Microsoft Word Qabusname doc
On dördüncü fəsil 66 EŞQBAZLIQ VƏ ONUN QAYDALARI HAQQINDA
Yüklə 1,84 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
On dördüncü fəsil 66 EŞQBAZLIQ VƏ ONUN QAYDALARI HAQQINDA Aşiq olmaq barədə bil, ey oğul, kimin təbiəti zərif olmasa, o aşiq də ola bilməz. Eşq təbiətin zərifliyindən doğur, zəriflikdən doğan hər şey isə, şübhəsiz, zərif olar. Odur ki deyiblər: Təbiət lətif olduqda, mə'lum şeydir ki, o, zərif təbiətə qoşulmağa meyl köstərəcəkdir. B e y t www.duddud.com - Elektron kitab, proqram yükləmə saytı www.duddud.com saytından yüklənlib Bu eşqdir, incəlik, lətiflik istər, Hər yerdə özü tək zəriflik istər. Görmürsənmi, cavanlar qocalara nisbətən daha tez aşiq olurlar? Çünki cavanların təbiəti qocalarınkına görə daha incədir. Bir də ki, heç kobudtəbiət, bədniyyət adam aşiq ola bilməz. Bu elə bir xəstəlikdir ki, ona yalnız incə ruhlu adamlar tutular. İstər kobudtəbiət ol, istərsə incətəbiət, çalış aşiq olma. Aşiqlik çox başı bəlalı bir işdir, xüsusilə yoxsulluqda. Hansı yoxsul aşiq olsa, öz canına qəsd etmiş olar. Bil ki, aşiqlik və yoxsulluq mütləq can vermək kimi bir şeydir xüsusilə qocalıq vaxtı, çünki qoca pul xərcləməsə məqsədə nail ola bilməz. Mənim dediyim kimi: R ü b a i Pulsuz idim, tutmuşdum bu azardan, Pulsuzluqdan məhrum oldum o yardan. Bu halıma uyğun bir məsəl də var: "Pulsuz gedən boş qayıdar bazardan". İşdir, əgər bir vaxt birindən xoşun gəlsə, ürəyinə salıb onun haqqında fikirləşmə, həmişə qəlbinə eşqə qalib gəlməyi öyrət, heç zaman şəhvət əsiri olub iztirab çəkmə. Bu ağıllı adamların işi deyil, çünki aşiqlikdə insan ya vüsalda olar, ya fəraqda. Bil, bir saatlıq vüsal, bir illik fəraq oduna yanmağına dəyməz. Aşiqlik şirin də olsa, başdan ayağa məşəqqət, ürək ağrısı, iztirab və əziyyətdir. Fəraqda olsan əzabdasan. Mə'şuq ilə bir yerdə olsan, sevgilin hal əhlidirsə, ürəyini çəkəcək, naz-qəmzəsi ilə səni əldən salacaq. Onun şıltaqlığı sonra isə fəraq qorxusu vüsaldan da ağır olacaqdır, çünki ardınca fəraq gələn vüsal fəraqdan daha ağır olar. Fərzən mə'şuqən mələk təbiətli olsa belə, yenə məzəmmətdən yaxanı qurtara bilməzsən, həmişə sənin qeybətini qırar və mə'şuqən haqqında şayiələr yayarlar. İndi camaatın xasiyyəti belə olmuşdur. Deməli, özünü saxla və aşiqlikdən qaç. Ağıllı adamlar özlərini aşiqlikdən qoruya bilərlər, çünki ilk baxışdan birinin birinə aşiq olması mümkün deyildir. Əvvəl göz görür sonra könül bəyənir. Elə ki, könül bəyəndi, ürəyin ona mail oldu, könül ikinci dəfə görmək istəyir. Əgər sən öz şəhvətini ürəyin ixtiyarına versən, ürəyi isə şəhvətə tabe etsən, sonra mə'şuqəni bir daha görmək üçün tədbir düşünməyə başlarsan. Görüş ikinci 80 / ﻪﻣﺎﻨﺳﻮﺑﺎﻗ .…………………………………………….. dəfə baş tutduqda, könül ikiqat meyl edir, qəlb daha çox döyünməyə başlayır, insan üçüncü görüş eşqinə düşür. Elə ki, üçüncü dəfə gördün, əhvalatı açıb söylədin, söz deyib cavab eşitdin, iş bitdi. M i s r a Çuvalı suya verdin, it də getdi, ip də getdi. Bundan sonra özünü ələ almaq istəsən də bacarmazsan, çünki iş işdən keçmiş olar, vaxt uzandıqca eşqin də artar, qəlbin hökmünə tabe olmağa məcbur olarsan. Lakin, əgər sən ilk görüşdə özünü saxlaya bilsən, ürək istədikdə onu ağlın ixtiyarına versən və ağıl ürəyi bir daha onun adını çəkməyə qoymasa, özünü başqa şeylə məşğul etsən və ya şəhvətini başqa yol ilə söndürsən və gözü onu görməkdən məhrum etsən, bir həftədən artıq əziyyət çəkməzsən, daha o sənin yadına düşməz, tezliklə özünü bəladan qurtarmış olarsan. Lakin belə edə bilmək hər adamın işi deyildir, çox ağıllı olmaq lazımdır ki, adam bu xəstəlikdən yaxasını qurtara bilsin. Məhəmməd Zəkəriyya 67 özünün "Xəstəliklərin təqsimatı" adlı əsərində eşq xəsəstəliyi və onun dərmanı haqqında danışarkən dediyi kimi, eşq xəstəliyi ara vermədən oruc tutmaq, ağır yük daşımaq,uzun səfər etmək, həmişə işləmək, həddindən artıq kefə aludə olmaq və bu kimi bir xəstəlikdir. Lakin əgər hər görüşü sənə zövq və rahatlıq gətirən bir adamı sevirsənsə, bunu rəva bilirəm. Şeyx Əbu Səid bul-Xeyrin 68 dediyi kimi, insanlar dörd şeysiz keçinə bilməz: birincisi çörək, ikincisi paltar, üçüncüsü xaraba (ev), dördüncüsü sevimli dost. Hər kəsin özünə görə, istər halal, istər haram,öz arzusu olar. Lakin dostluq başqadır, aşiqlik başqa. Hərçənd o aşiq şair bir beytdə demişdir: B e y t Xoşdur sənnn bu atəşin, gözəl yar, Heç yandıran bir atəş də xoş olar?! Bil ki, insanlar dostluqdan həmişə ləzzət çəkərlər, aşiqlikdən isə əziyyətə düşərlər. Əgər cavanlıqda aşiq olsan, yeri var, başa düşərlər, üzrlü sayarlar, deyərlər cavandır. Çalış qoca vaxtı aşiq olma. Qocanı üzrlü hesab etməzlər. Əgər qara camaatdan olsan, iş bir az asanlaşar, şah olsan, amandır, belə işlərə baş qoşma, zahirdə heç kəsə könül vermə, çünki qocalıq aşiqliyi şahlara çox baha başa gələr. www.duddud.com - Elektron kitab, proqram yükləmə saytı www.duddud.com saytından yüklənlib |