Təfəkkürün təlimi: Riyaziyyat məsələləri və çalışmaları səmərəliliyi onların həllində şagirdlərin yaradıcı fəallıq dərəcəsindən əhəmiyyətli dərəcədə asılıdır. Məsələ və çalışmaların əsas vəzifələrindən biri də dərsdə şagirdlərin fikri fəaliyyətini aktivləşdirməkdən ibarətdir. Riyaziyyat məsələləri birinci növbədə şagirdlərin fikrini oyatmalı, onu işləməyə məcbur edərək inkişaf etdirməli və təkmilləşdirməlidir. Şagird təfəkkürünün fəallaşdırılmasından danışarkən, yaddan çıxarmaq olmaz ki, riyaziyyat məsələlərinin həll etdikdə şagirdlər yalnız qurmaları və çevrilmələri yerinə yetirmir ifadələri yadda saxlamır, həm də dəqiq təfəkkür təlimi, mühakimə bacarığı, faktları qarşı-qarşıya qoymaq və tutuşdurmaq, onlarda ümumi və fərqli cəhətləri tapmaq, düzgün əqli nəticə çıxarmaq bacarıqları əldə edirlər.
17. Riyaziyyat məsələləri və onların növləri.
Riyaziyyat məsələlərinin aşağıdakı növləri var:
Məsələ
Məsələnin tərkib hissələri. İstənilən məsələni nəzərdən keçirsək orada müəyyən şərtlərə (verilənlərə) əsasən axtarılan suala cavabın tapılması sualının (tələbin) olduğunu görərik. Deməli, məsələnin quruluşuna görə aşağıdakı əsas hissələrinə ayırmaq olar:
1. şərt (verilənlər)
2. sual (tələb).
Standart və qeyri-standart cəbri məsələlərin həlli metodikası. Məktəb cəbr kursunda müəyyən alqoritmlərlə həll olunan çox sayda standart məsələlər vardır.Lakin standart məsələlər həlli ilə təmin olunan təlim şagirdlərin yaradıcı təfəkkürünün inkişafına kifayət qədər təsir göstərə bilmir.
Standart məsələnin həllinə başlayan şagird: ona təklif olunan məsələnin müəyyən birtipli standart məsələlər sinfinə aid olduğunu dərk etməli, ona məlum olan alqoritmlərdən məhz bu sinif məsələlərin həlli üçün yararlı olanlarını seçmək,sonra isə seçilən alqoritmi verilmiş xüsusi məsələyə düzgün tətbiq etməlidir.Göründüyü kimi həllərin axtarılması bu fəaliyyətə məsələnin həlli artıq mənimsənilmiş hazır resept üzrə alındığından daxil deyildir.
Qeyri standart məsələnin həlli prosesi iki əsas əməliyyatın ardıcıl tətbiqindən ibarətdir: 1) qeyri standart məsələnin digər onunla ekvivalent olan, lakin artıq standart məsələyə gətirilməsi ; 2) qeyri standart məsələnin bir neçə standart alt məsələyə bölünməsi
Qeyri standart məsələlərin xarakterindən asılı olaraq bu əməliyyatın ya birindən ya da hər ikisindən istifadə edirik. Daha mürəkkəb məsələlərin həllində bu əməliyyatlardan bir neçə dəfə istifadə etmək lazım gəlir.
Qeyri-standart məsələlərin həlli metodlarını (cədvəl 1) və onların həllinin axtarılmasını (cədvəl 2) aşağıdakı sxemlərlə göstərmək olar.
