Qasım b y zakir

 

 

Qasım b y zakir 

 

 

(Cild2) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pdfl

dir n: kitablar sayti 

 

http://www.kitablar.com 

 

 

 

KÖVH R A AYA 

 

Ey Kövh ri-pakizeyi-d ryayi-l taf t, Vey kani-h qayiq! Övsafü  

sifatın m ni-m ddah  n  hac t, Al m sana a iq.  kk r l bin  Kuhk n  r dursa  

müqabil,  irini olur t lx. Ruyin gör , ha a ana ta ruzi-qiyam t,  zrasını Vamiq.  

yz d ki, ç kib yer üzün  p rdeyi- tl s, Biv ch deyil bu; Tutmu  sana, ey mehrü  

m hi-bürci-s ad t, G rduni süradiq, L li-l bin  badeyi-gülgun des  h r k s, Vur  

boynunu d rd m, Qan eyl y nin q tlin   hkami- ri t, Yeksanü müvafiq. F rq  

etm y  sübhün ki i ta sidq il  kizbin, Vacib dögi s cd , Vacibdir  yilsin sana  

h r d m s ri-ta t, N  kizb, n  sadiq? Ol günb di-d vvar  yetir k ll mi, ey mah!  

Sal say ni ba . Y ni el  bu b nd y  inamü inay t, Bir türf  yaxalıq. B sdir bir  

i ar , d xi küstaxlıq etm , Ey Zakiri-t mma; Bir kims y  bir kims  ed n v qt  

f qq t Öz adına layiq. 

 

 

 

 

CAR MÜQ DD M S  (Babab y  akir ) 

 

Ey Baba b y, bu humayun  sk rin Se nb d  s rm nzili Car oldu. M riq t r find  taz  

q l nin Qurulub xeym l r b rq rar oldu. Söz müxt s r, g l n günün f rdası Qoyuldu 

sübhd n c ngin binası, Çul adı al mi  urü  ov ası, Sanasan qiyam t a ikar oldu. 

Miqlaçevski olub pi c nk, Canibi-meydan  sürdü bidir ng, Yeridi topxana, atıldı tüf ng, 

Göy üzü tutuldu, tir -tar oldu, Görm yib ömründ  bu ç rxi- xz r Bahadiri-dövran muna 

b rab r; H qiq t göst rdi bir növ hün r, Rüst mi-dastan  mundan ar oldu. T hmur s,  

Firidun, F ram rz, Bürzü C m oluban yüz il çalalar gürzü, Bel  aça bilm z kuhi- lbürzü, 

Naçalnikin karı özg  kar oldu. Neç  padi hl r g lib getmi di, Vilay ti-Cardan k nar 

ötmü di; Bu f thi bir d f  Nadir etmi di, Bir d  sahibimd n yadigar oldu. Biz g linc  

olmu  idi qiylü qal, Urus tapmı  idi  ik stü z val. Eyl  ki, yeti di bu badi- imal, Sanasan 

ki, l zgi bir  übar oldu. Var idi nifr tü etirazları,  ürurü s rk ü s r frazları, Da ıstan 

da ının  ahibazları  rseyi-hümad  bir  ikar oldu. Alıcı qu  kimi özün toxudu, Çünki  

dü m n müqabild  çox idi; Sarlı ına ümidimiz yox idi, H q saxladı, yaradanı yar oldu. 

rusi-b xt oldu  üss d n azad, Çıxdı aralıqdan mayeyi-f sad;  ta t  g ldi  eyx il  

H mzad,  ükr olsun allaha, tezbazar oldu. H r kim baxa ir liy , dalıya, Öl n d n özün 

salmaz balıya; Xain olan bu dövl ti-aliy  Da ılıb h r yerd  tar-mar oldu. Soru san, kim 

getdi meydana  z l, Getdi Rüst m b yl  Mirz  Adgöz l; Pir babalar etdi bu növi c d l, 

Cahıllar baxıban  rmsar oldu. O ki, bizim atlılardan bir para Vermi  idi özün pü ti-

divara, N  d d

 ç kdi, n  dü dü dara, Bir az yolda ından intizar oldu.  g r x b r 

alsan K rim  mini, X nc r il  biçir qoçaq z mini; Xub tapıbdı kasıblı ın ç mini, Car 

s f ri ona s b bkar oldu. Çünki görübdül r dadın, l zz tin,  eyri kar onlara görünür 

ç tin; H r k s tapdı ata-baba s n tin,  li M rdan o lu g ll dar oldu.  rz ed nd  baxa  

idin  irin , Yüz ildir babası g libdir din ; Yanılı  danı ar dü nd  yen , Bir k s ki, 

binad n Vartazar oldu. M tt l m cinli S f r  li b g H rç nd qıssadı,  mma pes r k; Bu 

o lu  smayıl n d ndi gör k, H mi c l b dü dü, h m za ar oldu. Dızaq x lqind dir 

kisibin bolu, Bu i d  onların uzundu qolu; G d -güd  basdı me ni, kolu, Kimi yoxa 

çıxdı, kimi var oldu. M n özüm-d  bir gün çıxdım cövlan , Görmüyübs n, yolum dü dü 

bu yan ; Bir tüf ngli l zgi, m rdü m rdan  Tutulub,  limd  giriftar oldu. Yer-yemi  

babında misali-c nn t, E idibs n gend n özün d   lb t; Alma  ahbalıtı yey n  minn t, 

H r çadıra girs n bir ta ar oldu. Dımıq qoyun  ti man ndi- k r, Basdırma, qovurma h r 

amü s h r; Bala barmaq batırmayır g d l r  n k ayranından bimiqdar oldu. S ras r 

hvalı  rh etdim siz , 

nim tü y m  çıxıbdır diz ; Tarının bir lütfü budur ki biz , N  

bir ya ı  ya dı, n  d  qar oldu. Feyz  yetm k olmaz, olmasa ir ad, H mrahi-birahın dad 

lind n, dad. Ümidvar m ola bu s f r bir zad, Qumuq s f rimiz lap bikar oldu. 

 

 

 

 

 

L  B Y FULADOVA 

 

N d n azürd s n, ruhi-r vanım, bis b b m nd n? Bih mdill h ki, zahir olmayıb t rki-

d b m nd n. Süx nçinl r sözün  m rdi-dana etibar etm z, Sana t hqit lazımdır, des  bir 

z n-c l b m nd n. Qaçar m nd n  lil r, xah o lum, xah damadım, S nin h m qaçma ın, 

cana, deyil h rgiz  c b m nd n! M n m d rvi i-nik ndk  kim,  yyami-ömrümd  Xuda 

agahdır, bir kims y  d ym z t b m nd n. S ri-karı m niml  kims nin yox  hli-

al md n, M g r-r ncid dir nah q iki alin s b m nd n. Bu ad tdir- nil r mülkü cah 

nam ed r x lq , N  kari-bül c bdir gör ed r bunlar t l b m nd n?  ziza, z rr c  yox 

etibarım xiy ü  qvam ,  r bd n olmazam ha a,  g r olsa  r b m nd n. Görüb 

eybeyl m  bu  airin n zmi-p ri anın, P ri anxatir m, umma k lami-münt x b m nd n. 

ik st  Zakir m, xovf etm z m m n  rri- dad n, N  q dri zud r nc olsa, keç r  hli-

z b m nd n. 

 

 

 

 

 

BRAH MB Y AZ R  

 

Ey kiramit r olan cismimd ki candan mana, B lk   qlü hü ü f hmü dinü iymandan 

mana. Bil, açan rüxsari-alındır tutulmu  könlümü,  adlıq üz verm z ol gülb rgi-

x ndandan mana. Babanam axır s nin, ey tifli-bimehrü v fa, Gah, gahi  l yetir dövl tli 

babandan mana.  ükr-lillah, vardır bih dd arpa, bu damız, Leyk bir q dri dügi h r ild  al 

xandan mana.  idd ti-s rmad  bir kürk eyl s  b zlü b rat, Pirlikd  karg r dü m z soyut 

