İlahi ziyafət

Fitr bayramı - ilahi rəhmət və əfvdən bəhrələnmək bayramı

Ramazan ayını ibadət, oruc, dua, zikr və təzimlə keçirib fitr bayramına çatmaq mömin üçün həqiqətən bayramdır. Bu bayram dünyanın maddi bayramlarından deyil, Allah rəhmətinin, ilahi əfvin bayramıdır; möhtəşəm ilahi ziyafətə qoşulub ramazan ayını Haqqa ibadətlə sağ-salamat keçirən və ramazan ayında zikrdən, duadan, ibadətdən, orucdan və namazdan öz imkanları həqqində bəhrələnməyə müvəffəq olmuş xalqın şükür bayramıdır. Bu, bir ibadət mövsümünü ilahi əfvə və mükafata ümidlə fitr gününə çatdırmış müsəlmanların bayramıdır.

Süveyd ibn Qəfələ Əmirəlmömininin (ə) dostlarındandır. Onun barəsində belə yazmışlar: "Əmirəlmömininin (ə) yaxınlarından olmuşdur".¹ Bir rəvayətdə bu şəxs deyir ki, fitr bayramında Əmirəlmömininin (ə) evinə getdim. O həzrət süfrə başında xörək yeyirdi, qarşısına çox adi bir xörək qoyulmuşdu; yəni ən imkansız bir şəxsin hazırlaya biləcəyi bir xörək, məsələn, bir qədər süd və undan hazırlanmış çox adi bir xörək. Mən dedim ki, ey Əmirəlmöminin, siz bayram günü belə əhəmiyyətsiz və adi xörək yeyirsiniz? Adətən bayramda insanlar ən yaxşı xörəklərini yeyirlər, siz isə bununla kifayətlənirsiniz? İmamın cavabı belə oldu: "Bu, yalnız bağışlanmış şəxslərin bayramıdır". Yəni bu günün bayram olması rəngarəng xörəklər yeməkdə və uşaq kimi sevinməkdə deyil, bu, ilahi əfvi qazanmış şəxslər üçün həqiqi bayramdır. Əmirəlmöminin (ə) başqa bir cümlədə buyurdu: "Bu yalnız orucu və ibadəti Allah tərəfindən qəbul olunan şəxsin bayramıdır və Allaha günah edilməyən hər gün bayramdır"². Mənim və sizin heç bir günah etməmək səadətinə nail olduğumuz gün bizə bayram və sevinc günüdür.

Əlbəttə, fitr bayramında bir-birimizi təbrik etmək tövsiyə olunmuşdur. Öz yeni paltarlarınızı geyinin, o günü bayram kimi qeyd edin və şadlıq keçirin, amma bu bayramın mahiyyəti mənəviyyata, əfvə diqqət yetirməkdən və Allahın rəhmətini diləməkdən ibarətdir.

Əziz qardaşlar! Əziz bacılar! Ramazan ayı ərzində oruc tutan siz möminlər öz orucunuz, ibadətiniz, duanız, təvəssülünüz, gecələr oyaq qalmanız, Quran oxumanız, Allahı yada salmanız və Onu təqdis etmənizlə qəlblərinizi Allah-Taalaya yaxınlaşdırdınız. Bu fürsətin qədrini bilin və bunu qoruyun. Bizim xalqımız mömin xalqdır. Bizim gənclərimizin qəlbi pak və işıqlıdır. Ölkə boyu bizim qadın və kişilərimizin Allah-Taala ilə əlaqələri səmimidir. Bu, ilahi rəhməti cəlb etmək üçün bir xalqın böyük sərvətidir.

Fitr bayramı namazının xütbələrindən: 2005.

Fitr bayramı - müsəlmanın ruhunun və qəlbinin paklığını yada salan amil

Fitr bayramı müsəlmanlar üçün böyük gündür. Bu günün əzəməti sırf razılaşdırılmış bir məsələ deyil, həqiqi məsələdir; Allah bəndələrinin mübarək ramazan ayındakı zəhmət və ibadətlərinin mükafatını aldıqları gündür. İlahi ziyafət sayəsində müsəlmanın ruhunun və qəlbinin paklığını yada salan amildir. Bu günü fürsət bilməliyik. Çünki bu, İslam dünyasının müştərək cəhətlərindəndir. Müsəlman xalqlar arasında birlik yaratmaq üçün bundan istifadə etmək lazımdır. Bu gün müsəlman xalqların bu birliyə çox ehtiyacı var.

Quruluşun məsul şəxsləri ilə görüşdə çıxışından: 2005.

