir.  Bu,  aynı  
zamanda  tüm  görüngü  dünyasının  (Tüm’ün)  yaratılmış  olanların  
yasalarına  uyan  zihinsel  bir  yaratı  olduğunu  betimler.  Bütün  
olarak  Evren  ve  onun  birimleri  (Tüm)ün  zihninde  yaşar.  Bu  
zihinde  biz  "yaşar  ve  hareket  ederiz.”  İleride  göreceğimiz  Hindu  
metafiziğindeki  Brahman  fikri  bu  ilke  ile  uyumludur.  

66  
 
Diğer  yandan;  Kuantum  fiziğinin  yaşamdaki  olguların  bir  
gözlemleme  sonucunda,  insan  beyninin  iradesi  ile  hayata  
geçtiği,  olasılıklar  denkleminin  bu  yolla  çözümlendiği  ve  
potansiyel  olasılıklardan  birinin  gerçekleştiği  yönündeki  
bulguları  da  “Mentalizm”  ilkesine  koşut  görülmektedir.  
2.  İletişim    
Bu  ilke  varlık  ile  yaşam  arasında  mevcut  olan  yasa  ve  
olgularda  çeşitli  düzlemlerde  her  daim  bir  ilişki  olduğunu  söyler.  
Bu  bağlamdaki  Hermetik  aksiyom  şöyle  ifade  bulur:  “Yukarıda  
ne  ise  aşağıda  da  o”dur”      
Kadim  Hermetik  bilginler  bu  ilkenin  insanın  bilinmeyenleri  
gözden  saklamak  için  var  olan  çoğu  engeli  zihin  gücü  ile  bertaraf  
etmenin  aracı  olduğuna  inanırlardı.  Öyle  ki  bu  ilkenin  
özümlenmesi  İsis’in  peçesini  de  yırtarak  Tanrıçayı  görmek  
imkânı  sağlarmış…    
Kuantum  Fiziği  uyarınca  bağdaşık  parçacıkların  çok  uzun  
mesafelerde  de  olsalar  birbirlerini  tanımaları  ve  ona  göre  
davranmaları,  bu  ilke  ile  uyumlu  görülmektedir.  Ayrıca,  bu  
ilkenin  “bilinmeyenleri  gözden  saklamak”  yönü,  Einstein’ın  
sözünü  ettiği  gizli  ilişkileri  anımsatır.  
3.  Titreşimler    
Bu  ilke  ‘her  şey  hareket  ve  şey  titreşim  halindedir”  der.  

67  
 
Bu  ilke  Madde,  Zihin,  Enerji  ve  hatta  Ruh’un  
titreşimlerin  değişik  hızlarından  meydana  geldiğini  ileri  sürer.  Saf  
Ruh  sayılan  bir  “Tüm”den,  en  kaba  maddeye  kadar  her  şey  
titreşir.  Titreşim  frekansı  yükseldikçe  ölçekteki  eşik  de  artar,  
eşiğin  üzerindeki  “Tüm”e  doğru  yükselir.  
Bu  enerji  ve  kuvvet  için  böyle  olduğu  kadar  zihinsel  ve  hatta  
ruhsal  düzeyde  de  böyledir.  Bu  ilkenin  uygun  formüllerle  ifade  
edilerek  özümlenmesi  Hermetizm  ustalarına  hem  kendilerinin,  
hem  de  başkalarının  titreşimlerini  kontrol  etmek  imkânını  sunar.  
Hindu  metafiziğinde  ezelden  beri  var  olduğuna  inanılan        “Aum”  
sesi  Hermetik  titreşim  ilkesi  ile  eşdeğerdir.    
Bu  noktada  Kuantum  fiziğinin  temel  niteliklerinden  biri  olan  her  
nesnenin  titreşimler  halinde  olduğu,  her  bir  potansiyel  oluşumu  
içeren  titreşim  fonksiyonlarının  bindirilmesi  ve  belli  şartlar  
altında  çözümlenerek  olayların  gerçekleşmesi  akla  gelmektedir.  
4.  Kutuplaşma  ve  5.Cinsiyet  
Bu  ilke  her  şeyin  iki  kutuplu  olduğunu  serdeder.  Her  
şeyin  bir  tersi  vardır.    Örneğin  sıcak  ve  soğuk…  Bunlar  aynı  şeyin  
iki  ayrı  kutbudur.  Termometreye  baktığımız  zaman  sıcak  nerede  
biter,  soğuk  nerede  başlar  saptayabilir  miyiz?  "Aydınlık  ve  
karanlık,  yüksek  ve  alçak,  gürültü  ve  sessizli  yine  kutuplardır.  
Zihinsel  düzeyde  de  Aşk-­‐Nefret,  Sevmek-­‐  Sevmemek  kutupları  
birinden  diğerine  ne  zaman  geçildiğinin  sınırı  olmayan  kutupsal  