ç ndai mana. Dövl tind n alinin hökmü r vaci- srdir, Ayda bir ba lam h na yaz g lsin ol 

yandan mana. Payımı ba dan çıxıb, aya a tap ır, saxlasın, Sibi- irin,  ahbalud g r g ls  

irvandan, mana. Müxt s r, bir neç  d m gözl  m ni s n bi ü k m,  nq rib olmu  köç 

etm k mülki-dövrandan mana. N sli- brahim xan etmi  s ni çün s rbül nd,  alib olmu   

zövqü  övqün h r iki yandan mana. Az rim, xo dur y qin  amü s h r p rvan v   

At i-mehrinl  yanmaq yüz gülüstandan mana. Biz idik p rv rdeyi-nanü n m k bir  

dövrd ,  ndi bir  ngü t verm zl r n m kdandan mana.*/  BRAH MB Y AZ R   

/*Verm siz, bais n dir, bu pir  müdd tdir dügi, Muxlisi-dirin y , axır n   

mürv tdir, dügi, Çak r  b x  eyl r a a, r smü ad tdir, dügi, Cism  asayi  verir,  

çe m  b sir tdir dügi; Olmasa bir xan d ,  nduhü xiff tdir, dügi. S ns n ancaq  

bir  miri-pakzad  cani in Kim, onun m ddahı m xluqi-s mavatü z min,  dli  

biman ndü h mta, b zlü cudi biq rin, Baxma t hrikin , mütl q, par  b dxahi-l in,  

Des l r filaniy  verm k n  nisb tdir dügi. Güc verir ç ltig  ild   

m rdümi-T rt rbasar, Xo  onun  hvalına h r kim ki, onda mülkü var; Döydürüb  

anbara payız doldurur ta ar-ta ar, H m özü m sr f qılır, h m Q l d  yük-yük  

satar. Netmi ik, yar b, bizim yerl rd  bid tdir dügi. Hiç kaf r olmasın bu  

d hrd  övqatsız, Yem k olmaz çör yi, zinhar  pp kqatısız. Ad min canın alır  

yoxluq sübut-isbatsız,  mri-mü küldür dolanmaq g rçi malsız, atsız, B nz m z  

onlara h rgiz, özg  nem tdir dügi. S rdt rdir, onda yox  sla yübus t ma  t k,  

Kef g tirsin bad v , ya  ireyi-xa xa  t k, Dir h zm olsun v  ya inki b d nd   

da  t k, H r m zacil  süluk eyl r qohum-qarda  t k, Film s l pakiz  h md rdü  

xo -ülf tdir dügi.*/  g n  kimdir, onun yanında basdırma n dir?! Ya ba ırsaqdan  

d xi büryan qavurma n dir?! Q ly  içi dop-dolu ki mi ,  rik, xurma n dir? Qatı  

ondan olmasa, küft  n dir, dolma n dir?! Saxlasın tanrı h r af td n  nim tdir  

dügi.  am  bir bo qab plov, bu  rt  nd k yumu aq, Cani-babadır xüsus n ya ı  

olsa taz  ya , Vay, bir gün olmaya, g l gör n dir qa ü qabaq, Qoyma keçsin,  

qibl gaha, rüzigarım ol s yaq, Çox deyil m nzuri-m tl b, iki çetvertdir dügi.  

