Maye daxilində olan hər bir molekula qonşu molekullar tərəfindən itələmə və cəzb etmə qüvvələri təsir edir. Molekulun yerləşməsindən asılı olaraq molekula təsir edən yekun əvəzləyici qüvvə müxtəlif olacaq.
Molekul mayenin daxilində yerləşir.
Q onşu molekullar tərəfindən molekula təsir edən F qüvvələr bir birini tarazlaşdırır və, deməli, əvəzləyici qüvvə sıfıra bərabər olur.
Molekul mayenin səthində yerləşir.
Maye səthində olan molekula təsir edən molekullararası qüvvələr molekulun bir tərəfindən təsir edir. Bu molekula təsir edən əvəzləyici qüvvə sıfıra bərabər deyil və maye daxilinə yönəlib. Beləliklə səthə yaxın olan hər bir molekul maye daxilinə nüfuz etməyə “çalışır”.
Maye səthində olan bütün molekullara təsir edən əvəzləyici qüvvələr ümumi olaraq maye daxilinə yönəlib və birlikdə mayenin səthi gərilmə qüvəsini təşkil edir.
Sabun köpüklərinin yaranması və su damcılarının sferik şəkildə olması mayedə səthi gərilmə qüvvəsinin təsirinə nümunədir. Üfüqi müstəvi üzərində olan kiçik civə damcıları kürə formasında olur. Maye öz sərbəst səthinin sahəsini azaltmağa “çalışır”. Həcmi eyni olan fiqurlardan ən kiçik səthin sahəsinə malik olan fiqur – kürədir.
Mayenin səthi gərilmə qüvvəsi mayeni səthinə toxunan kimi yönəlib və maye səthinin sərhədinin uzunluğuna düz mütənasibdir:
