Васит – Ирагда шящярдир. Дейилдийиня ьюря о, Баьдадла
Бясря арасында орта мясафядя олдуьундан Васит (вясят)
йяни орта адыны алмышдыр.
79
Татар мцщарибяси – XIII ясрин яввялляриндя баш верян
Монгол щцъуму нязярдя тутулур.
264
80
Исэяндяриййя - Мисирдя шящярдир.
81
Муса – Дин тарихиндя мяшщур Пейьямбярлярдян биридир.
«Тюврат» адлы шярият китабы эуйа Аллащ тяряфиндян онун
цчцн эюйдян енмишдир. Миладидян яввял 1571-ъи илдя
доьулуб, 1451-ъи илдя вяфат етдийи гейд олунур. «Муса»
сюзцнцн лцьяти мянасы Ибрани дилиндя «Судан хилас олмуш»
демякдир.
82
Бясря – Иранда шящярдир.
83
Киш адасы – Фарс кюрфязиндя ададыр.
84
Рум – Бизанс.
85
...Чяксян Эяйан каманыны фяляк тутуб сахлайар...
Бурада Кяйан шащлары ханяданы нязярда тутулур. Ейни
заманда Эяйан сюзц бюйцк мянасыны да ифадя едир.
86
Бякташ – аьа, ъянаб демякдир. Хилбаш ися Саманиляр
(875– 999) дюврцндя вя ондан яввял сарай хидмятчиляри
ичярисиндя вязифя дяряъяси иди.
87
Мцсялла – Ширазда сяфалы бир йердир ки, мяшщур Иран
шаири Щафизин гябри дя орададыр.
88
Язцд-цд-дювля мягбяряси – «Эцлцстан»ын 1310-ъу щиъри
(шямси) тарихли Тещран няшриндя наширин гейдиня эюря,
Язцд-цд-дювля Дейляминин тикдирдийи мягбяря олмалыдыр.
89
Суфи – дярвиш, дцнйа немятляриндян ял чякиб, ябяди
алям, ахирят, Аллаща говушмаг идейасы иля йашайан,
тярки-дцнйа; суфиляр юз ягидяляри етибариля мцхтялифдир.
90
Щяким Ъалинус – Гядим Йунан философларындандыр.
91
Сящбани-Ваил – Исламиййятин илк дюврцндя мяшщур яряб
натиги вя алимидир.
92
Щясян Меймянди (хаъя Ящмяд ибн Щясян Меймянди) Султан
Мащмуд Гязнявинин вязири иди.
93
Хятиб Ябцлфяварисин кобуд сяси чыханда
Ангыртысы Истяхрдя гала йыхар бир анда
«Ябцлфяварис» яряб]я ешшяйя верилян мяъази аддыр, атын
атасы демякдир. Йери эялдикдя йухарыдакы мязмунда мясял
чякилир.
94
Истяхр – Иранда шящярдир.
95
Синъар – Ирагда шящярдир.
265
96
Айаз – Султан Мащмудун ян севимли гулу иди.
97
«...кябини цзцндян, чох гоъалмыш гайнанасы онун евиндя
йашамалы олду». Шяриятя ясасланан кябин яслинда гадынын
бир ямтяя малы кими алыныб-сатылмасыны рясмиляшдирян бир
сяняддир. Сюзцн бурадакы мянасы Азярбайъан дилиндя мещр
сюзц иля даща чох ифадя олунур. Евлянян шяхс кябин
кясдирдикдя мцяййян мябляьдя (бу ясасян гызыл йахуд мал-
гара иля олур) гадын цчцн мещр вердийини гейд едирляр.
Яэяр о арвады бошаса, щямин вяд олунмуш мябляьи йахуд
мал-гараны гадына вермялидир.
98
Тямуз – Кечмиш тягвимдя ийул айына мцгабил, йайын ян
исти айыдыр.
99
Мящямыяд Харязмшащ – XIII ясрин яввялиндя Орта Асийа
Харязм шащ дювлятинин ахырынъы щюкмдарыдыр. Чинэиз
гошуну иля гящряманъасына вурушмасы иля мяшщурдур.
100
Кашьяр – Гярби Чиндя шящярдир, ейни заманда вилайят
мяркязидир.
101
Зямяхшяри – Мяшщур яряб филологу (1075–1144).
102
Зейд вя Ямр – Яряб грамматика китабларында мисалларда
чох ишлянян адлардыр.
103
Хяфаъя – Мяккя зявварларына тез-тез басгын едян
кючяри яряб тайфаларындан бири.
104
Иддя – Гадынын бошандыгдан сонра 3 ай 10 эцн
эюзлямяли олдуьу ялавя вахт. О, анъаг бу мцддят
гуртардыгдан сонра йенидян яря эедя биляр.
105
Сцщейл – Эюйун ъянуб даирясиндя ян парлаг улдузун
адыдыр.
106
Агуш вя Арслан – Мяшщур гул вя ян чох йайылмыш тцрк
адларындандыр.
107
Ращиб – Бцтцн щяйатыны килсядя гапалы дини хидмятя,
ибадятя сярф едян кился хидмятчиляри.
108
Салещин дявяси вя Дяъъалын ешшяйи – Салещ рявайятя
эюря кечмиш пейгямбярлярдян бириси щесаб едилир. О
ибадатя чаьырдыьы халгын тяляби цзря ян парлаг, ялван
рянэли бир дявя зцщур етдирмякля мючцзя эюстярмишдир.
Дяъъал ися эуйа гейб олмуш XII имамын зцщурундан яввал
ешшяк белиндя эяляъяк, йаландан юзцнц Пейьямбяр елан
едяъякдир. Салещин дявяси ня гядяр тямиз вя эюзял
сайыларса, Дяъъалын ешшяйи дя о гядяр натямнз вя мурдар
266
щесаб едиляр.
109
Нущун Туфаны – Эуйа ян гядим дюврлярдя пейгямбяр Нущ
юз
тайфасыны
йцз
иллярля
диня
ъаьырмыш,
гябул
етмямишляр, ахырда бюйцк бир туфан олмуш, су бцтцн
дцнйаны басыб мящв етмиш, анъаг Нущун ъаьырышыны гябул
едиб онун бюйцк ьямисиня минянляр саламат галмышлар.
110
Биляган йахуд Бейляган – Агъабяди йахынлыьында,
хярабялийи щазырда мювчуд олан мяшщур Орянгала шящяринин
кечмиш адыдыр. V ясрдя бинасы гойулмуш, 1221-ъи илдя
Чинэиз гошунлары тяряфиндян даьыдылараг, ушагдан бюйцйя
бцтцн явалиси гылынъдан кечирилмишдир. XV ясря гадяр
шящяр там вираня щалында галмышдыр. Эюрцнцр Сяди бурада
Монголлардан яввял шящярин абад вахтыида олмушдур.
111
Мярдяшт (Мярвдяшт) – Иранда йер адыдыр. Чини габлар
биширмяк цчцн йарарлы мядян торпаьы иля зяньиндир.
112
Ибращим – Мящяммяддан яввялки пейгямбярлярдян
бирисинин адыдыр. О, Мяккядя исламиййятдян яввял
мцгяддяс сайылан бцтляри гырмагда вя тящгир етмякдя
шющрят газанмышдыр.
113
Аби-щяйат – Дирилик суйу, эуйа Зцлмят сяфяриндя
Исэяндяр бу суйу ахтарыб тапмамыш, Хызр адлы Пейьямбяр
ися ону тапыб ичмиш вя ябяди олараг йашайыр.
114
Имам Мящяммяд Газалы– Зейняддин Ябу Щамид Мящяммяд
ибн Ящмяд Туси XII яср фарс рущани алимляриндяндир
(1058–1111). Баьдадда Мядрясейи-Низамиййядя мцяллимлик
етмишдир.
115
Аьаъ – Кечмишдя Азярбайъанда вя еляъя дя бцтцн
Гафгазда 7 километря бярабяр олан мясафя ващидидир.
116
Ъямшид – Гядим Иран тарихиндя Пишдадиляр сцлалясинин
дюрдцнъц падшащы сайылыр.
Dostları ilə paylaş: |