niya, bil kim, plovsuz bir gec   am eyl m z, G lm s  k fkir s si s min , aram  

eyl m z, Çay, q hv  ad mi, billah, nikunam eyl m z, Kari-xeyr  onsuz  sla kims   

iqdam eyl m z, X lq ara h m rövn qi-b zmi-müsib tdir dügi. Kibriya vermi  ona  

bir növ xo r ftarlıq,  ü lü kari daima  m  hlin   mxarlıq, Hiç t nd  eyl m z  

azürd lik, bizarlıq, Eyl   mrazi- nid  h m t bib  yarlıt, B zi r ncur  özü  

t nha kifay tdir dügi. , H mni indir daima evd   yal- tfal il , Pak ed r girdü  

ubarın xubl r  rbal il , Gah-gahi b rq urar inci sif t, d smal il ,  

"Qül-hüvv llahü  h d" söyl r z bani-hal il , Sufiyi-p min pu ü saftiyn dir  

dügi.  il ,  orba x st y  m sr f dü r  amü s h r, Ol s b bd n ki, ona ya lı  

plov eyl r z r r, Sa  üçün h r sil si bir sil  altun  d y r. Xah pirü, gah  

bürna, xah övr t, xah  r, Müflisü bayü  ni, h r n fs  hac tdir dügi. Dü s  h r  

b zm  güzarı,  m t k pürnur ed r, Xaneyi-ey ü ni atı v slil  m mur ed r, Dövr  

cövrind n mük dd r xatiri m srur ed r, Le k ri-cui çıxardıb mülki-dild n dur  

ed r, Bir dilav r p hl vanü  hli-cür tdir dügi. Pirlikd  nanü h lvayi-do abı  

neylir m, Otuz ikid n biri yoxdur, k babı neylir m, B sdi bir bi mi , iyirmi  

dörd  zabı neylir m, M d y  h r  ey ki, salsa inqilabı, neylir m, Qoy qazanı  

üst , övr t, bim z rr tdir dügi. Yoxdur al ml  bel  bir qatili-s fravü xun,  

Xilti-sövdanı qılır bilm rr  m lubü z bun, Çareyi- mrazi-b l md  t bib   

r hnümun, Ruzi- b t frihi-q lbü m rh mi-r i-d run, Nafeyi-suzi- t ,  

d fi-h rar tdir dügi. Ad mi c nn td n ixrac etdi g ndüm dan si, Arpanın kimdir  

cahanda valehü divan si, Olmasın  rz n yata ı heç kimin ka an si! G rçi  

m mlüvdür s ras r h qq mehmanxan si, Cüml   tam  v lakin ziybü ziyn tdir dügi.  

hm di-Muxtar, X tmi- nbiya s lli-c mal,  afeyi-ruzi-qiyam t, m d ni-f zlü  

k mal, Eyl di h ft asiman  seyr, d rd m, çün x yal, Ondan  fzun q drd  olsaydı  

bir  ey, Zülc lal B s neçün ol s rv ri-nas  ziyaf tdir dügi?! D stin  alma  

Müqimin m hz biyca nüsx sin,  kb r o lu Hacının bihud   ya nüsx sin; Özl rin  

dana sanır, bilm z müdava nüsx sin, Görmü m m n güllühüm haziq  tibba nüsx sin,  

Eyl mi l r t crüb , m qruni-sihh tdir dügi. Qoyma qalsın Zakiri dami-b lad ,  

qay uda, N  r va piran s rlikd  ki, xuni-dil uda; Ya ı vursa yeydi, bir karvan  

qalınca busquda, Ver  bildikc  verib hindarxıdda, Hacılluda Qadiri-biçun  

deyirl r kim, qiyam tdir dügi. 

 

KNYAZ  L KOYA 

 

la, ey afitabi-bürci-mü taqi-v fa knyaz!  la, ey dürri-bih mtayi-d ryayi-s xa knyaz! 

M ni hifz eyl din asibi-üdvandan, görüm, yar b, S ni hifz eyl sin asibi-dövrandan xuda, 

knyaz! M nim bu mü külümü s n ki, qıldın lütf üzil  h ll, S ni heç mü kül i d  

qoymasın mü külgü a, knyaz! S ni qeydi- mi-afaqd n qılsın r ha tari, O iki novc vanı 

qeydd n qıldın r ha, knyaz! Bu piri-nat van  ömr verdin taz d n  lh q, N  q dri var 

ömrüm ömrün  qıllam dua, knyaz! Mana tutdun bir i  ta var dünya qalacaq baqi, 

E id nl r hamı kim, dey c kl r, m rh ba, knyaz! Q raba  içr  bu karin salıbdır nur gün 

nisb t, H mi  b xtin olsun gün kimi, ey m hliqa knyaz! Ki i tutsun g r k bir i  ki,  

qalsın yadi-xeyr ondan, Bu dünya fanidir, heç kims y  qılmaz v fa, knyaz! S ni  

heç nak sü nam rd  möhtac etm sin tari,  ik st  Zakir m, zikrim budur sübhü  

m sa, knyaz! 

 

 

 

 

 

 

RUS V L

HD N  (Qafqaz çani inin ) 

 

Ey v li hd, sana lütfi-xuda yar olsun, D stgirin  b d n qadiri-muxtar olsun! Gül ni-

d hrd  s rs bz nihali-b xtin, Ey s r frazi-cahan, ta ki, cahan var, olsun! Çe mi-b dd n 

s ni hifz eyl sin oy h yyü  fur, Baxsa h r kim, sana k c, d rd  kiriftar olsun! Say bani-

sip hin  tl si-ç rxi- xz r, Pasiban d rg hin   ncümü s yyar olsun! Cami-ey in meyi-

gülr ng il  daim l briz, Q d hi-b zmi-n atın d xi s r ar olsun!  mrin  b ndeyi-f rman 

Buxara, Xar zm, Hökmün  Çinü X ta tabeyi-iqrar olsun! Dü s  h r cay  yolun  amü 

s h r f thü z f r, Ol biri pi rovun, biri q fadar olsun! Dustun xo dilü xürs nd ola, 

b dxahl rin Bidi-M cnun kimi h mvar  nigunsar olsun! P rtövi-mehri-rüxun etsin 

üfüqd n tale. Çe mi-b dbini- du  bp r v  tar olsun! N   c b, sümmi-s m ndi-

sip hinl  yeks r Kühi- lburz biyaban kimi h mvar olsun! Çoxdur ümmid bu d m 

qovmi-Çeçen,  hli-Avar Da ılıb h r t r f avar vü idbar olsun!  ahbazi-d ri-dövl t n  

bilir ovci-h ziz, Götür r ç ngin  yüz tayiri-gühsar olsun! Eyl di xuldi-b rin Tiflisi feyzi-

n z rin, Bas Qaraba  q d m, m sk ni-gülzar olsun! 

l t etdim bu sözü, hanı o s r 

bizl rd  Kim, v li hdi- h  layiqi-iysar olsun! Yoxdu bu  srd  ol  airi-pürzur,  fsus, 

Dey  bir m dh ki,  nind  s zavar olsun!  air  eyb deyil, zabit dir t bi-s lim, D rk  

ed r anı ki, güncayi i-göftar olsun! Baisi-f xri-vücudat ola bir paknicad, V sfü övsafi-

k malatı n  miqdar olsun! N zmi-m n,-pi i-Süleyman  nec  muri-h qir G tdi ta payi-

m l x, - hac ti izhar olsun. Pir z n d stin  almı  k l fi-rismani Yusifi-Misr  h mana ki, 

xiridar olsun. 

 

 

M RZ  MEHD Y  

Ey Mehdiyi-zaman,  airi-dövran, Adam olan g r k danı a m qul;  

H cv, h dyan il  sana n  layiq Uyezdni Qazini eyl m k m lul! Qazi bir molladır  

t yyubü tahir, Onunla  dav t eyl m  zahir; N zmi-t bin ola dürrü c vahir, X lq  

içind  qiym tidir qara pul! Söz dey n gözl y  g r k  ndaz , N inki  qlin  g l ni  

yaz ; haçan m n vermi m sana icaz : Qula ını qırpıb yet n  soxul! M g r yaddan  

çıxıb  yyami-mazi, Tarxanov zamanı çak ri-qazi Olmasaydı g lm yin  ta razi,  

Eyl y  bilm zdin hücr y  düxul. K f  k nd  otururdun ba d b, Danı a bilm zdin  

biv chü s b b; Çür t b h m eyl yibs n, n   c b Gözl m zs n t riq, saxlamazsan  

yol? Etibar el m  dövri-f l y ,  b s yer  özün salma k l y ; Qu  ba lanıb, dey n, be  

gün tül y , P rvaz eyl m sin turac, qırqavul! G d , saf azıbdır s nin  m lin, Axırındı, 

bilm n, yoxsa  vv lin; Talıb kimi h rd m tutanda d lin Danı ırsan h dyan, söylürs n 

füzul. Baxma  brahim , olma s rs ri, Onun heç özünd n yoxdu x b ri; Qazid n k nara 

durandan b ri Qaçar ondan t mam  yalü o ul.  nq ribdir bu gün, sabah g lir xan, 

Qaçma bir t r f ,……. var dayan, Tövs ni-n zminin ba ın ç k, o lan, Eni -yoxu a 

çapma bi-üsul! M n g zmi m G nc ,  ki,  irvanı, Bizim t k sirr açan c ma t hanı? 

B d  m ld  görs  biri mollanı, Üstün  ört ll r ellik il  çul. Qaxarsan ba ına gahi çıra ı, 

Gah deyirs n i  tutar qona ı; Ey u aq, bilm zs n s n bu saya ı, Zina deyil  g r övr t 

olsa dul. N  ç kirs n onu arana, da a, Günd  bir yazarsan h d , qada a; T r fgirlik 

el m yib mütl a, Rü v t almayıbdır ömründ  bir yol. Müridi-xas idin Qaziy  daim, 

Hekay tin h mvar, özün mülayim; Üsulü t riqin tutmu dun qayim, Sana kim toxundu, 

el din nükul? N  des n yara ır  bdül , mana, Biz d   v zini yazarıq sana, N hay t 

küfrdür söz dem k ona, Bir i  tut ki, tarı eyl sin q bul. Mü t ridir göftüguy  h mi , 

Tövri-t riq ti salma a i  Mu q d ri ed n deyil  ndi , G ls  ül mayi-Misrü  stambul. 

Bir st kan çay nu  ed r n har ,  ki c ng  çilov ax am iftar ;  lh mdü-lillah  deyil, 

biçar  Özg  mollalar t k t mmaü  kul. Fındı a yetirib g rçi tiryakı, Yen  s rind dir 

f hmü idrakı; H r yet n novç d n eyl m z baki, Pi l ng  salacaq s ni, hazır ol! 

Sarcallını qoyma eyl sin f rar, Yüz illik  mlakı tökülüb qalar; Ged n t k olara qızılba  

yazar On tüm n m vacib, oda lavüsul. Boran çoxalanda g z r yalavac, Kis l ri xali, 

yalları ac; Kür y  k silib s n gör n a aç, Qalmayıb kims d  bir k ndi-tüyul. M bada 

olalar qızılba a ram, Yı ılıb g lsinl r Q l y  t mam. O dövl td n  l ç kibdir xasü am,  

Nec  ki, t bibd n m rdümi-m slul. h r kim ki, ist y   b di çör k, Dövl ti-aliy   

yapı sın g r k; Canü dild n qulluq eyl  bir  nd k,. Hörm t , izz t , nem t   

cumul. Büxlü h s d olub bu x lq  ad t, H dd n a ıb aravurmaq,  rar t; Bilir m,  

bir s fh  etm z kifay t, N  lazımdı d xi ver m n zm  tul.. Bilir m i ini m n o  

viranın, M d nidir t q llübün, yalanın; B yi, xanı,  ahı mülki- ranın Çoxdan  

eyl yibl r  dld n üdul. Saluban g rd n  tövqi-irad t, Üz tutsun d rgah  biv hmü  

v h t;, Cüml   min b dt ridir  mat t, Vardır bu babd  h disi-m dlul. Qorxuram  

açıla bir özg  k l k, Gördünmü ki, n  saç qaldı, n   l k; Az ç k r, sizl r ,  

Xındırıstan t k, Buyrula h r yandan çap un, çapavul. 

 

 

 

 

 

 

MEHD  B Y  

 

B yi görm k mana deyil müy ss r, M nim  v zimd , filani, s n gör.  