68  
 
örneklerdendir.    Cinsiyet  ise  her  düzeyde,  yalnızca  maddi  
düzlemde  değil,  zihinsel  ve  hatta  ruhsal  düzlemlerde  de  vardır.  
Maddi  düzlemde  seks  olarak  belirir  daha  üst  düzeylerde  başka  
şekle  girmekle  beraber  ilke  aynıdır.  Maddi,  zihinsel  ya  da  ruhsal  
hiçbir  varlık  onsuz  olamaz.  Bu  ilke  üretim,  tekrar  üretim  ve  
yaratılış  doğrultusunda  işlev  görür.  Her  nesne  ve  herkes  bu  
ilkenin  iki  elemanına  da  sahiptir.  Diğer  bir  deyişle  her  erkekte  ve  
her  kadında  karşıt  kutuptan  birer  eleman  bulunur.  Cinsiyete  
özgü  genler  her  iki  sekste  de  mevcuttur.    
Kuantum  Fiziğinde  görülen  parçacıkların  kutupluluğu  ve  bu  
kutupluluğa  enerjinin  sakınımı  ilkesi  gereğince  uyarak  
davranması,  bu  tanımı  anımsatır.  
6.Ritim  ve  7.  Etkiye  Tepki  
Bu  ilke  her  harekette  bir  sarkacın  hareketi  gibi  ritim  
olduğunu  söyler.  Ritmik  hareket,  yukarıda  anlatılan  kutuplar  
arasında  görülür.    
Her  daim  bir  etki  ve  etkiye  karşı  tepki  vardır.  Bu  hareketler,  her  
nesnenin  kaynağı  olduğu  yukarıda  söylenen  titreşimler  şeklinde  
belirir.  Titreşimler,  kutuplar  arasında  ritmik  olarak  hareket  
ederler.  
 Bu  yasa  dünyaların  doğuşunda  veya  yok  oluşunda  hâkimdir,  
milletlerin  yükseliş  ve  batışlarında  hâkimdir,  insanın  zihinsel  

69  
 
işlevlerinde  de  hâkimdir.  Bu  son  olay,  Hermetistleri  en  çok  
ilgilendiren  olmuştur.    
Hermetistlerin  bu  ilkeyi  kavramış,  evrensel  uygulamasını  
keşfetmiş  ve  bunun  kendi  üzerlerindeki  olumsuz  etkilerini  
sınırlandıracak  etkisizleştirme  yöntemlerini  bulmuş  oldukları  
söylenir.  
Kuantum  Fiziğindeki  titreşim  fonksiyonları  ve  bindirilmiş  
dalganın  frekansı  göz  önüne  alındığında  yine  ilginç  bir  benzeşim  
görülmektedir.      
Bu  kadim  spritüel  fikirlerin  çoğunun  Kuantum  Fiziği  âlimlerince  
gözlenen  bulguları  90  yıldır  aramızda…  
Bununla  beraber  Bilgeler,  Mistikler  ve  geçmiş  üstatlar  bu  yeni  
sayılabilecek  bulguları  ebediyet  kadar  eski  zamanlarda  
söylemişler.    
Derler  ki:  söylenceler,  gerçeklerin  zaman  içinde  kulaktan  kulağa  
yayılarak  anlamını  yitirmiş  halleridir…  
 
