Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti Quba filialı Riyaziyyat-İnformatika müəllimliyi ixtisası üzrə təhsil alan 1-ci kurs tələbəsi Seyfullayeva Nəzrin Rəşad qızının Analitik Həndəsə -2 fənnindən sərbəst işi


ΙΙ. Həndəsənin inkişafında Evklid dövrü



Yüklə 283,85 Kb.
səhifə8/10
tarix02.01.2022
ölçüsü283,85 Kb.
#41263
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Analitik Həndəsə sərbəst iş

ΙΙ. Həndəsənin inkişafında Evklid dövrü. Təbii ki, Evklid özündən əvvəlki dövrdə fəaliyyət göstərmiş bir çox filosofların həndəsə haqqındakı fikirlərinin əksəriyyəti ilə tanış olmuşdur. Evklid həndəsəyə və ümumiyyətlə riyaziyyata aid işlərini “Əsaslar” adlı 13 kitabda toplamışdır. Bu kitablardan Ι-ΙV və V planimetriyaya, XΙ-XΙΙΙ stereometriyaya , qalanları isə ədədlər nəzəriyyəsinə, hesaba aid idi. Ancaq həmin “Əsaslar” (bəzən bu əsərə “Başlanğıclar" da deyirlər) bizim dövrə qədər gəlib çıxmamışdır.

“Əsaslar” əsərində hər bir kitab həmin kitaba daxil olan yeni anlayışların tərifləri ilə başlayır. Məsələn, Evklidin I kitabında aşağıdakı məzmunda 23 tərif vardır:

1.Nöqtənin hissələri yoxdur

2. Xətt eni olmayan uzunluqdur

3. Xəttin sərhəddi nöqtələrdir

4. Səthin sərhəddi xətlərdir və s.

Evklidin “Əsaslar” əsərində daha çox maraq doğuran onun V postulatıdır. Ona paralellər aksiomu da deyirlər Verilmiş nöqtədən verilmiş düz xəttə yalnız bir paralel düz xatt keçirmək olar.

Bu postulatın isbatı ilə uzun illər məşğul olan alimlərin cəhdi nəticəsində həndəsədə yeni ideyalar yaranmışdır




Yüklə 283,85 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin