Azerbaycan Rus askeri üslerini ülkesinden çıkaran ilk cumhuriyetlerdendir. Sovyetler Birli-
ği dağıldıktan çok kısa süre sonra, 1992’de, Rus orduları Azerbaycan’dan çıkarılmıştır. Bu sırada
Sovyetler Birliği’nin en önemli radarlarından olan Gabele (Gabala-2, RO-7, tesis 754)
21. YÜZYIL
[22]
Ekim ’10 • Sayı: 22
Dr. Ali Asker
Uyarı Sistemi, Azerbaycan’ın mülkiyetinde kalmış ve Rusya tarafından kiralanarak kullanımına
devam ettirilmiştir.
Gabele Üssü konusu Azerbaycan’da zaman zaman tartışma konusu olmuştur. Azerbaycan
muhalefeti ve birçok sivil toplum örgütü, bu üssün çevre ve insan yaşamını olumsuz yönde et-
kilediğini ifade ederek kapatılmasını istemektedir. Üssün Azerbaycan ve Rusya arasındaki ilişki-
lerde kimi zaman bir pazarlık unsuru olarak gündeme geldiğini de belirtmek gerekmektedir.
Rusya muhtemelen 2012 sonrasında da bu üssün görev süresinin uzatılmasına çalışacaktır.
Gürcistan
Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra Gürcistan yönetiminin Rus ordularının çıkarılması yönün-
deki politikaları uzun müddet etkin bir sonuç vermemiştir. En sonuncu Rus askeri Gürcistan’dan
2007 yılında çıkmıştır.
Aslına bakılırsa Gürcistan’daki etnik çatışmayı fırsat olarak kullanan Rusya, buradaki askeri
varlığını bugün Güney Osetya ve Abhazya üzerinden sürdürmektedir. Fiilen Gürcistan’ın kontro-
lünden çıkmış bu iki bölgedeki Rus üsleri yeniden yapılandırılarak donatılmaktadır. 17 Şubat
2010’da Rusya ve Abhazya arasında "Abhazya Cumhuriyeti Sınırları İçinde Rusya Askeri Üsle-
rinin Birleştirilmesi Anlaşması” 49 yıl süreliğine imzalanmıştır.
Abhazya’nın coğrafi ve jeopolitik konumu, burada kara, hava ve deniz kuvvetlerini güçlen-
dirmesi açısından Rusya’ya önemli avantajlar sunmaktadır. Abhazya’daki 7. Rus Askeri Üs-
sü’nün Karargahı Gudauta’da yerleşmektedir. Gudauta ve Tiflis arasındaki mesafe yaklaşık 400
km’dir.
Guadauta’daki “Bombora” Askeri Hava Üssü, Güney Kafkasya’nın en büyük hava kuvvet-
leri üssüdür. Burada uçuş hattının uzunluğu 4 km kadardır. Uçuş iniş şeridi denize 100 metre me-