Hint  Felsefesi  
Hint’in  esoterik  yazınları  Veda’lardır.  M.Ö.  700  yıllarında  
Kafkaslardan   ve   İran   yaylasından   Hint-­‐Çin   yarımadasına   doğru  
yayılan  Aryan  İstilasının,  bu  bölgeye  Rig-­‐Veda  külliyatını  getirdiği  
görülür.  Veda  inancı;  yaratılış  hakkında  bir  söylem  getirmemekle  
beraber  aynen  Orta-­‐Asya'daki  benzerleri  gibi  birçok  Tanrı  içerir.  

70  
 
Veda   inancı   kurban   ritüellerini   kutsal   sayardı.   Bu   ritüeller  
eşliğinde   yapılan   ayinler   yolu   ile   elde   edilen   büyük   güce  
Brahman   derlerdi.   Rahip   sınıfı   olan   Brahman’lar   bu   güce   sahip  
idiler   ve   sonuçta   bütün   evreni   temsil   eden   bir   güç   olarak  
tanınmaya  başlandılar.    
Ayrı   bir   Aryan   ailesinden   olan   savaşçı   Mihraceler   ile  
Rahip   Brahmanlar   arasındaki   güç   savaşlarından   Brahmanlar  
kazançlı  çıkmıştır.  Bu  mücadelenin  sonunda  anlaşma  sağlanmış,  
savaşçılara  bir  miktar  ruhani  bilgi  verilmiştir,  ancak  tüm  gizemler  
öğretilmemiştir.   Bu   şekilde   en   eski   Vedalardan   daha   önceki   bir  
zamanda  kalıtımsal  bir  kast  kurulmuştur.  Bu  sistemde  Brahmin,  
Savaşçı  ve  Sanatkâr  var  idi.  Bu  gün  bunlar  gizemlerin  üç  değişik  
ritini  oluştururlar.  Aryan  felsefesi  uyarınca  hem  ruh  ve  hem  de  
madde   ebedidirler.   Tüm   yaradılış   bu   iki   yok   edilmez   ilkeden  
meydana   gelir.   Bu   Para-­‐Brahma   ya   da   şekilsiz   Tanrıdır.   Yeni  
fiziğin   ortaya   koyduğu   “her   nesnenin   enerji   olduğu”   görüşünü  
Hindu   öğretisinin   “Brahma”sı   karşılar.   İnsanoğlu   (atman)  
evrensel   kimlikten   (Brahma)   ayrı   değildir.   Bu,   her   varlığın  
esasının   evreni   oluşturan   tek   ve   aynı   enerji   olması   nedeni   ile  
böyledir.   İkilik   yanılgıdır.   Gerçek   ikili   değil   “tek”dir   ve   tüm  
maddelerin  aslı  da  bu  “tek”dir.    
İnsanın  algıladığı  maddi  dünya  aslında  bir  “görünümler”  
dünyası,  “Maya”  dır.    

