4.3.Ochiq turdagi transport masalasini yechish Ba'zi transport masalalarida yuk zapaslari talablar yig‘indisidan kichik yoki katta bo‘lishi mumkin. Bunday masalalar ochiq turdagi transport masalasi deyiladi. Bunday hollarda soxta (fiktiv) m+1 jo‘natish yoki n+1 qabul (iste’mol) qiluvchi punktlari kiritiladi, ya'ni
yoki
Bu punktlarda transport xarajatlari nolga teng qilib olinadi, ya'ni cm+1,j=0 ёки ci,n+1=0.
Misol. Quyidagi ochiq modelli transport masalasini yeching.
bk ai
3
3
3
2
2
4
3
2
1
2
3
5
5
4
3
1
1
7
0
2
3
4
5
Bu masalada
Shuning uchun oltinchi soxta talabgorni kiritamiz, uning talabi b6=16-13=3 bo‘ladi. Bu soxta punktni kiritib, masalani quyidagicha yozamiz.
bk ai
3
3
3
2
2
3
4
3
2
1
2
3
0
5
5
4
3
1
1
0
7
0
2
3
4
5
0
Bu masalani yechib 7-siklda optimal yechimni topamiz, ya'ni
x12=1, x13=3,x24=2,
x25=2, x26=1,x31=3, x32=2, x36=2,
ymin=1·2+1·3+1·2+1·2+1·0+0·3+2·2+2·0=13
Amaliy mashg‘ulot uchun misollar Uchta А1, А2, А3 paxta punktlarida mos ravishda а1, а2,а3 tonnadan paxta bor. Bu paxtalarni В1, В2, В3 ,В4 bazalarga mos ravishda в1, в2, в3, в4 tonnadan taqsimlash zarur. Agar bir tonna paxtani tashish narxi dij bulsa, tashishning optimal planini tuzing.
1. a1=330 b1 =180 10 13 16 9
a2=260 b2= 220 d= 11 14 17 8
a3= 310 b3 =300 12 15 18 7
b4=200