Agamaliyev Quliyeva darslik 2


АНЛАЙЫШЛАР ВЯ ТЕРМИНЛЯР ЛЦЬЯТИ



Yüklə 4,71 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə51/52
tarix31.03.2017
ölçüsü4,71 Mb.
#12975
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   52

 

 

АНЛАЙЫШЛАР ВЯ ТЕРМИНЛЯР ЛЦЬЯТИ 



 

Автогамийа  –  ибтидаилярдя  мцшащидя  едилян  ъинси  чохалманын  бир 

формасыдыр: бир рцшейм щцъейрясиндя  щаплоид нцвялярин бирляшмяси йолу юз-

юзцнц майаламадыр. 

Автотомийа – щейвана хас олан мцщафизя реаксийасыдыр: бядянин бир 

щиссясини гопарыб атмагдыр. 



Агаметляр –  ибтидаилярдя гейри-ъинси чохалманын – агамогонийанын 

нятиъясиндя формалашан ъаван фярдлярдир. 



Агамогонийа - агаметлярин ямяля эялмяси иля мцшайият олунан гей-

ри-ъинси чохалмадыр. 



Адаптасийа – уйьунлашма. 

Акрон – буьумайаглыларын бядянинин юн шюбясидир ки, аьызюнц пяр вя 

ики сегментдян формалашыр. 



Аккомодасийа – мцхтялиф мясафялярдя йерляшян яшйалары даща айдын 

эюрмяк  цчцн  уйьунлашмадыр  ки,    эюзцн  торлу  гишасында  яксин  фокуслашды-

рылмасы йолу иля реаллашыр. 

Аксоподиляр – ибтидаилярдя ох хятти олан шцавари псевдоподилярдир. 

Амбулакрал  систем  –  дяриситиканлыларда  селомун  тюрямяси  олан  уни-

кал щярякят системидир. 



Амебоситляр – амебвари щярякят едян щцъейряляр. 

Амфибластула – сцнэярлярин сцрфясидир: кичик гамчылы щцъейряляри (бла-

стомерляри) анимал гцтбдя вя ириюлчцлц щцъейряляри ися веьетатив гцтбдя йер-

ляшир. 

Аналожи (органлар) – мяншяйиня эюря мцхтялиф олуб,  ейни функсийаны 

йериня йетирянляр. 



Анаморфоз  –  буьумайаглыларда  постембрионал  инкишафын  типидир: 

йумуртадан  чыхан  сцрфяляр  гейри-там  сайда  сегментляря  малик  олурлар  вя 

щяр габыгдяйишмядян сонра сегментлярин сайы артыр. 

Анаероб – щавасыз, оксиэенин иштиракы олмайан мцщитдя йашайанлара 

аиддир. 


Антенналар – полихеталар вя буьумайаглыларын башында йерляшян щисси 

чыхынтылардыр ( бязян быьъыглар да адланырлар). 



Аорта – црякдян айрылан ири  дамардыр ки, чох вахт артерийалара шахя-

лянир. 


Атриал (гялсямя йаны) бошлуг – бядянин дорсал тяряфиндян башлайараг 

инкишаф едян вя вентрал тяряфя йюнялмиш, ики ири бцкцшцн бирляшяряк ямяля эя-

тирдийи бошлугдур ки, гялсямя системини мцщафизя едир. 

Атриопор – атриал бошлуьун хариъя ачылдыьы дяликдир. 

Апомиксис  –  партеноэенездя  мцшащидя  едилян  майаланмадан  чо-

халмадыр. 



 

454 


Аралыг сащиб – паразитин организминдя чохалмадыьы вя йа гейри-ъинси 

йолла чохалдыьы сащибдир. 



Ароморфоз  –  тякамцлдя  биоложи  прогресин  типидир  ки,  организмлярин 

морфофизиоложи гурулушунун тякмилляшмясиня сябяб олур. 



Аскон – сцнэярлярин ян садя морфоложи гурулушунун типидир: хоано-

ситляр парагастрал бошлуьу дюшяйирляр. 



Аселомик – икинъи бядянбошлуьу (селом) олмайанлар. 

Базал мембран – епителини дюшяйян аморф гатдыр. 

Бентос – суйун дибиндя йашайан организмлярдир. 

Билатерал  (икийан)симметрийа  –  симметрийанын  типидир:  щейванын  бя-

дяниндян ону ейни ики щиссяйя бюлян йалныз бир симметрийа мцстявиси кечир-

мяк мцмкцн олур. 

Бирбаша инкишаф – сцрфя мярщяляси олмайан инкишафдыр. 

Биоэеосеноз  –  йер  сятщинин  мцяййян  ъанлы  организмляр  вя  диэяр 

(абиотик) компонентляр тяркибиня малик олан ейниъинсли щиссясидир. 



Биом – бир нечя йахын бирликлярин йашадыглары мцщитин физики амилляри 

иля бирэя топлусудур. 



Биосфер – Йерин ъанлы организмлярин мяскунлашдыьы гатыдыр. 

Бластопор – гаструланын ембрионал (илк)баьырсаьа ачылан дялийидир вя 

йа илк аьыздыр. 



Бластосел – бластуланын дахилиндяки бошлугдур. 

Ъинси диморфизм – айрыъинсли нювлярдя еркяк вя диши фярдлярдя морфо-

ложи яламятлярин мцхтялифлийидир. 



Ъинси чохалма – чохалманын формасыдыр ки, гаметлярын формалашма-

сы вя сонрадан майаланма просесиндя бирляшмяси иля мцшайият олунур. 



Чяняляр – скелетин аьыз бошлуьунда йерляшян бярк структурларыдыр ки,  

шикарын тутулмасы вя хырдаланмасында истифадя олунур. 



Чыхынтылар – еластик  чыхынтыдыр ки, чох вахт сенсор функсийаны йериня 

йетирир вя  йа шикарын тутулмасында иштирак едир. 



Детерминя  олунмуш  инкишаф  –  ембриоэенезин  илкин  мярщялясиндя  ор-

ганлары ямяля эятирян бязи бластомерлярин габагъадан мцяййянляшмясидир. 



Детритофаглар  –  суйун  дибиндя  вя  йа  мцяййян  субстратда  парчала-

нан цзви  бирляшмялярля гидалананлардыр. 



Диапауза  –нювцн  щяйат  тсиклиндя  мювъуд  олан  сакитлик  фазасы  вя 

гейри-ялверишли шяраити кечирмяк цчцн уйьунлашмадыр. 



Диморфизм  –  нювдя  ики  форманын  олмасыдыр.  Ъинси  диморфизм  –  ер-

кяк вя диши фярдлярин морфоложи ъящятдян фярглянмясидир. 



Диплеврула – дяриситиканлыларын икийансимметрийалы сцрфясидир. 

Диплоид – щцъейрялярдя икигат хромосомлар дястидир. 

Диссепимент  –  щялгяви гурдларда  сегментлярарасы  кюндялян  аракяс-

мядир: гоншу сегментлярин селом бошлуьуну айырырыр. 



Дирибалавермя – йумурталарын диши фярдин бядяниндя инкишафы нятиъя-

синдя дири кюрпя фярдлярин доьулмасыдыр. 



Екзоподит – буьумайаглыларын ятрафынын хариъи шахясидир. 

 

455 


Ектодерма – гаструланы юртян хариъи рцшейм гатыдыр. 

Екосистем – биоэеосенозун синонимидир. 

Ембрион – рцшеймдир. 

Ентодерма  –  гаструла  мярщялясиндя  гастросели,  йяни  ембрионал 

баьырсаьы ямяля эятирян дахили рцшейм вярягидир. 



Епибиос – субстрат цзяриндя йашайанлардыр. 

Епиподит  –  хярчянэкимилярин  ятрафынын  базал  буьумундакы  гялсямя 

чыхынтысыдыр. 



Еукариот  –  нцвяси,  органеллалары  вя  мембраналары  олан  щцъейряви 

организмдир. 



Ясас сащиб – паразитин ъинси  чохалмасы эедян организмдир. 

