Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

Milli Kitabxana

49

N ə b i. Elə mən də onun fikrindəyəm. Gedim durquzum. Amma daş kimi bərk

yatandır.  Bilmirəm  heç  durquza  biləcəyəmmi?  (Gedib  yataq  otağının  qapısından

çağırır.) Səfdərqulu ağa, Səfdərqulu ağa! İndi gəl bunu oyat. Paltarlı, taxta yıxılıb,

xoruldayır.  (Səsini  ucaldır.)  Səfdərqulu  ağa,  Səfdərqulu  ağa, Əstəğfürulla, əgər

vəcinə isə.

C ə b i. Ədə, gedib əlin ilə durquzsana.

N ə b i. Yaxşı buyurursan, Cəbi ağa. Sən öləsən durub atama od vurar. O günü

elə etmişdim. Diksinib atlandı və mənə elə sillə çəkdi  ki, gözlərimdən od parladı.

Dedi ki, bundan sonra məni heç vaxt əlinlə durquzma. (Qışqırır.) Səfdərqulu ağa!

Səfdərqulu ağa! Allahü əkbər, mən nə edim? A Cəbi, sən də kömək elə, görək bu

dibdat bəyi oyada bilərikmi?

C ə b i.  A  balam,  mən  nə kömək  edim?  Belə ki,  Səfdərqulu  ağa  yatıbdır,  heç

"Koroğlu" da çalsan duran deyil.

N ə b i. Vay, sağ ol Cəbi, yaxşı yadıma saldın. (Çırtıq vura-vura o biri otaqdan

bir  qaval  və bir  tar  gətirir.)  İndi  durarsan.  Sənə bir  elə meymun  havası  çalım  ki,

sıçrayıb  dik  atılasan.  Al  qavalı,  köhnə lotu.  (Qavalı  Cəbiyə verir  və özü  çalıb

oxuyur.)

Mən bu dərədən keçmərəm,

Çadramı yellətmərəm,

Ağ saqqala getmərəm,

Gəl, gəl ay evi yıxılmış,

Tez gəl, ay evi yıxılmış.

(Gedib qapıdan baxır.) Cəbi, sən öləsən, heç halına təfavüt etmir.

C ə b i. İndi sən bir sallama bayatı çal, gör mən necə oyadıram.

Nəbi çalır.

C ə b i.

Əzizim ulu dağlar,

Çeşməli, sulu dağlar.

Burda bir qərib ölmüş,

Göy kişnər, bulud ağlar.

Nəbi gedib qapıdan baxır.

N ə b i. Xeyr a.

C ə b i. Adə, bəlkə, kişi ölüb?

---

Milli Kitabxana

50

N ə b  i.  Hardan  ölübdür,  xorultusunu  eşitmirsən?  Ay  Cəbi,  nə edək?  (Fikrə

gedir.) Hə tapdım, yaxşı tapdım.

C ə b i. De görüm, nə tapdın?

N ə b  i.  Qumarbazı  qumar  oyadar.  Cəbi lələ,  indi  gəl  bəylərin  qumar

oynamaqlarının  təqlidini  çıxardaq.  Onda  görərsən  necə durar.  Kürsünü  çək  otur.

(Otururlar.) Bax, mən Vəli bəyəm, sən ağan Mehdi bəy. Ah, bir adam da olsaydı,

işimiz düzələrdi.

Ovanes daxil olur.

O v a n e s. Nəbi, Saşa bəyin ağacı burada qalıb. Ona gəlmişəm.

N ə b  i.  Kirvə,  yaxşı  vaxtda  gəlmisən,  bir  adamımız  çatmırdı.  (Durub  onun

əlindən tutub stola tərəf çəkir.) Hələ buyur otur.

O v a n e s. Yox, kirvə, mən qumar oynamıram.

N ə b i. A kişi, otur.

O v a n e s. Mən qumarı toba etmişəm.

N ə b i. Otur, pul ilə oynamırıq. Zarafat edirik.

O v a n e s. Kela, qabaqda da məni o cür öyrədib evimi yıxdılar.

N ə b  i.  Adə,  qumar  oynamırıq,  oyun  çıxardırıq.  Sən  otur,  bu  saat  deyim.

(Ovanes oturur.) Bax, sən Saşa bəy...

O v a n e s. Mən Ovanesəm.

N ə b i. Adə, a qanmaz ayı, mən bilirəm ki, sən Ovanes kirvəsən. Biz ağaların

qumar oynamalarının təqlidini çıxardırıq. Bax, Cəbi Mehdi bəydir,  mən Vəli bəy,

sən də ağan Saşa bəy... İndi başa düşdünmü?

O v a n e s. Kela, başa düşdüm, ancaq bu nə üçündür?

N ə b i. Sonra deyərəm.

C ə b i. Bax, Ovanes, Saşa bəy kimi oyna.

O v a n e s. Arxayın ol, kela, lap özü kimi oynayacağam.

C ə b i. Nə oynayaq?

N ə b i.  Ştos  (gedib  Səfdərqulu  bəyin  otağının  qapısını  açır,  sonra  gəlib  bir

kalod kartı əlinə götürür. Vəli bəy rolunda). Bax, qospoda, bu yüz manat bankdır,

kart deyil.

C ə b i (Mehdi bəy rolunda). Xeyr, olmaz, gərək tuz vuraq, kimə çıxsa o, bang

qoysun.

O v a n e s (Saşa bəy rolunda). Mehdi bəy düz deyir, gərək tuz vuraq.

N ə b i. Pəh, yenə Mehdi höcətə saldı. Yaxşı tuz vururam. (Kartı bir-bir üç yerə