Angren universiteti "ijtimoiy-gumanitar fanlar" kafedrasi "iqtisodiyot nazariyasi "

iqtisodiy faoliyat 
deb 
ataladi. 
Qadimda iqtisodiy faoliyatning asosiy shakli uy xo’jaligi doirasida ro’y bergan. 
Shuning uchun qadimgi grek olimlarining (Ksenofont, ‘laton, Aristotel) asarlarida 
iqtisodiyot - uy xo’jaligi va uni yuritish qonunlari deb tushuntirilgan. Arab 
leksikonida «iqtisod» tejamkorlik ma’nosida tushunilgan, chunki islom diniga oid 
adabiyotlarda tejamkorlikka alohida e’tibor berilgan. Masalan, Quroni Karimda 

---

6 
shunday oyat bor: «Englar, ichinglar, hadya qilinglar, ammo isrof qilmanglar».
1
Lekin, hozirgi davrda iqtisodiyot keng ma’noni anglatib, faqatgina uy yoki individual 
xo’jalik yuritish yoki tejamkorlik ma’nosini anglatmaydi, balki 
iqtisodiyot 
- yirik 
xususiy xo’jalik, jamoa xo’jaligi, hissadorlik jamiyatlari, davlat xo’jaliklaridan, 
moliya 
va bank tizimlaridan, xo’jaliklararo, davlatlararo birlashmalar, 
kor’orastiyalar, konsternlar, qo’shma korxonalar, davlatlar o’rtasidagi turli iqtisodiy 
munosabatlaridan iborat o’ta murakkab ijtimoiy tizimni anglatadi. 
Buning ustiga barcha resurslarimiz - ‘ul mablag’lari, tabiiy boyliklar, malakali 
ishchi kuchlari, ishlab chiqarish vositalari, iste’mol tovarlari hammasi cheklangan 
miqdordadir. Mana shu cheklangan iqtisodiy resurslardan oqilona foydalanib, 
aholining to’xtovsiz o’sib boruvchi ehtiyojlarini qondirish maqsadiga erishish, 
resurslar va mahsulotlarni to’g’ri taqsimlash yo’llarini to’ish 
iqtisodiyotning asosiy 
mazmunini 
tashkil etadi. 
Iqtisodiyot qamrov darajasiga qarab turlicha bo’lishi mumkin. Masalan, jahon 
iqtisodiyoti, mamlakat iqtisodiyoti, milliy iqtisodiyot, tarmoq iqtisodiyoti, 
funkstional iqtisodiyot, mintaqa iqtisodiyoti; korxona yoki firma iqtisodiyoti, oila 
iqtisodiyoti. 
Ba’zan ularni yaxlitlashtirib,