Ózbekstanda shomonlikdin’ zamanagóy kórinisleri Reje: Kirisiw

Ózbekstanda shomonlikdin’ zamanagóy kórinisleri
Reje:
Kirisiw

1. 
   Ózbekstanda shomonlikdin’ zamanagóy kórinisleri
   
2. 
   Evrey dástúrleri hám bayramları
   
3. 
   Ózbekstanda konfessiyalar arasında tolerantlıqtıń tariyxıy túbirleri
   

Juwmaqlaw
Paydalanilg’an a’debiyatlar

Kirisiw
Oraylıq Aziyaǵa dáslepki orıs pravoslavlardin’ kirip keliwi XIX ásirdiń 40 - jıllarındaǵı Patsha Rossiyasınıń Turkistonnin’ arqa aymaqların iyelewi nátiyjesinde Turkistonga orıslardıń kóship keliwi menen baylanıslı. Hár bir polkda arnawlı ruxaniylar bolıp, askarlardin’ diniy mútajliklerin qandırıw maqsetinde kóshpeli sıyınıwxonalar islengen edi. 40 -jıllar aqırına kelip turaqlı sıyınıwxonalar jergilikli paxsa usılında qurıla baslaydı hám 1850-jılı Kopalda birinshi ornıqlı sıyınıwxona dóretiw etiledi.
1871-jılda Tashkent gospitali janında arxiyepiskop Yermogen (Golubev) tárepinen pravoslav rezidenciyası shólkemlestiriw etilgen. Bul sıyınıwxona házirgi Uspenskiy kafedral sobori ornında bolǵan.
Oraylıq Aziyaǵa katolik hám protestant baǵdarı wákilleriniń kirip keliwine 1879 -jıl 27-mart daǵı Rossiya imperatorinin’ arnawlı nızamına kóre birinshi jáhán urısında asrga alınǵan nemis, polyak, eston, shved, Litva, latish hám basqa evropalıq askarlardin’ Turkiston úlkesine súrgin etiliwi dúmpish boldı. Bul, óz gezeginde, evropalıq tutqınlar arasında diniy jámáátler dúziw hám de shirkewler payda bolıwına alıp keldi.
Shet elliklerdiń bunday iskerligi asrimiznin’ shama menen 20 -30 jıllarına shekem dawam etdi. XX ásir baslarına kelip Turkistonda 6, 03 million musulmanǵa 391 mıń pravoslav tuwrı kelgen yamasa 5340 meshitke 306 shirkew tuwrı kelgen. Bunnan tısqarı, 10, 1 mıń pravoslaviyega tiyisli bolǵan staroobryadchilar, 8, 2 mıń lyuterchilar, 7, 8 mıń katoliklar, 17, 1 mıńǵa jaqın basqa aǵıslarǵa tiyisli dindorlar hám 26 mıń evrey dinine tiyisli kisiler shólkemlesken.
Ózbekstanda tarqalǵan xristianlikdin’ úsh tiykarǵı baǵdarınan biri protestantizm bolıp tabıladı. Keyingi on jıllıqta jergilikli koreys milletine tiyisli shaxslar arasında protestantizm baǵdarına qızıǵıwshılıq arttı. Buǵan, bir tárepden koreyslardin’ óz úrim-putaqları menen diydar kóriwiw hám basqa maqsetlerde Qubla Kareya, AQSh hám basqa rawajlanǵan mámleketliklerge barıp keliwleri faktor boldı.