71  
 
Aşağıda   sözünü   edeceğimiz   Hermetizm’in   memleketi  
olan  Mısır’da  bu  iki  aktif  birimin  beraberliği  Ankh  Haçı  sembolü  
ile  gösterilirdi.    
M.Ö.8.  
yüzyıldan  
itibaren  
Tanrılar  
insanın  
hissedebileceği,   düşünceye   dalarak   ulaşabileceği   kavramlar  
olmuşlardır.   Hint   Upanishad'ları   bu   hususları   işleyen   eski  
metinlerdir.  Bu  metinlerin  mantık  üzerine  yazdıkları  en  azından  
ilginçtir:    
“İki   bin   yılı   aşkın   bir   süre   önce   Hindu   felsefesinin   bel  
kemiği  sayılan  “Katha  Upanishad”ı  der  ki  “Işık  mantık  yürütmek  
sureti   ile   kavranacak   bir   şey   değildir   çünkü   o,   en   incelikliden  
daha  inceliklidir.”  “Naisa  tarkena  matirapaneya”  ise  :  “Bu  ruhani  
gerçek  mantık  ile  elde  edilemez”.  
Hint  felsefesi  içinde  geniş  yer  almış  olan  bir  diğer  inanç  
“akaşa”dır.  Bu,  “Dünya  Hafızası”  anlamına  gelir.  Sonsuz  enerjinin  
sürekli   olduğunu   ve   bu   enerji   içinde   hiçbir   şeyin   yok  
olmayacağını   anımsatır.   Bu   inanca   göre   dünyada   olmuş   geçmiş  
her  olay  “akaşi  kayıtlarında”  vardır.  Yüksek  inisiyeler  bu  kayıtlara  
girerek  geçmiş  olayları  görebilirler.  
Mistik  Görüşler  Niçin  Destekleniyor?    
Kısım   1.de   Kuantum   Fiziği   olgularının   nasıl   adım   adım  
acayipleştiğini   görmüştük.   İlim   adamlarının   bu   yargılara  
yönelmelerinin   nedeni   kimi   olayları   ancak   bu   yolla  

72  
 
açıklayabildiklerine   inanmalarıdır.   Bu   konuda   onları   haklı  
kılabilecek  kimi  örnekleri  aşağıda  sıralıyorum:  
a.  Çelişmezlik  Kuralı  
Kimliği   tanımlanan   bir   nesne   aynı   zamanda   başka   bir  
nesne   olamaz.   Klasik   bilim   mantığı   yaklaşımı   ile   bir   elma   bir  
elmadır   ve   aynı   zamanda   muz   olamaz.   Bu   Aristo’dan   beri  
süregelen   bir   mantık   doktrinidir.   Descartes   de   bu   doktrini  
benimsemiştir.  Sel  de  denilen  bu  doktrin,  kanıtlanmadan  kabul  
edilen   bir   kuraldır.   Önsel   olanın   ispatlanması   gerekmez,   kabul  
edilmesi  gerekir,  aksi  halde  bilgiye  erişmek  mümkün  olmaz.  
Ancak   ışık   fotonlarının   hem   madde   hem   dalga   olabildiği  
anlaşılınca  bu  doktrin  sarsıldı:  Elma  muz  olamıyorsa  nasıl  olur  da  
maddi  bir  parçacık  aynı  zamanda  dalga  olarak  görünebilir?  İşte  
bu   durum   “önce   keşfedilen   gerçek,   sonra   mantı   ve   eğer  
keşfedilen   gerçek   mantığa   uymuyorsa   mantı   bir   yana   bırakılır”  
sonucunu  doğurmakta  önemli  bir  dönüm  noktası  oldu.  
b.  Neden-­‐Sonuç  Kuralı  
Her  sonucun  bir  nedeni  vardır.  Demek  oluyor  ki  her  neden  
bir  sonuç  doğurur.  Eşit  şartlar  altında  belli  bir  neden  her  zaman  
aynı   sonucu   yaratır.   Bu   kural   da   modern   bilimin   öncül  
kurallarındandır.   Heisenberg’in   belirsizlik   ilkesi   onu   da  
sarstı.”Sonucu  doğru  hali  ile  gözlemleyemiyorsak  o  zaman  sonuç  
neye  yarar?”  denildi.  

73  
 
İlaveten   Kuantum   dünyasındaki   “kuantum   olasılıkları”   birçok  
düşünürün  “acaba  her  şey  rastlantısal  mı?  Sebep-­‐  sonuç  ilişkisi  
denilen   şey   yok   mu?”   demesine   yol   açtı   ve   mantık   sınırının   bir  
kere  daha  zorlanmasını  gündeme  getirdi.  
   
c.Madde-­‐Enerji  
Her   nesnenin   aslında   enerji   olduğu   fikrinin   kabul  
görmesi   ile   Tanrının   adeta   dünyayı   yaratıp   bir   kenara   çekildiği  
kanısı  yerleşmiş  idi.  Bu,  inanç  açısından  Deist  bir  tutum  olmakla  
beraber  bir  determinizmi  de  yansıtıyordu.  
Einstein’ın   enerji’nin   kitle   ile   ışık   hızının   karesinin  
çarpımı  olduğu  buluşu  felsefi  açıdan  iki  önemli  sonuç  yarattı:  
1.Madde   nihai   gerçek   olmaktan   çıktığı   için   klasik   anlamda   bir  
materyalist  olmak  artık  olası  değildi.  
2.   Bu   denklemin   sayesinde   kimyanın   100   elemanı   enerji  
oluvermişler,   birbirinden   bağımsız   olarak   var   olan   çok   sayıda  
maddi   elemanın   varlığına   inanmak   imkânsızlaşmıştı.   Fritjof  
Capra’nın   dediği   gibi   bu   modern   fiziğin   evrenin   tekliğini   nasıl  
açıkladığını   gösteriyordu   ve   dünyanın   birbirinden   bağımsız  
biçimde  var  olamayacağının  kanıtı  idi.    
Görülüyor  ki  modern  fiziğin  kimi  sonuçlarını  anlamaya  çalıştıkça  
mantıksal  yöntemlerin  sınırları  zorlanıyor.      
d.Zamanın  ve  Mekanın  Göreceliği  

74  
 
19.Yüzyıl   bilim   adamları   sadece   çeşitli   elemanların  
belirgin   maddeler   olduğuna   inanmakla   kalmıyor,   zaman   ve  
mekânı   da   birbirinden   ayırıyor   ve   bunu   evrenin   mutlak   ve  
belirgin   gerçeği   olarak   kabul   ediyorlardı.   Zaman-­‐Mekân   ikiliği  
Newton   fiziğinin   payandası   idi.   Einstein’ın   görecelik   teorisi   bu  
payanaydı   devirdi.   Zamanın   ve   mekânın   ayrılamayacağını  
gösterdi.    
d.Elektronların  Bağdaşıklığı  
Yukarıda   anlatıldığı   gibi   oldukça   erken   bir   tarih   olan  
1935  yılında  Erwin  Schrödinger  Kuantum  teorisinin  “bağdaşma”  
denilen  bir  özelliğini  keşfetti.  Bu  özellik  iki  kuantum  sisteminin  ir  
araya   gelip   tekrar   ayrılması   halinde   en   azından   teorik   zeminde  
bir   yeni   bütünlük   kazanarak   bağlantılı   kalmaya   devam   ettikleri  
idi.   Schrödinger’e   göre   “Kuantum   Bağdaşması”   yeni   kuantum  
teorisi   ile   doğanın   eski   fizik   yasaları   uyarınca   klasik   şekli   ile  
tanımlanması  arasındaki  yalnızca  tek  değil  ana  fark  idi.  
“Bağlaşma”  yerel  olarak  meydana  gelebiliyordu.  Örneğin  
iki  kuantum  alanının  temasa  gelmesi  ile…  Ancak  teorik  olarak  bu  
olay  arada  hiçbir  şey  olmaksızın  uzun  mesafeler  içinde  de  devam  
ediyordu.   Yerel   olmayan   bu   olay   bir   “fizik   büyüsü”   gibi  
görünmekte   idi.   Evrenin   tekliği   yalnızca   elemanların   madde  
öncesi  var  olan  enerji  konumundaki  teklik  değildir.  Evren  madde  
halinde   dahi   son   derece   birbirine   bağlıdır.   Bu   bağlılık   yukarıda  

75  
 
sözü   edilen   kuantum   karmaşması,   EPR   deneyi   ve   Bell’in  
eşitsizliği  bağlamında  açıklanabilir:  
Kısaca  hatırlandığında  Kuantum  karmaşması  sonucunda  
iki  parçacık  ne  kadar  uzakta  olurlarsa  olsunlar  birbirlerini  tanıyor  
ve  bu  tanımaya  uygun  davranışlarda  bulunuyorlar.  
1964  yılına  kadar  bu  olgu  acayip  bir  teorik  bulgu  olarak  
görüldü.   Ancak   aynı   yıl   John   Bell   bu   olguyu   laboratuarda  
deneyebilecek   bir   düzen   geliştirdi.   Olay   kısa   mesafeler   için  
ispatlandı.   Bu   ilginç   başarı   filozof   Abner   Shimony   tarafından  
“deneysel  metafizik”  olarak  isimlendirilmiştir.  Bell’in  buluşundan  
sonra   şu   soruyu   bir   kenara   atmak   mümkün   olmamıştır:   İki  
parçacığı  birleştiren  nedir?  
Bohm  henüz  keşfedilmemiş  bir  alan  üzerinde  dururken,  
kimi   mistikler   olayı   kendi   görüşlerinin   ilmi   açıklaması   olarak  
görürler:   Fritjof   Capra   parçacıkların   anlık,   yerel   olmayan  
bağlantılarla   bağlı   oldukları   için   böyle   davrandıklarını   söyler.  
Fizikçi  Henry  Pierce  Stapp  daha  radikal  sonuçlar  çıkarır:  “Evrenin  
temelde  ya  hiçbir  yasaya  uymayan  ya  da  derin  bir  gerçeğe  tabi  
olduğunun   ispatıdır”   der.   Diğer   bir   fizikçi,   Nick   Herbert   ise  
parçacıkların   bu   davranışının   mistisizmin   bilimsel   kanıtı  
olduğunu  ileri  sürer.”A  parçacığının  uyarılması  ile  B  parçacığı  en  
azından   geleneksel   şekildeki   bilgi   aktarımı   yolu   ile  

76  
 
uyarılmamıştır,  olay  daha  ziyade  aynı  görünüm  veren  nesnelerin  
aslında  “tek”  olmalarının  sonucudur.”  der.  
Hintlilerin   matematik   dehası   Shakuntala   Devi  
parçacıkların  bu  bağlantılarının  evrendeki  bağlılığı  da  içerdiğine  
inanmaktadır.   O   ayrıca   bu   olayı   astrolojiye   inanmanın   bilimsel  
bir   gerekçesi   olarak   görür:   “Eğer   evren   bu   şekilde   bağlı   ise   o  
zaman   yıldızların   hareketlerinin   bu   gezegen   üzerinde   yaşayan  
kişilerin  hayatlarına  etki  yaptığını  kabul  etmek  gerekir”  der.  
Psişik  olaylara  inanan  pek  çok  kişi  duyular  üstü  algılama,  
telekinezi,   psikokinezi,   (arada   fiziki   kuvvet   olmadan   zihnin  
maddeyi   etkilemesi)   gibi   olağandışı   sayılan   olayları   açıklamak  
için  fiziğin  bu  kapısından  girerler.  
Bu   bulgu   kuantum   dünyasının   bir   açık   kapısıdır   ki   o  
kapıdan  geçen  fizik;  pek  çoklarına  göre  mistik’in  ikilemi  dışlayan  
tekil   vizyonunun   yalnızca   olasılığını   değil,   gerekliliğini   de   kabul  
etmiştir.  
Kuantum  fiziği  ve  İnsan  Beyni    
İnsan   beyninin   çalışması,   ilim   çevrelerini   uzun   zamandır  
uğraştırmaktadır.   Bilinç   nedir,   nasıl   düşünürüz,   nasıl   hatırlarız  
sorularına  
yanıt  
bulunmaya  
çalışılmaktadır.  
Yukarıda  
gördüğümüz   gibi   Kuantum   Fiziği,   potansiyel   durumdaki  
olasılıklar   içinden   bir   tanesinin,   bilinçli   bir   gözlem   sonucunda  
gerçekleştiğini   söylüyor.   O   zaman   önce   “Bilinç   nedir?”   diye  