Müsəlmanların yenidən qüdrətlənməsində Qurani-kərimlə ünsiyyətin təsiri

Əgər Quran oxumaq bizim cəmiyyətimizdə ümumiləşsə, hamı Quranı düzgün oxusa və Quran oxumağa rəğbət dalğası bütün evlərə çatsa, o zaman bu ölkədə həqiqi İslam və Quran cəmiyyətinin formalaşmasına ümidimiz daha çox olacaq. Biz bu gün bir İslam hökuməti və İslam cəmiyyətiyik. Amma bunlar ilk addımlardır. Ölkəmiz və hökumətimiz daxilində dövlət adamlarının söz və əməllərində müşahidə etdiyimiz İslam onun minimum həddidir, bir İslam cəmiyyəti üçün lazım olandan azdır. Bu günə qədər İslam Respublikası quruluşundan törəyən faydalar həmin minimum hədlə əldə olunmuşdur. Əgər İran xalqı bu ölkədə istibdad bütünü qırıb uçura bilmişsə, əgər İran xalqı dünyada heç kəsdən hegemon söz qəbul etməmək və boyunduruq altına girməmək cürəti və cəsarəti əldə etmişsə, əgər bizim gənclərimiz elmin müxtəlif sahələrində sürətlə irəliləyir və daim ucalırlarsa, – xoşbəxtlikdən, ölkəmizdə elmi inkişafın dairəsi günbəgün genişlənir - əgər ölkəmizdə ədalətin icrasına dair əlamətlər görürsünüzsə, - bir də deyirəm ki, ədalətin icrasına dair yalnız əlamətlər var, tam ədalətin icrasına isə hələ çox qalır - xülasə, əgər cəmiyyətimizdə və ölkəmizdə İslamın bəyəndiyi işlərin bəyənilən və İslamın bəyənmədiyi işlərin bəyənilməz olduğunu görürsünüzsə, bu bizim cəmiyyətimizdəki minimum İslam həddinin nəticəsidir. Biz İslam dərkinin, İslam ruhiyyəsinin dairəsini nə qədər genişləndirə bilsək, bu səmərələr bir o qədər çoxalacaq və digər ölkələr üçün də örnək olacaq.

Bu gün xoşbəxtlikdən, müsəlman xalqlar İslamla şərəf duyurlar. Bu çox mühüm məsələdir. Gənclər! Bir gün İslam dünyasında, o cümlədən bu ölkədə müsəlman gənc özünün müsəlman olması ilə fəxr etmirdi, hətta buna utanırdı da. "Bismillah" deməyə utanırdılar, digərlərinin gözü önündə namaz qılmağa utanırdılar. Bir zaman belə idi. O zaman ya Qərbə, ya da Şərqə - marksist təfəkkürlərə güvənməklə fəxr edirdilər. Bu gün isə vəziyyət dəyişmişdir. Bu gün Şərq düşərgəsi məğlub olmuşdur, Qərb düşərgəsi də getdikcə daha çox uğursuzluqlara düçar olur, daha çox gözdən düşür və heysiyyətini itirir. Demokratiya, insan haqları və azadlıq iddiaçıları özlərini bütün dünyada rüsvay etmişlər. İslam günbəgün daha çox nur saçır, İslam günəşi get-gedə yüksəlir. Müsəlman xalqlar İslamla şərəf duyur, fəxr edirlər. Bütün müsəlman ölkələrində belədir; Şimali Afrikadan tutmuş Şərqi Asiyaya qədər hər yerdə belədir; İndoneziyada, Malayziyada, Hindistanda, Pakistanda, Banqladeşdə, Şərq regionu ölkələrində, ərəb ölkələrində, Türkiyədə, Afrikanın istər ərəb, istər qeyri-ərəb ölkələrində - harada müsəlmanlar və müsəlman gənclər yaşayırlarsa, İslamla şərəf duyurlar.

Bu şərəf hissi onları qalib edir. Nə üçün Livan Hizbullahı - dünyanın normal siyasi, hərbi və iqtisadi imkanlarından məhrum olan bir qrup gənc dünyanın böyük güclərinin inanıb güvəndiyi və tam təchiz olunmuş bir ordu üzərində qələbə çaldı. Çünki İslamın sayəsində özünə güvəndi. İslama əməl etməyin Quranın sözünü və vədini qəbul etməkdən ibarət olduğunu dedikdə mənası budur ki, Quran "Allah Ona (Onun dininə) yardım edənlərə, şübhəsiz ki, yardım edər. Həqiqətən, Allah yenilməz qüvvət, qüdrət sahibidir!"¹ deyəndə inanaq. Əgər Allaha yardım etsəniz, Allah da sizə yardım edəcək. "Allah Öz işində (əmrində) qalibdir"² ayəsinə inanaq. Bu Quran dərki bizə belə bir inam verir. Onun səmərəsi və nəticəsi xalqların oyanışında, təcavüzkar güclərin günbəgün zəifləməsində, işğalçı və hegemonların müsəlman ölkələrinə dair planlarının alt-üst olmasında görünür.

Buna əsasən, Quranla ünsiyyət quraq, Qurana inanaq, onu dərk edək. Xoşbəxtlikdən, ölkəmizdə genişmiqyaslı Quran işləri başlanmışdır. Lakin bu hərəkət heç zaman dayanmamalıdır. Quranla məşğul olan, işləyən və Quranla fəxr edən siz əziz gənclərə tövsiyə edirəm ki, bu yolu və mübarək üsulu davam etdirin. İnşallah onun sizə, xalqınıza və ölkənizə olan faydaları günbəgün çoxalacaq.

Beynəlxalq Quran müsabiqələrinin iyirmi üçüncü mərhələsində iştirak edən qiraətçilərlə görüşdə çıxışından: 2006.

Ramazan ayının digər aylardan üstünlüyünün səbəbləri

Allahın köməyi olmadan heç bir şəxsə və xalqa heç bir başucalığı və səadət nəsib olmaz. İlahi yardımın da şərtləri və amilləri var. Duada deyirik ki, İlahi, Səndən rəhmət amillərini istəyirəm.¹ İlahi rəhmətin ən mühüm amillərindən biri də ölkə məmurlarının, müxtəlif sahələrin icraçılarının Allah-Taala və xalq qarşısında öhdəlik hissinə malik olmasıdır. Bu hiss nə qədər çox olsa və öz ardınca daha yaxşı və daha güclü fəaliyyət gətirsə, şübhəsiz, ilahi rəhmət bizə daha çox şamil olacaq. Biz ilahi niyyətlə, Allaha yaxınlaşmaq qəsdi ilə hərəkət etməli və bilməliyik ki, bu zaman Allahın yardımı və lütfü qaçılmaz olacaq. İndi ramazan ayı və əlverişli fürsətdir. Ümumiyyətlə Allah-Taala orucu təqvalı olmaqdan ötrü vacib etmişdir. Ən azı orucun bu ayda vacib olmasının məqsədlərindən biri və bu ayın mühüm səciyyəsi təqva qazanmaqdır. Gündəlik namazlardan sonra oxunan duada deyirik: "Bu, digər aylardan əzəmətli, böyük, şərafətli və fəzilətli etdiyin aydır".²

Allah-Taala bu ayı digər aylardan üstün etmişdir. Onu üstün edən amillərdən biri orucdur, biri Quranın nazil olmasıdır, biri qədr gecəsidir. Bunlar həmin duada bu ayın səciyyələri kimi qeyd olunmuşdur. Ramazan ayı bizim inkişafımız üçün əlverişli mövsümdür, bahar fəsli kimidir. İlin hər bir fəslinin təbiətə xüsusi təsiri olduğu kimi, bəzi gündüzlərin, gecələrin, həftələrin və ayların da insanların mənəvi inkişafı, fəaliyyəti və onların yüksəlişi üçün xüsusi təsiri vardır; cümə axşamının bir xüsusiyyəti var, cümə gününün bir xüsusiyyəti. Buna təəccüb etmək lazım deyil. Bəzi zamanların maddi təbiətə xüsusi təsiri olduğu kimi, mənəvi təbiətə, insan ruhuna, insan yüksəlişinə, əməllərin qəbul olunmasına və ibadətlərə də xüsusi təsiri vardır. Qeyd etdik ki, cümə günü, şəbanın on beşinci gecəsi və xüsusən müqəddəs şəriət tərəfindən təyin olunmuş zamanlar belədir. Bu günlər təsadüfi seçilməyib. Məsələn, ramazan ayı təbiət və təsir baxımından rəcəb, yaxud zilqədə ayı ilə eyni deyil. Xeyr! İlin fəsilləri kimi, onların da öz xüsusiyyətləri var. Bundan istifadə edin.

Bir hədisə görə əziz İslam Peyğəmbəri (s) ramazan ayı ərəfəsində xalqa müraciətlə buyurdu: "Sübhanəllah! Görün siz nəyi qarşılayırsınız və sizi nə qarşılayır!"¹. Bu, ramazan ayının uca tutulmasıdır. Əziz Peyğəmbərin (s) həqiqəti və batinləri görən gözü ramazan ayının faydalarını görür. Oruc bir fürsətdir. Onun təsir və faydalarını eşitmisiniz və bilirsiniz.

Əmirəlmömininin (ə) kəlamında cismin və ruhun orucu

Əmirəlmöminin (ə) bir hədisdə orucu cisim və ruh oruclarına bölür. Cismin orucu haqda buyurur: "Cismin orucu əzab qorxusundan, savab və əcrə rəğbət üzündən iradə və ixtiyarla qidalardan çəkinməkdir".² Bu, cismin orucudur. Davamında buyurur ki, ruhun orucu isə beş hiss orqanını bütün günahlardan saxlamaq və qəlbi şər amillərindən uzaqlaşdırmaqdır. Bu, ruhun orucudur. Bəs şər amilləri hansılardır? Beş hiss orqanını günahlardan saxlamaq asandır, qəlbi şər amillərindən uzaqlaşdırmaq isə çox çətindir. Bunun üçün çalışmaq lazımdır. Əziz dostlar! Bu fərman mənə və sizə verilmişdir. Bu mübarizə bizim öhdəmizə düşür. Bizim etdiyimiz günahla cəmiyyətdə yüksək vəzifəsi olmayan adi bir insanın günahının təsiri eyni deyil. Biz həm ürək günahlarına, həm də digər günahlara qarşı çox ehtiyatlı olmalıyıq. Şər səbəbkarı olan günahlar paxıllıq, tamahkarlıq - dünyaya tamahkarlıq, mal toplamağa və maddiyyata tamahkarlıq, digərlərinə qarşı bədxahlıq, bədgümanlıq, qürur, təkəbbür, özünü üstün, digərlərini isə kiçik bilmək, təhqir etmək və xalqı kiçik saymaqdır. Dünyada yaranan şərlər bunlardan hasil olur. Bəzi insanların qüruru, təkəbbürü, tamahkarlığı, paxıllığı, xəsisliyi və şəhvətpərəstliyi onları bəzi hərəkətlərə sövq edir. Əvvəldə bu hərəkətlərin təsiri çox da görünmür, lakin tədricən insani və tarixi faciələrə çevrilir. Böyük tarixi faciələrə baxdığımızda və bu fəsadların mənşəyini axtardıqda bir insanda və bir şəxsdə mövcud olan belə xüsusiyyətlərə çatırıq. Bir insanda, yaxud müəyyən bir qrupda olan tamahkarlıq, dünyagirlik, xəsislik və ehtiras böyük faciələrə səbəb olur. Riyakarlıq, onun qarşı tərəfi olan əhəmiyyətsizlik, laqeydlik və həyasızlıq da şər amillərindəndir. İnsan qəlbini bunlardan təmizləməlidir.

Ramazan ayı bu işlər üçün təlim və bizim tərbiyə ayımızdır. Biz bu yola qədəm qoymalı, bu yolla hərəkət etməliyik. Məmurların üzərinə düşən məsuliyyət ağır, lakin çox şərəfli məsuliyyətdir. İslam Respublikası quruluşu toplumların xoşbəxtliyini tarix boyu peyğəmbərlərin gətirdiyi və bəşərə çatdırdığı mesajlarla təmin etməyə çalışan bir quruluşdur. Bu quruluş tağutların mesajı qarşısında peyğəmbərlərin mesajını əməli surətdə təsdiq edir. Bu gün də mövcud olan tağutlar bundan xoşlanmır, bununla mübarizə aparırlar. Bu qarşıdurmada qələbənin yolu da yalnız imanla, özünəi və öz yoluna inamla yanaşı, müqavimət göstərməkdir. Gərək yola inamımız olsun: "Peyğəmbər Rəbbi tərəfindən ona nazil edilənə inanmış və möminlər də iman gətirmişlər. (Onların) hamısı Allaha iman gətirmişlər"¹. Yəni bu yola inananların hamısı əl-ələ verib möhkəm dayansınlar və müqavimət göstərsinlər. Bu, inkişaf və qələbə yoludur. Əgər bu işi görsələr, qələbə qətidir. Biz bu iyirmi yeddi il boyu bunu təcrübə etmişik. Müxtəlif məsələlərdə harada öz sözümüzə inanmışıqsa, onun üstündə möhkəm dayanmışıqsa, uğur qazanmışıq. Müqəddəs müdafiədə bu məsələ qarşıya çıxdı, bu müqəddəs quruluşun əsasını qorumaqda qarşıya çıxdı, ölkənin müxtəlif sahələrdə günbəgün və hətta saatbasaat inkişafında qarşıya çıxdı. Biz bu gün ölkəmizin inkişaf göstəricilərinə baxıb onları inqilabın əvvəli ilə müqayisə edəndə görürük ki, ümumiyyətlə müqayisəolunası deyil. O zaman təxmin olunmurdu ki, bütün problemlərə rəğmən, bu mərhələyə çatmaq mümkün olsun. Amma Allahın yardımı ilə çatdıq. Bu, inamla yanaşı olan müqavimətin təsiridir. Yol budur. Əgər məmurlar səhlənkarlıq etsələr, onun məhvedici təsiri yalnız özlərinə yox, bütün xalqa toxunacaq.

Məmurların adi insanlara məxsus günahlardan əlavə, özlərinə məxsus günahları da var. Onlardan biri səhlənkarlıq - görə bildiyi və görməli olduğu işi göməməkdir. Bizim günahlarımızdan başqa birisi ümumi əmlaka əl uzatmaqdır. Yəni bu günahı mən və siz edə bilərik, adi camaat edə bilməz. Onun təsiri də adi bir adamın etdiyi oğurluğa nisbətən dəfələrlə artıqdır. Ümidsizlik yaratmaq və ölkənin ümumi hərəkətini zəiflətmək bizim günahlarımızdan başqa birisidir. Xalqı, fəal qüvvələri məyus etmək, həvəs və ümidlə hərəkət etməli olan şəxsləri həvəsdən salmaq xalqın hərəkətini zəiflətməkdir. Bu, böyük günahdır. Ölkənin hərəkətini zəiflədən amillərdən biri təfriqə, ixtilaf və intriqadır. İxtilaf yaratmaq, yaxud ixtilafı dərinləşdirmək biz məmur və siyasətçilər zümrəsinə məxsus günahlardandır. İqtisadi fəsad - istər iqtisadi fəsadda rolunun olması, istər iqtisadi fəsada göz yummaq da ölkənin ümumi hərəkətini zəiflədən amillərdəndir. İqtisadi fəsadın özü həm fəsad kimi ölkənin ümumi maliyyə durumunda problem yaratdığından hərəkəti zəiflədən amildir, həm də xalqdakı mənfi təsirinə görə başqa bir cəhətdən fəsada səbəb olur və ümidsizlik yaradır. Buna görə istər Allah eləməmiş, bir fəsadda iştirak etmək, istərsə də bir fəsadı görüb ona göz yummaq, yaxud xalqı fəsada çəkmək, fəsada cürətləndirən sözlər danışmaq və işlər görmək ölkənin hərəkətini zəiflədən və bizə məxsus olan günahlardandır. Bu cəhətdən fəsadın növləri arasında fərq yoxdur.

Təqva, ehtiyatlılıq və özündən muğayat olmaq

Oruc təqvalı olmaqdan ötrüdür. Dəfələrlə demişik ki, təqva özündən ehtiyatlı olmaqdır. Təqva odur ki, özünüzdən muğayat olasınız, özünüzü daim diqqətdə saxlayıb səhvə düşməyəsiniz. Çox zaman bizim gözlərimiz digərlərinin səhvlərini görür, kimin harada hansı səhvi etdiyinə baxırıq, öz səhvlərimizi isə görmürük. Bu pisdir. Biz bir şəxs kimi, bir məmur kimi, bir müdir kimi öz səhv və xətalarımıza baxmalıyıq. Təbii ki, bu çətindir. İnsanın öz səhvini təsdiqləməsi, öz səhvini tapması və özünü qınaması asan deyil. Biz bu çətin işi görməliyik. Allah-Taala qiyamətdə və o çətin məhkəmədə yaxamızı tutub bizdən soruşacaq. Əgər indi fikirəşməsək, orada cavaba aciz qalacağıq.

Bu gündüz və gecələrin imamlardan nəql olunan duaları daim üzərimizdə işləyib özümüzü islah etməmiz üçün bizə Allahla ünsiyyət yolunu öyrədir. Əbu Həmzə duasında deyilir ki, İlahi, Sənin sualına və mühakimənə cavabım olmayacaq, dəlil göstərə bilməyəcəyəm. Deyəcəksən ki, nə üçün bu işi gördün, nə üçün bu hərəkəti etdin. İndi bizdən soruşsalar, bir-birinin ardınca dəlillər söyləyib işimizi əsaslandırarıq, amma orada əsaslandıra bilməyəcəyik. Çünki həqiqətlər aydındır. Orada bəhanələrə yer olmayacaq. İlahi, o zaman mənə rəhm et, çünki onda ilahi sual və qınaq qarşısında insanın dili bağlanır, fikri qarışır.¹ Bu haqda fikirləşmək lazımdır. Bu gün mən və siz sağıq, nəfəs almaq fürsətimiz var, bunu bacarırıq. Bunun yolu da ehtiyatlı olmaqdır. Bu ayda ehtiyatlı olmaq mümkündür. Bu bizim əsas sözümüzdür. Əlbəttə, bu tövsiyələrin birinci ünvanı özüməm. Çünki bu ehtiyatlılığa mənim sizdən daha çox ehtiyacım var. Bunları deyirik ki, Allah-Taalanın yardımı ilə həm bizə təsir etsin, həm də sizə.

Quruluşun məsul şəxsləri ilə görüşdə çıxışından: 2006.

Dua neməti və onun insan həyatına təsirləri

Bu ayın orucunun, ibadətlərinin, qədr gecələrinin əməllərinin və Quran qiraətinin ən mühüm təsirlərindən biri bizim qəlbimizin təqvalı olmasıdır.

Bu xütbədə dua haqda qısaca danışmaq istəyirəm. Çünki ramazan ayının dua ayı olmasından əlavə, qədr gecələri və gündüzləri də duaya məxsus saatlardır. Bu fürsətdən istifadə etməliyik.

Dua barədə bizim sözümüzün qısası budur ki, dua Allah qarşısında bəndəliyin təzahuri və insanda bəndəlik ruhunun gücləndirilməsi üçündür. Allah qarşısında bu bəndəlik ruhu, Allahın peyğəmbərlərinin əvvəldən sona qədər tərbiyə və səylərinin yönəldiyi nöqtədir. Onlar insanlarda bəndəlik ruhunu dirçəltməyə çalışmışlar. Bütün insani dəyərlərin və bir insanın istər şəxsi, istər ictimai və ümumi dairədə görə bildiyi xeyir işlərin mənşəyi Allah qarşısında bəndəlik hissidir. Bu bəndəlik hissinin qarşı tərəfi xudbinlik, eqoistlik və qürurdur. Bu, insanda bütün əxlaqi ziyanların və onların əməli nəticələrinin mənşəyidir. Dünyanın bütün bu müharibə və qırğınlarının, edilən zülmlərin və tarix boyu baş vermiş, sizin oxuduğunuz, eşitdiyiniz, yaxud bu gün gördüyünüz bütün faciələrin qaynağı insanların bir qrupunda olan qürur, eqoistlik və xudbinlik hissidir. Bəndəlik isə bu eqoistliyin, qürurun və xudpərəstliyin qarşı tərəfidir. Əgər Allah qarşısında bu xudpəsəndlik və eqoistlik olsa, yəni insan özünü Allahın qarşısında görsə, onun insanda nəticəsi tüğyan etməkdir: tağut. Tağut da təkcə padşahlar deyillər. Biz insanların hər birimizin öz daxilimizdə - Allah eləməmiş - bir tağut və büt yetişdirməyimiz mümkündür. Allah qarşısında üsyankarlıq etməyin və xudpəsəndliyin nəticəsi tüğyanın inkişaf etməsindən ibarətdir. Əgər bu xudpəsəndlik digər insanların qarşısında olsa, nəticəsi digərlərinin hüququnu görməzdən gəlmək, onun-bunun haqqına təcavuz etmək və əl uzatmaq olacaq. Əgər bu xudpəsəndlik təbiət qarşısında olsa, nəticəsi təbii mühiti məhv etmək olacaq; yəni bu gün dünyada haqlı olaraq diqqət göstərilən məsələ. İnsanın təbii yaşayış mühitini görməzdən gəlməsi də təbiət qarşısında tüğyanın, xudpəsəndliyin və xudbinliyin nəticəsidir.

Dua bunların hamısının ziddidir. Dua etdikdə əslində özümüzdə bu təzim etmək halını vücuda gətirir, xudpəsəndliyi və eqoistliyi məhv edirik. Nəticədə, varlıq aləmi və cəmiyyətlər tüğyandan, haqlara və təbiətə təcavüzdən qorunur. Buna görə buyurdu ki, hər bir ibadətin məğzi duadır. İbadətlər insana Allah-Taala qarşısında təzim etdirmək, onun ürəyini müti və təslimçi etmək üçündür. Allah qarşısında olan bu itaət və təzim insanların bir-biri qarşısında təvazökarlığı, kiçilməsi və təzim göstərməsi kimi deyil, mütləq xeyir, mütləq gözəllik, mütləq yaxşılıq və mütləq fəzilət qarşısında kiçilməkdir.

Buna görə, dua və dua etmək imkanı bir nemətdir. Əmirəlmöminin (ə) İmam Müctəbaya (ə) vəsiyyətində deyir ki, yerin və göyün bütün qüdrətinə malik olan Allah-Taala sənə dua etmək, danışmaq və ondan istəmək icazəsi vermişdir: “Sənə əmr edib ki, ondan istəyəsən və O sənə əta etsin”. Allahdan bu növ istəmək və istəyi almaq əlaqəsi insan ruhunun yüksəliş amili və bəndəlik ruhiyyəsinin gücləndirilməsidir. Allah-Taala da səxavətlidir, Özü ilə sənin aranda heç bir məsafə və sədd yaratmamışdır.¹ Nə vaxt Allahla danışmağa, ehtiyacı söyləməyə başlasanız, Allah-Taala sizin istəyinizi və səsinizi eşidəcək. Allahla həmişə həmsöhbət olmaq, danışmaq, ünsiyyət qurmaq və Ondan istəmək olar. Bu, bəşər üçün çox böyük fürsət və nemətdir.

Duanın ən mühüm səciyyəsi Allahla əlaqə, Allahın qarşısında bəndəlik hissidir. Bu, duanın ən böyük təsiri və xüsusiyyətidir: Allahdan istəmək və Allah-Taalanın da qəbul etməsi. Əlbəttə, Allah tərəfindən cavab üçün heç bir qeyd-şərt yoxdur. Biz öz əməllərimizlə qəbul olunmaya maneçilik törədirik. Duamızın diqqətsiz qalmasına səbəbkar özümüzük. Bunun özü duadan istifadə edilməsi mümkün olan bilgilərdəndir. Duanın xüsusiyyətlərindən biri budur.
Gənclərin məsumlardan nəql olunmuş duaların tərcüməsinə diqqət yetirməsi

İmamlardan nəql olunmuş duaların faydalarından biri onlarda mövcud olan ilahi bilgilərdir. Kumeyl duası, Şəban münacatı, Əbu Həmzə Sumali duası və digər dualar ilahi bilgilərlə doludur. Əgər insan bunları oxuyub anlasa, Müqəddəs Allahla və Həzrət Haqla mənəvi əlaqədən əlavə, çoxlu belə məlumatlar da toplayar.

Mən gənclərə təkidlə tövsiyə edirəm ki, bu duaların tərcüməsinə baxsınlar. Bu Ərəfə və Əbu Həmzə duaları dini təlimlə doludur. Biz Kumeyl duasında belə oxuyuruq: "Allahım, cəzaları endirən günahlarımı bağışla! Allahım, duaları həbs edən günahlarımı bağışla!"¹. Bütün bunlar ilahi təlimlərdir. Mənası budur ki, bizim etdiyimiz günahlar bəzən dualarımızın qəbul olunmasına mane olur. Bəzən elə günahlar edirik ki, onlar bəlanı bizə ərməğan edir. Bəzən günahların təsirindən ümumi və milli bəlalar yaranır. Təbii ki, hansı bəlanın hansı günah ucbatından baş verdiyi elan olunmur, amma düşüncəli insanlar bunu bilirlər. Bəzən əməllərin təsiri sürətli olur, bəzən isə fasilə ilə. Bunları dua bizə deyir. Yaxud Əbu Həmzə duasında deyirik ki, mənim Səni tanımağımın özü məni Sənə yönəldir və mənim Səni sevməyimin özü Sənin yanında mənə şəfaətçidir. Mən bu bələdçini görəndə özümün Səni tanımağımı, Sənə olan bu sevgimi görəndə onu Sənin yaratdığını görürəm, bilirəm ki, kömək edən Sənsən.² Baxın, bu, insanın gözünü açır və bir təsəvvür yaradır. Bunlar ilahi bilgilər, ilahi yardım, ilahi uğur və ilahi səadətdir. Bunları dualarda tapmaq olar. Duanın qədrini bilin.

Dua Allahı çağırmaqdır. Bu fars dilində də ola bilər, öz dilinizdə də ola bilər. Allaha nə demək istəsəniz, bu, duadır. Nəyi istəyirsinizsə, onunla bir arada qoyun. Bəzən də istək dilənmir, yalnız Allahla ünsiyyət qurulur. İstəklər də müxtəlifdir. Bəzən insan Allah-Taaladan Onun razılığını, yaxud əfv etməsini istəyir. Bu bir cür istəkdir. Bəzən də insan maddi istəklər diləyir. Bunun eybi yoxdur. Nə olursa-olsun və hansı dillə olursa-olsun, Allahdan istəmək yaxşıdır və onlarda qeyd etdiyimiz xüsusiyyətlər - Allahla əlaqə və bəndəlik hissi vardır. Məsumlardan nəql olunan dualar ilahi bilgilərlə dolu olan ən gözəl formalı və ən yaxşı məzmunlu dualardır. Onların qədrini bilmək və onlardan yararlanmaq lazımdır.

Tehranın cümə namazı xütbələrindən: 2006.

Gündə beş namaz vasitəsi ilə ramazan ayının müsbət təsirlərini qorumaq

Mömin insanların paklıq, ixlas və mənəviyyat ayı olan mübarək ramazan ayı bitdi. Xalqımız bu ay boyu həm mənəviyyat sahəsində, həm də siyasi məsələlərdə öz fəallığını göstərdi. Siyasi sahədə mübarək ramazan ayının son cümə günü ölkənin hər yerində ayağa qalxdı, öz fəryadı, şüarı və uca səsi ilə məzlum Fələstin xalqını dəstəklədi. Bu il Allahın lütfü ilə İslam dünyasının bir çox yerlərində eyni fəallıq, şüur və məsuliyyət hissi müşahidə olundu. Şübhəsiz, İslam ümmətinin Hizbullahın qələbələrindən yaranan yüksək əhval-ruhiyyəsi bu mənəvi və siyasi fəallıqda təsirli idi.

Bu il bizim əziz xalqımız ölkənin hər yerində çox mənəviyyatlı bir ramazan ayı keçirdi. Çox rövnəqli namaz və Quran məclisləri, dua və təvəssül məclisləri və qədr gecələrində əhya məclisləri təşkil olundu. Bütün ölkədə, şəhər və kəndlərdə bizim xalqımız, xüsusən də gənclər bu gecələrdə öz ruh və qəlblərini tövbə suyu ilə yudular. Mənim dəqiq məlumatım var və gözlə müşahidə kimi dəqiq məlumatlarda da göstərilir ki, qədr gecələrində Tehranın və rayonların məscidlərində və ölkənin bütün ibadət mərkəzlərində bizim hər bir cinahdan, hər bir görkəmdə, hər bir hiss və təmayüldə olan gənclərimiz öz qəlblərini götürüb məscidlərə gəldilər, öz Allahları ilə raz-niyaz etdilər. Bu gənclik paklığı, gənc qəlblərin nuru, bizim gənclərimizin ilahi yaxınlığa rəğbəti və Allah-Taala ilə danışmaq istəyi çox böyük nemətdir. Allaha şükür olsun ki, bu nemət var və günbəgün də çoxalır. Mübarək ramazan ayının son günlərində ölkənin bəzi məscidlərində minlərlə insan etikaf etdi, gecə-gündüz ibadət və zikrlə məşğul oldular, minlərlə Quran oxundu. Mən gənclərimizin bu mənəvi saflanması və qəlblərinin paklanması haqda iki məqama toxunmaq istəyirəm:

Birinci məqam budur ki, bütün xalq, xüsusən də əziz gənclər bu mübarək günlərin və nurlu gecələrin sayəsində Allah-Taala ilə əldə etdikləri bu rabitənin qırılmasına qoymasınlar. Allah-Taala ilə bu rabitəni qoruyun. Bu rabitəni qorumaq vasitəsi də hamının ixtiyarındadır. Əgər gündəlik beş namaz diqqətlə, qəlbin hüzuru ilə və Allah qarşısında durmamıza diqqətlə qılınsa, ən yaxşı rabitədir və sizin qəlbinizi günbəgün işıqlandırar. Qədr gecələrində məscidlərə, hüseyniyyələrə və müqəddəs məqbərələrə toplaşıb ağlayan, dua oxuyan, başlarına Quran tutan, səhərədək oyaq qalan və qəlblərini ilahi sevginin işığı ilə nura boyayan gənclər bu əlaqəni qorusunlar və ondan istifadə etsinlər. İnşallah zaman ötdükcə bu əlaqə də çoxalacaq. İnsan bu yolla öz yaranışının ideal məqsədinə nail ola bilər. Həyatın bütün sahələrində uğur da buna bağlıdır.

İkinci məsələ budur ki, bu münacatlarda, raz-niyazlarda, istəklərdə hər cür istəyi, hətta kiçik istəkləri də Allahdan diləmək olar və lazımdır. Lakin öz istəklərinizi kiçik istəklərlə məhdud edib daha böyük istəkləri yaddan çıxarmayın. Onların ən böyüyü ilahi əfvdir. Allahdan istəyin ki, günah və yayınmalardan yaranmış təsirləri bizim qəlbimizdən və ruhumuzdan silsin. Allahdan istəyin ki, tövbə yolunu sizə açsın. Başqa bir böyük dilək ilahi sevgidir. Allah-Taaladan ilahi sevgini diləyin. Başqa böyük dilək İslam ümmətinin vəziyyətinin yaxşılaşmasıdır. Allahdan istəyin ki, yalnız İran xalqının yox, bütün müsəlmanların və bütün İslam ölkələrinin işlərini düzəltsin. Hətta Allah-Taaladan bəşəriyyətin düz yola yönəlməsini də istəyin. Bu duaların qəbul olunma şansı çoxdur. Onlar təsir edir, yolları açır, vasitələri asanlaşdırır və böyük ideallara çatmaqda bizə kömək edir.

Allah-Taaladan istəyirik ki, sizin hamınıza uğur bəxş etsin və bu ayın müsbət təsirlərini özünüz üçün qoruya biləsiniz.

Fitr bayramı namazının xütbələrindən: 2006.