Фагоситоз – псевдоподиляр васитясиля гида щиссяъикляринин щцъейря тя-

ряфиндян удулмасыдыр. 



Филоэенез – таксонларын тарихи инкишафыдыр. 

Филоподиляр – ибтидаилярин сапшякилли псевдоподиляридир. 

Фурка – хярчянэкимилярин телсону цзяриндя йерляшян ъцт чыхынтылардыр. 

Зигота – гаметлярин бирляшмяси нятиъясиндя ямяля эялян щцъейря: дип-

лоид хромосом дястиня маликдир. 



Зиготик редуксийа – зигота фазасында мейозун баш вермясидир. 

Зоеа – али хярчянэлярин фасетлы эюзляри, инкишаф етмиш чяняляри вя чяня-

айаглары, дюш ятрафларынын рцшеймляри вя инкишаф етмиш гарынъыьы олан сцрфяси-

дир. 

Зоит – спорлуларын инкишафында илкин мярщялядир ки, сащибин щцъейря-

синя кечмяк габилиййятиня маликдир. 



Зооксантеллалар  –  дяниз  онурьасызларынын  тохумаларында  олан  сим-

бионт йосунлар –динофлаэеллаталардыр. 



Зоохлореллалар  –  ширинсу  онурьасызларынын  тохумаларында  олан  сим-

бионт йашыл йосунлар – хлорофитлярдир. 



Щаплоид – щцъейрялярдя тяк хромосом дястинин олмасыдыр. 

Щеммула  –  сцнэярлярдя  дахили  тумуръугдур  ки,  цзяри  горуйуъу 

юртцк гаты иля юртцлцдцр вя гейри-ъинси чохалма йолу иля ямяля эялир. 



Щемосел – бластоселдян формалашан ган дамарлары вя йа синусларын 

бошлуьудур. 



Щермафродит – икиъинсли организмдир: диши вя еркяк ъинси щцъейряляри 

формалашдыра билир. 



Щетерогонийа  –  щейванларда  ъинси  чохалманын  партеноэенетик  иля 

нювбяляшмяси шяклиндя кечян щяйат тсиклидир. 



Щетероном  сегментляр  –  морфоложи  гурулушъа  мцхтялиф  олан  сег-

ментлярдир. 



Щетеротроф – щазыр цзви бирляшмялярля гидалананлардыр. 

Щяйат тсикли – нювцн тсиклик инкишафында ейниадлы ики фазасы арасында-

кы морфоэенезидир, йяни зиготадан зиготайа гядяр вя с.  



Щиподерма  –  щцъейряви  синситиляр  формасында  олан  дяри  юртцйцнцн 

бир гатыдыр. 



 

456 


Щипостом (дилъик)- щяшяратларда аьыз бошлуьу диварынын чыхынтысыдыр. 

Щистолиз – тохумаларын даьылмасыдыр. 

Щисс органлары – юз араларында мцряккяб шякилдя бирляшмиш вя щиссин 

спесифик  формаларыны  тямин  едян    синир  структурларыдыр:  организмин  хариъи 

гыъыьы гябулетмясини щяйата кечирирляр. 

Щомоложи органлар – ейни мяншяли олуб, щеч дя щямишя ейни функсий-

аны йериня йетирмяйян органлардыр. 



Щомоном сегментляр – морфоложи ъящятдян ейни оланлардыр. 

Хитин  –  азоттяркибли  полисахариддир:  буьумайаглыларда  кутикулайа 

щопмуш олур вя мющкямлик верир. 



Хлоропласт  –  еукариот  организмлярдя  фотосинтез  просесинин  эетдийи 

органелладыр. 



Хоаноситляр – сцнэярлярдя йахалыглы гамчылы щцъейрялярдир. 

Хроматофор – пигментли щцъейрядир. 

Икишцалы  симметрийа  –  радиал  симметрийанын  типидир  ки,  бу  заман 

щейванын  бядяниндян  симметрийанын  ики  мцстявисини  кечирмяк  мцмкцн 

олур. 

Икинъиаьызлылыг -  аьызын, илк аьызын – бластопорун йериндя дейил, икинъи 

дяфя она якс олан гцтбдя формалашмасыдыр. 



Изогамийа  –  ейни  нювцн  фярдляриндя  морфоложи  ъящятдян  ейни  олан 

гаметлярын ямяля эялмясидир. 



Илк бядянбошлуьу – бластоселя щомоложи олан вя епители щцъейряляри иля 

дюшянмямиш бошлугдур. 



Илкаьызлылыг – аьызын илкин аьыздан, йяни бластопордан инкишафыдыр. 

Имаго – щяшяратларын инкишафында йеткин мярщялядир. 

Иммиграсийа  –  бластодермадан  щцъейрялярин  бластоселя  чюкмя-

си(йердяйишмяси) нятиъясиндя ентодерманын ямяля эялмясидир. 



Инваэинасийа  –  веэетатив  гцтбдя    бластодерманын  дахиля  чякилмяси 

нятиъясиндя гаструланын формалашмасыдыр. 



Инвертирляшмиш эюзляр  вя йа йюнялмиш эюзляр – пигмент гядящи вя йа 

касаъыьынын  чюкмцш  тяряфи  иля  бядянин  сятщиня  дейил,  дахилиня  доьру  йюнял-

миш эюзлярдир.  

Интерстисиал – гум щиссяъикляри арасындакы бошлугларда мяскунлашан-

лар. 


Интерстисиал  щцъейряляр  –баьырсагбошлуглуларын  кичикюлчцлц  дифферен-

сиасийа  олунмамыш  щцъейряляридир  ки,  бунлардан  диэяр  щцъейря  типляри  фор-

малаша билир. 

Карапакс  –  кутикуладан  формалашан  мцщафизя  галханъыьыдыр:  бязи 

хярчянэкимилярин бядянини тамамиля вя йа гисмян юртцр. 



Капилйарлар  –  гапалы  ган-дамар  системиндя  орган  вя  тохумалара 

кечян вя диаметри 2,5 – 30 мкм олан  кичик дамарлардыр. 



Тил – язялялярин бирляшдийи скелет чыхынтыларыдыр. 

Кирпикляр  –  гурулушъа  гамчылыларын  гамчыларына  охшар  олан  щярякят 

органелласыдыр. 



 

457 


Клоака  –  бир  нечя  органлар  системинин  ахарларынын  ачылдыьы  бошлу-

гдур. 


Коксал  вязиляр  –  щюрцмчяккимилярдя,    ахарлары  айаьын  ясасы-

на(кокса) ачылан ифразат органыдыр. 



Коксал органлар – бязи буьумайаглыларда айагларын ясасында йерля-

шян вя чевриля билян назикдиварлы говуглардыр. 



Колонийалар – гейри-ъинси чохалма нятиъясиндя ямяля эялян вя юз ара-

ларында ассосиатив сурятдя баьлы галан организмляр групудур. 



Комиссура  –  ганглиляр  вя  йа  синир  сцтунлары  арасындакы  кюндялян 

баьлар вя йа синир лифляридир. 



Конкресийа – бярк щиссяъиклярдир. 

Конверэенсийа  –  тякамцл  просесиндя  гощум  олмайан  таксонларда 

аналожи ясасда формалашан охшарлыгдыр. 



Коннектив – кюндялян йерляшмиш ганглиляр вя йа синир сцтунлары ара-

сындакы бойлама баьлар вя йа синир лифляридир. 



Консументляр –  щазыр цзви бирляшмяляри истифадя едян организмляр – 

ади консументляр  ясасян щяшяратлар вя онурьалы щейванлардыр. 



Конйугасийа – йалныз инфузорларда мцшащидя олунан ъинси просесдир, 

ки, фярдляр арасында нцвя материалынын мцбадиляси иля мцшайият олунур. 



Ктенидиляр – молйускаларда ляляквари гурулушлу гялсямялярдир. 

Кутикула  –  епителинин  ифраз  етдийи  гейри-щцъейряви  гурулуша  малик 

олан юртцкдцр: буьумайаглыларда хариъи скелети ямяля эятиря билир. 



Гамета – щаплоид хромосомлу ъинси щцъейрядир. 

Гаметик  редуксийа  –  гаметляр  ямяля  эялян  заман  мейозун  баш 

вермяси вя хромосомларын сайынын азалмасыдыр. 



Гамогонийа  –  гаметлярин  ямяля  эялмяси  иля  нятиъялянян  ъинси  чо-

халмадыр. 



Гамонт – ибтидаилярдя ъинси фярддир, бунлардан гаметляр формалашыр. 

Гангли – тяркибиндя нейронлар топлусу олан синир дцйцнцдцр. 

Гастрал  бошлуг  -гаструланын  ентодерма  иля  дюшянмиш  бошлуьудур 

(баьырсагбошлуглуларда баьырсаг бошлуьудур). 



Гастрейа – чохщцъейрялилярин гаструлайабянзяр фярз олунан яъдады-

дыр. 


Гастроваскулйар  систем  –  баьырсагбошлуглулар  вя  дараглыларда 

мцряккяб (гастрал) баьырсаг бошлуьудур. 



Гаструла – бластуладан сонра эялян икигатлы ембрионал мярщялядир. 

Гаструлйасийа – бластуладан гаструланын инкишаф етмясидир. 

Гейри-ъисни чохалма – чохалманын формасыдыр ки, бу заман гамет-

лярын бирляшмяси вя мейоз баш вермир. 



Гараъийяр  –  бязи  онурьасызларда  мцшащидя  олунан  щязм  вязисидир: 

ахарлары орта баьырсаьа ачылан бошлуглу чыхынтыдыр, мцбадиля  просесляриндя 

фяал иштирак едир. 

Гылъыглар  –  мющкям  юртцк  чыхынтыларыдыр  ки,  щцъейряви  вя  йа  кути-

кулйар тябиятли ола биляр. 



 

458 


Глохиди – ширинсу икитайгапаглы молйусканын сцрфясидир ки, балыгларын 

дярисиндя мцвяггяти паразитлик едир. 



Глцтинантлар  –  баьырсагбошлуглуларын  йапышганлы  сапы  олан  далайыъы 

щцъейряляридир. 



Гнатохилйарийа – чохайаглыларда бир ъцт алт чянялярин бирляшмяси ня-

тиъясиндя формалашан тяк лювщядир. 



Гнатосефалон – хярчянэкимилярин башынын чяня шюбясидир: цч сегмен-

тдян ибарятдир. 



Гоноподийа – буьумайаглыларда шяклидяйишмиш ъинси айагъыгдыр. 

Лейкон – сцнэярлярин морфоложи гурулуш типляриндян биридир: чох сай-

да гамчылы щцъейрялярля дюшянмиш эятириъи вя апарыъы каналларын олмасы ха-

рактерикдир. 

Мадрепор лювщя – дяриситиканлыларда мясамяли лювщядир ки,  амбула-

крал системин дашлы каналына ачылыр. 



Макронуклеус  –  инфузорларда  бюйцк,  веэетатив  функсийалары  йериня 

йетирян нцвядир. 



Малпиэи  борулары  –  гуруда  йашайан  буьумайаглыларда  баьырсаьа 

ачылан ифразат органларыдыр. 



Максиллалар – буьумайаглыларда мандибулаларын архасында йерляшян 

алт чянялярдир. 



Мандибулалар – буьумайаглыларда цст чянялярдир. 

Мантийа бошлуьу – щейванын бядяни вя мантийа бцкцшляри арасында 

галан бошлугдур. 



Мантийа-  щейванын  бядянини  тамамиля  вя  йа  гисмян  юртян  дяри 

бцкцшляридир. 



Медуза – баьырсагбошлуглуларын суда цзян чятирвари вя йа зянэвари 

бядян гурулушуна малик олан формасыдыр. 



Мезенхима – бирляшдириъи тохуманын ектодерма иля ентодерма ара-

сындакы диффуз щцъейряляридир (паренхимайа бах). 



Мезоглейа –дахили вя хариъи щцъейря гатлары арасында йерляшян вя да-

хилиндя  айры-айры  щцъейрялярин  мювъуд  олдуьу  гейри-щцъейряви  гурулушлу 

щялмяшикшякилли бирляшмядир. 

Мезодерма – рцшейм вяряги вя йа рцшейм щцъейряляринин гатыдыр ки, 

ектодерма иля ентодерма арасында йерляшир вя  селотелини ямяля эятирир. 



Мезентери  –  щялгяви  гурдларын  щяр  эювдя  сегментдя  олан  селомик 

кисяляр арасындакы бойлама аракясмя вя йа септадыр. 



Метаэенез  –  нювлярин  щяйат  тсиклиндя  ъинси  вя  гейри  ъинси  нясиллярин 

нювбяляшмясидир. 



Метамерийа – морфоложи структурларын хятти ардыъыллыьы иля характеризя 

олунан симметрийа типидир. 



Метаморфоз  –  инкишаф  просесиндя  сцрфянин  йеткин  фярдя  чеврилмяси 

заманы бядян гурулушунун кяскин дяйишилмясидир. 



Метанефридиляр  –  гыф  щиссяси  иля  бядян  бошлуьуна(селома),    ифразат 

ахары иля хариъя ачылан ектодермал мяншяли нефридидир. 



 

459 


Микротцкъцкляр  –  абсорбсийада  иштирак  едян  вя  щцъейрянин  сярбяст 

сятщи цзяриндя йерляшян кичик чыхынтылардыр. 



Микронуклеус – инфузорларын эенератив нцвясидир. 

Микротрихиляр  –  сестодларын  тегументинин  хариъи  сятщиндя  йерляшян 

тцкъцклярдир. 



Микрофаг – кичик гида щиссяъикляри иля гидалананлардыр. 

Миксосел – гарышыг типли бядян бошлуьудур. 

Мирасидиляр – трематодларын сярбястцзян кирпикли сцрфясидир. 

Мономерлик – сегментляря бюлцнмямиш бядянин гурулуш типидир. 

Монофилийа – цмуми яъдаддан таксонларын ямяля эялмясидир. 

Мцряккяб эюз – чох сайда эюрмя ващидляриндян формалашан эюрмя 

органыдыр: щяшяратларда омматидилярдян тяшкил олунмушдур. 



Найада – щяшяратларын су мцщитиндя йашайан вя провизор, йяни сцрфя 

органлары (трахейа гялсямяляри, гуйруг чыхынтылары вя с.) олан су нимфасыдыр. 



Нейросекретор щцъейряляр – щормон ифраз едян синир щцъейряляридир. 

Нейстон – су сятщиндя йашайанлардыр. 

Нектон – фяал цзян вя су ахынынын яксиня цзя билян пелаэик щейван-

лардыр. 


Неотенийа  –  гысалдылмыш  онтоэенездир  ки,  бу  заман  сцрфя  мярщяля-

синдя, йяни щейванын йувенил йашында артыг ъинси йетишкянлийи мцшащидя олу-

нур. 

Нефридиляр – ектодермал мяншяли ифразат вя осморегулйасийа органы-

дыр. 


Нефромиксийа – ектодермал вя мезодермал мяншяли щиссялярдян тяш-

кил олмуш мцряккяб мяншяли ифразат органыдыр. 



Нимфа  –    йеткин  фярддян  морфоложи  ъящятдян  аз  фярглянян  эяня  вя 

щяшярат сцрфяляридир: йалныз юлчцляри, ятрафлар, ганадлар вя ъинси вязилярин ин-

кишаф сявиййясиндя фярглилик мювъуддур. 

Олигомер – азсегментли бядянин гурулуш типидир. 

Омматидиляр  –  буьумайаглыларын  фасетлы  эюзляринин  тяркибиня  дахил 

олан садя эюзъцкдцр. 



Онкосфера – сестодларын алтыгармаглы сцрфясидир ки, сащибин тохума-

сына кечиб, орада финнайа чеврилир. 



Онтоэенез – организмин фярди инкишафыдыр. 

Оотека – щяшяратларда хитин гатла юртцлмцш йумуртагойма типидир. 

Оосиста – спорлуларда мцшащидя олунан цзяри юртцклц зиготадыр. 

Орал – аьыз щиссясидир. 

Орган –  чохщцъейрялилярдя бир вя йа бир нечя тохумадан формала-

шан структур-функсионал  бядян ващиддир. 



Органелла – бирщцъейряли организмин структур-функсионал ващидидир. 

Ортогон – аселомик гурдларда синир системинин типидир ки, синирляр шя-

бякяси шяклиндядир. 



Оскулум – сцнэярлярин парагастрал вя йа атриал бошлуьундан хариъя 

ачылан дяликдир. 



 

460 


Остийалар – ачыг ган-дамар системиня малик олан буьумайаглыларын 

цряк дяликляридир. 



Осфрадиляр  –  молйускаларын  мантийа  бошлуьунда  йерляшян  кимйяви 

щисс органларыдыр.  



Паразит  –  башга  бир  организмин  дахилиндя  даима  вя  йа  мцвяггяти 

инкишаф едян вя она зяряр вуран диэяр организмдир. 



Параподиляр – щялгяви гурдларын ъцт эювдя ятрафларыдыр. 

Паренхима  –  вакуоллашмыш  щцъейрялярдян  тяшкил  олан  диффуз  тоху-

мадыр. 


Паренхимула  –  сцнэярлярин  сцрфясидир:  цзяри  гамчылы  щцъейрялярля 

юртцлцдур вя бластосели амебоид(паренхиматоз) щцъейрялярля долудур. 



Партеноэенез  –  чохалма  формасыдыр  ки,  бу  заман  йени  фярд  майа-

ланмамыш йумурта щцъейрясиндян инкишаф едир. 



Педиселлариляр – дяриситиканлыларда машашякилли формада щярякятли ске-

лет ийнялярдир ки, бядянин цзярини кянар щиссяъиклярдян тямизляйир. 



Педоморфоз – онтоэенездя неотенийадан йувенилляшмя йолу иля ке-

чян тякамцл истигамятидир.  



Пелаэик – су  гатында йашайанлар.  

Пенетрантлар  –  баьырсагбошлуглуларын  ектодермасында  йерляшян  вя 

ичярисиндя  далайыъы  сапы  олан  далайыъы  щцъейряляридир:  шикары  ифлиъетмя  габи-

лиййятиня маликдирляр. 

Перикардиал бошлуг – црякятрафы бошлугдур. 

Перистомиум – щялгяви гурдларда аьыз сегментидир. 

Периостракум  -  молйускаларын  чанаьынын  хариъи,  зцлаллы  –  конхиолин 

гатыдыр. 



Пиэидиум  –  аннелидляр  вя  буьумайаглыларда  эювдя  сегментиня  аид 

олмайан арха шюбясидир. 



Пиноситоз – щцъейрянин кичик майе дамлаларыны удмасыдыр. 

Плазмоди – чохнцвяли амебоид щцъейрядир. 

Планктон – суда асылы вязиййятдя вя  су ахынынын яксиня цзя билмяйян 

организмлярдир. 



Планктотрофлуг  –  дяниз  щейванлары  сцрфяляринин  планктонла  гидалан-

масыдыр. 



Планула – баьырсагбошлуглуларын цзяри гамчылы щцъейрялярля юртцлмцш 

икигатлы сцрфясидир. 



Плейстон – суйун цст 5 см-лик тябягясиндя йашайан  организмлярдир. 

Плезиоморф яламят – органларын морфоложи гурулушунун илкин щалыны 

якс етдирян яламятдир. 



Полимер  –  чох  сайда  сегментлярдян  –  метамерлярдян  тяшкил  олун-

муш организмдир. 



Полиморфизм – бир нюв дахилиндя  эюрцнцшъя кяскин фярглянян фярдляр 

вя йа рянэ типляринин олмасыдыр. 



Полип  –  баьырсагбошлуглуларда  бядян  формасыдыр:  субстрата  бирляшир 

вя орал гцтбцндя чыхынтылары олур. 



 

461 


Полифилийа – бир нечя яъдаддан тюрямядир. 

Yüklə 4,71 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   52




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin