Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları
Yüklə 1,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
MAINLINES'deki makaleye döndüm. Yazarıyla
yaptığım görüşmeyi gayet
net olarak
anımsıyordum; çok yetenekli ve iyi niyetli genç bir kadındı. Makaleyi yayınlamadan önce, onayım için bana vermişti. Bu kadar gururumu okşayıcı bir yazı yazdığı için ona minnet duymuş ve derhal onaylamıştım. Bir kez daha sorumluluk benimdi. Yazı şöyle başlıyordu: ‘Masaların ardındaki yüzlere bakınca,
Ekonomik ve
Bölgesel Planlama’nın, MAIN’deki, en yeni kurulan ve hızlı büyüyen bölümlerden biri olduğunu söylemek zor değil... Ekonomi grubunun kurulmasında her ne kadar birçok kişinin etkisi olduysa da, bunun gerçekleşmesi, temelde bir kişinin, şu anda grubun başı olan John Perkins’in, çabaları sayesinde olmuştur. Ocak 1971’de yük tahmin şefinin yardımcısı olarak işe alınan John, o zamanlar MAIN’de çalışan az sayıda ekonomistten biri idi. İlk görevi olarak, bir elektrik ihtiyaç çalışması yapmak üzere, 11 kişilik bir ekibin parçası
olarak Endonezya’ya gönderilmişti.’ Makale, iş geçmişimin kısa bir özetini verip, nasıl “Ekvador’da üç sene geçirdiğimi” anlatıyor ve şöyle devam ediyordu: ‘John Perkins’in, o zamanlar Ekvador’un Paute şehrinde MAIN’in bir hidroelektrik projesinde çalışmakta olan Einar Greve (sonradan MAIN’den ayrılıp Tucson Gaz ve Elektrik Şirketi’nin başına geçen eski bir çalışanımız) ile tanışması bu döneme rastlar. İkisi arasında gelişen dostluk ve devam eden haberleşme sonucu John’a MAIN’de bir iş teklif edildi. Yaklaşık bir sene sonra John, yük tahmin şefi oldu ve müşteriler ve Dünya Bankası gibi kuruluşlardan gelen taleplerin artmasıyla, MAIN’de daha fazla ekonomiste gereksinim olduğunu fark etti.’ Her iki belgedeki ifadelerin hiçbirisi açıkça yalan değildi. Her ikisinin de arkasındaki bilgiler dosyamdaki kayıtlarda vardı. Ama gerçeğin
çarpıtılıp yumuşatılmış bir şeklini sunuyorlardı. Ve resmi belgelere tapan bir kültürde, yaptıkları çok daha kötüydü. Açık yalanlar çürütülebilir. Hâlbuki açık aldatmacalara değil de gerçek kırıntılarına dayanan ve diğer kuruluşların, uluslararası bankaların ve hükümetlerin güvenini kazanmış bir kuruluşun ürünü olan bu ikisi gibi belgeleri çürütmek imkânsızdır. Bu durum,
özgeçmişim için
özellikle geçerliydi; çünkü o, makale gibi, bir dergide çıkan bir söyleşi değil, resmi bir belgeydi. Özgeçmişin altında ve o özgeçmişin parçası olacağı her teklif dosyasının ve raporun kapağında görünen MAIN
ambleminin uluslararası iş dünyasında hatırı sayılır bir ağırlığı vardı. Bu, en az doktorların ve avukatların ofislerinde asılı
duran, diplomalardakiler kadar güven
veren bir
mühürdü. Bu belgeler beni yerkürenin her tarafına yolculuk eden ve dünyayı daha uygar ve zengin bir yer yapacak çeşitli çalışmalar yürüten çok başarılı bir ekonomist ve saygın bir danışmanlık firmasında bir bölüm
müdürü olarak
resmediyordu. Aldatmaca söylenilende değil, söylenilmeyendeydi. Eğer dışarıdan biri olarak öznel bir şekilde bakacak olsaydım, atlananların birçok soruyu da beraberinde getirdiğini kabul etmek zorunda kalırdım. Örneğin, NSA tarafından işe alınmam veya Einar Greve’nin ordu ile bağlantısı ve NSA bağlantı göreviyle ilgili
hiçbir şey
söylenmemişti. Tabii ki, şişirilmiş ekonomik tahminlerde bulunmam için inanılmaz derecede baskı altında olduğum ya da işimin aslında Endonezya ve Panama gibi ülkelerin hiçbir zaman ödeyemeyecekleri büyüklükte borçlar ayarlamak olduğu hakkında da bir şey yoktu. Selefim Howard
Parker’in dürüstlüğüne herhangi bir övgü olmadığı gibi, benim yük tahmin şefi olma nedenimin, Howard gibi doğru olduğuna inandıklarımı söyleyip kovulmak yerine, patronlarımın istediği yanlı sonuçları vermeye razı gelişim olduğundan da söz edilmemişti. Ama en şaşırtıcı olanı, müşteri listemin altındaki o son madde idi: ABD Hazine Bakanlığı, Suudi Arabistan Krallığı. İnsanların o satırı nasıl yorumlayacaklarını merak ediyordum. ABD Hazine Bakanlığı ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkinin ne olduğunu pekâlâ sorabilirlerdi. Bazıları bunu belki de bir yazım hatası zannedecekti; yanlışlıkla beraber basılmış iki ayrı satır. Ama okuyanların çoğu, gerçeği, yani bu lafın çok belli bir nedenden ötürü oraya konulmuş olduğunu, asla tahmin edemeyecekti. O laf, içinde çalıştığım ortamın duayenlerinin, dünya tarihini değiştirmesine rağmen gazetelere hiç yansımayan yüzyılın anlaşmasını yaratan ekibin bir parçası olduğumu anlamaları için oradaydı. Amerika’ya sürekli petrol
sağlanmasını garantileyen, Suud Hanedanı’nın hükümranlığını koruyan
ve Usame
bin Ladin’e
finansal destek
sağlanmasıyla Uganda’nın İdi Amin’i gibi uluslararası suçluların korunmasına yardım eden bir anlaşmanın yaratılmasında katkım olmuştu. Özgeçmişimdeki o tek satır, konuyu bilenler içindi. MAIN’in
başekonomistinin, |