İstehlakçıların zövqləri mal və ya xidmətə olan tələblərini müəyyənləşdirməkdə vacibdir. İstehlakçılar bəyənmədikləri qidaları və ya dəbdən düşmüş və ya narahat hesab etdikləri paltarları almırlar. Modanın əhəmiyyəti, dəyişən zövqlərin istehlakçı tələbinə necə təsir etdiyini göstərir. Dəbdən düşmüş geyim əşyaları, dəbdə olduqları bir neçə il (və ya hətta bir neçə həftə) əvvəl yüksək qiymətlərlə asanlıqla alına bilməsinə baxmayaraq, geyim mağazalarının endirimli hissələrində əsasən qalır və alınmır. Firmalar reklam yolu ilə istehlakçı zövqünü dəyişdirməyə çalışaraq bu prosesə əhəmiyyətli həcmdə resurslar ayırırlar.
Eynilə, malın təsiri barədə məlumat istehlakçı qərarlarına təsir göstərir. Son illərdə sağlamlığın müsbət nəticələri müxtəlif qida maddələri ilə əlaqələndirildiyi üçün, bu sağlam qidalara (soya məhsulları və yüksək lifli çörəklər kimi) tələbat, adətən məlumat yaxşı çatdırıldıqda artmış olur.
Dövlət qaydaları və islahatları tələbə təsir edir. Bir şəhər rəhbərliyi öz küçələrində skeytbordların istifadəsini qadağan edirsə, bu şəhərdəki skeytbordlara tələb azalır. Hökumətlər müəyyən istehlakçı qruplarına satışları məhdudlaşdıra bilər. Məsələn, bir çox siyasi yurisdiksiya uşaqların tütün məhsulları almasına icazə vermir, bu da istehlak olunan siqaretlərin miqdarını azaldır.
Xüsusi mallara olan tələbə digər amillər də təsir edə bilər. Məsələn, dostlarının çoxu Facebookdan istifadə edirsə, istehlakçılar daha çox Facebook istifadə edirlər. Bu şəbəkə effekti bir şəbəkənin bir hissəsi olmağın faydalarından və şəbəkədən kənarda olmağın potensial xərclərindən yaranır.
Bir çox amil tələbə təsir etsə də, iqtisadçılar ən çox malın öz qiymətinin tələbin həcminə necə təsir etdiyinə diqqət yetirirlər. Qiymət və tələbin həcmi arasındakı əlaqə, tələb və təklif analizində bazar qiyməti və miqdarının müəyyən edilməsində həlledici rol oynayır. Qiymət dəyişikliyinin tələbin həcminə necə təsir etdiyini müəyyənləşdirdikdə, iqtisadçılar tələbin həcminə təsir göstərən digər faktorların (məs.: gəlir və zövq) sabit saxlanıldığı halı nəzərdən keçırırlər.
Dostları ilə paylaş: |