De kim, bu n  i dir, ey m rdi-m qul, O  hdi, iqrarı yalanı s n gör. X lq içind   

özün zahid göst r n, Fasiq , facir  n sih t ver n. Naxunundan  eyri iki ...  

gör n Zöhr y  mü t ri olanı s n gör. H q bilir ki, ustadıdır b d karın,  

………………zürr tin namusun, arın.  g r xan ba ına dü s  güzarın, M ry mi……… 

talanı  

s n gör. K mmali-kamil m deyib özün , Bir  bl hi inandırıb sözün . O x lv t  

xan d  Fatma gözün  S h r ert  milç  salanı s n gör.  ld  birin do ub, örtüb,  

çulluyan, ………….yeks r-zolluyan, H r atı gör nd …….. tulluyan, Bir özü mil, qa qa  

qulanı s n gör. R viyy inas h m i  bil n olmu , Xanımlara, xatınlara t n olmu ,  

Abırlı, h yalı ma ıl z n olmu ,  rinin saqqalın yolanı s n gör. T rk edib vacibi  

f rzi-sünn ti, Almayıb p min  heç m z mm ti, Tanrı bilir, bu i l d n büd ti N   

kürd eyl r, n  d  kolani s n gör. Uço lanlı S f r getsin d rin , M n dolanım qoç  

iyidih s rin ; Yolun dü s   k rb yli yerin , H z rat saldı ı bulanı s n gör.  

misin  eyl m y  n sih t, Qasimi incitm k sana n  nisb t. Dövl tlid n dövl t,  

kordan b sir t, Çalar h r t r fi ilanı s n gör. Xan qızının biz  lütfü, n z ri,  

Sanırdı özünün canı, cik ri. Bu yaz b y  münsif olandan b ri Özümü saldırım  

b lanı s n gör. 

 

 

 

 

 

 

TA XANA 

 

Mirz  Mehdi, bizim b nd xan nin Keç si da ılıb, keç  g r kdir. On  

dörd qalıb olsa kifay t eyl r  g r x b r alsan "neç  g r kdir?"  ta xandan  ta  

deyil ki, uzaq,  mma biz  dü m yibdir ittifaq. Alin s b adam yüz olsa u aq,  

Yax ını, yamanı seç  g r kdir. Nisfin Qaraa acı, nisfin X sili Vers l r bilm rr   

d va k sili. Tör m di qoyunların  sili  ld  iki yol g l  qoça g r kdir.  yirmi  

istild n salına möhk m, Yüz il ya ı  ya sa verm y  bir n m, El  m r ub ola kim,  

gör n ad m B kr sin için  .... g r kdir. 0 üzü, bu üzü s ras r h mvar, T pikçisi  

qoçaq, h llacı p rkar; Ev sahibi  td n, a dan n  ki, var, Tök  onlar yey , iç   

g r kdir. S m rq ndi ka ız kimi a  ola, Güz mi p rqu t k yumu aq ola, Tikil nd   

hazır bir otaq ola,  öhr ti f l kd n keç  g r kdir. Külf t çox olanda d rdis r  

artar, Gör rs n, h r biri bir yana dartar; Qı da oturma a, h qdi, damı var,  

Sabah yaz olanda köç  g r kdir. Övr ti öl n t k tez almaqda z n  min Salif  

b yd n keç rmi m m n. Üç-dörd o ul qayırmı am t z d n, Ölünc  ki iy  beç   

g r kdir. Keç n ild  çox mufsidü b dbina Abu un n qlini eyl di b rpa;  ükür  

h qq , bu söz olmadı b rca, El xayini çıxa puça g r kdir. Özü dü r, qaza h r  

kim ki, qarı, B lal r  eyl r müs ll t tarı. M n bel  bilm z m, neçin aqarı, H r  

k s öz  kdiyin biç  g r kdir. Hamıdan ziyad  zülm oldu m n , Dövran b r- ksin   

dolandı yen ; V liyul-n mi öl n kims n  Ruhu b d nind n uça g r kdir!*/ 

 

 

 

 

 

SALAR  /*Mirz  Hüseyn, bir k s ola v r ik st, Çox adamlar alır ayaq üstün . O  

ki, K rb layi bu bin vanın Çökübdü diz özg  s yaq üstün . Xındırıstan be -on  

evdi k sbkar, Yerli tayif si a açdan qorxar; B yin tatü türkü; t mam n  ki, var  

Ç k r f qirl rin çomaq, üstün . F thü nüsr t deyil mü xx s h l ,  t u a ı qoyub  

börkünü d l ; H r  bir d y n k götürüb  l , Sanasan sa  g lir naçaq üstün . B y  

h r n  danı sa, danı ır dö d n, Koro lu t k be d n, ondan, on be d n; Xatirc m  

olubdu küllühüm i d n, G lib neç  gündü d ma  üstün . Da ın o yüzünd  bir k ndi  

R b n, Qaqarza, Üço lan mülki-müst hs n. Bir ovuc topra  göz tikmi m m n Nec   

ki, qu  qonar buda  üstüna. Bu dünyanın malı dünyada qali, Dövrü zaman deyil  

fitn d n xali. H tad  yet nd  ki inin sali G r k qoya dodaq-dodaq üstün . Azar  

du üb camı ıma, malıma, Qan-ya  tök r gör n k sl r halıma; F l k  m yükünü  

yı ıb dalıma, Bir zad qalmayıb ki, qoyaq üstün . Moru dur h r yerd  d vası  

d rdin, Daruyi- fası ruxsari-z rdin, Mü külün h ll olmaz,  g r nam rdin Tutasan  

sübh t n çiraq, ustün . Böyüklük yet nin a zına gendi, Tut dam nin, o ki q dir  

bil ndi, Deyirl r N zra a qövr  yet ndi, Dü mü m taz d n sora  üstün .*/ 

 

 

 

 

 

 

 

BAHARLI M RZ   SMA L  

 

E itdim ki, taz likl  satıbsan K ndini bir çuval g ndüm , Mirza! Bu misr i özün yax ı 

bilirs n, S nin…. m nim z ndim , Mirza! O sana dü m ndir al m-a ikar, H l  indi bu 

d m ehtiyatı var; Bir  nd k ki, ba ı açıldı, salar Yen  s ni yandım-yandıma, Mirza!  lin 

çıxacaqdı dava-d rmandan, Münt fe olursan, amma n  ç ndan. H sr t aparısan 

Xındırıstandan Yolun h r dü nd  k ndim , Mirza! Eyib deyil olmaq ki iy  kasıb, 

Qullu un var, buyur biz  münasib;  man t- man t, o lan, qar basıb, Bayramxan oca ın 

söndüm , Mirza! N  tez barı ırsan, bildir dala dın? H r n  ki, eybi var al m  a dın. 

Noxtanı ba ından sıyırıb qa dın, Yax ı dü mü  idin f ndim , Mirza! Ri x nd eyl yib  

güldükl rini, Çay içib a zını sildikl rini, B y babana verm  bildikl rini, Dem n m ki, bir 

zad ç ndim , Mirza! Keç n ild  h rç nd olub qiylü qal, Öhd sin  götm z, gözüm,  hli-

hal; Yolundu, yolundu .... saqqal, O lanı hücc t  mindim , Mirza! Sözbazlıqda çünki 

y di-beyzan var, H r kim olsa s ni axtarıb tapar; Yey rs n, iç rs n, qorxma, a yassar, 

Qayım dur, özünü sındıma, Mirza! M s li-m hurdur eld , obada, S n özün d  e idibs n 

ziyada: M rd  t yin tutan yet r murada, Nam rd  ba ını endim , Mirza! K lamımdır 

dürüst, özüm hesabı, Mü küldür bu  mr  g tirm k tabı; M n bilir m-yazacaqsan cavabı, 

Xeyrin deyil, m ni dindim , Mirza! 

 

B YL R B Y  

 

B yl r, n  layiqdi Xan qullu una Bir k s atlı ged , piyad  g l ?  

ld  bir yol dü ür m nim güzarım, Vay onun halına ziyad  g l . Böyüyün d rind   

lazımdır d rban, Ax amd n ola b ndeyi-f rman; T m nnasız g l n olur pe iman,