77  
 
sormak   gerekir.   Bu   noktada   değişik   bilgi   kaynaklarından   elde  
edilen  tanımları  aşağıda  iletiyorum:  
Özgür  Vikipedi  diyor  ki:    
“1.Bilinç,   Kişinin   kendisine,   yaşantılarına,   çevresine,   öteki  
kişilere,   bir   bütün   olarak   içinde   yaşadığı   dünyaya   ilişkin  
farkındalığı,   yaşanan   deneyimlerden   kendiliğinden   doğan  
kendinin  farkında  olma  görüngüsü;    
2.öznenin   duygularına,   algılarına,   bilgilerine   ve   kavrayış   larına  
bağlı  olarak  kendini  anlama,  tanıma  ya  da  bilme  yetisi;    
3.bilme   edimi   ile   bilinen   içerik   arasındaki   ilişkiyi   her   ikisini   de  
içerecek  biçimde  bir  üst  düzeyde  kurabilme  becerisi;    
4.acı   çekme,   isteme,   bekleme,   düş   kırıklığına   uğrama,   korkma  
gibi  belli  bir  nesnesi  bulunan  bütün  “geçişli”  yaşama  edimlerini  
olanaklı  kılan  ana  ilke;    
5.düşünen   öznenin   kendisine   dönerek,   kendisini   kendi  
düşünceleri  ile  kavraması,  kendisine  bir  başkası  olarak  dışarıdan  
bakabilmesi  durumu;    
6.“içebakış”   yoluyla   zihnin   kendi   deneyimlerinin   gerçekliğini  
kavrama  edimi;    
7.zihinsel   yaşamın   geçmiş   duyumları,   algıları,   bilgileri   bellekte  
tutma  yeteneği;  
8.kişinin  kendi  içinde  yaşadıklarına  ya  da  dışarıda  olup  bitenlere  
yönelik  incelmiş  sezgisi,  bütün  yaşadıklarına  ilişkin  genel  görüşü;    

78  
 
9.üzüntü,   sevinç,   hüzün   gibi   tek   tek   yaşantı   durumlarına   ilişkin  
kendilik   izlenimleri,   şeylerin   kişiye   nasıl   göründüğüne   yönelik  
görüngübilimsel  yaşantılar  bütünü.”  
Yeni  Osmanlıca-­‐  Türkçe  Lügat  diyor  ki:  
Bilinç    
t.   Psk:   İnsanın   kendi   varlığından   ve   kendine   tesir   eden   çevre-­‐
sinde   meydana   gelen   hadise   ve   değişikliklerin,   bilgisine   sahip  
olması  hali.  Şuurun  dereceleri  vardır.  Meselâ:  Düşünüyorum  ve  
düşündüğümü   biliyorum,   yine   düşündüğümü   bildiğimi   de  
biliyorum   ve   hakeza.   Şuurlu   olma   ruhun   bir   vasfıdır.   Maddede  
şuur   yoktur.   Ve   şuurun   maddi   izahı   şuursuzca   bir   izah   olup  
batıldır.  (Bak:  Şuur)    
Birinci   tanım   grubundaki   2.,   6.,   8.,   9.   maddelerin   ikinci   tanıma  
yakınlığını  bir  tarafa  bırakarak  diyorum  ki  tanımlar  bana  aslında  
bu   işin   düğüm   noktasının   insan   beyni   olduğunu   anlatıyor.   O  
zaman   biraz   bu   insan   beyni   meselesine   girmek   kaçınılmaz  
oluyor: