Talassemiyalı qadınlarda qan serumunda sitokinlərin səviyyəsi



Yüklə 74,23 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix31.03.2017
ölçüsü74,23 Kb.
#12990

Talassemiyalı qadınlarda qan serumunda sitokinlərin səviyyəsi 

 

L.M.Rzaquliyeva⃰, M.S.Musayeva, G.T.Süleymanova, N.A.Abdullayeva 

 

⃰e-mail: 

 

Ə. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Həkimləri Təkmilləşdirmə institutunun 

mamalıq və ginekologiya kafedrası, Bakı, Azərbaycan 

 

Təqdim  edilmiş  məqalədə  talassemiyalı  hamilə  və  hamilə  olmayan  qadınların  sitokin  profilinin 

öyrənilməsi məqsədilə interferon-γ (İFN), interleykin-2 (İL-2) və şiş nekrozu amili-α-nın (ŞNA-α) 

qatılıqları  təyin  edilmişdir.  Sitokinlərin  təyini  20  hamilə  və  76  hamilə  olmayan  qadınların  qan 

serumunda  aparılmışdır.  Hamilələrin  qan  serumunda  talassemiya  formalarından  asılı  olaraq 

sitokinlərin miqdarının aparılmış analizi göstərdi ki, İFN-γ və ŞNA-α-nın maksimal göstəriciləri 3 

(50,0%)  aralıq  talassemiyalı  hamilə  qadında,  1  (11,1%)  kiçik  β-talassemiya  ilə  və  1  (20,0%)  α-

talassemiya  ilə  hamilələrdə  qeyd  edilmişdir.  Talassemiyalı  qadınlarda  təyin  edilmiş  sitokinlərin 

hamısının  səviyyəsi  nəzarət qrupundakindən  yüksək olmuşdur, amma  bununla  belə İFN  səviyyəsi 

dürüst  yüksək  olmuşdur.  Belə  ki,  talassemiyalı  xəstələrdə  İFN-nin  səviyyəsi  nəzarət 

göstəricilərindən  orta  hesabla  1,6  dəfə  (p<0,05)  yuxarı  idi,  İL-2  və  ŞNA-α-nın  miqdarında  fərq 

müvafiq olaraq 29,1 və 7,7% təşkil etmişdir. Beləliklə, İFN, İL-2 və ŞNA-α-nın səviyyələrinin təyin 

edilməsi əsasında sitokin profilinin dəyişiklikləri İFN-nin yüksək qatılığı və İL-2-nin artmış miqdarı 

ilə talassemiyanın bütün formaları ilə qadınlarda və həmçinin də böyük β-talassemiya ilə xəstələrdə 

ŞNA-α-nın miqdarının orta artması ilə ifadə edilirdi.  

Açar sözlər: qadınlar, talassemiya, qan serumu, sitokinlər, interferon, şiş nekrozu amili, interleykin-

2. 


 

Qadının  reproduktiv  funksiyasının  pozulmalarının  bir  çox  səbəbi  var. 

Bunlardan  biri  də  hamiləlik  zamanı  somatik  xəstəliklərin  və  ekstragenital 

patologiyanın  olmasıdır.  Bu  səbəb  əvvəlki  kimi  müasir  mamalığın  vacib 

problemlərindən biri olaraq qalır [3,8]. 

Qeyd  olunur  ki,  hamilə  qadınların  70%-i  xroniki  xəstəliklərdən  əziyyət  çəkir, 

86%  qadınlarda  hamiləlik  zamanı  kəskin  xəstəliklər  (anemiya,  pielonefrit  və  b.) 

əmələ gəlir. Eyni zamanda daxili orqanların patologiyasına maraq məcburi artmışdır, 

çünki  ekstragenital  patologiya  bir  çox  hallarda  nəinki  hestasiya  dövründə  qadının 

vəziyyətini təyin edir, hətta ana ölümü 17-20% hallarda onunla bağlıdır [4]. 

Müəyyən olunmuşdur ki, talassemiya fonunda istər birincili, istərsə də ikincili 

amenoreya,  hipofizin  qonadotrop  funksiyasının  pozulması  ilə  hipoqonadizm 

formalaşır,  orqanizmin  həddi-buluğa  çatması,  böyüməsi  və  yetkinləşməsi  pozulur 

[5,6]. Aşkar olunmuşdur ki, gənc qadınlarda (16 yaş  və daha böyük) 52,8%  hallarda 

beta-talassemiya  hipoqonadotroplu  hipoqonadizmlə  müşayiət  olunur  [7].  Eyni 


zamanda  müəyyən edilmişdir ki, anemiyalar  yumurtalıqların, böyrəküstü vəzlərin və 

qalxanvari  vəzin  funksiyasının  formalaşmasına  təsir  edərək,  onu  zəiflədir,  qızların 

reproduktiv  sağlamlığına  daha  çox  təsir  göstərir.  Anemiyanın  xroniki  gedişi  zamanı 

böyrəküstü vəzlərin, qalxanvari vəzin və cinsiyyət vəzlərinin funksiyasının daha artıq 

dərəcədə  pozulmasına  gətirib  çıxarır.  Xəstəliyin  özündən  başqa  istifadə  olunan 

müalicə  metodları  da  orqanizmə  mənfi  təsir  edir.  Bununla  yanaşı  β-talassemiya  ilə 

olan  gənc  qadınlarda  müvafiq optimal  terapiya  reproduktiv  və  seksual  funksiyaların 

bərpa olunmasına, onların sosial reabilitasiyasına kömək edir [7]. 

Talassemiya  zamanı  immun  sistemin  bir  çox  dəyişiklikləri  təsvir  edilmişdir, 

lakin  bununla  belə  talassemiyası  olan  hər  hansı  pasiyenti  immunitetin  defisiti  olan 

insan  kimi  hesab  etmək  olmaz,  xüsusən  də  əgər  onun  xəstəliyi  müalicə  ilə  yaxşı 

kompensasiya olunmuşdursa. İmmun cavabında təyinedici rol sitokinlərə məxsusdur. 

Onlar  iltihabi  prosesin  inkişafında  iştirak  edib,  sitotoksik  effektor  mexanizmləri 

aktivləşdirərək qaraciyərinin zədələnməsində vacib rol oynayır [3,4]. 

Tədqiqatın məqsədi talassemiya olan qadınların sitokin profilinin öyrənilməsi 

olmuşdur. 

Material və metodlar. Müşahidəmiz altında 20 talassemiyalı hamilə qadın və 

76  hamilə  olmayan  talassemiyalı  qadın  olmuşdur.  Hamilələrin  orta  yaşı  24,53±2,03 

(21 yaşından 30 yaşına qədər) yaş təşkil etmişdir. Hamilə olmayan qadınların yaşı 16 

yaşından 34  yaşına qədər  idi. Orta  yaş 24,8±4,7  yaş olmuşdur. Nəzarət qrupunu  yaş 

diapazonu ilə 16 yaşdan 32 yaşa qədər olan 18 talassemiyasız qadın təşkil etmişdir. 

Müayinə  olunmuş  qadınların  hamısında  qan  serumunda  interferon-γ  (İFN), 

interleykinin-2  (İL-2)  və  şiş  nekrozu  amili-α-nın  (ŞNA-α)  göstəriciləri  təyin 

edilmişdir. 

Qan  serumunda  İL-2-nin  miqdarını  İL-2-nin  proliferasiyasını  saxlanma  –  T-

hüceyrəli  asılı  hörülən  CTLL-2  siçanlı  sıra  bioloji  standart  metodu  ilə  təyin 

edilmişdir. Müayinə zamanı «Цитокин» (SPb, Rusiya) firmasının istehsalı olan İFA 

test-sistemindən  istifadə  edilmişdir.  ŞNA-α  “Invitrogen  Corporation”  (ABŞ) 

firmasının  İFA  dəstinin  köməyi  ilə  təyin  edilmişdir.  İnterferon  qammanın  (İFN-γ) 


səviyyəsi  bərk  fazalı  immunferment analizinə  (ELISA)  əsaslanan  Human  Interferon 

gamma testi ilə təyin edilmişdir. 

Laborator  göstəricilərin  hesablanması  Awareness  Technology  (ABŞ) 

firmasının Chem Well avtomatik və immunfermentli analizatorunda keçirilmişdir. 

Alınmış rəqəmli materialın statistik işləməsi personal kompüterdə Statistica for 

Windows” v. 6.0, StatSoft Inc (USA) tətbiq proqram paketlərinin “Microsoft Excel” 

elektron cədvəllərinin köməyi ilə yerinə yetirilmişdir. İşin nəticələri variasion statistik 

metodlarla  nisbi  və  orta  rəqəmlərini  istifadə  etməklə  işlənilmişdir.  Müqayisə  edilən 

rəqəmlərin  dürüstlüyü  Student  (t)  əmsalı  və  nisbi  etibarlı  fərqin  köməyi  ilə  təyin 

edilmişdir.  Dürüstlüyün  minimal  hüdudu  kimi  p>95%  əhəmiyətin  meyarı  qəbul 

edilimişdir [2].  



Tədqiqatın  nəticələri  və  onların  müzakirəsi.  Müayinə  olunmuş  hamilələrin 

arasında beta-talassemiya diaqnozu 30,0% hallarda (6 qadın), beta-talassemiya minor 

(kiçik)  –  45,0%  hallarda  (9  qadın)  və  alfa-talassemiya  –  25,0%  hallarda  (5  qadın) 

qoyulmuşdur.  57,89%  hallarda  talassemiya  anadan,  42,11%  hallarda  isə  atadan 

keçmişdir.  Sosial  tərkibinə  görə  hamilə  qadınlar  aşağıda  göstərilmiş  qaydada 

bölünmüşdür: evdar qadınar – 14 (70,0%), qulluqçular – 6 (30,0%) pasiyent. 

Anamnezin  məlumatlarına  əsasən  qadınların  hamısında  ekstragenital 

xəstəliklər  var  idi.  İlk  əvvəl,  onlarda  talassemiyanın  olduğuna  görə,  pasiyentlər 

anemiyadan əziyyət çəkirdilər (100%), bundan əlavə 7 (35,0%) qadında xolesistit, 4 

(20,0%) qadında – kolit, 3 (15,0%) qadında pielonefrit və 6 (30,0%) qadında bronxit 

olmuşdur. 65,0% hallarda menarxe 14-15 yaşında, qalan 45,0% hallarda menarxe 16-

17  yaşında  başlamışdır.  Qadınların  hamiləlik  vaxtı  21-24-dən  38-40  həftəyə  kimi 

olmuşdur. 

Müayinə edilmiş hamilə olmayan qadınların 30-da (39,47%) aralıq heteroziqot 

beta-talassemiya,  25-də  (32,89%)  –  böyük  homoziqot  beta-talassemiya,  11-də 

(14,47%) –  heteroziqot beta-talassemiya  minor, 5 (6,58%) qadında  isə  müvafiq alfa- 

və  drepanotalassemiya  (Hbs/q)  rast  gəlmişdir.  Pasiyentlər  talassemiyaya  görə 

hemotransfuziya  müalicəsi qəbul etmiş, 12 (15,78%) qadın  isə  uşaqlıq  və  yeniyetmə 

dövründə  splenektomiyaya  məruz  qalmışdır.  Belə  ki,  splenektomiya  böyük  beta-


talassemiya  ilə olan 4 (5,26%) və aralıq heteroziqot beta-talassemiya  ilə 8 (10,53%) 

qadında  olmuşdur.  Böyük  və  aralıq  beta-talassemiya  ilə  qadınlarda  müvafiq  olaraq 

6,58 və 3,95% hallarda hepatomeqaliya qeyd edilmişdir. Aralıq beta-talassemiya ilə 5 

(6,58%),  böyük  beta-talassemiya  ilə  3  (3,95%),  həmçinin  drepano-  və  alfa-

talassemiya  ilə  müvafiq  olaraq  2  (2,63%)  xəstə  splenomeqaliya  diaqnozu  ilə 

olmuşdur. Hamilələrdə sitokinlərin qatılıqları 1 cədvəldə göstərilmişdir.  

Cədvəl 1. 

Hamilələrdə sitokinlərin orta qiymətləri 

Sitokinlər, 

pq/ml 

Hamilə qrupları 



Talassemiya 

ilə hamilələr 

(n=20) 

Nəzarət qrup 



(n=18) 

Talassemiya ilə 

hamilələr 

(n=20) 


Nəzarət qrup 

(n=18) 


II üçaylıq 

III üçaylıq 

İFN-γ 

64,3±9,7* 



18,2±4,2 

46,1±3,8* 

25,0±3,2 

İL-2 


40,1±7,4 

34,2±8,0 

27,8±6,5 

33,1±4,6 

ŞNA-α 

72,3±12,7* 



26,9±4,3 

132,5±27,1* 

27,0±4,2 

Qeyd: * - nəzarət qrupun göstəricilərlə fərqlərin statistik ehtibarlılığı (р<0,05-0,001) 

 

Cədvəl  1-də  verilmiş  göstəricilərdən  görünür  ki,  talassemiya  ilə  hamilələrdə 



İFN-nin  qatılığı  nəzarət  qrupunun  göstəricilərindən  dürüst  yüksək  olmuşdur:  II 

üçaylıqda  3,5  dəfə  (p<0,001)  və  III  üçaylıqda  –  1,8  dəfə  (p<0,05).  ŞNA-α-nın 

səviyyəsində  həddən  artıq  oxşarlıq  aşkarlanmışdır:  talassemiya  ilə  hamilələrdə  bu 

sitokinin  miqdarı II  və  III  üçaylıqda  müvafiq olaraq 2,7 (p<0,001)  və 4,9 (p<0,001) 

dəfə  dürüst  yüksək  olmuşdur.  Əsas  qrupun  pasiyentlərinin  qan  serumunda  İL-2-nin 

səviyyəsi  II  üçaylıqda  nəzarət  göstəricilərindən  17,2%-ə  qədər  yuxarı  olmuşdur, 

əksinə, III üçaylıqda onun miqdarı nəzarətlə müqayisədə 16,0%-ə qədər azalmışdır. 

Qeyd etmək lazımdır ki, sağlam hamilələrdə də İL-2-nin qatılığı III üçaylıqda 

II  üçaylığa  nisbətən  aşağı  olmuşdur.  Müqayisəli  təhlil  göstərdi  ki,  bu  sitokinin 

miqdarında  fərq  II  və  III  üçaylıqda  talasssemiya  ilə  hamilələrdə  orta  hesabla  12,3 

pq/ml, nəzarət qrupda isə 1,1 pq/ml təşkil etmişdir.  

Hamilələrin qan serumunda talassemiya formalarından asılı olaraq sitokinlərin 

miqdarının aparılmış analizi göstərdi ki, İFN-γ və ŞNA-α-nın  maksimal göstəriciləri 

3  (50,0%)  aralıq  talassemiyalı  hamilələrdə,  1  (11,1%)  kiçik  β-talassemiyalı  və  1 

(20,0%) α-talassemiya ilə hamilələrdə qeyd edilmişdir. 


Talassemiya  olmayan  hamilə  qadınların  qanında  müayinələrin  nəticələri  – 

sitokinlərin miqdarı şəkil 1-də göstərilmişdir. 

 

 



Şəkil 1. Hamilə olmayan qadınlarda sitokin profilinin nisbi rəqəmləri 

 

Verilmiş  göstəricilərdən  görünür  ki,  talassemiya  ilə  qadınlarda  təyin  edilmiş 



hər 3 sitokinlərin səviyyəsi nəzarət qrupundakındən yüksək olmuşdur, amma İFN-nin 

səviyyəsi dürüst yüksək olmuşdur. Belə ki, talassemiyalı xəstələrdə İFN-nin səviyyəsi 

nəzarət göstəricilərindən orta hesabla 1,6 dəfə (p<0,05) yuxarı idi, İL-2 və ŞNA-α-nın 

miqdarında fərq müvafiq olaraq 29,1 və 7,7% təşkil etmişdir. 

Müayinə zamanı aşkar olunmuşdur ki, sitokinlərin maksimal yüksək miqdarı β-

talassemiya ilə qadınlarda təyin edilirdi (cədv.2). 

 

Cədvəl 2. 



Talassemiyanın müxtəlif formaları ilə qadınlarda İFN-γ, İL-2 və ŞNA-α-nın 

səviyyələri 

 

Müayinə qrupları 



Sitokinlər 

İFN-γ, pq/ml 

İL-2, pq/ml 

ŞNA-α, pq/ml 

β-talassemiya böyük (n=25)  

44,2±6,3* 

33,0±5,4* 

40,0±6,4 

β-talassemiya aralıq (n=30) 

42,0±5,2* 

27,8±2,5* 

36,0±7,1 

β-talassemiya kiçik (n=11) 

38,4±6,3 

26,2±2,9 

36,2±3,7 

β-drepano-talassemiya (n=5) 

35,6±3,1* 

26,9±2,6 

36,7±4,0 

α-talassemiya (n=5) 

40,1±3,3* 

23,5±2,2 

36,6±2,5 

Nəzarət qrup (n=24) 

25,8±5,2 

20,3±4,5 

35,1±2,4 

Qeyd: * - nəzarət qrupun göstəricilərlə fərqlərin statistik ehtibarlılığı (р<0,05) 

 

pq/ml 



Sitokinlərin  qatılığının  öyrənilməsinin  nəticələri  böyük  β-talassemiya  ilə 

xəstələrdə sağlam qadınlarla müqayisədə İFN və İL-2-nin miqdarının müvafiq olaraq 

orta hesabla 1,7 və 1,6 dəfə (p<0,05) dürüst artmasını aşkar etmişdir. Talassemiyanın 

bu  forması  ilə  pasiyentlərdə  ŞNA-α-nın

 

həmçinin 1,1 dəfə  yüksək olmuşdur.  Aralıq 



β-talassemiya ilə qadınlarda İFN-nin orta səviyyəsi nəzarət göstəricilərilə müqayisədə 

1,6  dəfə  (p<0,05),  İL-2-nin  orta  səviyyəsi  –  1,4  dəfə  ....  (p<0,05),  ŞNA-α-nın  orta 

səviyyəsi isə əhəmiyyətli fərqlənməmişdir.    

Cədvəl  2-dən  göründüyü kimi, kiçik β-talassemiyada  İFN-nin  miqdarı əvvəlki 

iki  qrupdaki  kimi  nəzarət  göstəriciləri  ilə  müqayisədə  dürüst  yüksək  idi  (1,5  dəfə, 

p<0,05),  lakin  İL-2  və  ŞNA-α-nın  səviyyəsi  nəzarət  göstəricilərindən  bir  az  çox 

olmuşdur – müvafiq olaraq 1,3 və 1,0 dəfə. Drepano- və α-talassemiya ilə xəstələrdə 

İFN-nin  dürüst  yüksək  səviyyəsi  İL-2  və  ŞNA-α-nın  orta  səviyyədə  artması  ilə 

müşayiət edilirdi.  

Beləliklə,  İFN,  İL-2  və  ŞNA-α-nın  səviyyələrinin  təyin  edilməsi  əsasında 

sitokin profilinin dəyişiklikləri İFN-nin və İL-2-nin artmış miqdarı ilə talassemiyanın 

bütün  formaları  ilə  qadınlarda  və  həmçinin  də  böyük  β-talassemiya  ilə  xəstələrdə 

ŞNA-α-nın miqdarının orta dərəcəli artması ilə ifadə edilirdi.  

Talassemiya ilə  reproduktiv  yaşda olan qadınlarda aşkar olunmuş  İL-2, γ-İFN 

və  ŞNA-α-nın  artmış  sintezi  göstərmişdir  ki,  ən  böyük  dəyişikliklər  β-talassemiya 

zamanı  müşahidə  edilir.  Bizim  nəticələrimiz,  talassemiyanın  müxtəlif  formaları  ilə 

xəstələrdə immunitetin vəziyyətini öyrənən E.A.Qədimovanın [1] nəticələri ilə uyğun 

gəlir.  Müəllifin  sitokinlərin  qatılığını  müəyyən  etməməsinə  baxmayaraq,  təyin 

etmişdir  ki,  talassemiyada,  xüsusən  onun  beta  formalarında,  immunitetin  T  və  B 

hissələrinin arasında disbalans baş verir.  

Hamilələrdə sitokinlərin qatılığının müayinəsinin nəticələri İFN, İL-2 və ŞNA-

α-nın  artmış  miqdarınının  II  üçaylıqda  aşkarlamağa  imkan  verdi,  III  üçaylıqda  isə 

İFN  və  ŞNA-α-nın  yüksək  miqdarı  İL-2-nin  azalması  ilə  müşayiət  edilmişdir. 

Hamilələrdə II üçaylıqda İL-2-nin artmış səviyyəsi qaraciyərin toxumasında daha çox 

ifadə  edilmiş  iltihabi  prosesi  göstərirdi.  III  üçaylıqda  bu  proses  mülayim  xarakter 

daşıyırdı.  Hər  iki  üçaylıqda  γ-İFN-nin  yüksək  səviyyəsi  özünə  diqqət  yetirirdi. 



Bununla belə, bu sitokinin dəyişilməsinin  müxtəlif dinamikası  qeyd edilmişdir, əgər 

nəzarət qrupunda bu sitokinin miqdarı hamiləlik davam etdikcə artırdısa, talassemiya 

ilə  hamilələrdə  azalırdı,  amma  nəzarət  göstəriciləri  ilə  müqayisədə  İFN-nin  miqdarı 

yüksək  olaraq  qalırdı.  Məlum  olduğu  kimi,  universal  endogen  immunomodulyator 

olan  γ-İFN,  xəstələrin  qan  serumunda  sintez  olunur,  virusəleyhinə,  antiproliferativ 

effekt  göstərir.  γ-İFN-nin  yüksək  səviyyəsi  zədələnmə  ocağında  iltihabi  prosesin 

saxlanmasına,  zədələnmiş  toxumalara  keçən  hüceyrələrin  sitotoksik  aktivliyinin 

artmasına səbəb olur. 

Qeyd  etmək  lazımdır  ki,  ümumiyyətlə  talassemiya  zamanı,  xüsusilə  də 

talassemiya  fonunda  olan  hamiləlikdə  immun  cavabın  öyrənilməsi  üzrə  tədqiqatlar 

bir-birinə zidd  xarakter daşıyır. Əldə etdiyimiz nəticələr  göstərmişdir ki, talassemiya 

ilə qadınlarda  hamiləlikdə  və  hamiləliksiz  immun statusun pozulması  immunitetinin 

T-hüceyrəli hissəsinin fəallaşması ilə səciyyələnirdi, çox güman ki, bunun nəticəsi də 

İl-2 və γ-İFN-nin aşkarlanmış hipersintezi olmuşdur. 

Beləliklə,  periferik  qanda  İL-2,  ŞNA-α  və  İFN-nin  artması,  yəqin  ki, 

immunkompetent hüceyrələrin, ilk əvvəl Th-1 tipin, fəallaşmasını göstərirdi.  

 

 



 

 

 



Ədəbiyyat 

1.

 



Qədimova  E.Ə.  Talassemiyalı  xəstələrin  kompleks  müalicəsində  splenektomiyanın  təsiri  / 

“Talassemiyanın  aktual  problemləri”  beynəlxalq  konfransın  materialları,  10-11  May,  2007, 

Bakı, 2007, s.153. 

2.

 



Гланц Ст. Медико-биологическая статистика / Пер. с англ. Под ред. Н.Е. Бузикашвили и 

Д.В. Самойлова. М.: Практика, 1999, 200 с. 

3.

 

Руководство по охране репродуктивного здоровья. Москва: Триада -Х, 2001, 568 с. 



4.

 

Шехтман  М.М.  Руководство  по  экстрагенитальной  патологии  у  беременных.  Издание 



третье. Москва: Триада, 2005, 816 с. 

5.

 



Borgna-Pignatti C. The life of patients with thalassemia major // Haematologica, 2009, vol.95, 

No3, p.345-348. 

6.

 

Liu J.Z., Han H., Schouten J.P. et al. Detection of alpha-thalassemia in China by using multiplex 



ligation-dependent probe amplification // Hemoglobin, 2008, vol.32, p.561–571 

7.

 



Psihogois  V.,  Rodda  Ch.,  Reid  E.,  Clark  M.  et  al.  Reproductive  health  in  individuals  with 

homozygous  β-thalassemia:  knowledge,  attitudes,  and  behavior  //  Fertil  Steril.,  2002,  vol.77, 

p.119-127 

8.

 



Souza F.R.P., Boligon A.A., Baldi F., Mercadante M.E.Z. et al. MUC1 VNTR polymorphism is 

not associated with early puberty  in Nelore cattle (Bos primigenius  indicus) //  Anim. Reprod., 



2009, vol.6, No4, p.545-549. 

 

 

 



 

 

Резюме 



 

Уровень цитокинов в сыворотке крови у женщин с талассемией 

 

Л.М. Рзакулиева, М.С. Мусаева, Г.Т. Сулейманова 

 

Азербайджанский Государственный Институт Усовершенствования 

врачей им. А. Алиева, кафедра акушерства и гинекологии, Баку, 

Азербайджан 

 

С целью уточнения влияния цитокинов на больных талассемией, как при беременности, так и 

вне беременности, были изучены концентрации γ-интерферона (ИФН), интерлейкина (ИЛ) 2 

и фактора некроза опухоли-α (ФНО-α). Определение концентрации цитокинов проводилось в 

сыворотке  крови  20  беременных  и  76  небеременных  женщин  с  различными  формами 

талассемии.  Проведенный  анализ  количества  цитокинов  в  сыворотке  крови  беременных  в 

зависимости  от  формы  талассемии  показал,  что  максимальные  показатели  ИФН  и  ФНО-α 

отмечались у 3 (50,0%) беременных с промежуточной, 1 (11,1%) с малой β-талассемией и у 1 

(20,0%)  α-талассемией.  У  небеременных  с  талассемией  уровень  всех  3-х  определяемых 

цитокинов был выше контрольных, но при этом достоверно высоким было содержание ИФН, 

концентрация  которого  в  среднем  превышала  контрольные  в  1,6  раза  (р<0,05),  разница  в 

количестве ИЛ-2 и ФНО-α составила 29,1 и 7,7%. Таким образом, на основании определения 

уровня  ИФН,  ИЛ-2  и  ФНО  изменения  цитокинового  профиля  выражались  высокой 

концентрацией  ИФН  и  повышенным  содержанием  ИЛ-2  у  женщин  со  всеми  формами 

талассемии,  а  также  умеренно  повышенным  количеством  ФНО-α  у  больных  большой  β-

талассемией.  



Ключевые  слова:  женщины,  талассемия,  сыворотка  крови, цитокины,  интерферон,  фактор 

некроза опухоли, интерлейкин-2.  

 

 

 



 

Summary 

 

Cytokine levels in the serum of women with thalassemia 

 

L.M. Rzaquliyeva, M.S. Musaeva, G.T. Suleymanova  

 

Azerbaijan State Advanced Training Institute for Doctors named after A. 

Aliyev, Department of Obstetrics and Gynecology, Baku, Azerbaijan 

 

In  order  to  clarify  the  influence  of  cytokines  in  patients  with  thalassemia,  as  in  pregnancy,  and 

outside of pregnancy, were studied in the concentration of γ-interferon (IFN), interleukin (IL) 2 and 


tumor  necrosis  factor-α  (TNF-α).  Determination  of  the  concentration  of  cytokines  in  the  blood 

serum  was  carried  out  in  20  pregnant  and  76  nonpregnant  women  with  various  forms  of 

thalassemia.  The analysis amount of cytokines  in the serum of pregnant women depending on the 

form  of  thalassemia  showed  that  the  maximum  values  of  IFN-

  and  TNF-α  were  observed  in  3 



(50.0%) of pregnant women with the intermediate 1 (11.1%) with low β-thalassemia and 1 (20,0%) 

α-thalassemia. In  nonpregnant thalassemia  levels  of all 3 cytokines was determined  by the above 

test, but it was significantly higher content of IFN concentration is on average higher than 1.6 times 

the control (p<0.05), the difference in the amount of IL-2 and TNF-α was 29.1 and 7.7%. Thus, on 

the basis of determining the  level of IFN, IL-2, and TNF cytokine profile changes expressed  high 

concentrations of IFN and elevated  levels of IL-2  from women with  all  forms of thalassemia,  but 

also moderately increased amount of TNF-α in patients with a large β-thalassemia. 

Keywords: women, thalassemia, serum, cytokines, interferon, tumor necrosis factor-α, interleukin-

2. 


 

 

Redaksiyaya daxil olub: 23.11.2016 



Çapa tövsiyə olunub: 06.12.2016 

Rəyçi: Dos. Əliyeva P.M.

 

 



Yüklə 74,23 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin